Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dışbeslenen, dışbeslek, ardıbeslek ya da heterotrof (Yunan. heterone = (bir)başka ve trophe = beslenme) canlılar; besinlerini kendi kendilerine sentezleyemeyen canlılardır. Yaşamlarını sürdürmek için gerekli enerjiyi bu sebeple diğer dışbeslenen ya da kendibeslek canlılardan alması gerekir. Heterotrof terimi mikrobiyoloji alanında ilk kez 1946 yılında, mikroorganizmaların beslenme tiplerine göre sınıflamasında kullanılmıştır. Bugün ise terim besin zincirinin tanımlanmasında birçok alanda kullanılmaktadır.
Heterotrofların karşıtı olan kendibeslekler ise, besin karbon kaynağı olarak sadece kendi sentezledikleri organik karbonları tüketirler. Organik karbonlarını üretmek için inorganik karbon dioksit ya da bikarbonatları dönüştürürler. Bu süreçte güneş ışığı () ya da inorganik bileşenlerden elde ettikleri enerjiyi kaynak olarak kullanırlar (Örn.: fotosentez yapan bitkiler.).
Dışbeslekler, besin zinciri içinde tüketici olarak bilinirler. Bâzı parazitik bitkiler de kısmen veyâ tamâmen dışbeslek olmuşlardır. Etobur bitkiler ise kendi besinlerini kendi üretmeye devam ettikleri ve et besinlerini sadece ek azot talebini tamamlamak için kullandıklarından kendibeslek sayılırlar.
Heterotrofların enerji ve karbon kaynaklarına göre de iki altsınıfı vardır;Fotoheterotrof ve kemoheterotrof. Kemoheterotroflar enerji ihtiyâcını organik molekülleri ve karbonun başka bir organik şeklini hazmederek karşılar. İnsanlar, diğer hayvanlar ve mantarlar bu gruba örnektir. Fotoheterotroflar ise enerji ihtiyâcını ışıktan, karbon ihtiyâcını da organik maddelerden karşılar. bu gruba örnektir.
Beslenme yönünden tipleri
İnsanlar, hayvan ve mantarların tümü ile birçok bakteri türü bu gruba girmektedir. Heterotrof organizmalar beslenme özellikleri yönünden,
1. Holozoik formlar (besinlerini katı parçacıklar halinde alarak sindiren canlılardır. Örn : Hayvanların birçoğu.) Aldıkları besinin yapısına göre üçe ayrılır:
- a- Otçul (sadece bitkilerle beslenenler)
- b- Etçil (sadece etle beslenenler)
- c- Hepçil (hem ot, hem etle beslenenler)
2. Saprofitik formlar (organik maddeleri doğrudan hücre zarlarıyla absorbe eden canlılar. Örn: Mayalar, küfler, bakterilerin birçoğu) Bu canlılar hücre zarı dışına salgılayabildikleri sindirim enzimleriyle hücre dışında sindirim yaparlar. Daha sonra da bu enzimlerle parçalanan bileşikleri hücre zarlarıyla metabolizmalarına alırlar. Hücre dışında gerçekleşen bu tepkimeler, organik bileşikleri yeniden inorganik bileşiklere ayrıştırmaktadır. Saprofitler, ekosistemdeki (madde çevrimi) yönünden önemli bir işlev görürler.
3. Parazitik formlar (bitkisel ya da hayvansal parazitler konukçu olarak tanımlanan bir bitki ya da hayvan üzerinde ya da içinde yaşar ve besinini konukçudan sağlayan canlılardır.) 2 çeşittir:
- a- Endoparazitler: Vücut içinde yaşarlar. Örn: Bağırsak solucanı
- b- Ektoparazitler: Vücut dışında yaşarlar. Örn: Bit, pire vs
Akış şeması
- Ototrof canlılar
- Heterotroph
- Kemoheterotrof
- Fotoheterotrof
Heterotrof görüşü
Heterotrof görüşü, bir canlının cansızlarlardan çok uzun bir süre sonra özel çevre koşullarında heterotrof bir canlı olarak oluştuğunu savunur.
İlkel atmosferde amonyak (NH3), metan (CH4), hidrojen (H2), su (H2O), karbondioksit (CO2) gazları bulunur. Bu gazlar ortamdaki enerjiyle (u.v ışınları, radyoaktif ışınımlar, yıldırım ve şimşekler, volkanik faaliyetler) basit organik molekülleri oluşturur. Bu olay labratuvarda Miller tarafından kanıtlanmıştır. (ilkel atmosferde oksijen (O2) gazı yoktur.) Oluşan organik moleküller yağan yağmurların etkisiyle deniz ve göllere doğru taşınırken basit organik moleküllerden kompleks bileşikler oluşmaya başlar. (Fox tarafından labrotuarda aminoasitlerden protein elde edilerek kanıtlanmıştır.) kompleks organik moleküller kendi aralarında düzenlemelerle hücre öncüsü koaservatları oluşturur. Bu olay Oparin tarafından kanıtlanmıştır.
Kaynakça
- ^ . 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2019.
- ^ . Biology Dictionary. 15 Aralık 2016. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2019.
- ^ Hogg, Stuart (2013). Essential Microbiology (2. bas.). Wiley-Blackwell. s. 86. ISBN .
- ^ Mills, A.L. (1997). (PDF). Society of Economic Geologists. ss. 125-132. ISBN . 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2017.
- ^ "How Cells Harvest Energy" 31 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. McGraw-Hill Higher Education.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Disbeslenen disbeslek ardibeslek ya da heterotrof Yunan heterone bir baska ve trophe beslenme canlilar besinlerini kendi kendilerine sentezleyemeyen canlilardir Yasamlarini surdurmek icin gerekli enerjiyi bu sebeple diger disbeslenen ya da kendibeslek canlilardan almasi gerekir Heterotrof terimi mikrobiyoloji alaninda ilk kez 1946 yilinda mikroorganizmalarin beslenme tiplerine gore siniflamasinda kullanilmistir Bugun ise terim besin zincirinin tanimlanmasinda bircok alanda kullanilmaktadir Disbeslenen ve kendibeslek sematik anlatimi Heterotroflarin karsiti olan kendibeslekler ise besin karbon kaynagi olarak sadece kendi sentezledikleri organik karbonlari tuketirler Organik karbonlarini uretmek icin inorganik karbon dioksit ya da bikarbonatlari donustururler Bu surecte gunes isigi ya da inorganik bilesenlerden elde ettikleri enerjiyi kaynak olarak kullanirlar Orn fotosentez yapan bitkiler Disbeslekler besin zinciri icinde tuketici olarak bilinirler Bazi parazitik bitkiler de kismen veya tamamen disbeslek olmuslardir Etobur bitkiler ise kendi besinlerini kendi uretmeye devam ettikleri ve et besinlerini sadece ek azot talebini tamamlamak icin kullandiklarindan kendibeslek sayilirlar Heterotroflarin enerji ve karbon kaynaklarina gore de iki altsinifi vardir Fotoheterotrof ve kemoheterotrof Kemoheterotroflar enerji ihtiyacini organik molekulleri ve karbonun baska bir organik seklini hazmederek karsilar Insanlar diger hayvanlar ve mantarlar bu gruba ornektir Fotoheterotroflar ise enerji ihtiyacini isiktan karbon ihtiyacini da organik maddelerden karsilar bu gruba ornektir Beslenme yonunden tipleriInsanlar hayvan ve mantarlarin tumu ile bircok bakteri turu bu gruba girmektedir Heterotrof organizmalar beslenme ozellikleri yonunden 1 Holozoik formlar besinlerini kati parcaciklar halinde alarak sindiren canlilardir Orn Hayvanlarin bircogu Aldiklari besinin yapisina gore uce ayrilir a Otcul sadece bitkilerle beslenenler b Etcil sadece etle beslenenler c Hepcil hem ot hem etle beslenenler 2 Saprofitik formlar organik maddeleri dogrudan hucre zarlariyla absorbe eden canlilar Orn Mayalar kufler bakterilerin bircogu Bu canlilar hucre zari disina salgilayabildikleri sindirim enzimleriyle hucre disinda sindirim yaparlar Daha sonra da bu enzimlerle parcalanan bilesikleri hucre zarlariyla metabolizmalarina alirlar Hucre disinda gerceklesen bu tepkimeler organik bilesikleri yeniden inorganik bilesiklere ayristirmaktadir Saprofitler ekosistemdeki madde cevrimi yonunden onemli bir islev gorurler 3 Parazitik formlar bitkisel ya da hayvansal parazitler konukcu olarak tanimlanan bir bitki ya da hayvan uzerinde ya da icinde yasar ve besinini konukcudan saglayan canlilardir 2 cesittir a Endoparazitler Vucut icinde yasarlar Orn Bagirsak solucani b Ektoparazitler Vucut disinda yasarlar Orn Bit pire vsAkis semasiBir canlinin kendibeslik disbeslek ya da bir alt gruba aidiyetini bulmaya yarayan akis diagramiOtotrof canlilar Kemoototrof Fotoototrof Heterotroph Kemoheterotrof FotoheterotrofHeterotrof gorusuHeterotrof gorusu bir canlinin cansizlarlardan cok uzun bir sure sonra ozel cevre kosullarinda heterotrof bir canli olarak olustugunu savunur Ilkel atmosferde amonyak NH3 metan CH4 hidrojen H2 su H2O karbondioksit CO2 gazlari bulunur Bu gazlar ortamdaki enerjiyle u v isinlari radyoaktif isinimlar yildirim ve simsekler volkanik faaliyetler basit organik molekulleri olusturur Bu olay labratuvarda Miller tarafindan kanitlanmistir ilkel atmosferde oksijen O2 gazi yoktur Olusan organik molekuller yagan yagmurlarin etkisiyle deniz ve gollere dogru tasinirken basit organik molekullerden kompleks bilesikler olusmaya baslar Fox tarafindan labrotuarda aminoasitlerden protein elde edilerek kanitlanmistir kompleks organik molekuller kendi aralarinda duzenlemelerle hucre oncusu koaservatlari olusturur Bu olay Oparin tarafindan kanitlanmistir Kaynakca 10 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2019 Biology Dictionary 15 Aralik 2016 6 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2019 Hogg Stuart 2013 Essential Microbiology 2 bas Wiley Blackwell s 86 ISBN 978 1 119 97890 9 Mills A L 1997 PDF Society of Economic Geologists ss 125 132 ISBN 978 1 62949 013 7 6 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2017 How Cells Harvest Energy 31 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde McGraw Hill Higher Education