Dölleme ya da tohumlama eşeyli üreyen canlılarda üremek ya da dişiyi döllemek amacıyla, spermin dişi üreme sistemine girişi. Sperm memelilerde rahime veya fallop tüpüne (yumurtlayan hayvanlarda) iletilir. Memelilerde dölleme normalde cinsel ilişki veya çiftleşme sırasında meydana gelir, ancak tohumlama suni tohumlama gibi başka yollarla da gerçekleşebilir.
İnsanlarda, dölleme eyleminin ve biçiminin yasal, ahlaki ve kişilerarası sonuçları vardır. Ancak dölleme ister doğal ister suni yollarla gerçekleşsin, gebelik ve gebelik süreci aynı olacaktır. Tohumlama, in vivo fertilizasyon olarak adlandırılabilir (in vivo "canlı içinde" anlamına gelir), çünkü bir yumurta vücut içinde döllenir, bu in vitro fertilizasyondan (IVF) farklıdır.
Bitkilerde döllenme işlemine tozlaşma denir. Polen tanelerinin anterlerden stigmalara aktarılması işlemidir.
Doğal Dölleme
Bir kadının cinsel ilişki yoluyla döllenmesine "doğal döllenme" (yani doğal yollarla döllenme) denir. Doğal döllenme, penis-vajinal penetrasyon sırasında, ereksiyon halindeki penisin kayganlaşmış vajinanın derinliklerindeyken boşalmayı içerir. Yapay bir kayganlaştırıcı kullanılması gerekiyorsa, bu maddenin sperm öldürücü özelliklere sahip olmamasına dikkat edilmelidir. Boşalma sırasında sperm olarak bilinen bir erkek gamet içeren meni, penis aracılığı ile nemli ve sıcak bir ortam sahip dişi atılır . İnsanlarda semen genellikle servikal mukus ile doğrudan temas halinde fışkırtılır (ejekülasyon) ancak sperm vajinanın veya vulvanın diğer bölgelerinden de servikse (rahim ağzı) yüzebilir. Boşalma sırasında üretilen ortalama meni hacmi 2 ila 5 ml'dir (yaklaşık 1 çay kaşığı), bu ortalama 182 milyon sperm içerir. Her boşalmada spermin sadece küçük bir kısmı fallop tüplerinde döllenme yerine ulaşır ve sperm hücreleri dişi üreme yolunda ilerledikçe sayıları azalır. Spermlerin çoğu ya vajinanın asidik ortamında ölür ya da meni ile birlikte dışarı akar.Yumurtlamadan önce servikal mukus incelir ve sperm sağlığı ve dölleme yeteneği için daha uygun hale gelir. Sperm, servikal mukusla karşılaştıktan sonra hızla rahme girer, ancak çoğu sperm hücresi servikal kriptlerde kaybolarak burada ya ölür ya da döllenme faaliyeti için gecikir. Sperm kadın bağışıklık sistemi tarafından saldırıya uğradığı için rahimde daha fazla yıpranır. Sadece yaklaşık 100-1000 sperm 6 gün hayatta kalabilecekleri yer olan yumurta kanalına ulaşabilir. Bu süre zarfında yumurtlama meydana gelirse (veya gelmişse) ve sperm fallop tüpünde bir yumurta ile karşılaşırsa döllenme meydana gelebilir.
Bir kadın, herhangi bir gebe kalma niyeti olmaksızın, zevk için penis-vajinal ilişkiye girerken doğal olarak döllenebilir. Bu, fiziksel veya davranışsal doğum kontrolü yönteminin başarısızlığının bir sonucu olarak veya kadın doğum kontrol yöntemlerine güvenmenin ya da hamilelik olasılığına kayıtsız kalmanın bir sonucu olarak istenmeyen bir durum şeklinde meydana gelebilir. Çoğu kültürde cinsel ilişki yoluyla bir erkek tarafından döllenme, toplumsal, cinsel kısıtlamalara, kurallara tabidir ve yasal, ahlaki ve kişilerarası sonuçları vardır.
Dölleme terimi aynı zamanda, kadında yapay yollarla gebelik oluşturmak için kullanılacak spermin kadının olağan cinsel partneri (örneğin kocası) olmayan (yani bir sperm donörü) bir erkeğin sperminden temin edildiği durumlarda, bunun yapay yol yerine cinsel ilişki yoluyla vermesi ve bu yolla oluşan döllenme vakalarında da kullanılır. Bir sperm donörü tarafından doğal tohumlama vakası genellikle özel bir konudur ve ayrıca spermin bir doğurganlık merkezi tarafından işlendiği yerden daha büyük sağlık riskleri taşıyabilir. Savunucular, doğal tohumlamanın daha yüksek gebelik oranları ve üçüncü tarafların müdahalesini ve ihlalini içermeyen daha 'doğal' bir anlayışa yol açtığını iddia ediyor. Bununla birlikte, doğal tohumlamanın hamilelik şansını artırdığı tıbbi olarak kanıtlanmamıştır. Ek olarak, doğal tohumlama yoluyla gebe kalma doğal bir süreç olarak kabul edilir, bu nedenle baba nafakadan sorumlu olabilir ve çocuğun velayeti ve diğer haklarına sahip olabilir. Genellikle doğal yollarla çocuk sahibi olan bir kişi ile spermini suni yollarla (yani suni tohumlama yoluyla) bir çocuk babası olmak için kullanan kişi arasında kanunen farklı uygulamalar bulunmaktadır. Bu yöntem veteriner tıpta doğal aşım yöntemi olarak adlandırılmaktadır. Suni tohumlama yöntemi ile gebe kalmayan hayvanlar için kullanılan bu yöntemde resmi kurumlarda veya halk elinde bulunan ve doğal aşım için yetiştirilip bakılan boğalar kullanılmaktadır.
Suni dölleme (tohumlama)
Suni tohumlama, dişiyi hamile bırakmak veya döllemek amacıyla cinsel ilişki dışında bir yolla spermin dişinin üreme sistemine girmesidir. İnsanlarda, bir kadın veya normal cinsel partneri, çeşitli nedenlerden dolayı doğal yollarla hamile kalamadığında suni tohumlama kullanılabilir. İntraservikal tohumlama (Serviks içi) ve intrauterin tohumlama (Rahim içi) dahil olmak üzere bir dizi suni tohumlama stratejisi mevcuttur. Doğal tohumlama ile karşılaştırıldığında, suni tohumlama daha invaziv (tıbbi girişim) olabilir ve daha yüksek maliyetli olacak profesyonel yardım ve tıbbi uzmanlık gerektirebilir.
Serviks içi tohumlama, cinsel unsur olmadan doğal tohumlamayı simüle etmeye çalışır. Ağrısızdır ve en basit, en kolay ve en yaygın suni tohumlama yöntemidir ve evde dişi tarafından kendi başına veya profesyonel olmayan yardımlarla yapılabilir. bu yöntem genellikle iğnesiz bir şırınga vasıtasıyla serviksin girişinde vajinaya yıkanmamış veya işlenmemiş semen verilmesini içerir.
Dölleme için sperm, ya kadının seçtiği bir cinsel partner tarafından ya da bir sperm donörü tarafından sağlanabilir. Donör sperm en yaygın olarak lezbiyen çiftler, bekar kadınlar ve erkek partner muzdarip olduğunda heteroseksüel çiftler tarafından kullanılır. Bir dişinin, savaşa gitmeden önce eşinden toplanan spermle döllendiği veya hatta erkeği(ni)n ölümünden sonra sperminin toplandığı durumlar olmuştur. Bazı ülkelerde kimlerin sperm bağışlayabileceğini, kimlerin suni tohumlama yapabileceğini ve bu tohumlamanın sonuçlarını kısıtlayan ve düzenleyen yasalar vardır. Donör spermi kimlerin alabileceğini kısıtlayan düzenlemelere tabi olarak, herhangi bir nedenle, isteyen veya ihtiyacı olan tüm kadınlara verilebilir. İçinde bulunduğu durumda suni tohumlamaya izin vermeyen bir yargı bölgesinde yaşayan bazı kadınlar, buna izin veren başka bir yargı alanına ("doğurganlık yeri") seyahat edebilir. (Ülkelere göre Sperm bağışı yasalarına bakın.)
