Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Batıl inanç, genellikle bilgisizlikten, bilimsel bilgilerin veya nedenselliğin yanlış anlaşılmasından, kadere veya büyüye inanmaktan, olağanüstü etkileri algıladığını sanmaktan veya bilinmeyene karşı duyulan korkudan kaynaklanan inanç veya uygulamalardır. Batıl inançlar çoğu zaman şans, kehanet ve belirli ruhani varlıklarla ilişkilidir. Kaynak ve mantıklı bir açıklamadan uzak, uygulamalarda din adı kullanılan inanç ve hareketlere söylenen bir terimdir.
Yaygın bazı batıl inançlar arasında yolculuğa çıkan birisinin arkasından yere su dökmek, merdiven altından geçmemek, gece tırnak kesmemek, kara kedi görmenin uğursuzluk getireceğine inanmak ve evde sürekli bir çocuğun ağlamasının ölüm getireceği batıl inanç sayılabilir.
Anlamı
Batıl inaçların kökenini eski paganist inançlarda aramak gerekir. Bu çağlardan kalma batıl inanç dediğimiz alışkanlıklar devam etmiş, oysa bir zamanlar bunları anlamlı kılan inançlar çoktan unutulup gitmiştir.
Bazı çok eski tarihlerden gelen boş inançlara ilişkin yalnızca bazı varsayımlarda bulunabiliriz. Günümüzde Ay'ın Dünya'nın bir uydusu olduğunu biliyoruz. Oysa bundan binlerce yıl önce yaşamış insanlar Ay'ın bir tanrıça olduğunu sanıyor, insanlara zenginlik ve uğur getirdiğine inanıyorlardı. Günümüzde yeni ay çıktığında sevdiğimiz kişinin yüzüne bakmak ya da altına el sürmek türünden davranışlar o dönemlerden kalmış olabilir. At nalının uğurlu sayılmasının nedenlerinden biri, belki de eski Avrupa topluluklarından Keltlerin atın kutsallığına inanmalarıdır. Eskiçağlarda topraktan çıkarılan demir cevherinden demir eşya üretme sanatının büyücülük olduğuna inanılması da bu inancı doğurmuş olabilir.
Aksıran bir kimseye "çok yaşa!" denmesinin, aksırma sırasında ruhun geçici olarak bedenden ayrıldığına ilişkin eski inançlardan doğmuş olduğu düşünülebilir. Aksıran kimseyi bu sözlerle sevindirmek, belki de ruhun esenlikle geri dönmesine yardımcı olma amacını taşır.
13 rakamının uğursuz olduğu batıl inancının ise; 13 Ekim 1307 Cuma günü Tapınak Şövalyeleri'nin tutuklanması ve işkence edilerek öldürülmesine dayandığı sanılmaktadır. Bu batıl inanç hâlâ öylesine güçlüdür ki, bazı kimseler 13 kişiyi aynı masaya oturtmaktan kaçınır. Bazı ünlü otellerde 13 rakamı taşıyan oda ve kat yoktur. BMW'nin Münih'te bulunan merkez binasının 13. katı boştur.
Anadolu'da halk arasında boş inançlara günümüzde de rastlanır. Bunlardan birkaç örnek şöyledir: İlk rastlanılan kişinin toplumsal durumu ve halk arasındaki itibarına göre işlerin rast gidip gitmeyeceği konusunda yorumlar yapılır. Esnaf, o gün işlerin iyi gitmesi için siftah parasını yere atar ya da yüzüne sürer. Birine kesici alet verilirken düşmanlığa yol açmasın diye üzerine tükürülür. Akşam tırnak kesmek iyi sayılmaz. Ay tutulması ve Güneş tutulması sırasında silah atılıp, teneke çalınarak önlerini kapatan cin-peri topluluğun kaçırılabileceğine inanılır.
