Eşref Turgut Bitlis (1 Nisan 1933 – 17 Şubat 1993) Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı. 17 Şubat 1993 tarihinde bindiği uçağın düşmesi sonucu hayatını kaybetti.
Eşref Bitlis TOP.1952-54 | |
---|---|
Doğum | 1 Nisan 1933 Malatya, Türkiye |
Ölüm | 17 Şubat 1993 (59 yaşında) Yenimahalle, Ankara, Türkiye |
Bağlılığı | Türkiye |
Hizmet yılları | 1952-1993 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | |
Çatışma/savaşları | Kıbrıs Harekâtı |
Ailesi | |
Eşi | Şükran Bitlis |
Çocukları | Mehmet Şeref Tarık Bitlis |
Askeri kariyeri
1952 yılında Kara Harp Okulu'nu bitirdi, 1954 yılında Polatlı Topçu Okulu'nu bitirerek Teğmen rütbesi ile mezun oldu. 1966 yılında Kara Harp Akademisi'ni tamamladı. Almanya'da dil eğitimini tamamladıktan sonra 1969 yılında Türk Silahlı Kuvvetler Akademisi'nden mezun oldu. 1973 yılında Alman Harp Akademisi'ni tamamladı ve bir yıl Kara Harp Akademisi'nde başöğretmen olarak görev yaptı. 1974 yılında Kıbrıs Harekâtı sırasında Albay rütbesiyle Kıbrıs Türk Alayı Komutanlığına atandı. Bu alayın komutanlığını yaparken Kıbrıs Yunan Alayı imha edildi. 1978 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti ve Bolu Komando Tugayı Komutanlığına atandı. 1982 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti ve Kıbrıs 28. Tümen Komutanı oldu. 1986 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. 1988 yılında Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı oldu. 1990 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti ve Jandarma Genel Komutanlığı'na atandı.
Ölümü
Kuzey Irak'ta konuşlanmış durumda bulunan Çekiç Güç Kuvvetlerinin Türkiye'den ayrılması gerektiğini ve ABD'nin Kuzey Irak'ta oluşturmaya çalıştığı Kürt Devleti'nin Türkiye'nin zararına olduğunu söylüyordu. Bu nedenle Amerika Birleşik Devletleri büyükelçiliği tarafından birkaç defa hükûmete şikayet edildiği iddia edildi. 17 Aralık 1992 tarihinde Çekiç Güç'e bağlı Amerikan savaş uçakları, kendilerine bildirildiği halde Irak'ın Selahaddin kentine gitmekte olan Bitlis'in helikopterine taciz uçuşu yaptı ve helikopteri inişe zorladı. Komutanlığı döneminde JİTEM'in kurularak yargısız infazların yapılmasına ve itirafçılarla birlikte silah ve uyuşturucu kaçakçılığı yapılmasına karşı çıktığı da basına yansıdı. Yine uçağının düşmesi sonucu vefat eden Eşref Bitlis, ölümünden 7 ay önce kendisini gelecekte genelkurmay başkanı olarak görmek isteyen dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a yazdığı son mektupta Kürt sorununa ilişkin şöyle yazmıştır:
Sayın Cumhurbaşkanım, Zatıaliniz bu olaya müdahil olmalı, aksi takdirde bölgede sonu alınamayacak ciddi risk ve tehditlerle karşı karşıya kalabiliriz.
— Eşref Bitlis'in Turgut Özal'a yazdığı 1993 tarihli mektubundan
Ölümü hakkında komplo teorisi
7 Şubat 1993 tarihinde İncirlik Üssü'nden kalkan ABD uçaklarının, PKK'ya yardım dağıttığı" açıklamasını yaptıktan sonra 17 Şubat 1993 tarihinde içinde bulunduğu Beechcraft B200 King Air tipi uçağın henüz aydınlanamayan nedenlerle düşmesi sonucu öldü. Kazanın ardından olay yerinde inceleme yapan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş uçağın düşüş sebebinin buzlanma ve pilotaj hatasını olduğunu söylemiş, ertesi gün Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada hiçbir bilirkişi ve teknik raporun olmadığı açıklandı. Kara Havacılık Okulu Komutanı Tuğgeneral Armağan Kuloğlu tarafından kazadan yarım saat sonra hazırlanan bilirkişi raporunda genelkurmay açıklamasını tekrarlamıştır.
Orgeneral Bitlis'in kamuoyunda tartışmalara neden olan ölümünün hemen ardından kendisine yakınlığıyla bilinen Cumhurbaşkanı Turgut Özal geçirdiği kalp kriziyle, ardından Bitlis'in ekibi içinde yer alan Rıdvan Özden ve Bahtiyar Aydın gibi bazı yüksek rütbeli askerler de görevi başında öldü. Aynı yıl Türkiye'de derin yankı uyandıran Uğur Mumcu ve Adnan Kahveci suikastları yapılmış, Bingöl karayolunda 24 Mayıs 1993 PKK pususunda yolları kesilen 33 silahsız er öldürülmüş, hemen ardından Alevi-Sünni çatışmasına sahne olan Sivas Katliamı yaşanmış, yine aynı yıl PKK saldırısında 33 sivilin katledildiği Başbağlar Katliamı yaşanmış, Tuğgeneral Bahtiyar Aydın'ın Lice'de uzun menzilli tüfekle vurulması olayları ardı ardına gerçekleşti.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ Ergün Aksoy (15 Ekim 2010). . Sabah. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2012.
- ^ "Eşref Bitlis'ten Özal'a son mektup". NTV.com.tr. 4 Ekim 2010. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2016.
- ^ "Azrail'in pençesinde 9 saat". Hürriyet. 23 Mart 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ertuğrul Özkök (19 Ağustos 2009). "Bir dönemin perde arkası trafiği". Hürriyet. 21 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009.
- ^ Oral Çalışlar (26 Ocak 2015). "Eşref Bitlis'i şehit ettiler": Kimler?". Radikal. 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2016.
Askerî görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Burhanettin Bigalı | Jandarma Genel Komutanı 20 Ağustos 1990 - 17 Şubat 1993 | Sonra gelen: Aydın İlter |
Önce gelen: Ecmel Kutay | Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı 1988-1990 | Sonra gelen: Fikret Özden Boztepe |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Esref Turgut Bitlis 1 Nisan 1933 17 Subat 1993 Turk asker Eski Jandarma Genel Komutani 17 Subat 1993 tarihinde bindigi ucagin dusmesi sonucu hayatini kaybetti Esref Bitlis TOP 1952 54Dogum1 Nisan 1933 Malatya TurkiyeOlum17 Subat 1993 59 yasinda Yenimahalle Ankara TurkiyeBagliligiTurkiyeHizmet yillari1952 1993RutbesiOrgeneralKomutasiKibris Turk Alayi2 Komando TugayiKibris Turk Baris KuvvetleriJandarma Genel KomutanligiCatisma savaslariKibris HarekatiAilesiEsiSukran BitlisCocuklariMehmet Seref Tarik BitlisAskeri kariyeri1952 yilinda Kara Harp Okulu nu bitirdi 1954 yilinda Polatli Topcu Okulu nu bitirerek Tegmen rutbesi ile mezun oldu 1966 yilinda Kara Harp Akademisi ni tamamladi Almanya da dil egitimini tamamladiktan sonra 1969 yilinda Turk Silahli Kuvvetler Akademisi nden mezun oldu 1973 yilinda Alman Harp Akademisi ni tamamladi ve bir yil Kara Harp Akademisi nde basogretmen olarak gorev yapti 1974 yilinda Kibris Harekati sirasinda Albay rutbesiyle Kibris Turk Alayi Komutanligina atandi Bu alayin komutanligini yaparken Kibris Yunan Alayi imha edildi 1978 yilinda Tuggeneral rutbesine terfi etti ve Bolu Komando Tugayi Komutanligina atandi 1982 yilinda Tumgeneral rutbesine terfi etti ve Kibris 28 Tumen Komutani oldu 1986 yilinda Korgeneral rutbesine terfi etti 1988 yilinda Kibris Turk Baris Kuvvetleri Komutani oldu 1990 yilinda Orgeneral rutbesine terfi etti ve Jandarma Genel Komutanligi na atandi OlumuKuzey Irak ta konuslanmis durumda bulunan Cekic Guc Kuvvetlerinin Turkiye den ayrilmasi gerektigini ve ABD nin Kuzey Irak ta olusturmaya calistigi Kurt Devleti nin Turkiye nin zararina oldugunu soyluyordu Bu nedenle Amerika Birlesik Devletleri buyukelciligi tarafindan birkac defa hukumete sikayet edildigi iddia edildi 17 Aralik 1992 tarihinde Cekic Guc e bagli Amerikan savas ucaklari kendilerine bildirildigi halde Irak in Selahaddin kentine gitmekte olan Bitlis in helikopterine taciz ucusu yapti ve helikopteri inise zorladi Komutanligi doneminde JITEM in kurularak yargisiz infazlarin yapilmasina ve itirafcilarla birlikte silah ve uyusturucu kacakciligi yapilmasina karsi ciktigi da basina yansidi Yine ucaginin dusmesi sonucu vefat eden Esref Bitlis olumunden 7 ay once kendisini gelecekte genelkurmay baskani olarak gormek isteyen donemin Cumhurbaskani Turgut Ozal a yazdigi son mektupta Kurt sorununa iliskin soyle yazmistir Sayin Cumhurbaskanim Zatialiniz bu olaya mudahil olmali aksi takdirde bolgede sonu alinamayacak ciddi risk ve tehditlerle karsi karsiya kalabiliriz Esref Bitlis in Turgut Ozal a yazdigi 1993 tarihli mektubundan Olumu hakkinda komplo teorisi 7 Subat 1993 tarihinde Incirlik Ussu nden kalkan ABD ucaklarinin PKK ya yardim dagittigi aciklamasini yaptiktan sonra 17 Subat 1993 tarihinde icinde bulundugu Beechcraft B200 King Air tipi ucagin henuz aydinlanamayan nedenlerle dusmesi sonucu oldu Kazanin ardindan olay yerinde inceleme yapan Genelkurmay Baskani Orgeneral Dogan Gures ucagin dusus sebebinin buzlanma ve pilotaj hatasini oldugunu soylemis ertesi gun Genelkurmay Baskanligi tarafindan yapilan aciklamada hicbir bilirkisi ve teknik raporun olmadigi aciklandi Kara Havacilik Okulu Komutani Tuggeneral Armagan Kuloglu tarafindan kazadan yarim saat sonra hazirlanan bilirkisi raporunda genelkurmay aciklamasini tekrarlamistir Orgeneral Bitlis in kamuoyunda tartismalara neden olan olumunun hemen ardindan kendisine yakinligiyla bilinen Cumhurbaskani Turgut Ozal gecirdigi kalp kriziyle ardindan Bitlis in ekibi icinde yer alan Ridvan Ozden ve Bahtiyar Aydin gibi bazi yuksek rutbeli askerler de gorevi basinda oldu Ayni yil Turkiye de derin yanki uyandiran Ugur Mumcu ve Adnan Kahveci suikastlari yapilmis Bingol karayolunda 24 Mayis 1993 PKK pususunda yollari kesilen 33 silahsiz er oldurulmus hemen ardindan Alevi Sunni catismasina sahne olan Sivas Katliami yasanmis yine ayni yil PKK saldirisinda 33 sivilin katledildigi Basbaglar Katliami yasanmis Tuggeneral Bahtiyar Aydin in Lice de uzun menzilli tufekle vurulmasi olaylari ardi ardina gerceklesti Kaynakca Arsivlenmis kopya 2 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 Ergun Aksoy 15 Ekim 2010 Sabah 21 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2012 Esref Bitlis ten Ozal a son mektup NTV com tr 4 Ekim 2010 25 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2016 Azrail in pencesinde 9 saat Hurriyet 23 Mart 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ertugrul Ozkok 19 Agustos 2009 Bir donemin perde arkasi trafigi Hurriyet 21 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2009 Oral Calislar 26 Ocak 2015 Esref Bitlis i sehit ettiler Kimler Radikal 24 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2016 Askeri goreviOnce gelen Burhanettin Bigali Jandarma Genel Komutani 20 Agustos 1990 17 Subat 1993 Sonra gelen Aydin IlterOnce gelen Ecmel Kutay Kibris Turk Baris Kuvvetleri Komutani 1988 1990 Sonra gelen Fikret Ozden Boztepe