Suni tohumlama, üretimi artırmanın ve hastalıkların yayılmasının engellenmesinin etkili bir yolu olarak hayvancılıkta yaygın olarak kullanılmaktadır ve kullanılmaya devam etmektedir.
Diğer tohumlama biçimleri
Diğer çeşitli hayvan türlerinde sperm, dişinin üreme sistemine çeşitli yollarla sokulabilir. Örneğin, bazı hemiptera türlerinde, travmatik tohumlama, vücut duvarından parenteral enjeksiyon yoluyla sperm şiddetli bir şekilde sokulabilir. Bazı hayvan türlerinde, onikofora (kadife solucanlar) gibi spermatofor dişinin derisiyle temas halinde kaldığında sperm vücut duvarından geçer.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ a b c d e Human Reproductive Biology. Academic Press. 2006. ISBN . Erişim tarihi: 8 Kasım 2012. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "Evan Jones" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ "The effects of vaginal lubricants on sperm function: an in vitro analysis". 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021.
- ^ a b "Gamete Transport". Reproductive Endocrinology, Surgery, and Technology. Lippincott-Raven. 1996. ISBN . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021.
- ^ "Fertilization, Embryogenesis, and Implantation". Textbook of Reproductive medicine. Appleton & Lange. 1998. ISBN . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ . Access to Insight. 5 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ "Sex for babies offer: Women desperate to get pregnant offering to sleep with sperm donors". Mirror. 1 Mayıs 2013. 24 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ a b . 20 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
Natural insemination has not been recognised in any state as a legal contract, and is still viewed as a natural procreation process where the sperm donor, or the biological father in this case, is still liable for care and support of the child. That means that unlike artificial insemination, a woman pregnant through natural insemination has a legal right to claim child support from the donor and the donor has a legal right to the custody of the child.
- ^ . 9 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ Uffalussy (6 Şubat 2014). "The Cost of IVF: 4 Things I Learned While Battling Infertility". Forbes. 10 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ Berkley (12 Kasım 2011). "6 Terrifying Things Nobody Tells You About Donating Sperm". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ "Single Mothers by Choice.com". 18 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021.
- ^ . 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ "What Is Posthumous Sperm Retrieval? How a Man Can Father Children Even After His Death". 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021.
- ^ . Animal Smart. American Society of Animal Science. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dolleme ya da tohumlama eseyli ureyen canlilarda uremek ya da disiyi dollemek amaciyla spermin disi ureme sistemine girisi Sperm memelilerde rahime veya fallop tupune yumurtlayan hayvanlarda iletilir Memelilerde dolleme normalde cinsel iliski veya ciftlesme sirasinda meydana gelir ancak tohumlama suni tohumlama gibi baska yollarla da gerceklesebilir Insanlarda dolleme eyleminin ve biciminin yasal ahlaki ve kisilerarasi sonuclari vardir Ancak dolleme ister dogal ister suni yollarla gerceklessin gebelik ve gebelik sureci ayni olacaktir Tohumlama in vivo fertilizasyon olarak adlandirilabilir in vivo canli icinde anlamina gelir cunku bir yumurta vucut icinde dollenir bu in vitro fertilizasyondan IVF farklidir Bitkilerde dollenme islemine tozlasma denir Polen tanelerinin anterlerden stigmalara aktarilmasi islemidir Dogal DollemeBir kadinin cinsel iliski yoluyla dollenmesine dogal dollenme yani dogal yollarla dollenme denir Dogal dollenme penis vajinal penetrasyon sirasinda ereksiyon halindeki penisin kayganlasmis vajinanin derinliklerindeyken bosalmayi icerir Yapay bir kayganlastirici kullanilmasi gerekiyorsa bu maddenin sperm oldurucu ozelliklere sahip olmamasina dikkat edilmelidir Bosalma sirasinda sperm olarak bilinen bir erkek gamet iceren meni penis araciligi ile nemli ve sicak bir ortam sahip disi atilir Insanlarda semen genellikle servikal mukus ile dogrudan temas halinde fiskirtilir ejekulasyon ancak sperm vajinanin veya vulvanin diger bolgelerinden de servikse rahim agzi yuzebilir Bosalma sirasinda uretilen ortalama meni hacmi 2 ila 5 ml dir yaklasik 1 cay kasigi bu ortalama 182 milyon sperm icerir Her bosalmada spermin sadece kucuk bir kismi fallop tuplerinde dollenme yerine ulasir ve sperm hucreleri disi ureme yolunda ilerledikce sayilari azalir Spermlerin cogu ya vajinanin asidik ortaminda olur ya da meni ile birlikte disari akar Yumurtlamadan once servikal mukus incelir ve sperm sagligi ve dolleme yetenegi icin daha uygun hale gelir Sperm servikal mukusla karsilastiktan sonra hizla rahme girer ancak cogu sperm hucresi servikal kriptlerde kaybolarak burada ya olur ya da dollenme faaliyeti icin gecikir Sperm kadin bagisiklik sistemi tarafindan saldiriya ugradigi icin rahimde daha fazla yipranir Sadece yaklasik 100 1000 sperm 6 gun hayatta kalabilecekleri yer olan yumurta kanalina ulasabilir Bu sure zarfinda yumurtlama meydana gelirse veya gelmisse ve sperm fallop tupunde bir yumurta ile karsilasirsa dollenme meydana gelebilir Bir kadin herhangi bir gebe kalma niyeti olmaksizin zevk icin penis vajinal iliskiye girerken dogal olarak dollenebilir Bu fiziksel veya davranissal dogum kontrolu yonteminin basarisizliginin bir sonucu olarak veya kadin dogum kontrol yontemlerine guvenmenin ya da hamilelik olasiligina kayitsiz kalmanin bir sonucu olarak istenmeyen bir durum seklinde meydana gelebilir Cogu kulturde cinsel iliski yoluyla bir erkek tarafindan dollenme toplumsal cinsel kisitlamalara kurallara tabidir ve yasal ahlaki ve kisilerarasi sonuclari vardir Dolleme terimi ayni zamanda kadinda yapay yollarla gebelik olusturmak icin kullanilacak spermin kadinin olagan cinsel partneri ornegin kocasi olmayan yani bir sperm donoru bir erkegin sperminden temin edildigi durumlarda bunun yapay yol yerine cinsel iliski yoluyla vermesi ve bu yolla olusan dollenme vakalarinda da kullanilir Bir sperm donoru tarafindan dogal tohumlama vakasi genellikle ozel bir konudur ve ayrica spermin bir dogurganlik merkezi tarafindan islendigi yerden daha buyuk saglik riskleri tasiyabilir Savunucular dogal tohumlamanin daha yuksek gebelik oranlari ve ucuncu taraflarin mudahalesini ve ihlalini icermeyen daha dogal bir anlayisa yol actigini iddia ediyor Bununla birlikte dogal tohumlamanin hamilelik sansini artirdigi tibbi olarak kanitlanmamistir Ek olarak dogal tohumlama yoluyla gebe kalma dogal bir surec olarak kabul edilir bu nedenle baba nafakadan sorumlu olabilir ve cocugun velayeti ve diger haklarina sahip olabilir Genellikle dogal yollarla cocuk sahibi olan bir kisi ile spermini suni yollarla yani suni tohumlama yoluyla bir cocuk babasi olmak icin kullanan kisi arasinda kanunen farkli uygulamalar bulunmaktadir Bu yontem veteriner tipta dogal asim yontemi olarak adlandirilmaktadir Suni tohumlama yontemi ile gebe kalmayan hayvanlar icin kullanilan bu yontemde resmi kurumlarda veya halk elinde bulunan ve dogal asim icin yetistirilip bakilan bogalar kullanilmaktadir Suni dolleme tohumlama Suni dolleme Suni tohumlama disiyi hamile birakmak veya dollemek amaciyla cinsel iliski disinda bir yolla spermin disinin ureme sistemine girmesidir Insanlarda bir kadin veya normal cinsel partneri cesitli nedenlerden dolayi dogal yollarla hamile kalamadiginda suni tohumlama kullanilabilir Intraservikal tohumlama Serviks ici ve intrauterin tohumlama Rahim ici dahil olmak uzere bir dizi suni tohumlama stratejisi mevcuttur Dogal tohumlama ile karsilastirildiginda suni tohumlama daha invaziv tibbi girisim olabilir ve daha yuksek maliyetli olacak profesyonel yardim ve tibbi uzmanlik gerektirebilir Serviks ici tohumlama cinsel unsur olmadan dogal tohumlamayi simule etmeye calisir Agrisizdir ve en basit en kolay ve en yaygin suni tohumlama yontemidir ve evde disi tarafindan kendi basina veya profesyonel olmayan