Batıl inançların çoğu çok eskilere dayanmakla birlikte, yenileri de vardır. Örneğin, aynı kibritle art arda üç sigara yakmanın uğursuzluk getireceğine inanılır. Bu inancın 1899-1902 yılları arasında İngilizlerin Güney Afrika'da yaşayan Afrikanerler ile yaptığı Güney Afrika Savaşı'ndan kaynaklandığı söylenmektedir. Söylenceye göre, usta Afrikaner nişancıları üç İngiliz askerinin tek bir kibritle sigaralarını yakmaları sırasında yerlerini saptamış ve yanık kibriti elinde tutan askeri öldürmüştür. Bu yeni bir batıl inanç böyle doğmuştur.
Türkiye'de batıl inançlar
Çocuk doğumlarında ve evlenme törenlerinde batıl inançlar yaygındır. Yeni doğan çocuklar çıkıncaya kadar cinlerin, perilerin, şeytanların etkisi altında kalabilir diye, son derece büyük bir özen görürler. Gebeliği önleyici tedbirlerden biri olarak katır tırnağı kullanılır. Çünkü, katırın kısır bir hayvan olduğu bilinir. Batı Türkiye'nin bir yerinde de haşhaş, , soğan, katır tırnağı, katran, sarımsak, kuru yumurta kabuğu tozu, su içinde bir arada kaynatılarak, gebeliği önleyici bir ilaç hazırlanır. Yeni doğan çocuklar "tuzlanır". Sözde bebeğin ileride güçlü olması böylece sağlanır, bazı yerlerde de yastığının altına kaplumbağa konur. Türkiye'nin pek çok yerinde kaplumbağalara büyük meziyetler yakıştırılır. Batıl inançlar arasında en yaygın olanlardan biri de, nazar, yani kem gözdür. Bebeklerin kırklarının çıkmasına kadar anneler babalar onları çevreye çirkin göstermeye özellikle dikkat ederler. Nazardan koruduğuna inanılan mavi boncuklar takılır. Özellikle de mavi gözlü ve sarı saçlı kişilerin gözlerinin kaldığı söylenir. Mavi boncuğun koruyucu gücü, büyünün birbirini çektiği ilkesine dayanır. Mavi gözden gelecek tehlike, mavi boncuk tarafından çekilir. Muskalara da büyük bir inanç vardır. Bunların içine genellikle Arap harfleriyle, Kur'an'dan ya da Şaman dininden dualar yazılı kâğıtlar yerleştirilir. Hepsi bir kumaş parçası içine sarılır.
Konuyla ilgili yayınlar
- BORATAV, Pertev Naili; 100 Soruda Türk Folkloru, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1997
- ÇORUHLU,Yaşar; Türk Mitolojisinin ABC’si, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 1998
- ERÖZ, Mehmet; Millî Kültürümüz ve Meselelerimiz; Doğuş Yayınları; İstanbul, 1983
- GÜNGÖR Harun, Ünver GÜNAY; Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, Ocak Yayınları, İstanbul, 1997
- İNAN, Abdülkadir; Tarihte ve Bugün Şamanizm Materyaller ve Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2000
- KAFESOĞLU, İbrahim; Türk Bozkır Kültürü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ayyıldız Matbaası A.Ş., Ankara, 1987
- KALAFAT, Yaşar; İslâmiyet ve Türk Halk İnançları, Kültür Bakanlığı Yayınları: 1857; Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları: 233, Gelenek- Görenek İnançlar: 22, Ankara, 1996
- KÖSOĞLU, Nevzat; Türk Dünyası Tarihi ve Türk Medeniyeti Üzerine Düşünceler, Ötüken Yayınevi, İstanbul, 1990
- MALİNOWSKİ, B.; Büyü, Bilim ve Din, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 1990
- ÖRNEK, Sedat Veyis; 100 Soruda İlkellerde Din, Büyü, Sanat, Efsane, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1995,
- PAZARLI, Osman; Din Psikolojisi; Remzi Kitabevi; İstanbul, 1993
- TANYU, Hikmet; İslâmlıktan Önce Türklerde Tek Tanrı İnancı, Boğaziçi Yayınları,
- TUNA, Erhan; “Şamanlık ve Oyunculuk”; Okyonus Yayıncılık ve Yapımcılık, İstanbul, 2000
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Batil inanc genellikle bilgisizlikten bilimsel bilgilerin veya nedenselligin yanlis anlasilmasindan kadere veya buyuye inanmaktan olaganustu etkileri algiladigini sanmaktan veya bilinmeyene karsi duyulan korkudan kaynaklanan inanc veya uygulamalardir Batil inanclar cogu zaman sans kehanet ve belirli ruhani varliklarla iliskilidir Kaynak ve mantikli bir aciklamadan uzak uygulamalarda din adi kullanilan inanc ve hareketlere soylenen bir terimdir Yaygin bazi batil inanclar arasinda yolculuga cikan birisinin arkasindan yere su dokmek merdiven altindan gecmemek gece tirnak kesmemek kara kedi gormenin ugursuzluk getirecegine inanmak ve evde surekli bir cocugun aglamasinin olum getirecegi batil inanc sayilabilir AnlamiBatil inaclarin kokenini eski paganist inanclarda aramak gerekir Bu caglardan kalma batil inanc dedigimiz aliskanliklar devam etmis oysa bir zamanlar bunlari anlamli kilan inanclar coktan unutulup gitmistir Bazi cok eski tarihlerden gelen bos inanclara iliskin yalnizca bazi varsayimlarda bulunabiliriz Gunumuzde Ay in Dunya nin bir uydusu oldugunu biliyoruz Oysa bundan binlerce yil once yasamis insanlar Ay in bir tanrica oldugunu saniyor insanlara zenginlik ve ugur getirdigine inaniyorlardi Gunumuzde yeni ay ciktiginda sevdigimiz kisinin yuzune bakmak ya da altina el surmek turunden davranislar o donemlerden kalmis olabilir At nalinin ugurlu sayilmasinin nedenlerinden biri belki de eski Avrupa topluluklarindan Keltlerin atin kutsalligina inanmalaridir Eskicaglarda topraktan cikarilan demir cevherinden demir esya uretme sanatinin buyuculuk olduguna inanilmasi da bu inanci dogurmus olabilir Aksiran bir kimseye cok yasa denmesinin aksirma sirasinda ruhun gecici olarak bedenden ayrildigina iliskin eski inanclardan dogmus oldugu dusunulebilir Aksiran kimseyi bu sozlerle sevindirmek belki de ruhun esenlikle geri donmesine yardimci olma amacini tasir 13 rakaminin ugursuz oldugu batil inancinin ise 13 Ekim 1307 Cuma gunu Tapinak Sovalyeleri nin tutuklanmasi ve iskence edilerek oldurulmesine dayandigi sanilmaktadir Bu batil inanc hala oylesine gucludur ki bazi kimseler 13 kisiyi ayni masaya oturtmaktan kacinir Bazi unlu otellerde 13 rakami tasiyan oda ve kat yoktur BMW nin Munih te bulunan merkez binasinin 13 kati bostur Anadolu da halk arasinda bos inanclara gunumuzde de rastlanir Bunlardan birkac ornek soyledir Ilk rastlanilan kisinin toplumsal durumu ve halk arasindaki itibarina gore islerin rast gidip gitmeyecegi konusunda yorumlar yapilir Esnaf o gun islerin iyi gitmesi icin siftah parasini yere atar ya da yuzune surer Birine kesici alet verilirken dusmanliga yol acmasin diye uzerine tukurulur Aksam tirnak kesmek iyi sayilmaz Ay tutulmasi ve Gunes tutulmasi sirasinda silah atilip teneke calinarak onlerini kapatan cin peri toplulugun kacirilabilecegine inanilir Batil inanclarin cogu cok eskilere dayanmakla birlikte yenileri de vardir Ornegin ayni kibritle art arda uc sigara yakmanin ugursuzluk getirecegine inanilir Bu