Dehriyyun (Maddîyyun), İslâm tarihinde materyalist felsefe akımına verilen addır. En önemli temsilcisi İbn Ravendi'dir. Bu olgu, dehr kavramıyla ilişkilidir.
Kökeni
Arap dünyasındaki Dehrî felsefenin kökeni İslam öncesine kadar uzanmaktadır. Kadim Arap şiiri incelendiğinde, zaman veya dehr mefhumunun eski Arapların hayat felsefelerini şekillendiren temel bir kavram olduğu gözlemlenmektedir. Bu inanış dehriyye şeklinde isimlendirilmiştir.
Dehrî felsefesi
Beşşar bin Bürd ve de önemli materyalist filozoflardır. "Dehrî filozoflar" görünen ve algılanan dünyanın dışında bir gerçek arayışını reddeder. İbn-i Râvendî'ye göre peygamberler, göz boyayarak halkın gerçekleri görmesine engel olmaktadırlar. Kur'an'ı reddeder ve tevhid inancının bâtıl olduğundan da bahseder. Birçok eserinde Muhammed'i eleştirmiştir. İbn-i Râvendî'nin bu fikirleri İslâm coğrafyasında doğrudan veya dolaylı olarak etki etmiş, materyalist anlayışın en önemli kaynağı haline gelmiştir. İslâm felsefesi tarihinde bir de Vahdet-i vücud anlayışının, maddi yorumlanmasından doğan bir materyalizm şekli vardır. Şeyh Bedreddin ve Turan Dursun bu anlayışın önemli temsilcileridir.
Abbâsîler devrinde Dehrîler
Abbâsî Hâlifesi hür fikirli bir şahsiyetti. O nedenlede diğer dinlerden olanlara karşı pek müsamahakâr davranmıştı. Hâlifenin tâbibi “Hasib” kendisinin Hristiyan olduğunu açıkça söyleyen bir “Zındık” idi. Ayni hâlifenin kâtibi “Yezid bin El-Feyz” ise Mani idi. “Maniler” ve kendilerine “Dehrîler” adı verilen hür düşünceli ve materyalist filozoflar, Hâlife Muhammed "el-Mehdî bi’l-Lâh" zamanında ise Zındıklık töhmetiyle idama, hapse ve i’tisafa uğradılar. “İbn-i Râvendî” yandaşlarından olan “Salih bin Abd’ûl-Kuddus” H. 166 / M. 783 yılında Hâlife Mehdî tarafından idam ettirilmişti.
Konuyla ilgili yayınlar
Ayyıldız, Esat. “Klasik Arap Şiirinde Zaman Olgusu ve Kökeni” 25 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 22/1 (Mart 2022), 67-97. https://doi.org/10.33415/daad.1037608 25 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Süleyman Uludağ, İslam Düşüncesinin Yapısı, s.241
- Faruk Yılmaz, İslam Felsefesi
- ^ Ayyıldız, Esat. “Klasik Arap Şiirinde Zaman Olgusu ve Kökeni” 25 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 22/1 (Mart 2022), s. 72.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dehriyyun Maddiyyun Islam tarihinde materyalist felsefe akimina verilen addir En onemli temsilcisi Ibn Ravendi dir Bu olgu dehr kavramiyla iliskilidir KokeniArap dunyasindaki Dehri felsefenin kokeni Islam oncesine kadar uzanmaktadir Kadim Arap siiri incelendiginde zaman veya dehr mefhumunun eski Araplarin hayat felsefelerini sekillendiren temel bir kavram oldugu gozlemlenmektedir Bu inanis dehriyye seklinde isimlendirilmistir Dehri felsefesiBessar bin Burd ve de onemli materyalist filozoflardir Dehri filozoflar gorunen ve algilanan dunyanin disinda bir gercek arayisini reddeder Ibn i Ravendi ye gore peygamberler goz boyayarak halkin gercekleri gormesine engel olmaktadirlar Kur an i reddeder ve tevhid inancinin batil oldugundan da bahseder Bircok eserinde Muhammed i elestirmistir Ibn i Ravendi nin bu fikirleri Islam cografyasinda dogrudan veya dolayli olarak etki etmis materyalist anlayisin en onemli kaynagi haline gelmistir Islam felsefesi tarihinde bir de Vahdet i vucud anlayisinin maddi yorumlanmasindan dogan bir materyalizm sekli vardir Seyh Bedreddin ve Turan Dursun bu anlayisin onemli temsilcileridir Abbasiler devrinde DehrilerAbbasi Halifesi Ebu Caʿfer el Mansur hur fikirli bir sahsiyetti O nedenlede diger dinlerden olanlara karsi pek musamahakar davranmisti Halifenin tabibi Hasib kendisinin Hristiyan oldugunu acikca soyleyen bir Zindik idi Ayni halifenin katibi Yezid bin El Feyz ise Mani idi Maniler ve kendilerine Dehriler adi verilen hur dusunceli ve materyalist filozoflar Halife Muhammed el Mehdi bi l Lah zamaninda ise Zindiklik tohmetiyle idama hapse ve i tisafa ugradilar Ibn i Ravendi yandaslarindan olan Salih bin Abd ul Kuddus H 166 M 783 yilinda Halife Mehdi tarafindan idam ettirilmisti Konuyla ilgili yayinlarAyyildiz Esat Klasik Arap Siirinde Zaman Olgusu ve Kokeni 25 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dinbilimleri Akademik Arastirma Dergisi 22 1 Mart 2022 67 97 https doi org 10 33415 daad 1037608 25 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizZaman Zurvan Zaman Baba Khronos Islam felsefesi Ibn Ravendi Seyh Bedreddin Turan DursunKaynakcaSuleyman Uludag Islam Dusuncesinin Yapisi s 241 Faruk Yilmaz Islam Felsefesi Ayyildiz Esat Klasik Arap Siirinde Zaman Olgusu ve Kokeni 25 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dinbilimleri Akademik Arastirma Dergisi 22 1 Mart 2022 s 72