yardimlarla yapilabilir bu yontem genellikle ignesiz bir siringa vasitasiyla serviksin girisinde vajinaya yikanmamis veya islenmemis semen verilmesini icerir Dolleme icin sperm ya kadinin sectigi bir cinsel partner tarafindan ya da bir sperm donoru tarafindan saglanabilir Donor sperm en yaygin olarak lezbiyen ciftler bekar kadinlar ve erkek partner muzdarip oldugunda heteroseksuel ciftler tarafindan kullanilir Bir disinin savasa gitmeden once esinden toplanan spermle dollendigi veya hatta erkegi ni n olumunden sonra sperminin toplandigi durumlar olmustur Bazi ulkelerde kimlerin sperm bagislayabilecegini kimlerin suni tohumlama yapabilecegini ve bu tohumlamanin sonuclarini kisitlayan ve duzenleyen yasalar vardir Donor spermi kimlerin alabilecegini kisitlayan duzenlemelere tabi olarak herhangi bir nedenle isteyen veya ihtiyaci olan tum kadinlara verilebilir Icinde bulundugu durumda suni tohumlamaya izin vermeyen bir yargi bolgesinde yasayan bazi kadinlar buna izin veren baska bir yargi alanina dogurganlik yeri seyahat edebilir Ulkelere gore Sperm bagisi yasalarina bakin Suni tohumlama uretimi artirmanin ve hastaliklarin yayilmasinin engellenmesinin etkili bir yolu olarak hayvancilikta yaygin olarak kullanilmaktadir ve kullanilmaya devam etmektedir Diger tohumlama bicimleriDiger cesitli hayvan turlerinde sperm disinin ureme sistemine cesitli yollarla sokulabilir Ornegin bazi hemiptera turlerinde travmatik tohumlama vucut duvarindan parenteral enjeksiyon yoluyla sperm siddetli bir sekilde sokulabilir Bazi hayvan turlerinde onikofora kadife solucanlar gibi spermatofor disinin derisiyle temas halinde kaldiginda sperm vucut duvarindan gecer Ayrica bakinizDollenme Ic dollenme Sperm bankasi Sperm bagisiKaynakca 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2015 a b c d e Human Reproductive Biology Academic Press 2006 ISBN 978 0120884650 Erisim tarihi 8 Kasim 2012 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Evan Jones adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme The effects of vaginal lubricants on sperm function an in vitro analysis 11 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2021 a b Gamete Transport Reproductive Endocrinology Surgery and Technology Lippincott Raven 1996 ISBN 0781702038 Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Arsivlenmis kopya 8 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2021 Fertilization Embryogenesis and Implantation Textbook of Reproductive medicine Appleton amp Lange 1998 ISBN 083858893X Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Access to Insight 5 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2015 Sex for babies offer Women desperate to get pregnant offering to sleep with sperm donors Mirror 1 Mayis 2013 24 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2015 a b 20 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2015 Natural insemination has not been recognised in any state as a legal contract and is still viewed as a natural procreation process where the sperm donor or the biological father in this case is still liable for care and support of the child That means that unlike artificial insemination a woman pregnant through natural insemination has a legal right to claim child support from the donor and the donor has a legal right to the custody of the child 9 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2015 Uffalussy 6 Subat 2014 The Cost of IVF 4 Things I Learned While Battling Infertility Forbes 10 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2015 Berkley 12 Kasim 2011 6 Terrifying Things Nobody Tells You About Donating Sperm 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2015 Single Mothers by Choice com 18 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2021 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2015 What Is Posthumous Sperm Retrieval How a Man Can Father Children Even After His Death 9 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2021 Animal Smart American Society of Animal Science 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2015