Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
DNA dizisi veya genetik dizi, gerçek veya hayalî bir DNA molekülü veya ipliğinin birincil yapısına karşılık gelen harfler dizisidir.
Bu dizide bulunan harfler A, C, G ve T 'dir, bunlar DNA ipliğinde bulunan adenin, sitozin, guanin ve timin adlı dört bazı temsil eder. Tipik olarak bu diziyi oluşturan harfler birbirine bitişik olarak, aralarda boşluk olmaksızın yazılır, örneğin AAAGTCTGAC gibi; bu dizinin soldan sağa okunuşu 5'-3' doğrultusuna karşılık gelir.
Fonksiyona göre bir DNA dizisine anlamlı veya anti-anlamlı ve kodlayan veya kodlamayan olarak değinilebilir.
Bir DNA molekülünün baz dizisinin okunmasına DNA dizilemesi denir.
Belirsizlik sembolleri
Özel durumlarda bir dizide A, T, C ve G dışında harfler bulunabilir. Bu harfler dizide belirsizlik olduğunu belirtmek için kullanılır. Saf ve Uygulamalı Kimya Uluslararası Birliği (IUPAC)'nin bu amaç için belirlemiş olduğu sembollerin anlamları (ve anımsatıcıları) şöyledir:
- A = adenin
- C = sitozin (ing. cytosine)
- G = guanin
- T = timin
- U = uridin (RNA dizilerinde kullanılır)
- R = G A (pürin)
- Y = T C (pirimidin: ing. pyrimidine)
- K = G T (keto gruplular)
- M = A C (amino gruplular)
- S = G C (kuvvetli bağlılar: ing. strong bonds)
- W = A T (zayıf bağlılar: ing. weak bonds)
- B = G T C (A harici hepsi)
- D = G A T (C harici hepsi)
- H = A C T (G harici hepsi)
- V = G C A (T harici hepsi)
- N = A G C T (herhangi)
Yukarıda belirtilen belirsizlik sembolleri başlıca iki durumda kullanılır:
- DNA dizilemesi sırasında bir baz teknik nedenlerden dolayı tam okunamadığı zaman (örneğin ya G ya C olabilirse, 'S' yazılır)
- birbirine benzeşen dizilerin ortak yönlerini belirtmek için. Örneğin SREBP adlı transkripsiyon faktörünün bağlandığı dizilerin ortak özelliği TCACNCCAC olarak yazılabilir. Bu örnekteki N harfi o konumda herhangi bir bazın bulunabileceği anlamına gelir. Bir diziler grubununu bu şekilde ifade edilen biçimine denir.
Dizi formatları
DNA dizilerinin biyoenformatik programları tarafından okunması için belli standart formatlar oluşmuştur. Örneğin bunların en yaygını olan birinci satır bir ">" sembolünü takibeden bir başlık içerir, onu izleyen satırlarda ise DNA dizisi yer alır. Örneğin:
>gi|14456711|ref|NM_000558.3| Homo sapiens hemoglobin, alpha 1 (HBA1), mRNA ACTCTTCTGGTCCCCACAGACTCAGAGAGAACCCACCATGGTGCTGTCTCCTGCCGACAAGACCAACGTC AAGGCCGCCTGGGGTAAGGTCGGCGCGCACGCTGGCGAGTATGGTGCGGAGGCCCTGGAGAGGATGTTCC TGTCCTTCCCCACCACCAAGACCTACTTCCCGCACTTCGACCTGAGCCACGGCTCTGCCCAGGTTAAGGG CCACGGCAAGAAGGTGGCCGACGCGCTGACCAACGCCGTGGCGCACGTGGACGACATGCCCAACGCGCTG TCCGCCCTGAGCGACCTGCACGCGCACAAGCTTCGGGTGGACCCGGTCAACTTCAAGCTCCTAAGCCACT GCCTGCTGGTGACCCTGGCCGCCCACCTCCCCGCCGAGTTCACCCCTGCGGTGCACGCCTCCCTGGACAA GTTCCTGGCTTCTGTGAGCACCGTGCTGACCTCCAAATACCGTTAAGCTGGAGCCTCGGTGGCCATGCTT CTTGCCCCTTGGGCCTCCCCCCAGCCCCTCCTCCCCTTCCTGCACCCGTACCCCCGTGGTCTTTGAATAA AGTCTGAGTGGGCGGC
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Nomenclature for Incompletely Specified Bases in Nucleic Acid Sequences 21 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., NC-IUB, 1984.
- ^ "FASTA format description". 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
DNA dizisi veya genetik dizi gercek veya hayali bir DNA molekulu veya ipliginin birincil yapisina karsilik gelen harfler dizisidir Bir otomatik dizileme aracinin ciktisindan okunabilen DNA dizisi Bu dizide bulunan harfler A C G ve T dir bunlar DNA ipliginde bulunan adenin sitozin guanin ve timin adli dort bazi temsil eder Tipik olarak bu diziyi olusturan harfler birbirine bitisik olarak aralarda bosluk olmaksizin yazilir ornegin AAAGTCTGAC gibi bu dizinin soldan saga okunusu 5 3 dogrultusuna karsilik gelir Fonksiyona gore bir DNA dizisine anlamli veya anti anlamli ve kodlayan veya kodlamayan olarak deginilebilir Bir DNA molekulunun baz dizisinin okunmasina DNA dizilemesi denir Belirsizlik sembolleriOzel durumlarda bir dizide A T C ve G disinda harfler bulunabilir Bu harfler dizide belirsizlik oldugunu belirtmek icin kullanilir Saf ve Uygulamali Kimya Uluslararasi Birligi IUPAC nin bu amac icin belirlemis oldugu sembollerin anlamlari ve animsaticilari soyledir A adenin C sitozin ing cytosine G guanin T timin U uridin RNA dizilerinde kullanilir R G A purin Y T C pirimidin ing pyrimidine K G T keto gruplular M A C amino gruplular S G C kuvvetli baglilar ing strong bonds W A T zayif baglilar ing weak bonds B G T C A harici hepsi D G A T C harici hepsi H A C T G harici hepsi V G C A T harici hepsi N A G C T herhangi Yukarida belirtilen belirsizlik sembolleri baslica iki durumda kullanilir DNA dizilemesi sirasinda bir baz teknik nedenlerden dolayi tam okunamadigi zaman ornegin ya G ya C olabilirse S yazilir birbirine benzesen dizilerin ortak yonlerini belirtmek icin Ornegin SREBP adli transkripsiyon faktorunun baglandigi dizilerin ortak ozelligi TCACNCCAC olarak yazilabilir Bu ornekteki N harfi o konumda herhangi bir bazin bulunabilecegi anlamina gelir Bir diziler grubununu bu sekilde ifade edilen bicimine denir Dizi formatlariDNA dizilerinin biyoenformatik programlari tarafindan okunmasi icin belli standart formatlar olusmustur Ornegin bunlarin en yaygini olan birinci satir bir gt sembolunu takibeden bir baslik icerir onu izleyen satirlarda ise DNA dizisi yer alir Ornegin gt gi 14456711 ref NM 000558 3 Homo sapiens hemoglobin alpha 1 HBA1 mRNA ACTCTTCTGGTCCCCACAGACTCAGAGAGAACCCACCATGGTGCTGTCTCCTGCCGACAAGACCAACGTC AAGGCCGCCTGGGGTAAGGTCGGCGCGCACGCTGGCGAGTATGGTGCGGAGGCCCTGGAGAGGATGTTCC TGTCCTTCCCCACCACCAAGACCTACTTCCCGCACTTCGACCTGAGCCACGGCTCTGCCCAGGTTAAGGG CCACGGCAAGAAGGTGGCCGACGCGCTGACCAACGCCGTGGCGCACGTGGACGACATGCCCAACGCGCTG TCCGCCCTGAGCGACCTGCACGCGCACAAGCTTCGGGTGGACCCGGTCAACTTCAAGCTCCTAAGCCACT GCCTGCTGGTGACCCTGGCCGCCCACCTCCCCGCCGAGTTCACCCCTGCGGTGCACGCCTCCCTGGACAA GTTCCTGGCTTCTGTGAGCACCGTGCTGACCTCCAAATACCGTTAAGCTGGAGCCTCGGTGGCCATGCTT CTTGCCCCTTGGGCCTCCCCCCAGCCCCTCCTCCCCTTCCTGCACCCGTACCCCCGTGGTCTTTGAATAA AGTCTGAGTGGGCGGCAyrica bakinizDNA DNA dizilemesi Dizi analiziKaynakca Nomenclature for Incompletely Specified Bases in Nucleic Acid Sequences 21 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde NC IUB 1984 FASTA format description 10 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2009