Emil Jannings (doğum adıyla Theodor Friedrich Emil Janenz, 23 Temmuz 1884 - 3 Ocak 1950), Alman sinema oyuncusu.
Emil Jannings | |
---|---|
![]() 1926 dolaylarında Jannings | |
Doğum | Theodor Friedrich Emil Janenz 23 Temmuz 1884 |
Ölüm | 2 Ocak 1950 (65 yaşında) , Müttefik işgali altındaki Avusturya |
Milliyet | Alman |
Meslek | Oyuncu |
Etkin yıllar | 1914-1945 |
Evlilik | Lucy Höfling (1919'da boşandı) (e. 1919; b. 1921) (e. 1921; b. 1921) (e. 1923) |
Çocuk(lar) | 1 |
İmza | |
![]() |
Sessiz sinema çağının en önemli aktörlerinden biriydi. 1910'lu yıllardan 1940'lı yıllara kadar sinemada aktif olarak çalıştı. 1920'lerin sonunda Hollywood'a geçti. Sinemaya sesin gelmesiyle birlikte tekrar Almanya'ya döndü.
1927 yılında ilk kez verilmeye başlanan En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü Almanya'dan ABD'ye gelir gelmez çevirdiği iki filmle kazandı. Bu filmler The Last Command (1928) ve The Way of All Flesh (1927)'tir. Ayrıca 1937'de rol aldığı filmiyle Venedik Film Festivali'nde 'na layık görüldü.
Nazilerin iktidarı süresince onlar için propaganda filmleri yaptı, bu nedenle savaştan sonra gözden düştü, işsiz bir aktör olarak kaldı. Toplam 80 kadar filmde rol aldı.
Hayatı
İlk yılları
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpRekwwSjFibVJsYzJGeVkyaHBkbDlDYVd4a1h6RTRNeTB4T1RnMExUQXpNakV0TlRBMkpUSkRYMU4wTGw5WGIyeG1aMkZ1WnlVeVExOUhiMlZpWW1Wc2MxOTFibVJmUlcxcGJGOUtZVzV1YVc1bmN5NXFjR2N2TWpVd2NIZ3RRblZ1WkdWellYSmphR2wyWDBKcGJHUmZNVGd6TFRFNU9EUXRNRE15TVMwMU1EWWxNa05mVTNRdVgxZHZiR1puWVc1bkpUSkRYMGR2WldKaVpXeHpYM1Z1WkY5RmJXbHNYMHBoYm01cGJtZHpMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
Emil Jannings, ABD'li iş insanı Emil Janenz ve Alman-Rus asıllı Almanya doğumlu bir göçmen olan eşi Margarethe'nin (kızlık soyadı Schwabe) oğlu olarak İsviçre'nin Konstanz Gölü üzerindeki Rorschach'ta dünyaya geldi. Alman vatandaşı olarak İsviçre'de, Leipzig ve Görlitz'de büyüdü.
Liseden mezun olmadan okuldan ayrıldı ve annesi başlangıçta oyuncu olmasını yasakladı. 16 yaşındayken denizci olmak için evden kaçtı. Bir transatlantikte, bir yıl boyunca olarak çalıştı. Görlitz'deki evine döndükten sonra, annesi Görlitz Tiyatrosu'nda oyunculuk stajı yapmasına izin verdi. Ancak orada yetenek eksikliği olduğu kabul edildi. Ancak Jannings bunun cesaretini kırmasına izin vermedi. Çeşitli gezici tiyatrolara katıldı ve 1901 ile 1908 yılları arasında Almanca konuşulan bölgede diğer oyuncularla birlikte seyahat etti. Daha sonra ilk gerçek ödülünü Aşağı Silezya'daki Glogau Şehir Tiyatrosu'nda aldı. Bunu çeşitli belediye tiyatrolarında gösterdiği performansları izledi. 1915'te Berlin'e geldi ve hemen hemen her sahnede büyük bir başarı ile oynadı.
Sonunda Berlin'deki Deutsches Theatre ile bir sözleşme imzaladı ve orada Max Reinhardt'ın yönetiminde bir karakter oyuncusu olarak öne çıktı. Jannings, Reinhardt aracılığıyla 1915'te Karl Gustav Vollmoeller ile de tanıştı. Jannings, aynı zamanda 'in bir aktör meslektaşıydı. Her ikisi de altın yirmili yılların Berlin toplumuna aitti. Portrelerini çeken Berlin sosyetesi fotoğrafçısı Frieda Riess gibi tanınmış şahsiyetlerle temasa geçtiler. 1918'de Berlin'deki Kraliyet Tiyatrosu'nda Heinrich von Kleist'in The Broken Jug adlı oyununda köy yargıcı Adam karakterini canlandırdı. Bu rol portresiyle Jannings, en büyük sahne başarılarından birini elde etti. Jannings, 1919'dan itibaren uluslararası ün kazanmaya başladı.
Kariyeri
Tiyatroya merak salan Jannings, 18 yaşında ilk kez sahnede profesyonel oldu. Tiyatro kumpanyalarıyla turnelere çıktı. 1906'da o tarihte Dünyanın en iyi tiyatro kumpanyası olarak bilinen Max Reinhardt'ın Berlin'deki tiyatrosunda çalışmak üzere bir davet aldı.
1914'te ufak tefek önemsiz rollerle sinemaya geçti. Ancak 1919'da "Danton" (1921), (1922) gibi bazı tarihi kişilikleri canlandırdığı rolleriyle ve "Die Brüder Karamasoff" (1921) gibi bir takım edebiyat uyarlamalarıyla dikkatleri çekmeye başladı. Shakespeare uyarlaması Othello ve F. W. Murnau'nun yönettiği sessiz klasik Der Letzte Mann'da (Son Adam)(1924) rol aldığında uluslararası alanda da tanınmış bir oyuncu oldu. 1920'lerin ortalarında dünyanın en iyi oyuncusu olarak anılıyordu. 'te (1925) Neron'u, Goethe uyarlaması Faust'ta (1926) Mephisto'yu canlandırdı.
Der Letzte Mann ona ve beraberinde birçok Alman oyuncuya, yönetmen ve teknik adama ABD yolunu açan film oldu. 1927'de Paramount'la sözleşme imzalayarak Hollywood'a geçti. Burada arka arkaya çevirdiği iki film The Way of All Flesh (1927) ve The Last Command (1928) ona En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandırdı. Bu ödül ilk kez o yıl dağıtılmaya başlamıştı ve Jannings, Amerikalı olmadığı halde Oscar kazanan ilk aktör oldu. (O tarihlerde oyunculara birkaç filmindeki performansı için tek Oscar verilebiliyordu)
Jannings'in Paramount için yaptığı beş filmin beşi de sessizdi (Bugün Josef von Sternberg'in yönetmiş olduğu "The Last Command" hariç diğerleri kayıptır). 1920'lerin sonunda sessiz filmler döneminin sona ermesiyle Emil Jannings, 1929'da Almanya'ya dönmek zorunda kaldı, zira İngilizceyi koyu bir Alman aksanıyla konuşuyor bu da ekrandan hiç anlaşılmıyordu. 1930'da Almanya'da Marlene Dietrich'le başrolünü paylaştıkları (Der Blaue Engel) (Mavi Melek) filmini çekti. Film aynı anda hem Almanca hem de ABD pazarı için İngilizce çekildi ((The Blue Angel)). Bu film henüz çok tanınmamış bir aktris olan Marlene Dietrich'in sinemada parladığı bir film olurken, Emil Jannings için de düşüşün başlangıcı oldu. 1933 yılında Nazi'ler iktidara gelince coşkulu bir şekilde devlet propaganda çarkının içinde yer aldı. Sonraki 10 yıl Nazi ideolojisini destekleyen filmlere imza atan Jannings 1938'de Nazi Propaganda Bakanı Goebbels tarafından madalyayla ödüllendirildi, 1941'de de "Devlet Sanatçısı" yapıldı.