inancin 1899 1902 yillari arasinda Ingilizlerin Guney Afrika da yasayan Afrikanerler ile yaptigi Guney Afrika Savasi ndan kaynaklandigi soylenmektedir Soylenceye gore usta Afrikaner nisancilari uc Ingiliz askerinin tek bir kibritle sigaralarini yakmalari sirasinda yerlerini saptamis ve yanik kibriti elinde tutan askeri oldurmustur Bu yeni bir batil inanc boyle dogmustur Turkiye de batil inanclarCocuk dogumlarinda ve evlenme torenlerinde batil inanclar yaygindir Yeni dogan cocuklar cikincaya kadar cinlerin perilerin seytanlarin etkisi altinda kalabilir diye son derece buyuk bir ozen gorurler Gebeligi onleyici tedbirlerden biri olarak katir tirnagi kullanilir Cunku katirin kisir bir hayvan oldugu bilinir Bati Turkiye nin bir yerinde de hashas sogan katir tirnagi katran sarimsak kuru yumurta kabugu tozu su icinde bir arada kaynatilarak gebeligi onleyici bir ilac hazirlanir Yeni dogan cocuklar tuzlanir Sozde bebegin ileride guclu olmasi boylece saglanir bazi yerlerde de yastiginin altina kaplumbaga konur Turkiye nin pek cok yerinde kaplumbagalara buyuk meziyetler yakistirilir Batil inanclar arasinda en yaygin olanlardan biri de nazar yani kem gozdur Bebeklerin kirklarinin cikmasina kadar anneler babalar onlari cevreye cirkin gostermeye ozellikle dikkat ederler Nazardan koruduguna inanilan mavi boncuklar takilir Ozellikle de mavi gozlu ve sari sacli kisilerin gozlerinin kaldigi soylenir Mavi boncugun koruyucu gucu buyunun birbirini cektigi ilkesine dayanir Mavi gozden gelecek tehlike mavi boncuk tarafindan cekilir Muskalara da buyuk bir inanc vardir Bunlarin icine genellikle Arap harfleriyle Kur an dan ya da Saman dininden dualar yazili kagitlar yerlestirilir Hepsi bir kumas parcasi icine sarilir Konuyla ilgili yayinlarBORATAV Pertev Naili 100 Soruda Turk Folkloru Gercek Yayinevi Istanbul 1997 CORUHLU Yasar Turk Mitolojisinin ABC si Kabalci Yayinevi Istanbul 1998 EROZ Mehmet Milli Kulturumuz ve Meselelerimiz Dogus Yayinlari Istanbul 1983 GUNGOR Harun Unver GUNAY Baslangictan Gunumuze Turklerin Dini Tarihi Ocak Yayinlari Istanbul 1997 INAN Abdulkadir Tarihte ve Bugun Samanizm Materyaller ve Arastirmalar Turk Tarih Kurumu Basimevi Ankara 2000 KAFESOGLU Ibrahim Turk Bozkir Kulturu Turk Kulturunu Arastirma Enstitusu Ayyildiz Matbaasi A S Ankara 1987 KALAFAT Yasar Islamiyet ve Turk Halk Inanclari Kultur Bakanligi Yayinlari 1857 Halk Kulturlerini Arastirma ve Gelistirme Genel Mudurlugu Yayinlari 233 Gelenek Gorenek Inanclar 22 Ankara 1996 KOSOGLU Nevzat Turk Dunyasi Tarihi ve Turk Medeniyeti Uzerine Dusunceler Otuken Yayinevi Istanbul 1990 MALINOWSKI B Buyu Bilim ve Din Kabalci Yayinlari Istanbul 1990 ORNEK Sedat Veyis 100 Soruda Ilkellerde Din Buyu Sanat Efsane Gercek Yayinevi Istanbul 1995 PAZARLI Osman Din Psikolojisi Remzi Kitabevi Istanbul 1993 TANYU Hikmet Islamliktan Once Turklerde Tek Tanri Inanci Bogazici Yayinlari TUNA Erhan Samanlik ve Oyunculuk Okyonus Yayincilik ve Yapimcilik Istanbul 2000Ayrica bakinizHurafe UgurKaynakca www merriam webster com Ingilizce 7 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2021 TDV Islam Ansiklopedisi 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2023 David Hotham Turkler Cumhuriyet Gazetesi Yay s 64