Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Basketbol ya da Sepettopu, elle idare edilen bir topla oynanan popüler bir takım oyunu ve spor dalı. Profesyonel basketbolda beşer kişilik iki takım, yerden yüksekliği Avrupa standartlarına göre 3,05 metre olan ve pota adı verilen, yere paralel konumdaki bir çemberden topu geçirerek, rakibinden daha fazla sayı yapmak suretiyle, on ikişer, onar veya sekizer dakikalık dört periyottan oluşan maçı kazanmaya çalışır.
 Vince Carter, Pau Gasol'a karşı turnikeye çıkıyor | |
| Birlik | FIBA |
|---|---|
| İlk oynanış | 1891, Springfield, Massachusetts, ABD |
| Özellikleri | |
| Temas | Sınırlı |
| Takım üyeleri | Kenarda 7, sahada 5; toplam 12 |
| Kategori | Spor |
| Ekipman | Basketbol topu |
| Alan | İçeride veya dışarıda |
| Olimpiyatlar | 1936 |
Tarihçe
Basketbol, ABD'nin Massachusetts eyaletinde, Springfield Genç Hristiyan Erkekler Birliği (YMCA) Eğitim Okulunda beden eğitimi öğretmeni olan Kanadalı Dr. James Naismith tarafından 1891'de icat edilmiştir. Atlet ve beyzbolculara kış antrenmanı yaptırmak amacıyla geliştirilen bu oyunda amaç, tahtadan yapılmış altı kapalı şeftali sepetlerine futbol topunun sokulmasıydı. yaklaşık 3 metre yükseklikte duvara monte ediliyordu ve her sayıdan sonra basketbol topu sepetten elle çıkarılıyordu. Zamanla sepetin altı çıkarıldı ve sayı olan ancak sepete takılan toplar bir değnekle itilerek çıkarılmaya başlandı.
Orta Amerika'da yerleşik Mayalarla ile ilgili günümüze gelen kalıntılardan edinilen bilgilere göre, basketbolun biraz daha farklı tarzda veya daha çok fiziki güce dayalı oynandığı söylenebilir. Bugünkü Basketbol oyun alanının en az 5 misli büyüklükte bir sahada mermerden yapılmış duvarlar üzerine yerden yaklaşık 4 metre yüksekliğe yere paralel değil, dik olarak sabitlenmiş ve yarım metre çapındaki çemberlerle oynanan ''Tlahiotenieé'' oyunu bugünkü basketbol sporundan daha zor şartları içinde barındırıyordu. James Naismith'in basketbolu Tlahiotenieé oyundan esinlenerek yaptığı düşünülmektedir.
Basketbol ilk olarak 7 kişilik iki takım arasında yirmişer dakikalık üç devre üzerinden oynanmıştır. Dr. Naismitih bu oyuna "sepet topu" anlamına gelen "Basket Ball" adını verdi.
Basketbolun ünü, bulunmasından kısa bir süre sonra ortaya çıktığı okulu aşarak bütün okullara, üniversitelere ve hatta semtlerde bulunan jimnastik salonlarına kadar yayılmıştır. Gençlerde bu spora karşı uyanan istek ve heyecanda kulüpleri basketbol şubeleri açıp takımlar kurmaya zorlamış ve böylece basketbol, Amerika'nın en popüler ulusal oyunu haline gelmiştir.
Basketbolun Avrupa'daki ilk denemesi, 1893 yılında Paris'in Trevise sokağındaki eski bir jimnastik salonunda yapılmıştır. Daha sonraları, özellikle I. Dünya Savaşı sırasında, basketbolun Avrupa'da yayılmasında Amerikalı askerlerin büyük etkisi olmuştur. Hızla gelişme gösteren basketbol böylece Avrupa'da en gözde sporlar arasında yerini almıştır. Amerika, 1897 yılında erkeklerde, ardından 1900 yılında kadınlar arasında ilk milli basketbol şampiyonalarını düzenleyerek, bu sporu ülke çapında popüler hale getirmiştir. Amerikalılar milli spor olarak benimsedikleri basketbolu, 1904 Yaz Olimpiyatları'nda kulüp takımları arasında maçlar düzenleyerek, Olimpiyat Oyunları'na katılan tüm ülkelere tanıtmışlardır. 1905 yılında dünyanın en büyük spor salonlarından Madison Square Garden, kapılarını basketbola açmıştır.