Jannings'in yaptığı son filmi Wo ist Herr Belling?'in çekimleri, Müttefik Kuvvetler birliklerinin 1945 yılının Bahar ayında Almanya'ya girdiğinde iptal edildi. Savaştan sonra Müttefikler tarafından, Nazi propagandası'nda aktif rol aldığı gerekçesi ile Nazi akımının kökünün kazınmasına tabi oldu, kara listeye alındı, dışlandı ve bir daha asla film yapamadı.
İronik bir şekilde, aynı dönemde Marlene Dietrich bir ABD vatandaşı ve etkili bir Nazi karşıtı eylemciydi, savaşta yer alan birliklerin bulunduğu cephelerde onları eğlendirerek ve moral vererek şarkılar söyledi ve Stratejik Hizmetler Ofisi (OSS) adına yayın yaptı. Dietrich, özellikle Nazi bağlarından dolayı Jannings'ten nefret etti ve daha sonra Jannings'e "kıç" adını verecekti.
Son yılları ve ölümü
Jannings, Avusturya'nın Salzburg kenti yakınlarındaki 'da inzivaya çekildi ve 1947 yılında Avusturya vatandaşı oldu. 3 Ocak 1950'de Avusturya'daki çiftliğinde acı içinde, gözden düşmüş ve yalnız bir şekilde hayata veda etti. Karaciğer kanseri ile mücadele ediyordu, öldüğünde 65 yaşındaydı. St. Wolfgang mezarlığına gömüldü. En İyi Erkek Oyuncu Oscar Ödülü halen Berlin'deki Film Müzesinde sergilenmektedir.
Evlilikleri
Jannings dört kez evlendi. İlk üç evliliği boşanma ile sona erdi, sonuncusu ölümü ile sona erdi. Son üç evliliği Alman sahne ve sinema oyuncuları , ve idi. Her ne kadar bazı kaynaklar Ruth-Maria'nın aslında onun üvey kızı olduğunu ve gerçek babasının Holl'un ilk kocası Conrad Veidt olduğunu söylese de, bir kızı Ruth-Maria, vardı.
Filmleri
Yıl | Film | Rol | Notlar |
---|---|---|---|
1914 | Arme Eva | ||
Im Schützengraben | |||
Passionels Tagebuch | |||
1916 | Aus Mangel an Beweisen | Dr. Langer | |
Die Bettlerin von St. Marien | Baron Gelsburg | ||
Im Angesicht des Toten | Paul Werner | ||
Verführer (the seducer) | |||
Banker | |||
Stein unter Steinen | |||
1917 | Quabbe, the jailer | The Merry Jail (Europe: English title) | |
Segetoff | |||
Hoheit Radieschen | |||
Wilhelm Rohrbach | |||
Der Zehnte Pavillon der Zitadelle | |||
Das Geschäft | S. H. Haßler | ||
Lulu | |||
Unheilbar | |||
1918 | James Fraenkel, Börsenmarktler John Smith, amerikanischer Ingenieur | ||
Radu, an Arab | |||
Fuhrmann Henschel | |||
Nach zwanzig Jahren | Horst Lundin 'Korn' | ||
1919 | Arthur Streckmann | ||
XV. Louis | a.k.a. Passion | ||
Tomasso | |||
Vaco Juan Riberda, Fabrikbesitzer | |||
Jan Miller | |||
1920 | Carlo | ||
VIII. Henry | a.k.a. Deception | ||
Osorcon, Pharao of Egypt | |||
Robert Herne | |||
Lorenz Ferleitner | |||
Peter Xaver | |||
1921 | Bruno | ||
Georges Danton | a.k.a. All for a Woman | ||
General François Guillaume | |||
Dimitri Karamasoff | a.k.a. Die Brüder Karamasoff | ||
1922 | I. Petro | a.k.a. Peter der Große | |
(Othello) | |||
Firavun Amenes | a.k.a. Das Weib des Pharao | ||
Ombrade | |||
1923 | S. I. Rupp | ||
Ombrade | |||
1924 | Der Letzte Mann | Hotelportier (hotel kapıcısı) | The Last Laugh (USA) |
Husband | |||
Harun Reşid | |||
Nero | Extant | ||
1925 | Boss Huller | a.k.a. Jealousy (ABD) | |
Emil Jannings | |||
1926 | Tartüff | ||
Mephisto | Extant | ||
1927 | The Way of All Flesh | August Schilling | En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü; Kayıp film |
1928 | Wilhelm Spengler | excerpts and clips are preserved of this film. Unconfirmed about the total film | |
I. Pavel | Kayıp film | ||
Basher Bill | Kayıp film | ||
The Last Command | General Dolgorucki / Büyük Dük Sergius Alexander | Academy Award for Best Actor; Extant | |
1929 | Poldi Moser | ||
1930 | Albert Winkelmann | a.k.a. Darling of the Gods | |
(Der blaue Engel) | Prof. Immanuel Rath | a.k.a. The Blue Angel (USA) | |
1932 | Gustav Bumke | a.k.a. Stürme der Leidenschaft a.k.a. Tempest | |
1933 | Die Abenteuer des Königs Pausole | King Pausole | a.k.a. The Adventures of King Pausole |
The Merry Monarch | King Pausole | ||
1934 | Peter Petersen | a.k.a. The Black Whale (International: English title) | |
1935 | I. Friedrich Wilhelm | a.k.a. The Making of a King (ABD) | |
1936 | Direktor Prof. Niemeyer | ||
1937 | Adam, Dorfrichter | a.k.a. The Broken Jug | |
Der Herrscher | Matthias Clausen | a.k.a. The Ruler | |
1939 | Robert Koch | ||
Der Trichter. (Nr. III) | sahneler silindi | ||
1941 | Paul Kruger | a.k.a. Kruger Amca (International: English title) | |
1942 | Otto von Bismarck | a.k.a. Bismarck'ın İşten Çıkarılması (UK) | |
1943 | Altes Herz wird wieder jung | Fabrika müdürü Hoffmann | |
1945 | Wo ist Herr Belling? | Firma sahibi Eberhard Belling | a.k.a. Where Is Mr. Belling? |
Kaynakça
- ^ Winkel, Roel Vande; Welch, D. (7 Şubat 2007). Cinema and the Swastika: The International Expansion of Third Reich Cinema. ISBN . 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ : Die neun Leben des Alexander Lernet-Holenia. Eine Biographie. Böhlau, Wien u. a. 1997, , S. 186.
Frank Noack: Jannings. Der erste deutsche Weltstar. 2012. - ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2009.
- ^ Marlene (1984)
- ^ Herr Emil Jannings A Great Film Actor. 4 Ocak 1950. s. 7.
- ^ Chroniknet.de 23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Obituary for Emil Jannings (2 Ocak 1950), chroniknet.de]; erişim tarihi 26 Ekim 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2009.
- ^ IMDb'de Emil Jannings
- ^ Deutelbaum, Marshall (1952). "Image" on the art and evolution of the film: Photographs and articles from the magazine of the International Museum of Photography. ISBN .
- ^ "Billboard". 14 Ocak 1950.
- ^ Noack, Frank (4 Mart 2016). Veit Harlan: The Life and Work of a Nazi Filmmaker. ISBN .
- ^ "Motion Picture". Şubat 1928.
Dış bağlantılar
- IMDb'de "Emil Jannings" 13 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- allmovie.com'da "Emil Jannings" 26 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- film.virtual-history.com'da "Emil Jannings" fotoğrafları 14 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar