Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elsa Morante (İtalyanca telaffuz: ; d. 18 Ağustos 1912 – ö. 25 Kasım 1985) İtalyan romancı, şair, çevirmen ve çocuk kitapları yazarıydı. La storia (Ve Tarih Devam Ediyor) romanı, Tüm Zamanların En İyi 100 Kitabı listesinde yer almaktadır.
| Elsa Morante | |
|---|---|
 Elsa Morante kedileri ile birlikte Roma'daki apartmanında | |
| Doğum | 18 Ağustos 1912 Roma, İtalya |
| Ölüm | 25 Kasım 1985 (73 yaşında) Roma, İtalya |
| Meslek | Yazar, şair, çevirmen |
| Dil | İtalyanca |
| Önemli eser | La storia (Ve Tarih Devam Ediyor) |
Hayatı ve kariyeri
Elsa Morante, 1912'de öğretmen Irma (evlilik öncesi soyadı Poggibonsi) ve Augusto Morante'nin kızı olarak Roma'da doğdu. Annesi, Modena'da yaşayan Yahudi bir aileden geliyordu. Morante, gençken ailesinin bir komşusu olan Francesco Lo Monaco'nun biyolojik babası olduğunu öğrendi. II. Dünya Savaşı sırasındaki kısa bir dönem dışında, 1985'te ölene kadar Roma'da kaldı.
Morante küçük yaşta yazmaya başladı. Ebeveynlerinden fazla destek görmediği için kendi kendine eğitti. 1930'ların ortalarında kısa öyküler yazmaya başladı. Bu öykülerin bazıları çocuklar için süreli yayınlar da dahil olmak üzere çeşitli yayın ve dergilerde çıktı. Il Gioco Segreto (Gizli Oyun) adlı kısa öykülerden oluşan ilk kitabı 1941'de yayımlandı. Aynı yıl yazar ve film eleştirmeni arkadaşı Alberto Moravia ile evlendi. 1942'de ilk çocuk kitabı Le Bellissime avventure di Caterì dalla Trecciolina'yı yazdı (bu kitap 1959'da Le straordinarie avventure di Caterina olarak yeniden yayınlandı).
II. Dünya Savaşı'nın sonunda Almanya'nın İtalya'yı işgali sırasında, Yahudi geçmişinden korkan Morante ve Moravia, Frosinone yakınlarındaki Ciociaria bölgesinde tamirat işleri yapma bahanesiyle Roma'dan kaçtı. Bu deneyim, Morante'nin La storia (1974) ve Moravia'nın La Ciociara'yı (1960'ta "Kızım ve Ben" adıyla Vittorio De Sica tarafından sinemaya uyarlandı) yazmasına ilham verdi. Morante, Ciociaria'da geçirdiği süre boyunca Katherine Mansfield'ın çalışmalarını çevirmeye başladı. Menzogna e sortilegio'nun ilk basımında kullanılacak el yazmasını ve kışlık giysiler almak için büyük risk alarak kısa bir süre için savaştan zarar görmüş Roma'ya dönmeye karar verdi.
Savaşın sonunda Morante ve Moravia, İngilizce konuşan pazara girmelerine yardımcı olan Amerikalı çevirmen ile tanıştı. 1948'de yayımlanan ilk romanı Menzogna e sortilegio Viareggio Ödülü'nü kazandı. Morante, uluslararası başarısına rağmen, İngilizce çeviriyi zayıf buldu.
Morante'nin bir sonraki romanı L'isola di Arturo, 1957'de yayımlandı ve Strega Ödülü'nü kazandı. 1961'de Morante ve Moravia ayrıldı ve Morante'nin yazıları daha düzensiz hale geldi. Bu süreçte yazılı çalışmalarının pek çoğunu yok etse de Endülüs Çanı (1963) adlı bir roman ve The Adventure adlı bir şiir kitabı yayımladı. Bir sonraki eseri Il mondo salvato dai ragazzini (Çocuklar Tarafından Kurtarılan Dünya), çoğunlukla yeni sevgilisi sanatçı Bill Morrow'a hitap eden şiir ve şarkılardan oluşan bir karışımdı ve 1968'de yayımlandı. 1963'te Pier Paolo Pasolini, Morante'yi The Gospel According to St. Matthew adlı filminin müziğini seçmeye davet etti. Ayrıca oyuncu kadrosunun belirlenmesine yardımcı oldu.
1974'te Morante, II. Dünya Savaşı sırasında Roma'yı çevreleyen olayları anlatan bir kitap olan La storia'yı yayımladı. Kısmen Morante'nin yayıncı Einaudi'nin kitabı ekonomik bir ciltsiz baskısında yayımlaması konusundaki ısrarı nedeniyle, kitap İtalya'da ulusal en çok satanlar listesine girdi. Ticari başarısına rağmen kitap, anti-ideolojik tonundan hoşlanmayan sol görüşlü edebiyat eleştirmenlerinden öfkeli ve kimi zaman olumsuz tepkiler aldı. Pier Paolo Pasolini, kitap hakkında olumsuz bir eleştiri yazdıktan sonra, Morante arkadaşlıklarını bitiridi. La storia 1986'da bir Rai televizyon dizisine uyarlandı.
Morante'nin son romanı Aracoeli (1982), çocukluğun masumiyeti ve kasvetli gerçeklerden kaçmak için fantastik dünyalar yaratmanın önemi gibi yazılarında mevcut tüm motiflerin ve eğilimlerin bir özeti olarak değerlendirilir.
Temel temalar
Morante müzik, kitaplar ve kedilere karşı bir sevgi besliyordu. En sevdiği kitaplar arasında Aşil, Don Kişot ve Hamlet vardı. Freudcu psikoloji, Platon ve Simone Weil ile de ilgilendi. Çalışmalarının çoğunda Güney İtalya'yı arka plan olarak kullandı. Morante'nin en büyük eserlerinin çoğu hayattaki seçimleri ve deneyimleriyle şekillenir ve bu durum kahramanlarına yansır. Morante'nin çalışmalarındaki ana temalardan biri Narsisizm'dir. Morante'nin önde gelen karakterlerinin çoğu, kendi kendine terapi ve umut arayışının bir yolu olarak otobiyografiyi kullanır. Anlatım, öncü bir araç haline gelir. Yazıları, kişisel anıları hakkında olumlu bir bilinç oluşması için çok önemlidir. Morante'nin çalışmalarının bir diğer önemli yönü de aşk metaforudur. Ona göre aşk, tutku ve takıntı olabilir ve umutsuzluğa veya yıkıma yol açabilir. Bu bakışı, henüz iki buçuk yaşındayken dokuz yaşındaki bir çocuğa duyduğu aşkla bağlantılı. Ona göre ilk aşkı bir cennetti ama sonra cehenneme dönüştü. Eserlerindeki aşk metaforu, en ünlü şiirlerinden biri olan "Alibi"ye kadar kolayca geriye dönük takip edilebilir. Aşk ve Narsisizm, birbiriyle iyi bağlantılı temalardır. Morante'nin karakterlerinin çoğu, aşık oldukları kişiye karşı gerçek hislere sahip oldukları için değil, çocukluklarından kalan boşluk duygularını örtmek için aşkı arar. Morante'nin anneliğin rolü ve çocukluk deneyimlerinin anlamı gibi diğer temaları kullanması aşk ve narsisizm aracılığıyla olur.
Eserleri
Romanlar ve novellalar
- Menzogna e sortilegio (1948)
- L'isola di Arturo (1957) (Arturo'nun Adası, çev. Şadan Karadeniz, 2007)
- La storia (1974) (Ve Tarih Devam Ediyor, çev. Nihal Önol, 2009)
- Aracoeli (1982)
Kısa hikaye koleksiyonları
- Il gioco segreto (1941) - yirmi kısa öykü
- Le straordinarie avventure di Caterì dalla Trecciolina (1942) - daha sonra on üç kısa öykü içeren Le straordinarie avventure di Caterina olarak revize edildi, genişletildi ve yeniden yayınlandı
- Lo scialle andaluso (1963) - on iki kısa öykü
- Racconti dimenticati (1937–1947) 2002'de Einaudi tarafından yayınlanan yirmi kısa öykü.
- Aneddoti infantili (1939–1940) - 2013'te Einaudi tarafından yayınlanan ilk defa "Oggi" dergisinde çıkan on beş kısa öykü
Şiir
- Alibi (1958)
- Il Mondo Salvato dai Ragazzini (1968), "La canzone degli F.P. e degli I.M.in tre parti" H.F. ve U.M.'nin üç parçalı şarkısı'nı da içerir.
Çocuk kitapları
- Le Straordinarie Avventure di Caterina (1959)
Kurgusal olmayan
- Pro e contro la bomba atomica (1987, denemeler)
Kaynakça
- ^ Patrizia Acobas, "Elsa Morante" 20 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Encyclopedia, Jewish Women's Archive.
- ^ La Storia (RAI), 1986
- ^ Contemporary Women Writers in Italy: A Modern Renaissance. Amherst: University of Massachusetts Press. 1990.
Dış bağlantılar
- The New York Review of Books'ta yayımlanmış Tim Parks'ın Morante üzerine The Dark in the Piazza 23 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . başlıklı makalesi
- Il Gioco Segreto (The Secret Game) 12 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - The Short Story Project'te tam İngilizce çevirisi
- The New York Review of Books'ta yayımlanmış Madeleine Schwartz'ın Arturo'nun Adası romanının The Disillusionist 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . başlıklı eleştirisi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Elsa Morante Italyanca telaffuz ˈElsa moˈrante ˈɛl d 18 Agustos 1912 o 25 Kasim 1985 Italyan romanci sair cevirmen ve cocuk kitaplari yazariydi La storia Ve Tarih Devam Ediyor romani Tum Zamanlarin En Iyi 100 Kitabi listesinde yer almaktadir Elsa MoranteElsa Morante kedileri ile birlikte Roma daki apartmanindaDogum18 Agustos 1912 1912 08 18 Roma ItalyaOlum25 Kasim 1985 73 yasinda Roma ItalyaMeslekYazar sair cevirmenDilItalyancaOnemli eserLa storia Ve Tarih Devam Ediyor Hayati ve kariyeriElsa Morante 1912 de ogretmen Irma evlilik oncesi soyadi Poggibonsi ve Augusto Morante nin kizi olarak Roma da dogdu Annesi Modena da yasayan Yahudi bir aileden geliyordu Morante gencken ailesinin bir komsusu olan Francesco Lo Monaco nun biyolojik babasi oldugunu ogrendi II Dunya Savasi sirasindaki kisa bir donem disinda 1985 te olene kadar Roma da kaldi Morante kucuk yasta yazmaya basladi Ebeveynlerinden fazla destek gormedigi icin kendi kendine egitti 1930 larin ortalarinda kisa oykuler yazmaya basladi Bu oykulerin bazilari cocuklar icin sureli yayinlar da dahil olmak uzere cesitli yayin ve dergilerde cikti Il Gioco Segreto Gizli Oyun adli kisa oykulerden olusan ilk kitabi 1941 de yayimlandi Ayni yil yazar ve film elestirmeni arkadasi Alberto Moravia ile evlendi 1942 de ilk cocuk kitabi Le Bellissime avventure di Cateri dalla Trecciolina yi yazdi bu kitap 1959 da Le straordinarie avventure di Caterina olarak yeniden yayinlandi II Dunya Savasi nin sonunda Almanya nin Italya yi isgali sirasinda Yahudi gecmisinden korkan Morante ve Moravia Frosinone yakinlarindaki Ciociaria bolgesinde tamirat isleri yapma bahanesiyle Roma dan kacti Bu deneyim Morante nin La storia 1974 ve Moravia nin La Ciociara yi 1960 ta Kizim ve Ben adiyla Vittorio De Sica tarafindan sinemaya uyarlandi yazmasina ilham verdi Morante Ciociaria da gecirdigi sure boyunca Katherine Mansfield in calismalarini cevirmeye basladi Menzogna e sortilegio nun ilk basiminda kullanilacak el yazmasini ve kislik giysiler almak icin buyuk risk alarak kisa bir sure icin savastan zarar gormus Roma ya donmeye karar verdi Savasin sonunda Morante ve Moravia Ingilizce konusan pazara girmelerine yardimci olan Amerikali cevirmen ile tanisti 1948 de yayimlanan ilk romani Menzogna e sortilegio Viareggio Odulu nu kazandi Morante uluslararasi basarisina ragmen Ingilizce ceviriyi zayif buldu Morante nin bir sonraki romani L isola di Arturo 1957 de yayimlandi ve Strega Odulu nu kazandi 1961 de Morante ve Moravia ayrildi ve Morante nin yazilari daha duzensiz hale geldi Bu surecte yazili calismalarinin pek cogunu yok etse de Endulus Cani 1963 adli bir roman ve The Adventure adli bir siir kitabi yayimladi Bir sonraki eseri Il mondo salvato dai ragazzini Cocuklar Tarafindan Kurtarilan Dunya cogunlukla yeni sevgilisi sanatci Bill Morrow a hitap eden siir ve sarkilardan olusan bir karisimdi ve 1968 de yayimlandi 1963 te Pier Paolo Pasolini Morante yi The Gospel According to St Matthew adli filminin muzigini secmeye davet etti Ayrica oyuncu kadrosunun belirlenmesine yardimci oldu 1974 te Morante II Dunya Savasi sirasinda Roma yi cevreleyen olaylari anlatan bir kitap olan La storia yi yayimladi Kismen Morante nin yayinci Einaudi nin kitabi ekonomik bir ciltsiz baskisinda yayimlamasi konusundaki israri nedeniyle kitap Italya da ulusal en cok satanlar listesine girdi Ticari basarisina ragmen kitap anti ideolojik tonundan hoslanmayan sol goruslu edebiyat elestirmenlerinden ofkeli ve kimi zaman olumsuz tepkiler aldi Pier Paolo Pasolini kitap hakkinda olumsuz bir elestiri yazdiktan sonra Morante arkadasliklarini bitiridi La storia 1986 da bir Rai televizyon dizisine uyarlandi Morante nin son romani Aracoeli 1982 cocuklugun masumiyeti ve kasvetli gerceklerden kacmak icin fantastik dunyalar yaratmanin onemi gibi yazilarinda mevcut tum motiflerin ve egilimlerin bir ozeti olarak degerlendirilir Temel temalarMorante muzik kitaplar ve kedilere karsi bir sevgi besliyordu En sevdigi kitaplar arasinda Asil Don Kisot ve Hamlet vardi Freudcu psikoloji Platon ve Simone Weil ile de ilgilendi Calismalarinin cogunda Guney Italya yi arka plan olarak kullandi Morante nin en buyuk eserlerinin cogu hayattaki secimleri ve deneyimleriyle sekillenir ve bu durum kahramanlarina yansir Morante nin calismalarindaki ana temalardan biri Narsisizm dir Morante nin onde gelen karakterlerinin cogu kendi kendine terapi ve umut arayisinin bir yolu olarak otobiyografiyi kullanir Anlatim oncu bir arac haline gelir Yazilari kisisel anilari hakkinda olumlu bir bilinc olusmasi icin cok onemlidir Morante nin calismalarinin bir diger onemli yonu de ask metaforudur Ona gore ask tutku ve takinti olabilir ve umutsuzluga veya yikima yol acabilir Bu bakisi henuz iki bucuk yasindayken dokuz yasindaki bir cocuga duydugu askla baglantili Ona gore ilk aski bir cennetti ama sonra cehenneme donustu Eserlerindeki ask metaforu en unlu siirlerinden biri olan Alibi ye kadar kolayca geriye donuk takip edilebilir Ask ve Narsisizm birbiriyle iyi baglantili temalardir Morante nin karakterlerinin cogu asik olduklari kisiye karsi gercek hislere sahip olduklari icin degil cocukluklarindan kalan bosluk duygularini ortmek icin aski arar Morante nin anneligin rolu ve cocukluk deneyimlerinin anlami gibi diger temalari kullanmasi ask ve narsisizm araciligiyla olur EserleriRomanlar ve novellalar Menzogna e sortilegio 1948 L isola di Arturo 1957 Arturo nun Adasi cev Sadan Karadeniz 2007 La storia 1974 Ve Tarih Devam Ediyor cev Nihal Onol 2009 Aracoeli 1982 Kisa hikaye koleksiyonlari Il gioco segreto 1941 yirmi kisa oyku Le straordinarie avventure di Cateri dalla Trecciolina 1942 daha sonra on uc kisa oyku iceren Le straordinarie avventure di Caterina olarak revize edildi genisletildi ve yeniden yayinlandi Lo scialle andaluso 1963 on iki kisa oyku Racconti dimenticati 1937 1947 2002 de Einaudi tarafindan yayinlanan yirmi kisa oyku Aneddoti infantili 1939 1940 2013 te Einaudi tarafindan yayinlanan ilk defa Oggi dergisinde cikan on bes kisa oykuSiir Alibi 1958 Il Mondo Salvato dai Ragazzini 1968 La canzone degli F P e degli I M in tre parti H F ve U M nin uc parcali sarkisi ni da icerir Cocuk kitaplari Le Straordinarie Avventure di Caterina 1959 Kurgusal olmayan Pro e contro la bomba atomica 1987 denemeler Kaynakca Patrizia Acobas Elsa Morante 20 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopedia Jewish Women s Archive La Storia RAI 1986 Contemporary Women Writers in Italy A Modern Renaissance Amherst University of Massachusetts Press 1990 Dis baglantilarThe New York Review of Books ta yayimlanmis Tim Parks in Morante uzerine The Dark in the Piazza 23 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde baslikli makalesi Il Gioco Segreto The Secret Game 12 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Short Story Project te tam Ingilizce cevirisi The New York Review of Books ta yayimlanmis Madeleine Schwartz in Arturo nun Adasi romaninin The Disillusionist 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde baslikli elestirisi