Cündeb bin Cünâde bin Süfyân (Arapça: جُندب بن جَنادة), lakabı Ebu Zer, Ebu Zer el-Gıfârî (Arapça: أبو ذر الغفاري), İslam'ı ilk kabul eden sahabilerden biriydi. İslam peygamberi Muhammed kendisine Abdullah adını vermiştir. kabilesindendi. Doğum tarihi bilinmemektedir. 652 yılında, Medine çölü yakınlarındaki kentinde ölmüştür.
Ebu Zer el-Gifari adının hat sanatı ile yazılışı | |
Doğum | Cundub bin Cunade (Arapça: جُندب بن جَنادة) ? Hicaz, Arabistan (günümüzde Suudi Arabistan) |
Ölüm | 652 (günümüzde Suudi Arabistan) |
Din | İslam |
Ebu Zer zahitliği ve aynı zamanda üçüncü halife Osman bin Affan'a karşı muhalif tutumu ile bilinmektedir. Şiâ mezhebi onu, erken Şiî Müslümanlar arasında Dört Sadık Sahabi'den biri olarak addetmektedir.
Ebu Zer, İslam peygamberi Muhammed ile birlikte Mekke'den Medine'ye hicret eden Muhacir Müslümanlardandır.
Türkiye'de, Adıyaman ilinin Ziyaret köyünde Ebu Zer'e ait olduğu iddia edilen, Osmanlı Sultanı IV. Murat tarafından Bağdat Seferi dönüşünde inşa ettirilmiş olan bir türbe bulunmaktadır.
Gençliği
İslam dinini kabul etmeden önceki yaşamı hakkında çok az şey bilinmektedir. Ebu Zer dünya nimetlerinden uzak ve İslam dinini kabul etmeden önce bile tek tanrılı inanca sahip biri olarak tarif edilmektedir. Kabilesi küçük ve fakir olduğu için, Mekkeliler arasında yüksek bir mevkiye sahip değildi. Gifar kabilesi, Mekke ve Medine'nin batısında kurulmuş olan Kinane kabilesinin bir koluydu.
Ebu Zer hakkında yaygın söylentilere göre kabilesinin geçim kaynağı bölgeden geçen kervanların soyulmasına dayanmış, ancak Ebu Zer çoban olarak fakir ama dürüst bir hayat sürdürmeyi tercih etmiştir. Mekke'de ortaya çıkmış yeni bir peygamberin haberini alır almaz, peygamberlik iddiasında bulunan bu kişiyi bulmak için Ebu Zer kardeşi ile birlikte Mekke'ye doğru yola koyulur. Hak dini arayan genç adam tereddüt etmeden yeni dini kabul eder ve vakit kaybetmeden o zamanlar putperest bir dinin merkezi olan Kabe'nin önünde yeni inancı hakkında yüksek sesle şehadet getirir. Mekke paganları kendisini bu davranışı için döver. Kabilesine döndükten sonra, başkalarının da İslam'ı kabul etmesini sağlar ve İslam peygamberi Muhammed'in Medine'ye hicretinden sonra ya da Hicret'te Muhammed'e katılır.
Erken dönem Müslüman tarihçi Taberi'ye göre, Ebu Zer İslam'ı kabul eden dördüncü ya da beşinci kişidir. Diğer bazı erken Müslümanlar da aynı iddiada bulunsalar da, İslam'a geçiş sırası hiçbir zaman tam olarak netleştirilmemiştir. Ancak erken Müslümanlardan olduğu bilinmektedir.
Muhammed'in ölümünden sonraki hayatı
Ebu Zer, Muhammed'in ölümünden sonraki halifelik ihtilafında Ali bin Ebu Talib'in sadık bir destekçisiydi. Tanınmış Şii ve Sünni tarihçiler bu konuda mutabıktır.
Tarihçi 'a göre, Ebu Zer, Osman bin Affan'ın hilafeti esnasında halifenin gözünden düşmüştür. Osman bin Affan kendi akrabalarını İslam Devleti'nin değişik vilayetlerine vali olarak tayın ediyordu ve onlara beytülmal'den para kaynağı sağlıyordu. Ebu Zer bu davranışın İslam'ın prensiplerine aykırı olduğunu görüşünü savunuyordu.
Osman, 'nden (H. 27/M. 647) elde edilen ganimetten alınan Hums vergisinden kendisi gibi Emevi kabilesinden olan kuzeni Mervan bin el-Hakem'e 500.000 Dirhem, 'e 300.000 Dirhem ve Medineli 'e 100.000 Dirhem verince, Ebu Zer Medine'de bu uygulamaya karşı çıkmaya başlamıştır. Zenginlikleri biriktirenlere cehennem ateşini vadeden Kur'an ayetleri okumuştur. Mervan bunun üzerine Ebu Zer'i Osman'a şikayet etmiş ve Osman Ebu Zer'i ikaz etmek amacıyla ona kendi hizmetçisi olan Natil'i göndermiştir, ancak Natil Ebu Zer'i ikna etmeyi başaramamıştır. Osman bir süre Ebu Zer'in muhalefetine sabretmiş, ta ki Ebu Zer halifenin huzurunda, halifenin beytülmal paralarını kullanma usulünü destekleyen 'ı kızgın sözlerle yerene kadar. Bunun üzerine Osman Ebu Zer'i azarlamış ve kendisini Şam'a göndermiştir.
Ebu Zer Şam'da da tavizsiz tutumundan vazgeçmeyerek, Osman'ın yeğeni ve Şam vilayetinin valisi olan Muaviye bin Ebu Sufyan'ın şaşaalı yaşam tarzını ve savurganlığını tenkit etti. Bunun üzerine Medine'ye geri gönderildi. Beytülmal'dan yapılan usulsüz harcamalarını yine de tenkit etmekten vazgeçmeyince, doksan yaşlarındayken Medine çölü yakınındaki El-Rabaza kentine, eyersiz bir deve üzerinde, sadece tek kızı refakatinde sürgüne gönderildi.
Madelung'a göre, Ali bin Ebu Talib, Osman'ın ilk Müslümanlardan ve peygamberin en sevdiği sahabilerden olan Ebu Zer'i cezalandırmasını kınamıştı. Ali'nin bu tutumu, halife yasakladığı halde Ebu Zer'i kent sınırına kadar eşlik edip, onu en iyi dileklerle ve hürmet göstererek sürgüne göndermesinden de anlaşılmaktadır. Ebu Zer'e iyi davranmak için halifenin yasağını çiğnemeyi göze almıştı.
İbn Sa‘d ise Ebû Zerr’in Rebeze’ye kendi isteğiyle gittiğini kaydetmektedir (eṭ-Ṭabaḳāt, IV, 227); buna karşılık Ya‘kūbî (Târîḫ, II, 172) ve muhtemelen ondan faydalanan Mes‘ûdî (Mürûcü’ẕ-ẕeheb, II, 350) onun Mekke, Basra, Kûfe veya Dımaşk’a gitmeyi arzu ettiğini, ancak Osman’ın bunu kabul etmediğini ileri sürmektedirler. Ebû Zerr’in Rebeze’ye halife ile aralarındaki anlaşmazlık sebebiyle gittiği kesin olmakla beraber burayı hangisinin uygun gördüğünü tespit etmek mümkün değildir. Osman’ın Ebû Zerr’e Rebeze’ye giderken bir miktar deve ile iki hizmetçi verdiği, ayrıca günlük hesabıyla atâ bağladığı nakledilir (İbnü’l-Esîr, el-Kâmil, III, 115). Ebû Zer ailesiyle birlikte Rebeze’ye hareket ettiği sırada Ali ile oğulları Hasan ve Hüseyin, Ammâr b. Yâsir ve Akīl b. Ebû Tâlib bir müddet birlikte yürüyerek onu uğurladılar.
Rebeze’de iki yıl kadar münzevi bir hayat süren Ebû Zer, Osman’ın isteği üzerine zaman zaman Medine’ye gidip geldi. Halifeye isyan edeceklerini söyleyerek kendisine liderlik teklif eden bazı yönetim aleyhtarlarına yüz vermediği gibi onlara halifeye bağlı kalmalarını ve onu küçük düşürecek hareketlerden uzak durmalarını tavsiye etti.
Ebû Zer el-Gıfârî, 32 yılının Zilhicce ayında (Temmuz 653) Rebeze’de öldü. Bir rivayete göre, Muhammed Ebu Zer'in bu hazin sonunu önceden bu sözlerle haber vermişti: Allah sana merhamet etsin, ya Eba Zer! o yalnız yaşayacak, yalnız ölecek ve yalnız diriltilecektir.
Sünni rivayetlere göre Ebu Zer
Bir hadisin Ebu Zer'e isnat edilmektedir. Kendisi ilk Müslümanlardan, halis bir mümin, dürüst bir adam ve hatalı davranışlara çekinmeden karşı çıkan biri olarak bilinmektedir. Sünni rivayetlere göre, kaba, tahsilsiz bir bedevi olup yüksek bir makamda olmamıştır fakat ümmete elinde ne varsa feda ederek hizmet etmiştir.
İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra, Suriye çölüne yerleşip, Ebu Bekir ve Ömer'in hilafeti boyunca orada kalmıştır.
El-Rabaza
Osman onun için Medine yakınlarında küçük bir yerleşim birimi olan El-Rabaza'ya gitmesini emretmiştir. Ebu Zer burada insanlardan uzak bir şekilde hayatını sürdürmüş ve Muhammed'in sünnetine sarılmıştır.
Rivayete göre onu ziyaret eden bir adam ona şöyle sormuş: "Senin malların nerede?"
Ebu Zer şöyle cevap vermiş: "Ahirette bir evimiz var, servetimizin arasından en iyisini oraya göndeririz."
Soruyu soran adam Ebu Zer'in neyi kastettiğini anlamış ve bu sefer şöyle demiş: "Ancak bu dünyada bulunduğun sürece bir takım varlıkların olması gerekir."
Ebu Zer bunun üzerine, "Bu dünyanın sahibi bizi burada bırakmayacaktır" diye cevap vermiş.
Aynı şekilde Suriye emiri Ebu Zer'e geçimi için 300 Dinar para gönderdiğinde, Ebu Zer "Emir bu parayı benden daha fazla hakkedecek bir kul bulamaz mıydı" sözleriyle iade etmiş.
Ebu Zer sade yaşamına devam ederek hicri 32 yılında ölene kadar kendini Allah yoluna adamıştır.
Şiî rivayetlere göre Ebu Zer
Şiî rivayetler, Ebu Zer'i, Selman-ı Farısi, Mikdad ve Ammar bin Yasir ile birlikte en büyük ve en sadık sahabilerden biri olarak addetmektedir. Medine'ye hicret esnasında Suriye'deydi ve daha sonra Medine'deki Müslümanlara katılmıştır. İslam peygamberi Muhammed o zaman Medine kapılarında onun gelişini beklemiştir. Uzaktan gelen bir gölgeyi gördüğünde, ona "Ebu Zer ol" demiştir. Peygamberin ölümünden sonra sahabede Ebu Bekir'i destekleyenler ve peygamberin Gadir-i Humm denen bir yerde yaptığı konuşmada "Ben kimin mevlası isem, Ali de onun mevlasıdır" sözlerine dayanarak Ali bin Ebu Talib'den başkasını kabul etmeyenler arasında bölünme meydana gelmiştir. Ebu Zer, Ali'nin en güçlü ve bilgili dostlarından biri olup yeni yönetime karşı sözlerle mücadele etmiştir, zira Ali ümmetin bölünmemesi için kılıç kullanmaktan çekinmişti.
Ebu Zer önceleri Şam vilayetine sürgüne gönderilmiş ve böylece Muaviye'nin kontrolü altına girmiştir. Şam vilayetinde (bugünkü Lübnan, Suriye, Ürdün, İsrail, Filistin toprakları ve Suudi Arabistan'ın kuzey kesimleri) Şiî inancını yaymaya başlamıştır ki halen bugün özellikle yaşadığı güney Lübnan'da Şiî inancı yaygındır. Orada Muaviye'ye karşı mücadele etmiştir. Bunun üzerine Muaviye Osman'a artık Ebu Zer'i tutmaya tahammülü olmadığını ve onu Osman'ın himayesine geri göndermek istediğini bildiren bir mesaj göndermiştir. Bunun üzerine Osman onun Medine'ye eyersiz bir at üzerinde geri gönderilmesini emretti. Medine'ye döndükten sonra, Osman daha önce Muaviye gibi aynı sorunlarla karşı karşıya kaldığından, Ebu Zer'i daha sonra açlıktan öleceği Rabaza diye bir yere sürgüne göndermiştir. Müslümanlar halifenin gücünden korkarlardı. Bunun için sadece birkaç sadık dostu onu yolcu etmiştir. Bunlar Ali bin Ebu Talib ile kardeşi , oğulları Hasan ve Hüseyin ve büyük sahabelerden Ammar bin Yasir'dir.
Ali bin Ebu Talib onu yolcu ederken şöyle demiştir:
Ey Ebu Zer, sen Allah için öfkelendin, bu yüzden onun lütfunu umansın. Toplum, dünyaları için senden korktu; sense dininden dolayı onlardan korktun. Senden korktukları şeyi bırak ellerine; korktuğun şeyi al onlardan. Onlara men ettiğin şeye ne düşkündür onlar. Seni men ettikleri şeyeyse hiç mi hiç meylin yoktur, senin. Pek yakında bilir anlarsın, kim kâr etmiş, kim daha ziyade hasede düşmüş.
Akil dedi ki: Seni sevdiğimizi biliyorsun ve sen de bizi seviyorsun. Allah'tan kork, zira Allah korkusu selamettir. Ve sabırlı ol, zira sabır cömertlik demektir.
Ve peygamberin torunu, Hasan bin Ali dedi ki: Amca, Resulullah ile karşılaşacağın güne kadar sabret. O senden memnun olacaktır.
Hüseyin bin Ali dedi ki: Amca, Allah'tan sabır ve galibiyet dile.
Ammar bin Yasir gözyaşı içinde dedi ki: Allah seni öfkelendirenleri sevindirmesin. Sana sıkıntı verenlere de aman vermesin. Allah'a ant olsun! Onların dünyasını tercih etseni onlar sana aman vereceklerdir. Ve onların hareketlerinden memnun olursan, onlar seni seveceklerdir.
Ebu Zer ağlayarak şöyle dedi: Rahmet ehlinin fertleri, Allah'ın merhameti hepinizin üzerine olsun. Sizleri gördüğümde, Allah'ın resulünü hatırlıyorum.
Peygamber onun hakkında şöyle demiştir: "Ebu Zer ümmetimde züht ve dindarlıkta İsa ibn Meryem gibidir."
Soyundan gelenler
Ebu Zer'in torunu Yahya ve büyük torunu Akil, Kerbela muharebesinde şehit düşmüştür. Akil'in soyundan gelenler, günümüzde hala Gifari soyadını taşıyan insanların yaşadığı İran'a göç etmiştir. Ebu Zer'in soyundan geldiğini iddia eden, İran'ın Keşan kentinde yaşayan Gifari ailesi çok sayıda politikacı ve aydın yetiştirmiştir. Bunların arasında Kerim Han Zend yönetimi (1760 - 1779) esnasında Keşan, Natanz ve Kum valisi Muezzin; ressam ve İran'ın Fransa Büyükelçisi Faruk Han Emin Ed-Doleh de vardır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Madelung, Wilferd -- Succession to Muhammad, Cambridge University Press, 1997
- Watt, Montgomery -- Muhammad at Mecca, Oxford University Press, 1953
- Watt, Montgomery -- Muhammad at Medina, Oxford University Press, 1956
Vikisöz'de Ebu Zer el-Gıfârî ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ Watt, Muhammad at Medina, 1956, s. 81
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2009.
- ^ Madelung, Succession to Muhammad, 1997, p. 84
- ^ "Abu Dharr al-Ghifari: Part II". 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2009.
- ^ Nehc'ül Belâga, Hz. Ali'nin Hutbeleri, Çev. Abdülbaki Gölpınarlı, DER yayınları, İstanbul, s. 182, 5. böl., Tarihi Hutbeler, IX. bab
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar
Gifari ailesi
- Gifari ailesinin ağ sitesi 8 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Şiî bağlantılar
- Ebu Zer el-Gifari (İng.) 2 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- And Once Again Abu-Dhar (İng.),
Sünnî bağlantılar
- Özet halinde hayatı (İng.) 5 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cundeb bin Cunade bin Sufyan Arapca ج ندب بن ج نادة lakabi Ebu Zer Ebu Zer el Gifari Arapca أبو ذر الغفاري Islam i ilk kabul eden sahabilerden biriydi Islam peygamberi Muhammed kendisine Abdullah adini vermistir kabilesindendi Dogum tarihi bilinmemektedir 652 yilinda Medine colu yakinlarindaki kentinde olmustur Sahabe Ebu Zer el Gifari Arapca أبو ذر الغفاريEbu Zer el Gifari adinin hat sanati ile yazilisiDogumCundub bin Cunade Arapca ج ندب بن ج نادة Hicaz Arabistan gunumuzde Suudi Arabistan Olum652 gunumuzde Suudi Arabistan DinIslam Ebu Zer zahitligi ve ayni zamanda ucuncu halife Osman bin Affan a karsi muhalif tutumu ile bilinmektedir Sia mezhebi onu erken Sii Muslumanlar arasinda Dort Sadik Sahabi den biri olarak addetmektedir Ebu Zer Islam peygamberi Muhammed ile birlikte Mekke den Medine ye hicret eden Muhacir Muslumanlardandir Turkiye de Adiyaman ilinin Ziyaret koyunde Ebu Zer e ait oldugu iddia edilen Osmanli Sultani IV Murat tarafindan Bagdat Seferi donusunde insa ettirilmis olan bir turbe bulunmaktadir GencligiIslam dinini kabul etmeden onceki yasami hakkinda cok az sey bilinmektedir Ebu Zer dunya nimetlerinden uzak ve Islam dinini kabul etmeden once bile tek tanrili inanca sahip biri olarak tarif edilmektedir Kabilesi kucuk ve fakir oldugu icin Mekkeliler arasinda yuksek bir mevkiye sahip degildi Gifar kabilesi Mekke ve Medine nin batisinda kurulmus olan Kinane kabilesinin bir koluydu Ebu Zer hakkinda yaygin soylentilere gore kabilesinin gecim kaynagi bolgeden gecen kervanlarin soyulmasina dayanmis ancak Ebu Zer coban olarak fakir ama durust bir hayat surdurmeyi tercih etmistir Mekke de ortaya cikmis yeni bir peygamberin haberini alir almaz peygamberlik iddiasinda bulunan bu kisiyi bulmak icin Ebu Zer kardesi ile birlikte Mekke ye dogru yola koyulur Hak dini arayan genc adam tereddut etmeden yeni dini kabul eder ve vakit kaybetmeden o zamanlar putperest bir dinin merkezi olan Kabe nin onunde yeni inanci hakkinda yuksek sesle sehadet getirir Mekke paganlari kendisini bu davranisi icin dover Kabilesine dondukten sonra baskalarinin da Islam i kabul etmesini saglar ve Islam peygamberi Muhammed in Medine ye hicretinden sonra ya da Hicret te Muhammed e katilir Erken donem Musluman tarihci Taberi ye gore Ebu Zer Islam i kabul eden dorduncu ya da besinci kisidir Diger bazi erken Muslumanlar da ayni iddiada bulunsalar da Islam a gecis sirasi hicbir zaman tam olarak netlestirilmemistir Ancak erken Muslumanlardan oldugu bilinmektedir Muhammed in olumunden sonraki hayatiEbu Zer Muhammed in olumunden sonraki halifelik ihtilafinda Ali bin Ebu Talib in sadik bir destekcisiydi Taninmis Sii ve Sunni tarihciler bu konuda mutabiktir Tarihci a gore Ebu Zer Osman bin Affan in hilafeti esnasinda halifenin gozunden dusmustur Osman bin Affan kendi akrabalarini Islam Devleti nin degisik vilayetlerine vali olarak tayin ediyordu ve onlara beytulmal den para kaynagi sagliyordu Ebu Zer bu davranisin Islam in prensiplerine aykiri oldugunu gorusunu savunuyordu Osman nden H 27 M 647 elde edilen ganimetten alinan Hums vergisinden kendisi gibi Emevi kabilesinden olan kuzeni Mervan bin el Hakem e 500 000 Dirhem e 300 000 Dirhem ve Medineli e 100 000 Dirhem verince Ebu Zer Medine de bu uygulamaya karsi cikmaya baslamistir Zenginlikleri biriktirenlere cehennem atesini vadeden Kur an ayetleri okumustur Mervan bunun uzerine Ebu Zer i Osman a sikayet etmis ve Osman Ebu Zer i ikaz etmek amaciyla ona kendi hizmetcisi olan Natil i gondermistir ancak Natil Ebu Zer i ikna etmeyi basaramamistir Osman bir sure Ebu Zer in muhalefetine sabretmis ta ki Ebu Zer halifenin huzurunda halifenin beytulmal paralarini kullanma usulunu destekleyen i kizgin sozlerle yerene kadar Bunun uzerine Osman Ebu Zer i azarlamis ve kendisini Sam a gondermistir Ebu Zer Sam da da tavizsiz tutumundan vazgecmeyerek Osman in yegeni ve Sam vilayetinin valisi olan Muaviye bin Ebu Sufyan in sasaali yasam tarzini ve savurganligini tenkit etti Bunun uzerine Medine ye geri gonderildi Beytulmal dan yapilan usulsuz harcamalarini yine de tenkit etmekten vazgecmeyince doksan yaslarindayken Medine colu yakinindaki El Rabaza kentine eyersiz bir deve uzerinde sadece tek kizi refakatinde surgune gonderildi Madelung a gore Ali bin Ebu Talib Osman in ilk Muslumanlardan ve peygamberin en sevdigi sahabilerden olan Ebu Zer i cezalandirmasini kinamisti Ali nin bu tutumu halife yasakladigi halde Ebu Zer i kent sinirina kadar eslik edip onu en iyi dileklerle ve hurmet gostererek surgune gondermesinden de anlasilmaktadir Ebu Zer e iyi davranmak icin halifenin yasagini cignemeyi goze almisti Ibn Sa d ise Ebu Zerr in Rebeze ye kendi istegiyle gittigini kaydetmektedir eṭ Ṭabaḳat IV 227 buna karsilik Ya kubi Tariḫ II 172 ve muhtemelen ondan faydalanan Mes udi Murucu ẕ ẕeheb II 350 onun Mekke Basra Kufe veya Dimask a gitmeyi arzu ettigini ancak Osman in bunu kabul etmedigini ileri surmektedirler Ebu Zerr in Rebeze ye halife ile aralarindaki anlasmazlik sebebiyle gittigi kesin olmakla beraber burayi hangisinin uygun gordugunu tespit etmek mumkun degildir Osman in Ebu Zerr e Rebeze ye giderken bir miktar deve ile iki hizmetci verdigi ayrica gunluk hesabiyla ata bagladigi nakledilir Ibnu l Esir el Kamil III 115 Ebu Zer ailesiyle birlikte Rebeze ye hareket ettigi sirada Ali ile ogullari Hasan ve Huseyin Ammar b Yasir ve Akil b Ebu Talib bir muddet birlikte yuruyerek onu ugurladilar Rebeze de iki yil kadar munzevi bir hayat suren Ebu Zer Osman in istegi uzerine zaman zaman Medine ye gidip geldi Halifeye isyan edeceklerini soyleyerek kendisine liderlik teklif eden bazi yonetim aleyhtarlarina yuz vermedigi gibi onlara halifeye bagli kalmalarini ve onu kucuk dusurecek hareketlerden uzak durmalarini tavsiye etti Ebu Zer el Gifari 32 yilinin Zilhicce ayinda Temmuz 653 Rebeze de oldu Bir rivayete gore Muhammed Ebu Zer in bu hazin sonunu onceden bu sozlerle haber vermisti Allah sana merhamet etsin ya Eba Zer o yalniz yasayacak yalniz olecek ve yalniz diriltilecektir Sunni rivayetlere gore Ebu ZerBir hadisin Ebu Zer e isnat edilmektedir Kendisi ilk Muslumanlardan halis bir mumin durust bir adam ve hatali davranislara cekinmeden karsi cikan biri olarak bilinmektedir Sunni rivayetlere gore kaba tahsilsiz bir bedevi olup yuksek bir makamda olmamistir fakat ummete elinde ne varsa feda ederek hizmet etmistir Islam peygamberi Muhammed in olumunden sonra Suriye colune yerlesip Ebu Bekir ve Omer in hilafeti boyunca orada kalmistir El Rabaza Osman onun icin Medine yakinlarinda kucuk bir yerlesim birimi olan El Rabaza ya gitmesini emretmistir Ebu Zer burada insanlardan uzak bir sekilde hayatini surdurmus ve Muhammed in sunnetine sarilmistir Rivayete gore onu ziyaret eden bir adam ona soyle sormus Senin mallarin nerede Ebu Zer soyle cevap vermis Ahirette bir evimiz var servetimizin arasindan en iyisini oraya gondeririz Soruyu soran adam Ebu Zer in neyi kastettigini anlamis ve bu sefer soyle demis Ancak bu dunyada bulundugun surece bir takim varliklarin olmasi gerekir Ebu Zer bunun uzerine Bu dunyanin sahibi bizi burada birakmayacaktir diye cevap vermis Ayni sekilde Suriye emiri Ebu Zer e gecimi icin 300 Dinar para gonderdiginde Ebu Zer Emir bu parayi benden daha fazla hakkedecek bir kul bulamaz miydi sozleriyle iade etmis Ebu Zer sade yasamina devam ederek hicri 32 yilinda olene kadar kendini Allah yoluna adamistir Sii rivayetlere gore Ebu ZerSii rivayetler Ebu Zer i Selman i Farisi Mikdad ve Ammar bin Yasir ile birlikte en buyuk ve en sadik sahabilerden biri olarak addetmektedir Medine ye hicret esnasinda Suriye deydi ve daha sonra Medine deki Muslumanlara katilmistir Islam peygamberi Muhammed o zaman Medine kapilarinda onun gelisini beklemistir Uzaktan gelen bir golgeyi gordugunde ona Ebu Zer ol demistir Peygamberin olumunden sonra sahabede Ebu Bekir i destekleyenler ve peygamberin Gadir i Humm denen bir yerde yaptigi konusmada Ben kimin mevlasi isem Ali de onun mevlasidir sozlerine dayanarak Ali bin Ebu Talib den baskasini kabul etmeyenler arasinda bolunme meydana gelmistir Ebu Zer Ali nin en guclu ve bilgili dostlarindan biri olup yeni yonetime karsi sozlerle mucadele etmistir zira Ali ummetin bolunmemesi icin kilic kullanmaktan cekinmisti Ebu Zer onceleri Sam vilayetine surgune gonderilmis ve boylece Muaviye nin kontrolu altina girmistir Sam vilayetinde bugunku Lubnan Suriye Urdun Israil Filistin topraklari ve Suudi Arabistan in kuzey kesimleri Sii inancini yaymaya baslamistir ki halen bugun ozellikle yasadigi guney Lubnan da Sii inanci yaygindir Orada Muaviye ye karsi mucadele etmistir Bunun uzerine Muaviye Osman a artik Ebu Zer i tutmaya tahammulu olmadigini ve onu Osman in himayesine geri gondermek istedigini bildiren bir mesaj gondermistir Bunun uzerine Osman onun Medine ye eyersiz bir at uzerinde geri gonderilmesini emretti Medine ye dondukten sonra Osman daha once Muaviye gibi ayni sorunlarla karsi karsiya kaldigindan Ebu Zer i daha sonra acliktan olecegi Rabaza diye bir yere surgune gondermistir Muslumanlar halifenin gucunden korkarlardi Bunun icin sadece birkac sadik dostu onu yolcu etmistir Bunlar Ali bin Ebu Talib ile kardesi ogullari Hasan ve Huseyin ve buyuk sahabelerden Ammar bin Yasir dir Ali bin Ebu Talib onu yolcu ederken soyle demistir Ey Ebu Zer sen Allah icin ofkelendin bu yuzden onun lutfunu umansin Toplum dunyalari icin senden korktu sense dininden dolayi onlardan korktun Senden korktuklari seyi birak ellerine korktugun seyi al onlardan Onlara men ettigin seye ne duskundur onlar Seni men ettikleri seyeyse hic mi hic meylin yoktur senin Pek yakinda bilir anlarsin kim kar etmis kim daha ziyade hasede dusmus Akil dedi ki Seni sevdigimizi biliyorsun ve sen de bizi seviyorsun Allah tan kork zira Allah korkusu selamettir Ve sabirli ol zira sabir comertlik demektir Ve peygamberin torunu Hasan bin Ali dedi ki Amca Resulullah ile karsilasacagin gune kadar sabret O senden memnun olacaktir Huseyin bin Ali dedi ki Amca Allah tan sabir ve galibiyet dile Ammar bin Yasir gozyasi icinde dedi ki Allah seni ofkelendirenleri sevindirmesin Sana sikinti verenlere de aman vermesin Allah a ant olsun Onlarin dunyasini tercih etseni onlar sana aman vereceklerdir Ve onlarin hareketlerinden memnun olursan onlar seni seveceklerdir Ebu Zer aglayarak soyle dedi Rahmet ehlinin fertleri Allah in merhameti hepinizin uzerine olsun Sizleri gordugumde Allah in resulunu hatirliyorum Peygamber onun hakkinda soyle demistir Ebu Zer ummetimde zuht ve dindarlikta Isa ibn Meryem gibidir Soyundan gelenlerEbu Zer in torunu Yahya ve buyuk torunu Akil Kerbela muharebesinde sehit dusmustur Akil in soyundan gelenler gunumuzde hala Gifari soyadini tasiyan insanlarin yasadigi Iran a goc etmistir Ebu Zer in soyundan geldigini iddia eden Iran in Kesan kentinde yasayan Gifari ailesi cok sayida politikaci ve aydin yetistirmistir Bunlarin arasinda Kerim Han Zend yonetimi 1760 1779 esnasinda Kesan Natanz ve Kum valisi Muezzin ressam ve Iran in Fransa Buyukelcisi Faruk Han Emin Ed Doleh de vardir Ayrica bakinizEyup Sultan Mikdad bin Amr Selman el Farisi Ammar bin YasirKaynakcaMadelung Wilferd Succession to Muhammad Cambridge University Press 1997 Watt Montgomery Muhammad at Mecca Oxford University Press 1953 Watt Montgomery Muhammad at Medina Oxford University Press 1956Vikisoz de Ebu Zer el Gifari ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Kaynakca Watt Muhammad at Medina 1956 s 81 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2009 Madelung Succession to Muhammad 1997 p 84 Abu Dharr al Ghifari Part II 25 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2009 Nehc ul Belaga Hz Ali nin Hutbeleri Cev Abdulbaki Golpinarli DER yayinlari Istanbul s 182 5 bol Tarihi Hutbeler IX bab Arsivlenmis kopya 8 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Temmuz 2021 Dis baglantilarGifari ailesi Gifari ailesinin ag sitesi 8 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sii baglantilar Ebu Zer el Gifari Ing 2 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde And Once Again Abu Dhar Ing Sunni baglantilar Ozet halinde hayati Ing 5 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde