Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dereiçi, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
| Dereiçi | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Dereiçi Dereiçi'nin Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Yusufeli |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 784 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 414 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08820 |
Tarihçe
Dereiçi köyünün eski adı Hamrut ya da Hemrut'tur. Gürcüce kaynaklarda bu yer adı Hamruti (ხამრუთი) olarak geçer. Erken dönem Osmanlıca kaynaklarda Hamrut (خمروت) ve Harmud (خرمود) biçimlerinde yazılmıştır. 1928 tarihli köy listesinde ise, Osmanlıcası biraz farklı biçimde Hamrut (خمروط) olarak kaydedilmiştir. Osmanlılar bu yerleşmenin de içinde yer aldığı Tao bölgesini Gürcülerden ele geçirdiği için köyün adının yazılışı Gürcüceden girmiş ve değişik biçimler almış olmalıdır.
Köyün adının anlamı konusunda kesin bir bilgi mevcut değildir. Bununla birlikte, köyde bugün de kullanılan Kert(i) (ქერთი), Burat(i) (ბურათ-ი), Çalat(i) (ჭალათ-ი), Ketket(i) (ქეთქეთ-ი), Soko (სოკო), İsret(i) (ისრეთი), Salnet(i) (სალნეთ-ი), Çançavan(i) (ჭანჭავან-ი), Mağalat(i) (მაღალათ-ი) gibi mevki ve mahalle adları Hamruti’nin tarihsel olarak bir Gürcü yerleşmesi olduğuna işaret etmektedir.
Hamrut'un 1574 tarihli Osmanlı mufassal defterinde yer alması ve köyde kule olduğu sanılan eski bir kalıntının varlığı buranın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Hamruti, erken ve geç Orta Çağ'da Gürcü devletleri sınırları içinde kalıyordu. Birleşik Gürcistan Krallığı'nın zayıflaması üzerine bağımsız devlet haline gelen ve Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe Atabeyliği sınırları içindeyken, 16. yüzyılın ortasında Osmanlılar köyü ele geçirdi. Hamruti, önce Erzurum Eyaleti'ne, 1578 yılından sonra da Çıldır Eyaleti'ne bağlıydı.
Hamruti, 1555 tarihli Osmanlı tahrir defterine göre Nısf-i Livane sancağına bağlıydı. 1574 tarihinde ise, Peterek sancağına bağlanmıştı. Bu tarihte köyün nüfusu 23 hanede yaşayan 122 Hristiyan'dan oluşuyordu. Üç değirmeni olan köyde buğday, arpa, üzüm, sebze ve yonca tarımı ve arıcılık yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu. 1652 yılına gelindiğinde Harmuti'de Hristiyan nüfusun kalmadığı görülmektedir.
19. yüzyılın ilk yarısında,1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Çıldır Eyaleti'nin bir bölümü Rusların eline geçince, köy Erzurum vilayetinin bir parçası haline geldi. 1835 tarihli Osmanlı nüfusu tespitinde "Hemrut" adıyla kaydedilmiş olan Hamruti, bu vilayetin Kiskim sancağına bağlıydı. Bu tarihte köyde 24 hanede 84 erkek kaydedilmiştir. Osmanlı idaresi geleneksel olarak sadece erkek nüfusu tespit ediyordu. Bundan dolayı köyün toplam nüfusunu bulmak için bir o kadar da kadın nüfusu eklemek gerekir. Bunun sonucunda köyün nüfusunun 168 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Geç dönemde Hamrut olarak kaydedilmiş olan köy, 1928 yılında Artvin vilayetine bağlı Yusufeli kazasının merkez nahiyesinin bir köyüydü. 1935 yılında aynı adla, bu tarihte Erzurum vilayetine bağlı olan Yusufeldi kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve köyün nüfusu 408 kişiden oluşuyordu. Hamrut adı "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Dereiçi olarak değiştirildi. Bununla birlikte köyün eski adı, bir süre daha yeni adıyla birlikte "Dereiçi (Hamrut)" biçiminde resmî kayıtlarda kullanıldı.
Tarihsel Tao bölgesinin önemli yerleşmelerinden biri olan Hamrut, yapı malzemesi olarak taş ve ahşabın kullanıldığı evleriyle tanınmaktadır. Köy, bilinen tarihinde, 17 Mart 2021’de dördüncü kez yangına sahne oldu. Bu evlerin dışında köyün Derekapı mahallesinde tarihsel bir yapının varlığı bilinmektedir. Bir kule olduğu tahmin edilen yapıdan geriye harçlı bir duvar kalıntısı kalmıştır.
Coğrafya
Köy; Artvin il merkezine 119 km, Yusufeli ilçe merkezine 9 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 424 |
| 2020 | 404 |
| 2019 | 400 |
| 2018 | 408 |
| 2017 | 432 |
| 2016 | 432 |
| 2015 | 417 |
| 2014 | 480 |
| 2013 | 486 |
| 2012 | 481 |
| 2011 | 504 |
| 2010 | 510 |
| 2009 | 504 |
| 2008 | 528 |
| 2007 | 543 |
| 2000 | 635ı |
| 1990 | 955 |
| 1985 | 845 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 29 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 485, .
- ^ a b Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 135, .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
- ^ "Neriman Albayrak,Yusufeli İlçesinin Hidronomi ve Toponomisi (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 108-109" (PDF). 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2021.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 90 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 338, .
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 338-339, .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 72.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 163" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2021.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 688.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayım, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2021.
- ^ Zehra Eminagaoglu "Yusufeli Geleneksel Konut Mimarisi ve Yeni Yerleşim Yeri İçin Öneriler"
- ^ "Yusufeli'nde 50'ye yakın ev yandı" 26 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2014, s. 90 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Dereiçi, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dereici Artvin ilinin Yusufeli ilcesine bagli bir koydur DereiciKoyArtvin in Turkiye deki konumuDereiciDereici nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceYusufeliCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim784 mNufus 2021 Toplam414Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08820TarihceDereici koyunun eski adi Hamrut ya da Hemrut tur Gurcuce kaynaklarda bu yer adi Hamruti ხამრუთი olarak gecer Erken donem Osmanlica kaynaklarda Hamrut خمروت ve Harmud خرمود bicimlerinde yazilmistir 1928 tarihli koy listesinde ise Osmanlicasi biraz farkli bicimde Hamrut خمروط olarak kaydedilmistir Osmanlilar bu yerlesmenin de icinde yer aldigi Tao bolgesini Gurculerden ele gecirdigi icin koyun adinin yazilisi Gurcuceden girmis ve degisik bicimler almis olmalidir Koyun adinin anlami konusunda kesin bir bilgi mevcut degildir Bununla birlikte koyde bugun de kullanilan Kert i ქერთი Burat i ბურათ ი Calat i ჭალათ ი Ketket i ქეთქეთ ი Soko სოკო Isret i ისრეთი Salnet i სალნეთ ი Cancavan i ჭანჭავან ი Magalat i მაღალათ ი gibi mevki ve mahalle adlari Hamruti nin tarihsel olarak bir Gurcu yerlesmesi olduguna isaret etmektedir Hamrut un 1574 tarihli Osmanli mufassal defterinde yer almasi ve koyde kule oldugu sanilan eski bir kalintinin varligi buranin eski bir yerlesme oldugunu gostermektedir Hamruti erken ve gec Orta Cag da Gurcu devletleri sinirlari icinde kaliyordu Birlesik Gurcistan Kralligi nin zayiflamasi uzerine bagimsiz devlet haline gelen ve Gurcu atabeglerin yonettigi Samtshe Atabeyligi sinirlari icindeyken 16 yuzyilin ortasinda Osmanlilar koyu ele gecirdi Hamruti once Erzurum Eyaleti ne 1578 yilindan sonra da Cildir Eyaleti ne bagliydi Hamruti 1555 tarihli Osmanli tahrir defterine gore Nisf i Livane sancagina bagliydi 1574 tarihinde ise Peterek sancagina baglanmisti Bu tarihte koyun nufusu 23 hanede yasayan 122 Hristiyan dan olusuyordu Uc degirmeni olan koyde bugday arpa uzum sebze ve yonca tarimi ve aricilik yapiliyor koyun ve domuz besleniyordu 1652 yilina gelindiginde Harmuti de Hristiyan nufusun kalmadigi gorulmektedir 19 yuzyilin ilk yarisinda 1828 1829 Osmanli Rus Savasi nda Cildir Eyaleti nin bir bolumu Ruslarin eline gecince koy Erzurum vilayetinin bir parcasi haline geldi 1835 tarihli Osmanli nufusu tespitinde Hemrut adiyla kaydedilmis olan Hamruti bu vilayetin Kiskim sancagina bagliydi Bu tarihte koyde 24 hanede 84 erkek kaydedilmistir Osmanli idaresi geleneksel olarak sadece erkek nufusu tespit ediyordu Bundan dolayi koyun toplam nufusunu bulmak icin bir o kadar da kadin nufusu eklemek gerekir Bunun sonucunda koyun nufusunun 168 kisiden olustugu ortaya cikar Gec donemde Hamrut olarak kaydedilmis olan koy 1928 yilinda Artvin vilayetine bagli Yusufeli kazasinin merkez nahiyesinin bir koyuydu 1935 yilinda ayni adla bu tarihte Erzurum vilayetine bagli olan Yusufeldi kazasinin merkez nahiyesine bagliydi ve koyun nufusu 408 kisiden olusuyordu Hamrut adi yabanci kokten geldigi icin 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Dereici olarak degistirildi Bununla birlikte koyun eski adi bir sure daha yeni adiyla birlikte Dereici Hamrut biciminde resmi kayitlarda kullanildi Tarihsel Tao bolgesinin onemli yerlesmelerinden biri olan Hamrut yapi malzemesi olarak tas ve ahsabin kullanildigi evleriyle taninmaktadir Koy bilinen tarihinde 17 Mart 2021 de dorduncu kez yangina sahne oldu Bu evlerin disinda koyun Derekapi mahallesinde tarihsel bir yapinin varligi bilinmektedir Bir kule oldugu tahmin edilen yapidan geriye harcli bir duvar kalintisi kalmistir CografyaKoy Artvin il merkezine 119 km Yusufeli ilce merkezine 9 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 4242020 4042019 4002018 4082017 4322016 4322015 4172014 4802013 4862012 4812011 5042010 5102009 5042008 5282007 5432000 635i1990 9551985 845Kaynakca Fallingrain com 29 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 485 ISBN 9789941478178 a b Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 135 ISBN 9786055708856 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 82 Neriman Albayrak Yusufeli Ilcesinin Hidronomi ve Toponomisi Gurcuce Tiflis 2018 s 108 109 PDF 8 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Mart 2021 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 90 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt I cilt s 338 ISBN 9786058624818 Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt I cilt s 338 339 ISBN 9786058624818 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 72 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 163 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Mart 2021 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 688 1980 Genel Nufus Sayim Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Mart 2021 Zehra Eminagaoglu Yusufeli Geleneksel Konut Mimarisi ve Yeni Yerlesim Yeri Icin Oneriler Yusufeli nde 50 ye yakin ev yandi 26 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2014 s 90 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarDereici Yusufeli icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft