Dahatula (Gürcüce: დახატულა; okunuşu: "dah'at'ula"), tarihsel Klarceti bölgesinde, bugün Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Pırnallı köyünde, kaya resimleriyle bilinen bir yerdir. Artvin ilinde bilinen tek kaya sanatı örneğidir.
Tarihçe
Dahatula, Pırnallı köyünün güneybatısında, Opiza Manastırı ile Hantsta Manastırı arasında yer alır. Gürcüce bir yer adı olan Dahatula, “dahatuli” (დახატული) kelimesinden türemiş olup resimli yer veya resimlenmiş yer anlamına gelir. Dahatula adı, 15-16. yüzyıla ait kaynaklarda da geçer ve bu adın ortaya çıkışı buradaki kaya resimlerine dayanır. Söz konusu eski kaynaklara göre Dahatula, Gürcü Kilisesi’ne bağlı Tbeti Piskoposluğu ile Ança Piskoposluğu arasındaki sınırı oluşturuyordu. 1904 yılında Şavşeti ve Klarceti bölgesini gezen Nikolay Marr da Dahatula adından söz etmiş, ancak burayı görmemiştir. 2010 yılında ise, Gürcü araştırmacılar Dahatula’yı ziyaret etmiş ve buranın Porta-Opiza kavşağından 3,5 km uzaklıkta olduğunu tespit etmiştir.
Resimler
Dahatula kaya resimleri, doğal yolla lekelenme sonucunda oluşmuş figürler olmayıp insan eliyle beyaz boya kullanılarak yapılmıştır. Zaman içinde zarar görmekle birlikte günümüze ulaşmıştır. Söz konusu resimlerin çizildiği tarih henüz saptanmamıştır. Kaya resimlerinin yaygın olarak mağaralarda bulunduğu göz önüne alındığında, bu resimlerin de eskiden mağara içinde olduğu, bu mağaranın çökmesiyle açığa çıktığı tahmin edilmektedir. Ancak günümüzde mağara izlerine rastlanmamaktadır. Buradaki resimler arasında büyük figür kadına ve küçük figür çocuğa, ayrıca birkaç metre ötedeki iki figür de yılan ve fareye benzetilmektedir.
Kaynakça
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 42. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "დახატულა", A Comprehensive Georgian-English Dictionary, 2006, 2 cilt 30 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Tedo Jordania, Gürcistan Tarihinin Kronikleri ve Başka Kaynakları („ქრონიკები და სხვა მასალა საქართველოს ისტორიისა"), Tiflis, 1892-1967 3 Cilt, II. cilt, s. 53". 30 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2022.
- ^ Nikolay Marr, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 331 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 220 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 220-221, 616 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dahatula Gurcuce დახატულა okunusu dah at ula tarihsel Klarceti bolgesinde bugun Artvin ilinin merkez ilcesine bagli Pirnalli koyunde kaya resimleriyle bilinen bir yerdir Artvin ilinde bilinen tek kaya sanati ornegidir TarihceDahatula Pirnalli koyunun guneybatisinda Opiza Manastiri ile Hantsta Manastiri arasinda yer alir Gurcuce bir yer adi olan Dahatula dahatuli დახატული kelimesinden turemis olup resimli yer veya resimlenmis yer anlamina gelir Dahatula adi 15 16 yuzyila ait kaynaklarda da gecer ve bu adin ortaya cikisi buradaki kaya resimlerine dayanir Soz konusu eski kaynaklara gore Dahatula Gurcu Kilisesi ne bagli Tbeti Piskoposlugu ile Anca Piskoposlugu arasindaki siniri olusturuyordu 1904 yilinda Savseti ve Klarceti bolgesini gezen Nikolay Marr da Dahatula adindan soz etmis ancak burayi gormemistir 2010 yilinda ise Gurcu arastirmacilar Dahatula yi ziyaret etmis ve buranin Porta Opiza kavsagindan 3 5 km uzaklikta oldugunu tespit etmistir ResimlerDahatula kaya resimleri dogal yolla lekelenme sonucunda olusmus figurler olmayip insan eliyle beyaz boya kullanilarak yapilmistir Zaman icinde zarar gormekle birlikte gunumuze ulasmistir Soz konusu resimlerin cizildigi tarih henuz saptanmamistir Kaya resimlerinin yaygin olarak magaralarda bulundugu goz onune alindiginda bu resimlerin de eskiden magara icinde oldugu bu magaranin cokmesiyle aciga ciktigi tahmin edilmektedir Ancak gunumuzde magara izlerine rastlanmamaktadir Buradaki resimler arasinda buyuk figur kadina ve kucuk figur cocuga ayrica birkac metre otedeki iki figur de yilan ve fareye benzetilmektedir Kaynakca 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 42 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 დახატულა A Comprehensive Georgian English Dictionary 2006 2 cilt 30 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Tedo Jordania Gurcistan Tarihinin Kronikleri ve Baska Kaynaklari ქრონიკები და სხვა მასალა საქართველოს ისტორიისა Tiflis 1892 1967 3 Cilt II cilt s 53 30 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2022 Nikolay Marr Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 331 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2 Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 220 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 220 221 616 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5