Uzak Doğu'da da 1913 yılından itibaren karşılaşmalar yapılmaya başlanmıştır. Böylece bu oyun birkaç yıl içinde Kanada, Fransa, Birleşik Krallık, Avustralya, Çin ve Hindistan başta olmak üzere, tüm dünya ülkelerine hızla yayılmış, özellikle büyük kentlerdeki geniş spor alanlarında yapılan üniversiteler arası karşılaşmalar, basketbolun seyirlik spor olarak yayılmasında önemli katkılar sağlamıştır. FIBA, uluslararası karşılaşmaları yönetmek amacıyla, 18 Haziran 1932'de İsviçre'nin Cenevre şehrinde , Yunanistan, , Portekiz, , ve basketbol federasyonlarının iş birliği ile oluşturulmuştur. İlk FİBA başkanlığına İsviçreli Leon Bouffard getirilmiştir. FIBA her dört yılda bir, Olimpiyat Oyunları'nın düzenlendiği şehirde toplanarak, basketbolu daha çekici hale getirmek için gerekli kural değişikliklerini yapmaktadır.
Avrupa Basketbol Şampiyonası, 1935 yılında başlamış olup, 2 yılda bir düzenlenmektedir. Amatör bir spor dalı olarak basketbol, ilk kez 1936'da Berlin'de düzenlenen Olimpiyat Oyunları'na dahil edilmiştir. 1951 yılında başlayan Erkekler Dünya Şampiyonası'nı 1953'te Kadınlar Dünya Şampiyonası izlemiş, Olimpiyat Oyunları'na basketbol dalında kadınlar ilk kez 1976'da katılmışlardır. Avrupa Ligi ise 1995-96 sezonunda başlamıştır.
Türkiye'de ilk basketbol maçı 1904 yılında Amerikan Lisesi öğrencileri tarafından yapıldı. Galatasaray Lisesi'nde beden egitimi öğretmeni olan Ahmet Robenson bir dergide gördüğü bu sporu öğrencilerine yaptırmaya çalışmıştır (1911). Onar kişilik takımlar halinde yapılan ilk maçta tüm oyuncuların sakatlandığı söylenmektedir. İlk basketbol şubesi 1913 yılında Fenerbahçe tarafından açıldı.
Alan
Basketbol genellikle kapalı salonda oynanır. Dikdörtgen biçimindeki basketbol alanının tabanı sert tahtadan yapılır. Alanın boyutları değişiklik göstermekle birlikte, FIBA standartlarına göre 28 m x 15 m'dir. Oyun alanı bir orta çizgiyle ikiye ayrılır. Bu çizginin tam ortasında, orta yuvarlak denen bir daire çizilidir. Ayrıca hava atışı buradan yapılır. Basketbol alanının karşılıklı olarak kısa kenar çizgilerinde birer pota bulunur. Basketbol potası, kenar çizgisinden 1,2 metre içeridedir ve 1,8 m x 1,2 m boyutlarındadır ve çoğunlukla panyalarda cam beyazı plastik kullanılır. Pota üzerinde, yerden 3,05 metre yükseklikte bir çember bulunur. Çember, 45 cm çapında demirden yapılı, alt kısmı açık, beyaz bir fileden oluşur. Basketbol elle oynanır ve atılan top yukarıdan çembere girip fileden geçerek aşağıya düşünce sayı olur.
Basketbol topunun boyutları da düzenlenmiştir. Erkekler için basketbol topunun resmî boyutları 74.93 cm. (çevresi 29.5 inç) (Ayrıca buna 7 boyutunda ya da "295 top" adı da verilmiştir.) ve ağırlığı ise 22 oz (623.69 gram) ağırlığındadır. Kadınlar basketbolu için basketbol topunun çevresi 72.39 cm. (28.5 inç) olup ağırlığı ise 20 oz (567 gram)'dur (Ayrıca buna 6 boyutunda ya da "285 top" adı da verilmiştir.). 3x3 olarak bilinen sokak basketbolunda ise boyutları 6 olan fakat ağırlığı 7 boyutundaki topun ağırlığı ile aynı olan özel yapım bir top kullanılır. Sokak basketbolundaki bu özel top erkek, kadın ve karma tüm basketbol oyunlarında kullanılır.
Oyun Kuralları
- Basketbol müsabakaları üç hakem tarafından yönetilir. Misafir takım yarı sahayı seçme hakkına sahiptir. 2. devreden sonra saha değişimi yapılır. Oyun, orta çizgisinde her takımdan birer oyuncu arasında yapılan hava atışı ile başlar. Hava atışına çıkan oyuncular, topu tek elleri ile takım arkadaşlarına kazandırma hedefini taşır.
- Oyun, onar dakikalık dört periyottan oluşur. Beraberlik durumunda uzatma periyodu oynanır. Her takım ilk üç periyotta ve uzatma periyodunda birer dakikalık bir, dördüncü periyotta iki mola hakkına sahiptir. İkinci ile üçüncü periyot arasında 15 dakikalık devre arası verilir. Diğer periyotlar arası 2 dakika ara verilir.
- Hücum eden takım, kendi sahasını 8 saniye içinde terk etmek, 24 saniye içinde de hücumunu tamamlamak zorundadır, aksi halde top kullanma hakkı rakip takıma geçer.
- Oyuncu topla birlikte, top sürme, pas atma, şut atma aktivitelerini yapma hakkına sahiptir. Bir oyuncu top sürerken, topu eline alarak durdurursa, tekrar top sürme şansına sahip değildir; topu istediği yöne ve kişiye pas ya da şut atmak zorundadır.
- Her takım 5 kişiden oluşur ve takımların sınırsız oyuncu değişikliği hakkı vardır. Eğer faul hakkını doldurmamışsa, her çıkan oyuncu tekrar oyuna dahil olabilir.
- Eğer bir oyuncu normal faul veya iki tane sportmenlik veya teknik faulle oyun dışında kalırsa, tekrar o maç için oyuna dahil olamaz. Her oyuncunun bireysel olarak yaptığı faul sayısının toplamı, takım faullerini de belirler. Bir periyotta toplamda dört takım faulüne ulaşan takımın daha sonra yaptığı her faul, karşı takıma bir tane serbest atış kullanma hakkı kazandırır. Avrupa'da faul hakkı 5, NBA'de 6'dır. Çeşitli kuruluşların kendi kuralları ile faul hakkı değişebilir (Örneğin Türkiye minikler kategorisinde oyuncuların faul hakkı 4'tür).
- Hakem tarafından durdurulmadıkça, top potadan veya çemberden dönerse oyun devam eder. Ayrıca, oyuncu sahayı belirleyen çizgilerin dışına temas etmedikçe, top oyun çizgilerinin dışına değmeden havadan saha çizgisinin dışına çıksa dahi, oyuncu topu içeri çevirebilirse de oyun devam eder.
- Her sayı atışından sonra veya hakemin düdüğü çalmasının ardından, oyun ve oyun zamanı durur. Sayı yiyen takımın pota gerisindeki çizgi arkasından topu oyuna sokması ile hem zaman hem de oyun tekrar başlar. Oyun içindeki diğer durumlara göre, hakemin gösterdiği yerlerden, top oyuna sokulur.
- Üç sayı çizgisi içinden yapılan her başarılı atış iki sayı, üç sayı çizgisi gerisinden yapılan her başarılı atış üç sayı olarak değerlendirilir. Faullerden veya kural ihlallerinden dolayı kazanılan başarılı serbest atışlar bir sayı olarak değerlendirilir.
- Oyuncular iki durumda cezalandırılır:
- Bireysel kural ihlalleri,
- Faul yapılan durumlar.
Kural ihlali veya hatası (hatalı yürüme, topun çizgi dışına çıkması, hücum oyuncusunun üç saniyeden fazla potanın dibindeki bölüm içinde durması v.b) top kullanma hakkını karşı takıma verir. Yapılan bireysel fauller (itme, çekme, vurma, tutma v.b) ise oyuncunun faul cezası almasını sağladığı gibi faulün yapıldığı yer göz önünde bulundurularak, rakip topu yandan oyuna sokar ya da serbest atış yapma hakkı kazanır.
- Serbest atış hakkı adedi, faulün yapıldığı zaman, yer ve çeşidine göre değişir. İki sayılık şut atışı sırasında faul yapılmış ve atış sayı olmamışsa atışı yapan takıma iki serbest atış hakkı verilir. Üç sayılık şut atışı sırasında faul yapılmış ve atış sayı olmamışsa atışı yapan takıma üç serbest atış hakkı verilir. Eğer atış sayı olmuşsa, bir serbest atış hakkı verilir ve atılan basket geçerli olur. Bir takım, bir devredeki "takım faul" sınırını geçmiş ve atış sahası dışında faul yapmışsa, faul yapılan oyuncuya iki serbest atış hakkı verilir. Teknik faullerde (oyunu geciktirme, centilmenlik dışı davranışlar, hakeme itiraz, izinsiz oyuna girme vb.) iki serbest atış hakkı verilir. Faul eğer sert bir müdahale ile gerçekleşmişse hakem oyuncuyu oyundan atma cezası verebilir.
Saha ölçüleri
Alanın boyutları değişiklik göstermekle birlikte, ideal boyutlar 28 m x 15 m’dir. Oyun alanı bir orta çizgiyle ikiye ayrılır. Bu çizginin tam ortasında, orta yuvarlak denen bir daire çizilidir. Basketbol alanının karşılıklı olarak kısa kenar çizgilerinde birer pota bulunur. Pota, kenar çizgisinden 1,2 metre içeridedir ve 1,8 m x 1,2 m boyutlarında bir sac levhadır. Pota üzerinde, yerden 3,05 metre yükseklikte bir sepet vardır. Sepet, 45 cm çapında demir bir çember ile buna asılı, alt kısmı açık, beyaz bir fileden oluşur. Basketbol elle oynanır ve atılan top yukarıdan çembere girip fileden geçerek aşağıya düşünce sayı olur. Basketbol topunun çevresi yaklaşık 75–78 cm, ağırlığı 600-650 gram kadardır.
Kaynakça
- ^ "Başarı Dergisi (2.-3. Sınıf)", 13. Akbank. 8 Aralık 1975. s. 19.
- ^ "Wilson to provide the Official Game Ball for FIBA" (Basın açıklaması). Amer Sports. 9 Haziran 2015. 3 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ağustos 2015.
- ^ . Basketbol Antrenörü. 6 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=()
Ayrıca bakınız
- National Basketball Association
- Basketbol pozisyonları
- FIBA Basketbol Dünya Kupası
- Yaz Olimpiyatları'nda basketbol
- Sağır basketbolu
- Su basketbolu
- Türkiye'de basketbol
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basketbol ya da Sepettopu elle idare edilen bir topla oynanan populer bir takim oyunu ve spor dali Profesyonel basketbolda beser kisilik iki takim yerden yuksekligi Avrupa standartlarina gore 3 05 metre olan ve pota adi verilen yere paralel konumdaki bir cemberden topu gecirerek rakibinden daha fazla sayi yapmak suretiyle on ikiser onar veya sekizer dakikalik dort periyottan olusan maci kazanmaya calisir BasketbolVince Carter Pau Gasol a karsi turnikeye cikiyorBirlikFIBAIlk oynanis1891 Springfield Massachusetts ABDOzellikleriTemasSinirliTakim uyeleriKenarda 7 sahada 5 toplam 12KategoriSporEkipmanBasketbol topuAlanIceride veya disaridaOlimpiyatlar1936Tarihce1891 yilindaki Springfield Koleji ndeki ilk Duvara monte edilen pota bir seftali sepetidir Basketbol ABD nin Massachusetts eyaletinde Springfield Genc Hristiyan Erkekler Birligi YMCA Egitim Okulunda beden egitimi ogretmeni olan Kanadali Dr James Naismith tarafindan 1891 de icat edilmistir Atlet ve beyzbolculara kis antrenmani yaptirmak amaciyla gelistirilen bu oyunda amac tahtadan yapilmis alti kapali seftali sepetlerine futbol topunun sokulmasiydi yaklasik 3 metre yukseklikte duvara monte ediliyordu ve her sayidan sonra basketbol topu sepetten elle cikariliyordu Zamanla sepetin alti cikarildi ve sayi olan ancak sepete takilan toplar bir degnekle itilerek cikarilmaya baslandi Orta Amerika da yerlesik Mayalarla ile ilgili gunumuze gelen kalintilardan edinilen bilgilere gore basketbolun biraz daha farkli tarzda veya daha cok fiziki guce dayali oynandigi soylenebilir Bugunku Basketbol oyun alaninin en az 5 misli buyuklukte bir sahada mermerden yapilmis duvarlar uzerine yerden yaklasik 4 metre yukseklige yere paralel degil dik olarak sabitlenmis ve yarim metre capindaki cemberlerle oynanan Tlahioteniee oyunu bugunku basketbol sporundan daha zor sartlari icinde barindiriyordu James Naismith in basketbolu Tlahioteniee oyundan esinlenerek yaptigi dusunulmektedir Basketbol ilk olarak 7 kisilik iki takim arasinda yirmiser dakikalik uc devre uzerinden oynanmistir Dr Naismitih bu oyuna sepet topu anlamina gelen Basket Ball adini verdi Basketbolun unu bulunmasindan kisa bir sure sonra ortaya ciktigi okulu asarak butun okullara universitelere ve hatta semtlerde bulunan jimnastik salonlarina kadar yayilmistir Genclerde bu spora karsi uyanan istek ve heyecanda kulupleri basketbol subeleri acip takimlar kurmaya zorlamis ve boylece basketbol Amerika nin en populer ulusal oyunu haline gelmistir Basketbolun Avrupa daki ilk denemesi 1893 yilinda Paris in Trevise sokagindaki eski bir jimnastik salonunda yapilmistir Daha sonralari ozellikle I Dunya Savasi sirasinda basketbolun Avrupa da yayilmasinda Amerikali askerlerin buyuk etkisi olmustur Hizla gelisme gosteren basketbol boylece Avrupa da en gozde sporlar arasinda yerini almistir Amerika 1897 yilinda erkeklerde ardindan 1900 yilinda kadinlar arasinda ilk milli basketbol sampiyonalarini duzenleyerek bu sporu ulke capinda populer hale getirmistir Amerikalilar milli spor olarak benimsedikleri basketbolu 1904 Yaz Olimpiyatlari nda kulup takimlari arasinda maclar duzenleyerek Olimpiyat Oyunlari na katilan tum ulkelere tanitmislardir 1905 yilinda dunyanin en buyuk spor salonlarindan Madison Square Garden kapilarini basketbola acmistir Uzak Dogu da da 1913 yilindan itibaren karsilasmalar yapilmaya baslanmistir Boylece bu oyun birkac yil icinde Kanada Fransa Birlesik Krallik Avustralya Cin ve Hindistan basta olmak uzere tum dunya ulkelerine hizla yayilmis ozellikle buyuk kentlerdeki genis spor alanlarinda yapilan universiteler arasi karsilasmalar basketbolun seyirlik spor olarak yayilmasinda onemli katkilar saglamistir FIBA uluslararasi karsilasmalari yonetmek amaciyla 18 Haziran 1932 de Isvicre nin Cenevre sehrinde Yunanistan Portekiz ve basketbol federasyonlarinin is birligi ile olusturulmustur Ilk FIBA baskanligina Isvicreli Leon Bouffard getirilmistir FIBA her dort yilda bir Olimpiyat Oyunlari nin duzenlendigi sehirde toplanarak basketbolu daha cekici hale getirmek icin gerekli kural degisikliklerini yapmaktadir Avrupa Basketbol Sampiyonasi 1935 yilinda baslamis olup 2 yilda bir duzenlenmektedir Amator bir spor dali olarak basketbol ilk kez 1936 da Berlin de duzenlenen Olimpiyat Oyunlari na dahil edilmistir 1951 yilinda baslayan Erkekler Dunya Sampiyonasi ni 1953 te Kadinlar Dunya Sampiyonasi izlemis Olimpiyat Oyunlari na basketbol dalinda kadinlar ilk kez 1976 da katilmislardir Avrupa Ligi ise 1995 96 sezonunda baslamistir Turkiye de ilk basketbol maci 1904 yilinda Amerikan Lisesi ogrencileri tarafindan yapildi Galatasaray Lisesi nde beden egitimi ogretmeni olan Ahmet Robenson bir dergide gordugu bu sporu ogrencilerine yaptirmaya calismistir 1911 Onar kisilik takimlar halinde yapilan ilk macta tum oyuncularin sakatlandigi soylenmektedir Ilk basketbol subesi 1913 yilinda Fenerbahce tarafindan acildi AlanCocuklarin bedensel ve ruhsal gelisimi acisindan da onemli olan basketbol takim oyunu olmasi nedeniyle bireysel ve toplumsal gelisime de etkilidir Basketbol genellikle kapali salonda oynanir Dikdortgen bicimindeki basketbol alaninin tabani sert tahtadan yapilir Alanin boyutlari degisiklik gostermekle birlikte FIBA standartlarina gore 28 m x 15 m dir Oyun alani bir orta cizgiyle ikiye ayrilir Bu cizginin tam ortasinda orta yuvarlak denen bir daire cizilidir Ayrica hava atisi buradan yapilir Basketbol alaninin karsilikli olarak kisa kenar cizgilerinde birer pota bulunur Basketbol potasi kenar cizgisinden 1 2 metre iceridedir ve 1 8 m x 1 2 m boyutlarindadir ve cogunlukla panyalarda cam beyazi plastik kullanilir Pota uzerinde yerden 3 05 metre yukseklikte bir cember bulunur Cember 45 cm capinda demirden yapili alt kismi acik beyaz bir fileden olusur Basketbol elle oynanir ve atilan top yukaridan cembere girip fileden gecerek asagiya dusunce sayi olur Basketbol topunun boyutlari da duzenlenmistir Erkekler icin basketbol topunun resmi boyutlari 74 93 cm cevresi 29 5 inc Ayrica buna 7 boyutunda ya da 295 top adi da verilmistir ve agirligi ise 22 oz 623 69 gram agirligindadir Kadinlar basketbolu icin basketbol topunun cevresi 72 39 cm 28 5 inc olup agirligi ise 20 oz 567 gram dur Ayrica buna 6 boyutunda ya da 285 top adi da verilmistir 3x3 olarak bilinen sokak basketbolunda ise boyutlari 6 olan fakat agirligi 7 boyutundaki topun agirligi ile ayni olan ozel yapim bir top kullanilir Sokak basketbolundaki bu ozel top erkek kadin ve karma tum basketbol oyunlarinda kullanilir Oyun KurallariBasketbol musabakalari uc hakem tarafindan yonetilir Misafir takim yari sahayi secme hakkina sahiptir 2 devreden sonra saha degisimi yapilir Oyun orta cizgisinde her takimdan birer oyuncu arasinda yapilan hava atisi ile baslar Hava atisina cikan oyuncular topu tek elleri ile takim arkadaslarina kazandirma hedefini tasir Oyun onar dakikalik dort periyottan olusur Beraberlik durumunda uzatma periyodu oynanir Her takim ilk uc periyotta ve uzatma periyodunda birer dakikalik bir dorduncu periyotta iki mola hakkina sahiptir Ikinci ile ucuncu periyot arasinda 15 dakikalik devre arasi verilir Diger periyotlar arasi 2 dakika ara verilir Hucum eden takim kendi sahasini 8 saniye icinde terk etmek 24 saniye icinde de hucumunu tamamlamak zorundadir aksi halde top kullanma hakki rakip takima gecer Oyuncu topla birlikte top surme pas atma sut atma aktivitelerini yapma hakkina sahiptir Bir oyuncu top surerken topu eline alarak durdurursa tekrar top surme sansina sahip degildir topu istedigi yone ve kisiye pas ya da sut atmak zorundadir Her takim 5 kisiden olusur ve takimlarin sinirsiz oyuncu degisikligi hakki vardir Eger faul hakkini doldurmamissa her cikan oyuncu tekrar oyuna dahil olabilir Eger bir oyuncu normal faul veya iki tane sportmenlik veya teknik faulle oyun disinda kalirsa tekrar o mac icin oyuna dahil olamaz Her oyuncunun bireysel olarak yaptigi faul sayisinin toplami takim faullerini de belirler Bir periyotta toplamda dort takim faulune ulasan takimin daha sonra yaptigi her faul karsi takima bir tane serbest atis kullanma hakki kazandirir Avrupa da faul hakki 5 NBA de 6 dir Cesitli kuruluslarin kendi kurallari ile faul hakki degisebilir Ornegin Turkiye minikler kategorisinde oyuncularin faul hakki 4 tur Hakem tarafindan durdurulmadikca top potadan veya cemberden donerse oyun devam eder Ayrica oyuncu sahayi belirleyen cizgilerin disina temas etmedikce top oyun cizgilerinin disina degmeden havadan saha cizgisinin disina ciksa dahi oyuncu topu iceri cevirebilirse de oyun devam eder Her sayi atisindan sonra veya hakemin dudugu calmasinin ardindan oyun ve oyun zamani durur Sayi yiyen takimin pota gerisindeki cizgi arkasindan topu oyuna sokmasi ile hem zaman hem de oyun tekrar baslar Oyun icindeki diger durumlara gore hakemin gosterdigi yerlerden top oyuna sokulur Uc sayi cizgisi icinden yapilan her basarili atis iki sayi uc sayi cizgisi gerisinden yapilan her basarili atis uc sayi olarak degerlendirilir Faullerden veya kural ihlallerinden dolayi kazanilan basarili serbest atislar bir sayi olarak degerlendirilir Oyuncular iki durumda cezalandirilir Bireysel kural ihlalleri Faul yapilan durumlar Kural ihlali veya hatasi hatali yurume topun cizgi disina cikmasi hucum oyuncusunun uc saniyeden fazla potanin dibindeki bolum icinde durmasi v b top kullanma hakkini karsi takima verir Yapilan bireysel fauller itme cekme vurma tutma v b ise oyuncunun faul cezasi almasini sagladigi gibi faulun yapildigi yer goz onunde bulundurularak rakip topu yandan oyuna sokar ya da serbest atis yapma hakki kazanir Serbest atis hakki adedi faulun yapildigi zaman yer ve cesidine gore degisir Iki sayilik sut atisi sirasinda faul yapilmis ve atis sayi olmamissa atisi yapan takima iki serbest atis hakki verilir Uc sayilik sut atisi sirasinda faul yapilmis ve atis sayi olmamissa atisi yapan takima uc serbest atis hakki verilir Eger atis sayi olmussa bir serbest atis hakki verilir ve atilan basket gecerli olur Bir takim bir devredeki takim faul sinirini gecmis ve atis sahasi disinda faul yapmissa faul yapilan oyuncuya iki serbest atis hakki verilir Teknik faullerde oyunu geciktirme centilmenlik disi davranislar hakeme itiraz izinsiz oyuna girme vb iki serbest atis hakki verilir Faul eger sert bir mudahale ile gerceklesmisse hakem oyuncuyu oyundan atma cezasi verebilir Saha olculeriAlanin boyutlari degisiklik gostermekle birlikte ideal boyutlar 28 m x 15 m dir Oyun alani bir orta cizgiyle ikiye ayrilir Bu cizginin tam ortasinda orta yuvarlak denen bir daire cizilidir Basketbol alaninin karsilikli olarak kisa kenar cizgilerinde birer pota bulunur Pota kenar cizgisinden 1 2 metre iceridedir ve 1 8 m x 1 2 m boyutlarinda bir sac levhadir Pota uzerinde yerden 3 05 metre yukseklikte bir sepet vardir Sepet 45 cm capinda demir bir cember ile buna asili alt kismi acik beyaz bir fileden olusur Basketbol elle oynanir ve atilan top yukaridan cembere girip fileden gecerek asagiya dusunce sayi olur Basketbol topunun cevresi yaklasik 75 78 cm agirligi 600 650 gram kadardir Kaynakca Basari Dergisi 2 3 Sinif 13 Akbank 8 Aralik 1975 s 19 Wilson to provide the Official Game Ball for FIBA Basin aciklamasi Amer Sports 9 Haziran 2015 3 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Agustos 2015 Basketbol Antrenoru 6 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Ayrica bakinizNational Basketball Association Basketbol pozisyonlari FIBA Basketbol Dunya Kupasi Yaz Olimpiyatlari nda basketbol Sagir basketbolu Su basketbolu Turkiye de basketbol