Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm (Rusça: О диалектическом и историческом материализме), Joseph Stalin tarafından yazılan, Sovyetler Birliği'nin siyasi teorisi Marksizm-Leninizmin temel metinlerinden biridir.
Çalışma ilk olarak, büyük ölçüde Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Karl Marx, Friedrich Engels ve Vladimir Lenin'in felsefi çalışmalarından oluşan bir bölüm olarak yayınlandı.Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin diyalektik materyalizm ve tarihsel materyalizm hakkındaki resmi doktrinini tanımlar.
Arka plan
Bu metin, Stalin tarafından, parti üyelerinin tasfiyesi yoluyla partideki iktidarı sağlamlaştırması ve 1936'da yeni bir anayasa getirerek yapısal değişiklikleri uygulamaya koyması sırasında yazılmıştır. Bu önlemlerin ardından Stalin, Bolşevikler için yeni bir tarih anlatısı geliştirmeye karar verdi. Bu, Moskova Duruşmaları'nda anlatılanlarla da beraber yönetimin meşrulaşmasını sağlayacaktı. Sovyetler Birliği Komünist Partisinin Kısa Tarihi'nin diğer bölümleri Stalin'in rehberliğindeki bir komite tarafından yazılırken, Anton Donoso, diyalektik ve tarihsel materyalizm bölümünü Stalin'in kendisinin yazmasının zorunlu olduğunu, Stalin'in bu bölümü rütbe olarak altında birine yazdırmasının tarih açısından tehlikeli olduğunu savunuyor.
Bu metinden önce Stalin'in Marksist felsefeye yaptığı katkılar seyrekti. Stalin'in önceki kayda değer çalışmaları 1906/07'de yazdığı (Anarşizm mi, Sosyalizm mi?), daha popüler olan metinlerinden, Ulusal Sorun ve Sosyal Demokrasi olarak da bilinen, 1913'te yazılmış , ve Leninizm üzerine 1924'te yaptığı çalışma Leninizmin Temelleri vardı.
1929'da Stalin diyalektik materyalizmin yorumlanışıyla ilgileniyordu. Donoso'nun anlattığına göre Stalin, bir konuşmasında teorisyenlerin "Marksizmin Sovyetler Birliği'ndeki pratik gelişmelerine ayak uydurmadığından" şikayet etti ve "filozofların genelinin sağ ve sol sapmalara karşı verilen mücadelede ayak sürüdüğünü" söyledi. 1931'de Stalin, Merkez Komitesi'ne Marksist felsefenin farklı yorumlarını kınatmakta başarılı oldu, Sovyet felsefesinde belirleyici bir dönüm noktasına işaret etti ve böylece resmî parti çizgisine karşı her türlü muhalefeti ortadan kaldırdı. Ek olarak, 1936 anayasasında felsefeyle alakalı; modası geçmiş, soyut ve Troçki gibi "sapmacılardan" alıntılarla fazla "kirlenmiş" olduğuna dair eleştiriler yer alıyordu.
Özet
Stalin'in yazıları sistematik olarak sunulur ve üç bölüme ayrılır:
Bölüm I: Marksist diyalektik yöntemin, Metafiziğin aksine, ana hatları
a) Doğa birleşik bir bütündür.
b) Doğa sürekli hareket halindedir.
c) Doğal nicel değişim niteliksel değişikliğe yol açar.
d) Doğal fenomenler, mücadelelerinin bir parçası olarak, reformist değişimden çok devrimci değişime yol açan iç çelişkilere sahiptir. Kapitalizmden sosyalizme geçiş ve işçi sınıfının kapitalizmin boyunduruğundan kurtuluşu, yavaş değişimlerle, reformlarla değil, yalnızca kapitalist sistemin niteliksel bir değişimiyle, devrimle gerçekleşebilir.
Kısım II: Marksist felsefi materyalizmin, idealizmin aksine, ana hatları
a) Dünya, doğası gereği materyalisttir.
b) Varlık, maddi olduğu için nesnel gerçekliktir, bu nedenle düşünme maddenin bir yansımasıdır, fikirlerin varlığa geri dönmesine katkıda bulunur.
c) Kant'ın fikrinin aksine, dünya ve yasaları pratikle incelenebildikleri için bilinebilir. Bu nedenle Stalin, toplumsal gelişmenin yasaları olduğunu ve sosyalizmin bir bilim olduğunu savunuyor.
Bölüm III: Tarihsel materyalizm
a) Bu bölümde Stalin, "Toplumdaki 'Baş Belirleyici Güç' nedir?" sorusunu değerlendirir. Coğrafi çevre veya nüfus artışı değil, maddi malların üretim biçiminin belirleyici olduğunu söyler. Tarihsel materyalizme göre bu güç, insanın varoluşu için gerekli yaşam araçlarını sağlama yöntemi olan -yiyecek, giyecek, ayakkabı, ev, yakıt, üretim araçları vb.- gibi toplumun yaşamı ve gelişimi için vazgeçilmez olan maddi değerlerdir. Ayrıca üretimin iki yönüne, yani üretim araçlarına ve "üretim sürecinde insanların birbirleriyle olan ilişkilerine, insanların üretim ilişkilerine" değinir.
b) Üretimin birinci özelliği: "Hiçbir zaman bir noktada uzun süre kalmaz, sürekli bir değişim ve gelişme halindedir ve ayrıca üretim tarzındaki değişiklikler, kaçınılmaz olarak tüm toplumsal sistemde de değişikliklere yol açar., sosyal fikirler, siyasi görüşler ve siyasi kurumlar - tüm sosyal ve siyasi düzenin yeniden inşasını gerektirirler." Bu nedenle, işçi sınıfının partisi, "öncelikle üretimin gelişme yasalarından toplumun ekonomik gelişme yasalarından hareket edebilmek" için üretimin gelişme yasalarını incelemelidir.
c) Üretimin ikinci özelliğinde Stalin, "onun değişim ve gelişiminin her zaman üretici güçlerin değişim ve gelişimi ile ve her şeyden önce üretim araçlarının değişim ve gelişimi ile başladığını" belirtir ve üretimin aşamalarını ortaya koyar. tarih, ilkel komünizm, kölelik, feodalizm, kapitalizm ve sosyalizmdir. Ek olarak, kapitalist üretim ilişkileri artık toplumun üretici güçlerinin durumuna tekabül etmiyor ve uzlaşmaz çelişkiler yaratıyor.
d) Üretimin üçüncü özelliği: "Yeni üretici güçlerin ve bunlara tekabül eden üretim ilişkilerinin doğuşu, eski sistemin ortadan kalkmasından sonra eski sistemden ayrı olarak değil, eski sistem içinde gerçekleşir; "insanın kasıtlı ve bilinçli faaliyetinin bir sonucu olarak değil, kendiliğinden, bilinçsizce, insanın iradesinden bağımsız olarak." Ancak bu kendiliğinden gelişen süreç, eski ilişkilerden yeni ilişkilere geçişin sorunsuz gerçekleşeceği anlamına gelmez. Aksine, Stalin bunun devrimle sonuçlanacağını iddia ediyor.
Tepki ve Eleştiri
Yayımlandıktan sonra Sovyetler Birliği'nde diyalektik materyalizmi "yeni ve daha yüksek seviyelere" yükselttiği için övüldü ve "Marksist-Leninist düşüncenin doruklarından biri" olarak kabul edildi. Açıklığı ve erişilebilirliği nedeniyle takdir edildi ve "bu alandaki ilk doğru ve doktrinsel olarak güvenilir çalışma" olarak anıldı. Bir lider ve bir filozof olarak görüldüğü için Stalin'in itibarı da arttı. Bununla birlikte, diyalektik ve tarihsel materyalizm üzerine bir çalışma olduğu için de çok takdir topladı, çünkü bu çalışmadan önce bu felsefi kavramlar hakkında tam ve düzenli bir açıklama yoktu.
Bazıları Stalin'in diyalektik veya tarihsel materyalizm kavramlarına herhangi bir orijinal düşünce katmadığına inanırken, Donoso, Stalin'in orijinal Marksist görüşlerden önemli ölçüde ayrılarak bazı yeniliklere katkıda bulunduğunu iddia etmişti. Bu üç örnek, "üstyapının 'geriye dönük' etkisine yaptığı daha büyük vurgu" ve bununla partinin öneminden bahsetmesi, "sosyalist sınıfsız bir toplumda kalkınma yasalarını detaylandırması" ve "'ulusal' faktörün büyüklüğü" konusundaki vurgusu." Ancak E. Van Ree, Stalin'in bunlar konusunda Georgi Plekhanov'dan etkilendiğini ve kopyaladığını iddia ederek buna itiraz ediyor. Ayrıca, Stalin'in diyalektik materyalizmin önceki bir yasası olan "yadsımanın yadsınması"nı içermediği ve nitelikselden niceliksel değişim yasasını yeniden formüle ettiğine de not düşüldü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Alıntılar
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . marxists.org'da.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm Rusca O dialekticheskom i istoricheskom materializme Joseph Stalin tarafindan yazilan Sovyetler Birligi nin siyasi teorisi Marksizm Leninizmin temel metinlerinden biridir Calisma ilk olarak buyuk olcude Georg Wilhelm Friedrich Hegel Karl Marx Friedrich Engels ve Vladimir Lenin in felsefi calismalarindan olusan bir bolum olarak yayinlandi Sovyetler Birligi Komunist Partisi nin diyalektik materyalizm ve tarihsel materyalizm hakkindaki resmi doktrinini tanimlar Arka planBu metin Stalin tarafindan parti uyelerinin tasfiyesi yoluyla partideki iktidari saglamlastirmasi ve 1936 da yeni bir anayasa getirerek yapisal degisiklikleri uygulamaya koymasi sirasinda yazilmistir Bu onlemlerin ardindan Stalin Bolsevikler icin yeni bir tarih anlatisi gelistirmeye karar verdi Bu Moskova Durusmalari nda anlatilanlarla da beraber yonetimin mesrulasmasini saglayacakti Sovyetler Birligi Komunist Partisinin Kisa Tarihi nin diger bolumleri Stalin in rehberligindeki bir komite tarafindan yazilirken Anton Donoso diyalektik ve tarihsel materyalizm bolumunu Stalin in kendisinin yazmasinin zorunlu oldugunu Stalin in bu bolumu rutbe olarak altinda birine yazdirmasinin tarih acisindan tehlikeli oldugunu savunuyor Bu metinden once Stalin in Marksist felsefeye yaptigi katkilar seyrekti Stalin in onceki kayda deger calismalari 1906 07 de yazdigi Anarsizm mi Sosyalizm mi daha populer olan metinlerinden Ulusal Sorun ve Sosyal Demokrasi olarak da bilinen 1913 te yazilmis ve Leninizm uzerine 1924 te yaptigi calisma Leninizmin Temelleri vardi 1929 da Stalin diyalektik materyalizmin yorumlanisiyla ilgileniyordu Donoso nun anlattigina gore Stalin bir konusmasinda teorisyenlerin Marksizmin Sovyetler Birligi ndeki pratik gelismelerine ayak uydurmadigindan sikayet etti ve filozoflarin genelinin sag ve sol sapmalara karsi verilen mucadelede ayak surudugunu soyledi 1931 de Stalin Merkez Komitesi ne Marksist felsefenin farkli yorumlarini kinatmakta basarili oldu Sovyet felsefesinde belirleyici bir donum noktasina isaret etti ve boylece resmi parti cizgisine karsi her turlu muhalefeti ortadan kaldirdi Ek olarak 1936 anayasasinda felsefeyle alakali modasi gecmis soyut ve Trocki gibi sapmacilardan alintilarla fazla kirlenmis olduguna dair elestiriler yer aliyordu OzetStalin in yazilari sistematik olarak sunulur ve uc bolume ayrilir Bolum I Marksist diyalektik yontemin Metafizigin aksine ana hatlari a Doga birlesik bir butundur b Doga surekli hareket halindedir c Dogal nicel degisim niteliksel degisiklige yol acar d Dogal fenomenler mucadelelerinin bir parcasi olarak reformist degisimden cok devrimci degisime yol acan ic celiskilere sahiptir Kapitalizmden sosyalizme gecis ve isci sinifinin kapitalizmin boyundurugundan kurtulusu yavas degisimlerle reformlarla degil yalnizca kapitalist sistemin niteliksel bir degisimiyle devrimle gerceklesebilir Kisim II Marksist felsefi materyalizmin idealizmin aksine ana hatlari a Dunya dogasi geregi materyalisttir b Varlik maddi oldugu icin nesnel gercekliktir bu nedenle dusunme maddenin bir yansimasidir fikirlerin varliga geri donmesine katkida bulunur c Kant in fikrinin aksine dunya ve yasalari pratikle incelenebildikleri icin bilinebilir Bu nedenle Stalin toplumsal gelismenin yasalari oldugunu ve sosyalizmin bir bilim oldugunu savunuyor Bolum III Tarihsel materyalizm a Bu bolumde Stalin Toplumdaki Bas Belirleyici Guc nedir sorusunu degerlendirir Cografi cevre veya nufus artisi degil maddi mallarin uretim biciminin belirleyici oldugunu soyler Tarihsel materyalizme gore bu guc insanin varolusu icin gerekli yasam araclarini saglama yontemi olan yiyecek giyecek ayakkabi ev yakit uretim araclari vb gibi toplumun yasami ve gelisimi icin vazgecilmez olan maddi degerlerdir Ayrica uretimin iki yonune yani uretim araclarina ve uretim surecinde insanlarin birbirleriyle olan iliskilerine insanlarin uretim iliskilerine deginir b Uretimin birinci ozelligi Hicbir zaman bir noktada uzun sure kalmaz surekli bir degisim ve gelisme halindedir ve ayrica uretim tarzindaki degisiklikler kacinilmaz olarak tum toplumsal sistemde de degisikliklere yol acar sosyal fikirler siyasi gorusler ve siyasi kurumlar tum sosyal ve siyasi duzenin yeniden insasini gerektirirler Bu nedenle isci sinifinin partisi oncelikle uretimin gelisme yasalarindan toplumun ekonomik gelisme yasalarindan hareket edebilmek icin uretimin gelisme yasalarini incelemelidir c Uretimin ikinci ozelliginde Stalin onun degisim ve gelisiminin her zaman uretici guclerin degisim ve gelisimi ile ve her seyden once uretim araclarinin degisim ve gelisimi ile basladigini belirtir ve uretimin asamalarini ortaya koyar tarih ilkel komunizm kolelik feodalizm kapitalizm ve sosyalizmdir Ek olarak kapitalist uretim iliskileri artik toplumun uretici guclerinin durumuna tekabul etmiyor ve uzlasmaz celiskiler yaratiyor d Uretimin ucuncu ozelligi Yeni uretici guclerin ve bunlara tekabul eden uretim iliskilerinin dogusu eski sistemin ortadan kalkmasindan sonra eski sistemden ayri olarak degil eski sistem icinde gerceklesir insanin kasitli ve bilincli faaliyetinin bir sonucu olarak degil kendiliginden bilincsizce insanin iradesinden bagimsiz olarak Ancak bu kendiliginden gelisen surec eski iliskilerden yeni iliskilere gecisin sorunsuz gerceklesecegi anlamina gelmez Aksine Stalin bunun devrimle sonuclanacagini iddia ediyor Tepki ve ElestiriYayimlandiktan sonra Sovyetler Birligi nde diyalektik materyalizmi yeni ve daha yuksek seviyelere yukselttigi icin ovuldu ve Marksist Leninist dusuncenin doruklarindan biri olarak kabul edildi Acikligi ve erisilebilirligi nedeniyle takdir edildi ve bu alandaki ilk dogru ve doktrinsel olarak guvenilir calisma olarak anildi Bir lider ve bir filozof olarak goruldugu icin Stalin in itibari da artti Bununla birlikte diyalektik ve tarihsel materyalizm uzerine bir calisma oldugu icin de cok takdir topladi cunku bu calismadan once bu felsefi kavramlar hakkinda tam ve duzenli bir aciklama yoktu Bazilari Stalin in diyalektik veya tarihsel materyalizm kavramlarina herhangi bir orijinal dusunce katmadigina inanirken Donoso Stalin in orijinal Marksist goruslerden onemli olcude ayrilarak bazi yeniliklere katkida bulundugunu iddia etmisti Bu uc ornek ustyapinin geriye donuk etkisine yaptigi daha buyuk vurgu ve bununla partinin oneminden bahsetmesi sosyalist sinifsiz bir toplumda kalkinma yasalarini detaylandirmasi ve ulusal faktorun buyuklugu konusundaki vurgusu Ancak E Van Ree Stalin in bunlar konusunda Georgi Plekhanov dan etkilendigini ve kopyaladigini iddia ederek buna itiraz ediyor Ayrica Stalin in diyalektik materyalizmin onceki bir yasasi olan yadsimanin yadsinmasi ni icermedigi ve nitelikselden niceliksel degisim yasasini yeniden formule ettigine de not dusuldu Ayrica bakinizKaynakcaAlintilar a b c d e Deutscher 1949 a b c d e f g h i Donoso 1965 a b c d e f Stalin 1938 a b Van Ree 2000 KaynakcaDis baglantilarDiyalektik ve Tarihsel Materyalizm 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde marxists org da