Efraim Elrom (Hofstadter) (İbrani: אפרים אלרום, 23 Ocak 1911 - 22 Mayıs 1971), İsrail'in İstanbul Başkonsolosu.
Bir dönem Adolf Eichmann'ın sorgulamalarına katılmıştır. 17 Mayıs 1971 tarihinde İsrail İstanbul Başkonsolosluğuna giderken Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi militanları Mahir Çayan, Ulaş Bardakçı, Hüseyin Cevahir tarafından kaçırıldı. Militanlar, konsolosun serbest bırakılmasına karşılık Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının salıverilmesini istediler. Bu talep kabul edilmeyince Elrom, 22 Mayıs 1971 günü sabaha karşı Nişantaşı'nda bir evde saat 01.42 sularında şakak bölgesinden 3 kurşunla vurularak öldürüldü.
Kaçırılıp öldürülmesi
Kaçırılma
12 Mart Muhtırası'nın ardından THKP-C, darbeden kaçmama ve silahlı eylemleri sürdürme kararı almıştır. Aralık 1970'te kurulan THKP-C ve THKO, önce küçük eylemler düzenledi. Ama yakalanan üst düzey THKO militanları Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın serbest bırakılması için THKP-C militanları Ulaş Bardakçı, Hüseyin Cevahir, Mahir Çayan, , ve , 17 Mayıs 1971'de kuruluş eylemi sayılan eylemle Efraim Elrom'u kaçırdılar. Eyleme ise "1 Mayıs Harekâtı" ismini verdiler. İsmin kaynağı ise normalde eylemin 1 Mayıs'ta planlanmasından dolayıdır. Ama eylem, bazı aksaklıklardan dolayı 2 hafta ertelenmiştir. Kaçırılma eyleminden sonra THKP-C, İsrail Başkonsolosluğu önündeki bir varile "Amerikancı Bakanlar Kurulu'na" isimli bildiriyi bıraktı. Bildiri şöyledir:
“ | 17.5.1971 Saat: 17.00 Amerikancı Bakanlar Kurulu'na Türkiye Halk Kurtuluş Cephesi, 1 MAYIS HAREKÂTI'nda, Ortadoğu halklarının baş düşmanı Amerikan Emperyalizminin maşası Siyonist İsrail'in Türkiye Başkonsolosu olan ve de ülkemizdeki Siyonist hareketlerin organizasyonunda önemli rolü olan Efraim Elrom'u kaçırmıştır. Efraim Elrom'un hayatına karşılık, derhal şu şartların yerine getirilmesi gerekmektedir:
Mühlet bu ültimatomun verildiği tarihten itibaren 3 gündür. Şartlar yerine getirilmezse derhal Efraim Elrom kurşuna dizilecektir. (Mühlet: 20.5.1971, saat 17.00'ye kadar.) | „ |
—Türkiye Halk Kurtuluş Cephesi Merkez Komitesi |
Olayı öğrenen dönemin başbakanı Nihat Erim, yardımcısı Sadi Koçaş'a hemen bir bildiri yazdırdı. Bildiri bizzat Sadi Koçaş tarafından saat 22.45'te radyoda okundu. Bildiri özet olarak şöyledir:
"Konsolos derhâl serbest bırakılmazsa örgütle (yani THKP-C) uzak-yakın ilişkisi olan herkes ve gençleri kışkırtanlar derhâl gözaltına alınacak.
Kaçırılma olayına karışan ve/veya yardım edenler idam cezasıyla yargılanacak.
Eğer cinayet gerçekleşir de Elrom öldürülürse bu kanun geçmişe dönük olacak."
Sıkıyönetim Komutanlığı ise kaçırılma olayının ardından 16 No.'lu şu bildiriyi yayımlar:
“ | Sıkıyönetim Komutanlığı'nın 16 No'lu Bildirisi: Suçlulara ihtar,
| „ |
—Faik Türün |
Sıkıyönetim, hemen ardından ise 17 No.'lu şu bildiriyi yayımlar:
“ | Sıkıyönetim komutanlığının 17 No'lu bildirisi: Sayın bölge sakinlerine,
| „ |
—Faik Türün |
Ölümü
İsteklerinin yerine getirilmemesi ve aramanın da çıkmasıyla THKP-C militanları Elrom'u öldürdüler. Elrom, 23 Mayıs 1971'de Nişantaşı'ndaki Hamarat Apartmanı'nda ölü olarak bulundu. Elleri arkadan bağlanmış ve ağzı bantlanmış olan Elrom, şakağına üç kurşun sıkılarak öldürülmüştü. Olaydan sonra kaçan THKP-C militanlarını Yılmaz Güney sakladı.Maltepe'de ağır yaralı olarak ele geçirilen Mahir Çayan, savcılığa verdiği ilk ifadesinde Elrom'u kendisinin öldürdüğünü söyledi fakat sonradan mahkemede ifadesini değiştirip öldüreni bilmediğini söyledi. Daha sonra ise ismini verdi. Selimiye Kışlası'nda yapılan 'nda jandarma, Çayan'dan Bardakçı'ya verilmesi hedeflenen bir pusulayı ele geçirdi. Pusulada öldürenin İlyas olduğu söyleniyordu. Ancak aynı davada sanık olan ise İlyas'la aynı evde kaldığını, infazı radyodan birlikte öğrendiklerini söyledi. Ulaş Bardakçı, "Necati yalan söylüyor." dedi. Sağır da bir süre sonra ifadesini değiştirdi. Aynı zamanda THKP-C kurucularından Yusuf Küpeli, İlyas'ın isminin verilmesine şaşırmıştı.
Değerlendirmeler
Cumhuriyet gazetesi yazarı Uğur Mumcu, 12 Eylül Darbesi'nden sonra 17 Eylül 1980 günü yayımladığı yazısında, 12 Mart dönemini değerlendirerek Deniz Gezmiş, Mahir Çayan gibi isimlerin gerçekleştirdikleri banka soyma, adam kaçırma, fidye isteme gibi eylemleri "bireysel terör" olarak tanımladı. İsrail Başkonsolosu Elrom'un kaçırılıp öldürülmesinin, "Türk soluna, işçi sınıfına, halka hizmet etmediğini; aksine 12 Mart zulmünün başlamasına katkı sağladığını, meşru savunma dışında hiçbir cinayetin haklı olarak görülemeyeceğini" savundu. THKP-C'yi "terör örgütü" olarak tanımlayan[] Mumcu, silahlı eylemlere karşı çıkılması gerektiğini ifade etti:
"Solun başvuracağı tek yöntem yasal çizgiler, anayasal çerçevelerdir. Barışçı yollarla oluşmalıdır. Adam öldüren, cinayet işleyen solculuk; hainlik, katillik ve halk düşmanlığıdır!"
Kaynakça
- ^ Baumann, Carol Edler (1973). The Diplomatic Kidnappings: A Revolutionary Tactic of Urban Terrorism (İngilizce). Lahey, Hollanda: Martinus Nijhoff. 9024714664.
- ^ "KONSOLOS 3 KURŞUNLA ŞAKAĞINDAN ÖLDÜRÜLDÜ". Milliyet. 24 Mayıs 1971.
- ^ "44 yıl önce öldürülen İsrail Büyükelçisi Elrom kim çıktı". Oda TV. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2015.
- ^ Feyizoğlu, Turhan (Mart 2012). İki Adalı Hüseyin Cevahir-Ulaş Bardakçı (1. Basım bas.). Alfa Yayınları. s. 88. ISBN .
- ^ "Sadi Koçaş 12 Mart'ı Anlatıyor". Milliyet. 10 Mart 1978.
- ^ a b "Konsolosu serbest bırakın ve sakın silaha sarılmayın". Milliyet. 18 Mayıs 1971.
- ^ Karakaş, Gökhan. "Güney, Çayan'ı bu arabada sakladı". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2016.
- ^ "Hep o sıkıntı: Yakalanmasaydım belki de Kızıldere katliamı olmazdı". 26 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2016.
