Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Djinguereber Camii veya Djingareyber Camii (Arapça: مسجد دجينجيربر; Fransızca: Mosquée de Djinguereber; Koyra Chiini jiŋgar-ey beer 'grand mosque'), Mali'nin Timbuktu şehrinde bulunan tarihi bir yapıdır. 1327 yılında Mali İmparatoru Mansa Musa döneminde inşa edilen ve çeşitli dillerde Djingareyber veya Djingarey Ber olarak anılan cami, Batı Afrika'daki en önemli eğitim merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Mansa Musa camiyi Endülüslü şair ve mimar Ebu İshak İbrahim es-Sahili'ye 200 kg (40.000 miskal) altın karşılığında tasarlatıp inşa ettirmiştir. Her ne kadar 14. yüzyılın en tanınmış kaynaklarından biri olan İbn Haldun, caminin inşası için es-Sahili'ye 12.000 miskal altın tozu verildiğinden bahsetse de, daha yakın tarihli çalışmalar bu görüşe karşı çıkmaktadır.
 Djinguereber Camii | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Timbuktu, Mali |
| Koordinatlar | 16°46′17″K 3°00′36″B / 16.77139°K 3.01000°B |
| İnanç | İslam |
| Mezhep | Sünni |
| Dünya miras yılı | 1988 |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | |
| İnşaat başlangıcı | 1325) |
| Tamamlanma | 1327) |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | ii, iv, v |
| Belirleme | 1988 |
| Referans no. | 119 |
| Ülke |  Mali |
| Bölge | Afrika |
Djingareyber Camii ağırlıklı olarak toprak, lif, saman ve ahşap gibi organik malzemelerden inşa edilmiştir. Ancak 1960'larda kuzey cephesinin küçük bir kısmı kireçtaşı bloklarla güçlendirilmiş ve minare inşa edilerek kireçtaşı ve çamur ile sıvanmıştır. Cami üç iç avluya, iki minareye ve doğu-batı doğrultusunda dizilmiş yirmi beş sıra sütuna sahiptir ve 2.000 kişiyi barındırabilecek bir ibadet alanı sağlamaktadır.
Djingareyber, Timbuktu Üniversitesi'ni oluşturan üç medreseden biridir. Cami 1988 yılında UNESCO Dünya Mirasları listesine alınmış ve 1990 yılında kum istilası nedeniyle tehlike altında sayılmıştır. Caminin restorasyon ve rehabilitasyonuna yönelik dört yıllık bir proje Haziran 2006'da başlamış olup, Aga Khan Kültür Vakfı tarafından yürütülmekte ve finanse edilmektedir.
26 Şubat 2010'da Mevlid Kandili sırasında camide çıkan izdihamda yaklaşık 26 kişi hayatını kaybetmiş, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 55 kişi de yaralanmıştır.
2012 Saldırısı
UNESCO'nun Timbuktu'daki türbeleri tehlike altındaki Dünya Mirası listesine dahil etmesinden kısa bir süre sonra, İslamcı militan grup Ensarüddin 1 Temmuz 2012 tarihinde buradaki türbeleri yıkmaya başladı. Örgüt çekiç, kürek ve keski kullanarak, aralarında Djingareyber Camii'ndeki iki türbe de dahil olmak üzere, Müslüman evliyalara ait on altı türbeden yedisinin de bulunduğu iki toprak türbeyi tamamen yıkmıştır ancak camiye çok az miktarda zarar vermişlerdir.
Koruma Statüsü
Çölleşme UNESCO tarafından "kurak, yarı kurak, kuru ve yarı nemli alanlarda iklim değişiklikleri ve insan faaliyetleri de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanan bozulma" olarak tanımlanmaktadır.
1901 ile 1996 yılları arasında bölgedeki sıcaklık 1.4 Santigrat derece artmıştır. Bu artış, çölün genişlemesine ve kum fırtınalarının neden olduğu zararların artmasına neden olmuştur. Cami duvarlarının onarılması ve yükseltilmesi yönündeki restorasyon çalışmaları hala devam etmektedir. Ancak, bu çabalarına rağmen, çatının yüksekliği 1952 yılında yapılan ölçümlere göre hala bir metre daha düşük olduğu gözlemlenmiştir.
Kuraklık cami için ciddi bir risk oluştururken, aşırı yağışların da yapıya zarar verdiği gözlemlenmiştir. 1999, 2001 ve 2003 yıllarında yaşanan şiddetli yağışlar, geleneksel olarak inşa edilmiş çok sayıda toprak yapının yanı sıra daha yeni yapılmış yapıların da çökmesine neden olmuştur. İklim değişikliği, Djingareyber Camii gibi dünya mirası alanlarını olumsuz etkilemeye devam etmektedir.
Son Dünya Miras Komitesi toplantısında Taraf Devletten, tarafından yürütülecek olan Djingareyber Camii'nin dört yıllık restorasyon projesine ait tüm teknik dokümanların sunması istenmiştir. Ancak, istenen belgeler denetimden önce ilgili vakfa ulaşmamış ve Taraf Devlet'in sunduğu rapor, bu önemli girişime dair yalnızca sınırlı bilgi içermiştir.
Kasım 2006'dan Temmuz 2007'ye kadar süren restorasyonun ilk aşaması, bir pilot proje olarak denetleme raporunda yer almıştır. Bu süreçte, caminin etrafında drenaj ve kaldırım iyileştirmeleri yapılmış, hasar görmüş duvarlar yeniden sıvanmıştır. Çatının bir kısmında, ağır çamur sıva birikimi altında kalan kirişlerin yaklaşık yarısının değiştirilmesi gerektiği belirlenmiştir. Proje sorumlusu yerel ustaların teknik uzmanlıkları takdirle karşılandığı belirtilmiştir; ancak, süregelen çalışmaların sistematik bir şekilde dokümante edilmesi ve çalışmaların başlangıç noktasının net bir şekilde kayıt altına alınması gerektiği vurgulanmıştır.
Yerel ustalar tarafından tarih boyunca sürdürülen caminin geleneksel bakım yöntemlerinin korunması ve modern teknik çözümlerin bu geleneksel yöntemlere entegre edilmesi arasında bir denge sağlanması büyük önem arz etmektedir.
İklim değişikliğinin bir diğer sonucu olarak, caminin kirişlerinde kullanılan doğal yerel ağaçların yok olmasıyla, bu kirişler artık Gana'dan ithal edilmektedir. Bu durum, caminin restorasyonu için gerekli malzemelerin maliyetini önemli ölçüde artırmaktadır.
Lazer Taraması ile 3D Modelleme
Zamani Projesi, önemli kültürel miras alanlarını üç boyutlu olarak belgeleyerek dünyanın her yerinden insanların erişebileceği ve inceleyebileceği kapsamlı bir kayıt oluşturmayı amaçlayan yenilikçi bir girişimdir. Proje kapsamında belgelenen bu alanlardan biri de Djinguereber Camii'dir. Djinguereber Camii'nin Zamani Projesi tarafından belgelenmesi, 3D veri elde etmek için son derece hassas ve verimli bir yöntem olan yersel lazer taramaya dayanmaktadır. 2005 yılında Djinguereber Camii'nin mimarisi ve tasarımının her ayrıntısını içeren kapsamlı bir 3D belgeleme çalışması gerçekleştirmiştir. Ortaya çıkan 3D model, planlar ve görseller, Zamani Projesi web sitesinde herkesin erişimine açılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Heath, Jeffrey (1998). Koyra Chiini. (Dictionnaire songhay-anglais-français, I.). Paris: L'Harmattan. s. 146. ISBN .
- ^ The Meanings of Timbuktu, Bloom, Pg. 52.
- ^ 14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine'de arşivlendi.
- ^ Report of the World Heritage Committee, Twelfth Session, Brasilia: UNESCO Convention Concerning the Protection of World Cultural and Natural Heritage, 23 Aralık 1988, ss. 17-18, SC-88/CONF.001/13, 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 9 Nisan 2007
- ^ Report of the World Heritage Committee, Fourteenth Session, Banff: UNESCO Convention Concerning the Protection of World Cultural and Natural Heritage, 12 Aralık 1990, ss. 17-18, CLT-90/CONF.004/13, 11 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 9 Nisan 2007
- ^ "La Cité des 333 saints abrite de nombreux chantiers de modernisation" (Fransızca). Afribone Mali SA. 5 Nisan 2007. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Nisan 2007.
- ^ Deadly crush at Timbuktu mosque, BBC News, 26 Şubat 2010, 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 14 Haziran 2010; Pilgrims killed in stampede at Djingareyber Mosque in Timbuktu, UNESCO World Heritage News Archive, 26 Şubat 2010, 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 14 Haziran 2010; 26 dead in Timbuktu mosque stampede, Reuters, 26 Şubat 2010, 26 Ekim 2010 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 14 Haziran 2010; Wikinews
- ^ 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine'de arşivlendi
- ^ "Timbuktu's Djinguereber mosque: a history of cities in 50 buildings, day 5". The Guardian. 27 Mart 2015. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2015.
- ^ Colette, Augustin, and Kishore Rao. Case Studies on Climate Change and World Heritage. UNESCO World Heritage Centre, 2009, pp. 74–75, Case Studies on Climate Change and World Heritage.
- ^ UNESCO World Heritage Centre. . whc.unesco.org (İngilizce). 6 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2018.
- ^ Smith, Alex Duval (27 Mart 2015). "Timbuktu's Djinguereber mosque: a history of cities in 50 buildings, day 5". the Guardian (İngilizce). 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2018.
- ^ Rüther, Heinz; Rajan, Rahim S. (2007). "Documenting African Sites: The Aluka Project". Journal of the Society of Architectural Historians. 66 (4): 437-443. doi:10.1525/jsah.2007.66.4.437. ISSN 0037-9808.
- ^ Giles, Chris (5 Ocak 2018). . CNN. 5 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2019.
- ^ Wild, Sarah (18 Aralık 2018). . Quartz Africa (İngilizce). 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2019.
- ^ Rüther, Heinz. (PDF). isprs.org. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Rüther, Heinz; Held, Christof; Bhurtha, Roshan; Schroeder, Ralph; Wessels, Stephen (13 Ocak 2012). "From Point Cloud to Textured Model, the Zamani Laser Scanning Pipeline in Heritage Documentation". South African Journal of Geomatics (İngilizce). 1 (1): 44-59-59. ISSN 2225-8531. 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2024.
- ^ (PDF). 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . zamaniproject.org. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Djinguereber Camii veya Djingareyber Camii Arapca مسجد دجينجيربر Fransizca Mosquee de Djinguereber Koyra Chiini jiŋgar ey beer grand mosque Mali nin Timbuktu sehrinde bulunan tarihi bir yapidir 1327 yilinda Mali Imparatoru Mansa Musa doneminde insa edilen ve cesitli dillerde Djingareyber veya Djingarey Ber olarak anilan cami Bati Afrika daki en onemli egitim merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir Mansa Musa camiyi Enduluslu sair ve mimar Ebu Ishak Ibrahim es Sahili ye 200 kg 40 000 miskal altin karsiliginda tasarlatip insa ettirmistir Her ne kadar 14 yuzyilin en taninmis kaynaklarindan biri olan Ibn Haldun caminin insasi icin es Sahili ye 12 000 miskal altin tozu verildiginden bahsetse de daha yakin tarihli calismalar bu goruse karsi cikmaktadir Djinguereber CamiiDjinguereber CamiiTemel bilgilerKonumTimbuktu MaliKoordinatlar16 46 17 K 3 00 36 B 16 77139 K 3 01000 B 16 77139 3 01000InancIslamMezhepSunniDunya miras yili1988MimariMimar lar Mimari turCamiMimari bicimInsaat baslangici1325 698 yil once 1325 Tamamlanma1327 696 yil once 1327 UNESCO Dunya MirasiTurKulturelKriterii iv vBelirleme1988Referans no 119Ulke MaliBolgeAfrika Djingareyber Camii agirlikli olarak toprak lif saman ve ahsap gibi organik malzemelerden insa edilmistir Ancak 1960 larda kuzey cephesinin kucuk bir kismi kirectasi bloklarla guclendirilmis ve minare insa edilerek kirectasi ve camur ile sivanmistir Cami uc ic avluya iki minareye ve dogu bati dogrultusunda dizilmis yirmi bes sira sutuna sahiptir ve 2 000 kisiyi barindirabilecek bir ibadet alani saglamaktadir Djingareyber Timbuktu Universitesi ni olusturan uc medreseden biridir Cami 1988 yilinda UNESCO Dunya Miraslari listesine alinmis ve 1990 yilinda kum istilasi nedeniyle tehlike altinda sayilmistir Caminin restorasyon ve rehabilitasyonuna yonelik dort yillik bir proje Haziran 2006 da baslamis olup Aga Khan Kultur Vakfi tarafindan yurutulmekte ve finanse edilmektedir 26 Subat 2010 da Mevlid Kandili sirasinda camide cikan izdihamda yaklasik 26 kisi hayatini kaybetmis cogu kadin ve cocuk olmak uzere en az 55 kisi de yaralanmistir 2012 Saldirisi UNESCO nun Timbuktu daki turbeleri tehlike altindaki Dunya Mirasi listesine dahil etmesinden kisa bir sure sonra Islamci militan grup Ensaruddin 1 Temmuz 2012 tarihinde buradaki turbeleri yikmaya basladi Orgut cekic kurek ve keski kullanarak aralarinda Djingareyber Camii ndeki iki turbe de dahil olmak uzere Musluman evliyalara ait on alti turbeden yedisinin de bulundugu iki toprak turbeyi tamamen yikmistir ancak camiye cok az miktarda zarar vermislerdir Koruma Statusu Collesme UNESCO tarafindan kurak yari kurak kuru ve yari nemli alanlarda iklim degisiklikleri ve insan faaliyetleri de dahil olmak uzere cesitli faktorlerden kaynaklanan bozulma olarak tanimlanmaktadir 1901 ile 1996 yillari arasinda bolgedeki sicaklik 1 4 Santigrat derece artmistir Bu artis colun genislemesine ve kum firtinalarinin neden oldugu zararlarin artmasina neden olmustur Cami duvarlarinin onarilmasi ve yukseltilmesi yonundeki restorasyon calismalari hala devam etmektedir Ancak bu cabalarina ragmen catinin yuksekligi 1952 yilinda yapilan olcumlere gore hala bir metre daha dusuk oldugu gozlemlenmistir Kuraklik cami icin ciddi bir risk olustururken asiri yagislarin da yapiya zarar verdigi gozlemlenmistir 1999 2001 ve 2003 yillarinda yasanan siddetli yagislar geleneksel olarak insa edilmis cok sayida toprak yapinin yani sira daha yeni yapilmis yapilarin da cokmesine neden olmustur Iklim degisikligi Djingareyber Camii gibi dunya mirasi alanlarini olumsuz etkilemeye devam etmektedir Son Dunya Miras Komitesi toplantisinda Taraf Devletten tarafindan yurutulecek olan Djingareyber Camii nin dort yillik restorasyon projesine ait tum teknik dokumanlarin sunmasi istenmistir Ancak istenen belgeler denetimden once ilgili vakfa ulasmamis ve Taraf Devlet in sundugu rapor bu onemli girisime dair yalnizca sinirli bilgi icermistir Kasim 2006 dan Temmuz 2007 ye kadar suren restorasyonun ilk asamasi bir pilot proje olarak denetleme raporunda yer almistir Bu surecte caminin etrafinda drenaj ve kaldirim iyilestirmeleri yapilmis hasar gormus duvarlar yeniden sivanmistir Catinin bir kisminda agir camur siva birikimi altinda kalan kirislerin yaklasik yarisinin degistirilmesi gerektigi belirlenmistir Proje sorumlusu yerel ustalarin teknik uzmanliklari takdirle karsilandigi belirtilmistir ancak suregelen calismalarin sistematik bir sekilde dokumante edilmesi ve calismalarin baslangic noktasinin net bir sekilde kayit altina alinmasi gerektigi vurgulanmistir Yerel ustalar tarafindan tarih boyunca surdurulen caminin geleneksel bakim yontemlerinin korunmasi ve modern teknik cozumlerin bu geleneksel yontemlere entegre edilmesi arasinda bir denge saglanmasi buyuk onem arz etmektedir Iklim degisikliginin bir diger sonucu olarak caminin kirislerinde kullanilan dogal yerel agaclarin yok olmasiyla bu kirisler artik Gana dan ithal edilmektedir Bu durum caminin restorasyonu icin gerekli malzemelerin maliyetini onemli olcude artirmaktadir Lazer Taramasi ile 3D Modelleme Zamani Projesi onemli kulturel miras alanlarini uc boyutlu olarak belgeleyerek dunyanin her yerinden insanlarin erisebilecegi ve inceleyebilecegi kapsamli bir kayit olusturmayi amaclayan yenilikci bir girisimdir Proje kapsaminda belgelenen bu alanlardan biri de Djinguereber Camii dir Djinguereber Camii nin Zamani Projesi tarafindan belgelenmesi 3D veri elde etmek icin son derece hassas ve verimli bir yontem olan yersel lazer taramaya dayanmaktadir 2005 yilinda Djinguereber Camii nin mimarisi ve tasariminin her ayrintisini iceren kapsamli bir 3D belgeleme calismasi gerceklestirmistir Ortaya cikan 3D model planlar ve gorseller Zamani Projesi web sitesinde herkesin erisimine acilmistir Ayrica bakinizAfrika daki camiler listesiKaynakca Heath Jeffrey 1998 Koyra Chiini Dictionnaire songhay anglais francais I Paris L Harmattan s 146 ISBN 2 7384 6726 1 The Meanings of Timbuktu Bloom Pg 52 14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine de arsivlendi Report of the World Heritage Committee Twelfth Session Brasilia UNESCO Convention Concerning the Protection of World Cultural and Natural Heritage 23 Aralik 1988 ss 17 18 SC 88 CONF 001 13 22 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 9 Nisan 2007 Report of the World Heritage Committee Fourteenth Session Banff UNESCO Convention Concerning the Protection of World Cultural and Natural Heritage 12 Aralik 1990 ss 17 18 CLT 90 CONF 004 13 11 Agustos 2002 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 9 Nisan 2007 La Cite des 333 saints abrite de nombreux chantiers de modernisation Fransizca Afribone Mali SA 5 Nisan 2007 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Nisan 2007 Deadly crush at Timbuktu mosque BBC News 26 Subat 2010 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 14 Haziran 2010 Pilgrims killed in stampede at Djingareyber Mosque in Timbuktu UNESCO World Heritage News Archive 26 Subat 2010 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 14 Haziran 2010 26 dead in Timbuktu mosque stampede Reuters 26 Subat 2010 26 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 14 Haziran 2010 Wikinews 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine de arsivlendi Timbuktu s Djinguereber mosque a history of cities in 50 buildings day 5 The Guardian 27 Mart 2015 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2015 Colette Augustin and Kishore Rao Case Studies on Climate Change and World Heritage UNESCO World Heritage Centre 2009 pp 74 75 Case Studies on Climate Change and World Heritage UNESCO World Heritage Centre whc unesco org Ingilizce 6 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2018 Smith Alex Duval 27 Mart 2015 Timbuktu s Djinguereber mosque a history of cities in 50 buildings day 5 the Guardian Ingilizce 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2018 Ruther Heinz Rajan Rahim S 2007 Documenting African Sites The Aluka Project Journal of the Society of Architectural Historians 66 4 437 443 doi 10 1525 jsah 2007 66 4 437 ISSN 0037 9808 Giles Chris 5 Ocak 2018 CNN 5 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2019 Wild Sarah 18 Aralik 2018 Quartz Africa Ingilizce 19 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2019 Ruther Heinz PDF isprs org 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Ruther Heinz Held Christof Bhurtha Roshan Schroeder Ralph Wessels Stephen 13 Ocak 2012 From Point Cloud to Textured Model the Zamani Laser Scanning Pipeline in Heritage Documentation South African Journal of Geomatics Ingilizce 1 1 44 59 59 ISSN 2225 8531 26 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2024 PDF 25 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi zamaniproject org 25 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2019