- ^ . 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Efraim Elrom Hofstadter Ibrani אפרים אלרום 23 Ocak 1911 22 Mayis 1971 Israil in Istanbul Baskonsolosu Bir donem Adolf Eichmann in sorgulamalarina katilmistir 17 Mayis 1971 tarihinde Israil Istanbul Baskonsolosluguna giderken Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi militanlari Mahir Cayan Ulas Bardakci Huseyin Cevahir tarafindan kacirildi Militanlar konsolosun serbest birakilmasina karsilik Deniz Gezmis ve arkadaslarinin saliverilmesini istediler Bu talep kabul edilmeyince Elrom 22 Mayis 1971 gunu sabaha karsi Nisantasi nda bir evde saat 01 42 sularinda sakak bolgesinden 3 kursunla vurularak olduruldu Kacirilip oldurulmesiKacirilma 12 Mart Muhtirasi nin ardindan THKP C darbeden kacmama ve silahli eylemleri surdurme karari almistir Aralik 1970 te kurulan THKP C ve THKO once kucuk eylemler duzenledi Ama yakalanan ust duzey THKO militanlari Deniz Gezmis Yusuf Aslan ve Huseyin Inan in serbest birakilmasi icin THKP C militanlari Ulas Bardakci Huseyin Cevahir Mahir Cayan ve 17 Mayis 1971 de kurulus eylemi sayilan eylemle Efraim Elrom u kacirdilar Eyleme ise 1 Mayis Harekati ismini verdiler Ismin kaynagi ise normalde eylemin 1 Mayis ta planlanmasindan dolayidir Ama eylem bazi aksakliklardan dolayi 2 hafta ertelenmistir Kacirilma eyleminden sonra THKP C Israil Baskonsoloslugu onundeki bir varile Amerikanci Bakanlar Kurulu na isimli bildiriyi birakti Bildiri soyledir 17 5 1971 Saat 17 00 Amerikanci Bakanlar Kurulu na Turkiye Halk Kurtulus Cephesi 1 MAYIS HAREKATI nda Ortadogu halklarinin bas dusmani Amerikan Emperyalizminin masasi Siyonist Israil in Turkiye Baskonsolosu olan ve de ulkemizdeki Siyonist hareketlerin organizasyonunda onemli rolu olan Efraim Elrom u kacirmistir Efraim Elrom un hayatina karsilik derhal su sartlarin yerine getirilmesi gerekmektedir 1 Tutuklu bulunan butun devrimcilerin derhal serbest birakilmasi Yer sonra bildirilecektir 2 Turkiye Halk Kurtulus Cephesi nin 1 No lu bulteninin 07 30 13 00 19 00 ve 22 45 TRT Haber Bultenleri nde 3 gun devamli ve eksiksiz anons edilmesi 3 Muhlet doluncaya kadar polisin ve diger zabitanin hicbir takibe girismemesi ve aleyhte propaganda yayin yapilmamasi Muhlet bu ultimatomun verildigi tarihten itibaren 3 gundur Sartlar yerine getirilmezse derhal Efraim Elrom kursuna dizilecektir Muhlet 20 5 1971 saat 17 00 ye kadar Turkiye Halk Kurtulus Cephesi Merkez Komitesi Olayi ogrenen donemin basbakani Nihat Erim yardimcisi Sadi Kocas a hemen bir bildiri yazdirdi Bildiri bizzat Sadi Kocas tarafindan saat 22 45 te radyoda okundu Bildiri ozet olarak soyledir Konsolos derhal serbest birakilmazsa orgutle yani THKP C uzak yakin iliskisi olan herkes ve gencleri kiskirtanlar derhal gozaltina alinacak Kacirilma olayina karisan ve veya yardim edenler idam cezasiyla yargilanacak Eger cinayet gerceklesir de Elrom oldurulurse bu kanun gecmise donuk olacak Sikiyonetim Komutanligi ise kacirilma olayinin ardindan 16 No lu su bildiriyi yayimlar Sikiyonetim Komutanligi nin 16 No lu Bildirisi Suclulara ihtar 1 Elinizde tutuklu bulunan Israil Baskonsolosu nu en kisa zamanda serbest birakin hicbir vechile sakin silaha davranmayin 2 Aksi takdirde er gec ele gececek olan suclularin tumunun asli fail olarak yargilanacaklarini ihtar ederim Faik Turun Orgeneral 1 Ordu ve Sikiyonetim komutanligi Sikiyonetim hemen ardindan ise 17 No lu su bildiriyi yayimlar Sikiyonetim komutanliginin 17 No lu bildirisi Sayin bolge sakinlerine 1 Istanbul kocaeli Sakarya ve Zonguldak illleri sikiyonetim bolgelerinde yapilmakta olan arama ve kontrollarda guvenlik kuvvetlerine kolaylik olmak uzere ergin cagda bulunan sayin bolge sakinlerimizin kendilerini tanitacak bir belgeyi yanlarinda bulundurmalarini 2 Genel guvenlik ve suclularin meydana cikarilmasi yonunden bu ve benzeri tedbirlerin anlayisla karsilanmalarini rica ederim Faik Turun Orgeneral 1 Ordu ve Sikiyonetim KomutaniOlumu Isteklerinin yerine getirilmemesi ve aramanin da cikmasiyla THKP C militanlari Elrom u oldurduler Elrom 23 Mayis 1971 de Nisantasi ndaki Hamarat Apartmani nda olu olarak bulundu Elleri arkadan baglanmis ve agzi bantlanmis olan Elrom sakagina uc kursun sikilarak oldurulmustu Olaydan sonra kacan THKP C militanlarini Yilmaz Guney sakladi Maltepe de agir yarali olarak ele gecirilen Mahir Cayan savciliga verdigi ilk ifadesinde Elrom u kendisinin oldurdugunu soyledi fakat sonradan mahkemede ifadesini degistirip oldureni bilmedigini soyledi Daha sonra ise ismini verdi Selimiye Kislasi nda yapilan nda jandarma Cayan dan Bardakci ya verilmesi hedeflenen bir pusulayi ele gecirdi Pusulada oldurenin Ilyas oldugu soyleniyordu Ancak ayni davada sanik olan ise Ilyas la ayni evde kaldigini infazi radyodan birlikte ogrendiklerini soyledi Ulas Bardakci Necati yalan soyluyor dedi Sagir da bir sure sonra ifadesini degistirdi Ayni zamanda THKP C kurucularindan Yusuf Kupeli Ilyas in isminin verilmesine sasirmisti Degerlendirmeler Cumhuriyet gazetesi yazari Ugur Mumcu 12 Eylul Darbesi nden sonra 17 Eylul 1980 gunu yayimladigi yazisinda 12 Mart donemini degerlendirerek Deniz Gezmis Mahir Cayan gibi isimlerin gerceklestirdikleri banka soyma adam kacirma fidye isteme gibi eylemleri bireysel teror olarak tanimladi Israil Baskonsolosu Elrom un kacirilip oldurulmesinin Turk soluna isci sinifina halka hizmet etmedigini aksine 12 Mart zulmunun baslamasina katki sagladigini mesru savunma disinda hicbir cinayetin hakli olarak gorulemeyecegini savundu THKP C yi teror orgutu olarak tanimlayan kaynak belirtilmeli Mumcu silahli eylemlere karsi cikilmasi gerektigini ifade etti Solun basvuracagi tek yontem yasal cizgiler anayasal cercevelerdir Barisci yollarla olusmalidir Adam olduren cinayet isleyen solculuk hainlik katillik ve halk dusmanligidir Kaynakca Baumann Carol Edler 1973 The Diplomatic Kidnappings A Revolutionary Tactic of Urban Terrorism Ingilizce Lahey Hollanda Martinus Nijhoff 9024714664 KONSOLOS 3 KURSUNLA SAKAGINDAN OLDURULDU Milliyet 24 Mayis 1971 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim 44 yil once oldurulen Israil Buyukelcisi Elrom kim cikti Oda TV 12 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2015 Feyizoglu Turhan Mart 2012 Iki Adali Huseyin Cevahir Ulas Bardakci 1 Basim bas Alfa Yayinlari s 88 ISBN 978 605 106 441 3 Sadi Kocas 12 Mart i Anlatiyor Milliyet 10 Mart 1978 a b Konsolosu serbest birakin ve sakin silaha sarilmayin Milliyet 18 Mayis 1971 Karakas Gokhan Guney Cayan i bu arabada sakladi 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2016 Hep o sikinti Yakalanmasaydim belki de Kizildere katliami olmazdi 26 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2016 1 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi