Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde güncel olay hakkındadır. Olayda gelişme yaşandıkça bilgilerde de hızlı bir değişim yaşanabilir ve ilk haberler . Bu madde üzerinde gerçekleşen en güncel bilgileri . () |
8 Aralık 2024'ten itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti'ndeki Beşşar Esad rejimi, Suriye muhalefet saldırıları sonucunda çözülmeye başladı ve Şam'ın düşmesi ile sonuçlanarak 1971'de Hafız Esad'ın başkanlığıyla başlayan Esad ailesinin yönetimine son verdi.
| Esad rejiminin çöküşü | |
|---|---|
 2024 yılında Beşşar Esad, Suriyeli Muhalif güçler tarafından devrilmesinden yaklaşık yedi ay önce | |
| Tarih | 8 Aralık 2024 |
| Konum | Şam, Suriye |
| Düzenleyen |  Suriye muhalefeti |
| Sonuç | Suriyeli muhaliflerin zaferi
|
Arka plan
Esad ailesi, Esad hanedanı olarak da bilinir,Hafız Esad'ın 1971'de Baas Partisi altında Suriye devlet başkanı olmasından bu yana Suriye'yi yöneten Suriyeli bir siyasi ailedir. Haziran 2000'de Hafız Esad'ın ölümü ve devlet cenazesinin ardından yerine oğlu Beşşar Esad geçti.
Hafız Esad, rejimini Suriye tarihinde belirgin bir (kişilik kültü)'nün damgasını vurduğu bir bürokrasi olarak inşa etti. Esad'ın resimleri, portreleri, alıntıları ve övgüleri okullardan halk pazarlarına ve devlet dairelerine kadar her yerde sergilenmektedir; ve Hafız Esad resmi Esadizm ideolojide “Ölümsüz Lider” ve “‘’el-Mukaddes‘’ (Kutsanmış Kişi)”[] olarak anılmaktadır. Hafız, Suriye toplumunu militarist çizgide yeniden örgütledi ve tarafından desteklenen dış destekli komploların tehlikeleri üzerine ısrarla komplocu söylemlere başvurdu ve Suriye Silahlı Kuvvetleri'ni kamusal yaşamın merkezi bir yönü olarak teşvik etti.
Hafız Esad'ın Düzeltici Hareket (Suriye) 1970'te iktidarı ele geçirmesinden bu yana, devlet propagandası Suriyelileri “tek bir hayali Baasçı kimlik” ve Esadizm altında birleştirmeye dayanan yeni bir ulusal söylemi teşvik etti.Şebbiha olarak bilinen ateşli sadık paramiliterler (tr. hayaletler) “Beşar'dan başka Tanrı yok!” gibi sloganlarla Esad hanedanını tanrılaştırmakta ve uyumsuz halklara karşı psikolojik savaş yürütmektedir.
Beşşar Esad
Hafız Esad'ın ölümünün ardından kişilik kültü, parti tarafından "Genç Lider" ve "Halkın Umudu" olarak anılan oğlu ve halefi Beşşar Esad tarafından devralındı. Kuzey Kore'deki Kim hanedanı modelinden oldukça etkilenen resmi propaganda, Esad hanedanına ilahi özellikler atfetmekte ve Esad'ın atalarına modern Suriye'nin kurucuları olarak saygı göstermektedir.
2011 yılında Suriye iç savaşına yol açan Suriye devrimi olayları sırasında Arap Baharı protestocularına yönelik baskıların ardından ABD, Avrupa Birliği ve Arap Birliği'nin çoğunluğu Esad'a istifa çağrısında bulunmuştur. İç savaş, en az 306.000'i savaş dışı olmak üzere yaklaşık 580.000 kişinin ölümüne neden olmuştur. 'na göre bu sivil ölümlerin %90'ından fazlasına Esad yanlısı güçler sebep olmuştur. Esad hükümeti, Suriye iç savaşı boyunca çok sayıda savaş suçu işlemiş ve Esad'ın ordusu Suriye Silahlı Kuvvetleri de kimyasal silahlarla birçok saldırı gerçekleştirmiştir. En ölümcül kimyasal saldırı, 21 Ağustos 2013 tarihinde Guta'da gerçekleştirilen ve 281 ila 1.729 kişinin ölümüne sebep olan sarin gazı saldırısıdır.
Aralık 2013'te BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Navi Pillay, BM tarafından yürütülen bir soruşturmadan elde edilen bulguların Esad'ı savaş suçlarına bulaştırdığını ifade etmiştir. ve tarafından yürütülen soruşturmalar, sırasıyla, Esad hükümetinin 2017 Han Şeyhun sarin saldırısı ve sorumlu olduğu sonucuna varmıştır. 15 Kasım 2023 tarihinde Fransa, Suriye'de sivillere karşı yasaklı kimyasal silahların kullanılması nedeniyle Esad hakkında tutuklama emri çıkarmıştır. Esad bu suçlamaları kategorik olarak reddetmiş ve başta ABD olmak üzere diğer ülkeleri de rejim değişikliği girişiminde bulunmakla suçlamıştır.
Muhalefetin yönetimi ele geçirmesi
Askeri ilerlemeler
Esad karşıtı güçler tarafından Halep'e yönelik bir saldırı planlaması 2023'ün sonlarında başladı ancak Türkiye'nin itirazları nedeniyle ertelendi. Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan “Suriye'nin geleceğini birlikte belirlemek” için Esad hükümetiyle müzakere etmek istedi, ancak olumsuz yanıt aldı. Türkiye itirazlarını kaldırdı ve Esad karşıtı güçler 27 Kasım 2024'te Halep kırsalına sınırlı bir saldırı başlattı.[]
7 Aralık 2024'te muhalif güçler, yaklaşık yirmi dört saat süren taarruz sonrasında Humus'un kontrolünü tamamen ele geçirdi. Hükûmet savunmasının hızla çökmesi, geri çekilmeleri sırasında hassas belgeleri imha eden güvenlik güçlerinin aceleyle geri çekilmesiyle sonuçlandı. Bu ele geçirme sonrasında muhalifler, güçlere kritik ulaşım altyapısı, özellikle de Şam'ı kıyı bölgesine bağlayan ve hem Esad'ın destek üssünün hem de Rus askeri tesislerinin bulunduğu otoyol kavşağı üzerinde kontrol sağladı.
Esad'ın müttefiki Hizbullah güçleri yakındaki El-Kusayr'dan çekilerek yaklaşık 150 zırhlı araç ve yüzlerce savaşçıyı tahliye etti. Rusya'nın Ukrayna'nın işgali'ne odaklanması nedeniyle azalan katılımı ve Hizbullah'ın İsrail ile çatışmasına eşzamanlı katılımı da dahil olmak üzere kilit müttefiklerden gelen desteğin azalmasının, hükümetin zayıflamış konumuna katkıda bulunduğu düşünülüyordu.
Humus'un muhalif güçler tarafından ele geçirilmesi geniş çaplı kutlamalara yol açmış, halk sokak gösterilerine katılmıştır. Kutlamalar sırasında Esad karşıtı sloganlar atıldı: “Esad gitti, Humus özgür“ ve ‘Yaşasın Suriye, kahrolsun Beşar Esad’ gibi Esad karşıtı sloganlar attılar, Esad'ın portrelerini içeren hükümet sembollerini kaldırdılar ve muhalif savaşçılar zafer kutlamaları yaptılar.
7 Aralık'ta Suriyeli isyancılar yakın kasabaları ele geçirdikten sonra Şam'ı kuşatmaya başladıklarını duyurdu ve isyancı komutan Hasan Abdül Gani “güçlerimiz başkent Şam'ı kuşatmanın son aşamasını uygulamaya başladı” dedi. İsyancılar, Şam'ın güney girişinden 20 kilometre (12 mi) uzaklıkta bir kasaba olan Es-Senameyn'i ele geçirdikten sonra başkenti kuşatmaya başladı. Akşam saatlerinde hükümet yanlısı güçler Şam'ın dış mahallelerindeki Ceramana, Katana, Muaddamiyet eş-Şam, Dareyya, El-Kisve, Ed-Dümeyr, Dera kasabaslarını ve Mezzeh Hava Üssü yakınındaki bölgeler dahil olmak üzere terk etti.
Suriye Ordusu devlet medyası aracılığıyla kamu düzenini sağlamaya çalışmış ve vatandaşları ulusal güvenliği istikrarsızlaştırmaya yönelik “yalan haberlere” itibar etmemeye çağırmıştır. Askeri liderler halka ülkeyi savunmaya devam edecekleri konusunda güvence verse de bunu yapma kabiliyetleri giderek daha sınırlı göründü. Muhalif keşif birimleri başkentin savunmasına sızarak şehrin stratejik noktalarında mevziler kurdu. Özel harekat timleri Şam'da Esad'ı arama çalışmalarında başarısız oldu.
Siyasi kontrol kaybı
Ceramana'nın ana meydanında protestocular Hafız Esad'ın bir heykelini yıktı. Akşam saatlerinde hükümet yanlısı güçlerin geniş çaplı protestoların patlak verdiği bazı banliyölerden çekildiği bildirildi.
Şam'daki üst düzey Esad hükümeti yetkililerinin muhalif güçlerle olası ayrılıklar konusunda müzakereler yürüttüğü bildirildi. Bu gelişmeler, İranlı yetkililerin Esad'ın ülkeden kaçtığı yönündeki haberleri yalanlamasıyla aynı zamana denk geldi, ancak kaynaklar Esad'ın Şam'da nerede olduğunun bilinmediğini belirtti. Muhalif güçlerin girişinin ardından Esad'ın başkanlık muhafızları artık her zamanki konutunda konuşlandırılmıyordu. Esad'ı bulmaya çalışan isyancı güçler 7 Aralık 2024 akşamı erken saatlerde Esad'ın nerede olduğuna dair işe yarar bir istihbarat bulamadı.
8 Aralık'ta Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm resmi Twitter/X hesabından Suriye'nin en büyük gözaltı merkezlerinden biri olan Şam'ın çevresindeki 'ndeki tutukluları serbest bıraktığını duyurdu. Örgüt, serbest bırakılmayı daha önceki insan hakları ihlalleri karşısında güçleri için sembolik ve stratejik bir zafer ve Esad hükümetinin adaletsizliklerinin çöküşünün temsilcisi olarak değerlendirdi.
Muhaliflerin Şam'a girmesi, şehrin bazı bölgelerine askeri sevkiyat yapılmaması ve hükümetin savunma mevzilerinin hızla çözülerek birkaç bölgenin ele geçirilmesine olanak sağlaması nedeniyle çok az direnişle karşılaştı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi muhalif güçlerin Şam'da devlet medyası binası ve Şam Uluslararası Havaalanı dahil olmak üzere birçok kritik tesisi başarıyla ele geçirdiğini doğruladı. İlerleyişleri aynı zamanda ana ulaşım arterlerinin ve stratejik mahallelerin, özellikle de nüfuzlu bölgesinin kontrolünü sağladı.
Kalkışlar
Esad 8 Aralık'ın erken saatlerinde Şam Uluslararası Havalimanı'ndan özel bir uçakla açıklanmayan bir yere hareket etti, ardından tesiste konuşlu hükümet birlikleri görevlerinden alındı.[] Rami Abdel Rahman'a göre (Suriye İnsan Hakları Gözlemevi), Beşar Esad “Şam uluslararası havaalanı üzerinden Suriye'yi terk etmişti.” (Rusya'nın Viyana'daki uluslararası kuruluşlar nezdindeki büyükelçisi) Telegram üzerinden Esad ve ailesine Rusya'da sığınma hakkı verildiğini duyurdu.
Beşşar Esad'ın eşi Esma Esad, muhalif güçlerin Şam'a doğru ilerlemeye başlamasından yaklaşık bir hafta önce çiftin üç çocuğuyla birlikte Rusya'ya taşınmıştı. Eş zamanlı raporlar, Esad'ın kız kardeşinin soyundan gelen akrabaları da dahil olmak üzere geniş aile üyelerinin Birleşik Arap Emirlikleri'ne sığındığını gösterdi. Muhaliflerin ilerleyişinden önceki günlerde Mısırlı ve Ürdünlü yetkililerin Beşar Esad'ı ülkeyi terk etmeye ve bir sürgündeki hükümet kurmaya çağırdıkları bildirildi, ancak ve bunu reddetti. 8 Aralık'ta Esad'ın ailesinin Moskova'ya kaçtığı ve Rusya'da sığınma hakkı aldığı bildirildi.
Notlar
Kaynakça
- ^ "Syrian President Bashar al-Assad has left Damascus to an unknown destination". The Jerusalem Post (İngilizce). 8 Aralık 2024. 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ ""The Authority" controls Aleppo International Airport and many cities and towns in the northern Hama countryside amid a complete collapse of the regime forces" (Arapça). SOHR. 30 Kasım 2024. Erişim tarihi: 30 Kasım 2024.
- ^ * Ma'oz, Moshe (2022). "15: The Assad dynasty". Larres, Klaus (Ed.). Dictators and Autocrats: Securing Power across Global Politics. New York: Routledge. ss. 249-263. doi:10.4324/9781003100508. ISBN .
- "Tehlikeli Bir Hanedanlık: House of Assad". BBC Two. 2018. 21 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Eyal Zisser (2004). "Beşar Esad ve Rejimi - Süreklilik ve Değişim Arasında". Orient. 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2011.
- Chulov, Martin (26 Mayıs 2021). "'Mob boss' Assad's dynasty tightens grip over husk of Syria". The Guardian. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Eyal Zisser (2004). "Bashar al-Asad and his Regime - Between Continuity and Change". Orient. 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2011.
- ^ Kmak, Magdalena; Björklund, Heta (2022). Refugees and Knowledge Production: Europe's Past and Present. Abingdon, Oxon: Routledge. s. 73. doi:10.4324/9781003092421. ISBN .
- ^ Turku, Helga (2018). "3: Long-Term Security Repercussions of Attacking Cultural Property". The Destruction of Cultural Property as a Weapon of War. palgrave macmillan. s. 74. doi:10.1007/978-3-319-57282-6. ISBN .
- ^ Darke, Diana (2010). Syria. 2nd. Bradt Travel Guides. s. 311. ISBN .
- ^ Halasa, Malu; Omareen, Zaher; Mahfoud, Nawara (2014). Syria Speaks: Art and Culture from the Frontline. Londra: Saqi Books. ss. 125, 147-156, 161. ISBN .
- ^ Pipes, Daniel (1995). Syria Beyond the Peace Process. Washington, D. C.: Washington Institute for Near East Policy. ss. 6, 7, 13-17. ISBN .
- ^ Shamaileh, Ammar (2017). Trust and Terror: Social Capital and the Use of Terrorism as a Tool of Resistance. New York: Routledge. ss. 66, 70-72, 82. ISBN .
- ^ Carlos BC, Juan (9 Aralık 2021). "The Assad Family Has Been Shaping Syria for 50 Years". Fair Observer. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Phillips, Christopher (2015). The Battle for Syria: Yeni Orta Doğu'da Uluslararası Rekabet. Londra: Yale University Press. s. 131. ISBN .
- ^ Halasa, Malu; Omareen, Zaher; Mahfoud, Nawara (2014). Syria Speaks: Art and Culture from the Frontline. Londra: Saqi Books. ss. 125, 147-156, 161. ISBN .
- ^ a b Pipes, Daniel (1995). Syria Beyond the Peace Process. Washington, D.C.: Washington Institute for Near East Policy. ss. 6, 7, 13-17. ISBN .
- ^ Shamaileh, Ammar (2017). Trust and Terror: Social Capital and the Use of Terrorism as a Tool of Resistance. New York: Routledge. ss. 66, 70-72, 82. ISBN .
- ^ Robertson QC, Geoffrey (2013). "11: Justice in Demand". Crimes Against Humanity: The Struggle for Global Justice (4th bas.). New York: The New Press. ss. 560-562, 573, 595-607. ISBN .
- ^ Syria Freedom Support Act; Holocaust Insurance Accountability Act of 2011. Washington DC: Committee on Foreign Affairs, House of Representatives. 2012. ss. 221-229.
- ^ Vohra, Anchal (16 Ekim 2020). "Assad's Horrible War Crimes Are Finally Coming to Light Under Oath". Foreign Policy. 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "German court finds Assad regime official guilty of crimes against humanity". Daily Sabah. 13 Ocak 2022. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Martina Nosakhare, Whitney (15 Mart 2022). "Some Hope in the Struggle for Justice in Syria: European Courts Offer Survivors a Path Toward Accountability". Human Rights Watch. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ * "Security Council Deems Syria's Chemical Weapon's Declaration Incomplete". United Nations: Meetings Coverage and Press Releases. 6 Mart 2023. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Fifth Review Conference of the Chemical Weapons Convention". European Union External Action. 15 Mayıs 2023. 15 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "France issues arrest warrant for Syria's President Assad - source". Reuters. 15 Kasım 2023.
- ^ King, Esther (2 Kasım 2016). "Assad denies responsibility for Syrian war". Politico. 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2016.
The Syrian president maintained he was fighting to preserve his country and criticized the West for intervening. "Good government or bad, it's not your mission" to change it, he said.
- ^ Dettmer, Jamie (4 Aralık 2024). "Erdoğan'ın Suriye'deki riskli oyunu". Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "Rebel Groups Overrun Aleppo, Reigniting Syrian Civil War and Challenging Assad". 2 Aralık 2024. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ Soylu, Ragip (6 Aralık 2024). "Turkey's Erdogan backs rebel offensive in Syria". Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ a b "Homs falls: Esad rejimi sallanırken isyancılar kontrolü sıkılaştırıyor". The Express Tribune. 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;”:52”isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Abdulrahim, Raja (7 Aralık 2024). nytimes.com/2024/12/07/world/middleeast/syria-assad-homs-damascus-rebels.html "Syria's Government Battles Multiple Rebel Uprisings"
|url=değerini kontrol edin (). The New York Times. Erişim tarihi: 7 Aralık 2024. - ^ net/news/syrian-rebels-control-south-approaching-damascus "Suriyeli isyancılar güneyi kontrol ettiklerini ve Şam'a yaklaştıklarını söylüyor"
|url=değerini kontrol edin (). Middle East Eye. Erişim tarihi: 7 Aralık 2024. - ^ "Şam kırsalı ve başkente komşu şehirlerdeki büyük çekilmenin ardından. Rejim güçleri başkent Şam'da yeniden konuşlandı" (Arapça). SOHR. 7 Aralık 2024. Erişim tarihi: 7 Aralık 2024.
- ^ Robertson, Nic (7 Aralık 2024). "Syrian rebels edge closer to Damascus as US officials said Assad regime could fall soon: Canlı güncellemeler". Erişim tarihi: 7 Aralık 2024. Bilinmeyen parametre
|web sitesi=görmezden gelindi () - ^ "Syrian state TV hails 'victory' of 'revolution', fall of al-Assad".
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;“:6”2isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ الوسط, بوابة. ""رويترز": بشار الأسد غادر دمشق إلى وجهة غير معلومة". alwasat.ly (Arapça). Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ com/Web/News/2024/12/1555226.html "عاجل: هروب بشار الأسد وسقوط دمشق"
|url=değerini kontrol edin (). Elaph - إيلاف (Arapça). 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. - ^ net/news/2024/12/8/%D8%B1%D9%88%D9%8A%D8%AA%D8%B1%D8%B2-%D8%B9%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%A4%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%86- D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D9%81%D9%8A%D8%B9%D9%8A "الأحداث تتسارع.. المعارضة تدخل دمشق والأسد يغادر لوجهة غير معلومة"
|url=değerini kontrol edin (). الجزيرة نت (Arapça). Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;“:5”2isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ bbc.com/news/live/cwy8xzxe0w7t "Rus devlet medyasına göre Esad Suriye'den kaçtıktan sonra Moskova'da ve sığınma hakkı verilecek"
|url=değerini kontrol edin (). BBC News. 7 Aralık 2024. - ^ Iskandarani, Aya (8 Aralık 2024). al-monitor.com/originals/2024/12/rebels-declare-end-assad-rule-syria "Rebels declare end of Assad rule in Syria"
|url=değerini kontrol edin (). Al-Monitor. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. Geçersiz|url-erişimi=limited() - ^ theguardian.com/world/2024/dec/08/syrian-rebels-enter-damascus-everything-we-know "Syrian rebels enter Damascus: everything we know so far"
|url=değerini kontrol edin (). The Guardian. 8 Aralık 2024. ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. - ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;“:11”isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ com/Article/1/136828/Egypt-denies-WSJ-report-on-asking-Al-Assad-to-leave "Mısır WSJ'nin Esad'dan Suriye'yi terk etmesini istediği haberini yalanladı"
|url=değerini kontrol edin (). Egypt Today. 7 Aralık 2024. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. - ^ "Bashar al-Assad's family left Syria for Russia amid rebel offensive-mass media | УНН". unn. ua. 6 Aralık 2024. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "Assad is in Moscow, Russian state media reports". BBC News. 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ "Syria Latest". Bloomberg. 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde guncel olay hakkindadir Olayda gelisme yasandikca bilgilerde de hizli bir degisim yasanabilir ve ilk haberler guvenilir olmayabilir Bu madde uzerinde gerceklesen en son degisiklikler en guncel bilgileri yansitmayabilir Lutfen bu madde uzerinde calismaktan veya tartisma sayfasi uzerinde degisikliklerinizi dile getirmekten cekinmeyin Ancak gecerli ve guvenilir kaynaklar eklemeden yapilan guncellemelerin kaldirilacagini da unutmayin Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin 8 Aralik 2024 ten itibaren Suriye Arap Cumhuriyeti ndeki Bessar Esad rejimi Suriye muhalefet saldirilari sonucunda cozulmeye basladi ve Sam in dusmesi ile sonuclanarak 1971 de Hafiz Esad in baskanligiyla baslayan Esad ailesinin yonetimine son verdi Esad rejiminin cokusu2024 yilinda Bessar Esad Suriyeli Muhalif gucler tarafindan devrilmesinden yaklasik yedi ay onceTarih8 Aralik 2024KonumSam SuriyeDuzenleyenSuriye muhalefetiSonucSuriyeli muhaliflerin zaferi Suriye devlet baskani Bessar Esad Sam in dususu sonrasi Suriye den kacti Hukumet yanlisi guclerin ve Suriye Arap Cumhuriyeti nin cokusu Suriye muhalefeti baskenti ve Suriye nin bircok bolgesini ele gecirdiArka planEsad ailesi Esad hanedani olarak da bilinir Hafiz Esad in 1971 de Baas Partisi altinda Suriye devlet baskani olmasindan bu yana Suriye yi yoneten Suriyeli bir siyasi ailedir Haziran 2000 de Hafiz Esad in olumu ve devlet cenazesinin ardindan yerine oglu Bessar Esad gecti Hafiz Esad rejimini Suriye tarihinde belirgin bir kisilik kultu nun damgasini vurdugu bir burokrasi olarak insa etti Esad in resimleri portreleri alintilari ve ovguleri okullardan halk pazarlarina ve devlet dairelerine kadar her yerde sergilenmektedir ve Hafiz Esad resmi Esadizm ideolojide Olumsuz Lider ve el Mukaddes Kutsanmis Kisi kaynak belirtilmeli olarak anilmaktadir Hafiz Suriye toplumunu militarist cizgide yeniden orgutledi ve tarafindan desteklenen dis destekli komplolarin tehlikeleri uzerine israrla komplocu soylemlere basvurdu ve Suriye Silahli Kuvvetleri ni kamusal yasamin merkezi bir yonu olarak tesvik etti Hafiz Esad in Duzeltici Hareket Suriye 1970 te iktidari ele gecirmesinden bu yana devlet propagandasi Suriyelileri tek bir hayali Baasci kimlik ve Esadizm altinda birlestirmeye dayanan yeni bir ulusal soylemi tesvik etti Sebbiha olarak bilinen atesli sadik paramiliterler tr hayaletler Besar dan baska Tanri yok gibi sloganlarla Esad hanedanini tanrilastirmakta ve uyumsuz halklara karsi psikolojik savas yurutmektedir Bessar Esad Hafiz Esad in olumunun ardindan kisilik kultu parti tarafindan Genc Lider ve Halkin Umudu olarak anilan oglu ve halefi Bessar Esad tarafindan devralindi Kuzey Kore deki Kim hanedani modelinden oldukca etkilenen resmi propaganda Esad hanedanina ilahi ozellikler atfetmekte ve Esad in atalarina modern Suriye nin kuruculari olarak saygi gostermektedir 2011 yilinda Suriye ic savasina yol acan Suriye devrimi olaylari sirasinda Arap Bahari protestocularina yonelik baskilarin ardindan ABD Avrupa Birligi ve Arap Birligi nin cogunlugu Esad a istifa cagrisinda bulunmustur Ic savas en az 306 000 i savas disi olmak uzere yaklasik 580 000 kisinin olumune neden olmustur na gore bu sivil olumlerin 90 indan fazlasina Esad yanlisi gucler sebep olmustur Esad hukumeti Suriye ic savasi boyunca cok sayida savas sucu islemis ve Esad in ordusu Suriye Silahli Kuvvetleri de kimyasal silahlarla bircok saldiri gerceklestirmistir En olumcul kimyasal saldiri 21 Agustos 2013 tarihinde Guta da gerceklestirilen ve 281 ila 1 729 kisinin olumune sebep olan sarin gazi saldirisidir Aralik 2013 te BM Insan Haklari Yuksek Komiseri Navi Pillay BM tarafindan yurutulen bir sorusturmadan elde edilen bulgularin Esad i savas suclarina bulastirdigini ifade etmistir ve tarafindan yurutulen sorusturmalar sirasiyla Esad hukumetinin 2017 Han Seyhun sarin saldirisi ve sorumlu oldugu sonucuna varmistir 15 Kasim 2023 tarihinde Fransa Suriye de sivillere karsi yasakli kimyasal silahlarin kullanilmasi nedeniyle Esad hakkinda tutuklama emri cikarmistir Esad bu suclamalari kategorik olarak reddetmis ve basta ABD olmak uzere diger ulkeleri de rejim degisikligi girisiminde bulunmakla suclamistir Muhalefetin yonetimi ele gecirmesiAskeri ilerlemeler 2024 Suriyeli muhaliflerin taarruzunun haritasi Esad karsiti gucler tarafindan Halep e yonelik bir saldiri planlamasi 2023 un sonlarinda basladi ancak Turkiye nin itirazlari nedeniyle ertelendi Turkiye cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan Suriye nin gelecegini birlikte belirlemek icin Esad hukumetiyle muzakere etmek istedi ancak olumsuz yanit aldi Turkiye itirazlarini kaldirdi ve Esad karsiti gucler 27 Kasim 2024 te Halep kirsalina sinirli bir saldiri baslatti kaynak belirtilmeli 7 Aralik 2024 te muhalif gucler yaklasik yirmi dort saat suren taarruz sonrasinda Humus un kontrolunu tamamen ele gecirdi Hukumet savunmasinin hizla cokmesi geri cekilmeleri sirasinda hassas belgeleri imha eden guvenlik guclerinin aceleyle geri cekilmesiyle sonuclandi Bu ele gecirme sonrasinda muhalifler guclere kritik ulasim altyapisi ozellikle de Sam i kiyi bolgesine baglayan ve hem Esad in destek ussunun hem de Rus askeri tesislerinin bulundugu otoyol kavsagi uzerinde kontrol sagladi Esad in muttefiki Hizbullah gucleri yakindaki El Kusayr dan cekilerek yaklasik 150 zirhli arac ve yuzlerce savasciyi tahliye etti Rusya nin Ukrayna nin isgali ne odaklanmasi nedeniyle azalan katilimi ve Hizbullah in Israil ile catismasina eszamanli katilimi da dahil olmak uzere kilit muttefiklerden gelen destegin azalmasinin hukumetin zayiflamis konumuna katkida bulundugu dusunuluyordu Humus un muhalif gucler tarafindan ele gecirilmesi genis capli kutlamalara yol acmis halk sokak gosterilerine katilmistir Kutlamalar sirasinda Esad karsiti sloganlar atildi Esad gitti Humus ozgur ve Yasasin Suriye kahrolsun Besar Esad gibi Esad karsiti sloganlar attilar Esad in portrelerini iceren hukumet sembollerini kaldirdilar ve muhalif savascilar zafer kutlamalari yaptilar 7 Aralik ta Suriyeli isyancilar yakin kasabalari ele gecirdikten sonra Sam i kusatmaya basladiklarini duyurdu ve isyanci komutan Hasan Abdul Gani guclerimiz baskent Sam i kusatmanin son asamasini uygulamaya basladi dedi Isyancilar Sam in guney girisinden 20 kilometre 12 mi uzaklikta bir kasaba olan Es Senameyn i ele gecirdikten sonra baskenti kusatmaya basladi Aksam saatlerinde hukumet yanlisi gucler Sam in dis mahallelerindeki Ceramana Katana Muaddamiyet es Sam Dareyya El Kisve Ed Dumeyr Dera kasabaslarini ve Mezzeh Hava Ussu yakinindaki bolgeler dahil olmak uzere terk etti Suriye Ordusu devlet medyasi araciligiyla kamu duzenini saglamaya calismis ve vatandaslari ulusal guvenligi istikrarsizlastirmaya yonelik yalan haberlere itibar etmemeye cagirmistir Askeri liderler halka ulkeyi savunmaya devam edecekleri konusunda guvence verse de bunu yapma kabiliyetleri giderek daha sinirli gorundu Muhalif kesif birimleri baskentin savunmasina sizarak sehrin stratejik noktalarinda mevziler kurdu Ozel harekat timleri Sam da Esad i arama calismalarinda basarisiz oldu Siyasi kontrol kaybi Sam in HTS nin eline gecmesinden sonra Suriye Devlet Televizyonu nda Buyuk Suriye devriminin zaferi ve suclu Esad rejiminin dususu Bu birkac saat boyunca yapilan tek yayindi Ceramana nin ana meydaninda protestocular Hafiz Esad in bir heykelini yikti Aksam saatlerinde hukumet yanlisi guclerin genis capli protestolarin patlak verdigi bazi banliyolerden cekildigi bildirildi Sam daki ust duzey Esad hukumeti yetkililerinin muhalif guclerle olasi ayriliklar konusunda muzakereler yuruttugu bildirildi Bu gelismeler Iranli yetkililerin Esad in ulkeden kactigi yonundeki haberleri yalanlamasiyla ayni zamana denk geldi ancak kaynaklar Esad in Sam da nerede oldugunun bilinmedigini belirtti Muhalif guclerin girisinin ardindan Esad in baskanlik muhafizlari artik her zamanki konutunda konuslandirilmiyordu Esad i bulmaya calisan isyanci gucler 7 Aralik 2024 aksami erken saatlerde Esad in nerede olduguna dair ise yarar bir istihbarat bulamadi 8 Aralik ta Hey etu Tahriri s Sam resmi Twitter X hesabindan Suriye nin en buyuk gozalti merkezlerinden biri olan Sam in cevresindeki ndeki tutuklulari serbest biraktigini duyurdu Orgut serbest birakilmayi daha onceki insan haklari ihlalleri karsisinda gucleri icin sembolik ve stratejik bir zafer ve Esad hukumetinin adaletsizliklerinin cokusunun temsilcisi olarak degerlendirdi Muhaliflerin Sam a girmesi sehrin bazi bolgelerine askeri sevkiyat yapilmamasi ve hukumetin savunma mevzilerinin hizla cozulerek birkac bolgenin ele gecirilmesine olanak saglamasi nedeniyle cok az direnisle karsilasti Suriye Insan Haklari Gozlemevi muhalif guclerin Sam da devlet medyasi binasi ve Sam Uluslararasi Havaalani dahil olmak uzere bircok kritik tesisi basariyla ele gecirdigini dogruladi Ilerleyisleri ayni zamanda ana ulasim arterlerinin ve stratejik mahallelerin ozellikle de nufuzlu bolgesinin kontrolunu sagladi Kalkislar Esad 8 Aralik in erken saatlerinde Sam Uluslararasi Havalimani ndan ozel bir ucakla aciklanmayan bir yere hareket etti ardindan tesiste konuslu hukumet birlikleri gorevlerinden alindi kaynak belirtilmeli Rami Abdel Rahman a gore Suriye Insan Haklari Gozlemevi Besar Esad Sam uluslararasi havaalani uzerinden Suriye yi terk etmisti Rusya nin Viyana daki uluslararasi kuruluslar nezdindeki buyukelcisi Telegram uzerinden Esad ve ailesine Rusya da siginma hakki verildigini duyurdu Bessar Esad in esi Esma Esad muhalif guclerin Sam a dogru ilerlemeye baslamasindan yaklasik bir hafta once ciftin uc cocuguyla birlikte Rusya ya tasinmisti Es zamanli raporlar Esad in kiz kardesinin soyundan gelen akrabalari da dahil olmak uzere genis aile uyelerinin Birlesik Arap Emirlikleri ne sigindigini gosterdi Muhaliflerin ilerleyisinden onceki gunlerde Misirli ve Urdunlu yetkililerin Besar Esad i ulkeyi terk etmeye ve bir surgundeki hukumet kurmaya cagirdiklari bildirildi ancak ve bunu reddetti 8 Aralik ta Esad in ailesinin Moskova ya kactigi ve Rusya da siginma hakki aldigi bildirildi Notlar Arapca ع ائ ل ة ال أ س د Kaynaklar Kaynakca Syrian President Bashar al Assad has left Damascus to an unknown destination The Jerusalem Post Ingilizce 8 Aralik 2024 8 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2024 The Authority controls Aleppo International Airport and many cities and towns in the northern Hama countryside amid a complete collapse of the regime forces Arapca SOHR 30 Kasim 2024 Erisim tarihi 30 Kasim 2024 Ma oz Moshe 2022 15 The Assad dynasty Larres Klaus Ed Dictators and Autocrats Securing Power across Global Politics New York Routledge ss 249 263 doi 10 4324 9781003100508 ISBN 978 0 367 60786 9 Tehlikeli Bir Hanedanlik House of Assad BBC Two 2018 21 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Eyal Zisser 2004 Besar Esad ve Rejimi Sureklilik ve Degisim Arasinda Orient 1 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2011 Chulov Martin 26 Mayis 2021 Mob boss Assad s dynasty tightens grip over husk of Syria The Guardian 26 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Eyal Zisser 2004 Bashar al Asad and his Regime Between Continuity and Change Orient 1 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2011 Kmak Magdalena Bjorklund Heta 2022 Refugees and Knowledge Production Europe s Past and Present Abingdon Oxon Routledge s 73 doi 10 4324 9781003092421 ISBN 978 0 367 55206 0 Turku Helga 2018 3 Long Term Security Repercussions of Attacking Cultural Property The Destruction of Cultural Property as a Weapon of War palgrave macmillan s 74 doi 10 1007 978 3 319 57282 6 ISBN 978 3 319 57282 6 Darke Diana 2010 Syria 2nd Bradt Travel Guides s 311 ISBN 978 1 84162 314 6 Halasa Malu Omareen Zaher Mahfoud Nawara 2014 Syria Speaks Art and Culture from the Frontline Londra Saqi Books ss 125 147 156 161 ISBN 978 0 86356 787 2 Pipes Daniel 1995 Syria Beyond the Peace Process Washington D C Washington Institute for Near East Policy ss 6 7 13 17 ISBN 0 944029 64 7 Shamaileh Ammar 2017 Trust and Terror Social Capital and the Use of Terrorism as a Tool of Resistance New York Routledge ss 66 70 72 82 ISBN 978 1 138 20173 6 Carlos BC Juan 9 Aralik 2021 The Assad Family Has Been Shaping Syria for 50 Years Fair Observer 9 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Phillips Christopher 2015 The Battle for Syria Yeni Orta Dogu da Uluslararasi Rekabet Londra Yale University Press s 131 ISBN 9780300217179 Halasa Malu Omareen Zaher Mahfoud Nawara 2014 Syria Speaks Art and Culture from the Frontline Londra Saqi Books ss 125 147 156 161 ISBN 978 0 86356 787 2 a b Pipes Daniel 1995 Syria Beyond the Peace Process Washington D C Washington Institute for Near East Policy ss 6 7 13 17 ISBN 0 944029 64 7 Shamaileh Ammar 2017 Trust and Terror Social Capital and the Use of Terrorism as a Tool of Resistance New York Routledge ss 66 70 72 82 ISBN 978 1 138 20173 6 Robertson QC Geoffrey 2013 11 Justice in Demand Crimes Against Humanity The Struggle for Global Justice 4th bas New York The New Press ss 560 562 573 595 607 ISBN 978 1 59558 860 9 Syria Freedom Support Act Holocaust Insurance Accountability Act of 2011 Washington DC Committee on Foreign Affairs House of Representatives 2012 ss 221 229 Vohra Anchal 16 Ekim 2020 Assad s Horrible War Crimes Are Finally Coming to Light Under Oath Foreign Policy 2 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi German court finds Assad regime official guilty of crimes against humanity Daily Sabah 13 Ocak 2022 22 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Martina Nosakhare Whitney 15 Mart 2022 Some Hope in the Struggle for Justice in Syria European Courts Offer Survivors a Path Toward Accountability Human Rights Watch 5 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Security Council Deems Syria s Chemical Weapon s Declaration Incomplete United Nations Meetings Coverage and Press Releases 6 Mart 2023 14 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Fifth Review Conference of the Chemical Weapons Convention European Union External Action 15 Mayis 2023 15 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi France issues arrest warrant for Syria s President Assad source Reuters 15 Kasim 2023 King Esther 2 Kasim 2016 Assad denies responsibility for Syrian war Politico 28 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2016 The Syrian president maintained he was fighting to preserve his country and criticized the West for intervening Good government or bad it s not your mission to change it he said Dettmer Jamie 4 Aralik 2024 Erdogan in Suriye deki riskli oyunu Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Rebel Groups Overrun Aleppo Reigniting Syrian Civil War and Challenging Assad 2 Aralik 2024 Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Soylu Ragip 6 Aralik 2024 Turkey s Erdogan backs rebel offensive in Syria Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Homs falls Esad rejimi sallanirken isyancilar kontrolu sikilastiriyor The Express Tribune 8 Aralik 2024 Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 52 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Abdulrahim Raja 7 Aralik 2024 nytimes com 2024 12 07 world middleeast syria assad homs damascus rebels html Syria s Government Battles Multiple Rebel Uprisings url degerini kontrol edin yardim The New York Times Erisim tarihi 7 Aralik 2024 net news syrian rebels control south approaching damascus Suriyeli isyancilar guneyi kontrol ettiklerini ve Sam a yaklastiklarini soyluyor url degerini kontrol edin yardim Middle East Eye Erisim tarihi 7 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Sam kirsali ve baskente komsu sehirlerdeki buyuk cekilmenin ardindan Rejim gucleri baskent Sam da yeniden konuslandi Arapca SOHR 7 Aralik 2024 Erisim tarihi 7 Aralik 2024 Robertson Nic 7 Aralik 2024 Syrian rebels edge closer to Damascus as US officials said Assad regime could fall soon Canli guncellemeler Erisim tarihi 7 Aralik 2024 Bilinmeyen parametre web sitesi gormezden gelindi yardim Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Syrian state TV hails victory of revolution fall of al Assad Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 6 2 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme الوسط بوابة رويترز بشار الأسد غادر دمشق إلى وجهة غير معلومة alwasat ly Arapca Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link com Web News 2024 12 1555226 html عاجل هروب بشار الأسد وسقوط دمشق url degerini kontrol edin yardim Elaph إيلاف Arapca 8 Aralik 2024 Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link net news 2024 12 8 D8 B1 D9 88 D9 8A D8 AA D8 B1 D8 B2 D8 B9 D9 86 D9 85 D8 B3 D8 A4 D9 88 D9 84 D9 8A D9 86 D8 B3 D9 88 D8 B1 D9 8A D9 86 D8 B1 D9 81 D9 8A D8 B9 D9 8A الأحداث تتسارع المعارضة تدخل دمشق والأسد يغادر لوجهة غير معلومة url degerini kontrol edin yardim الجزيرة نت Arapca Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 5 2 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme bbc com news live cwy8xzxe0w7t Rus devlet medyasina gore Esad Suriye den kactiktan sonra Moskova da ve siginma hakki verilecek url degerini kontrol edin yardim BBC News 7 Aralik 2024 Iskandarani Aya 8 Aralik 2024 al monitor com originals 2024 12 rebels declare end assad rule syria Rebels declare end of Assad rule in Syria url degerini kontrol edin yardim Al Monitor Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Gecersiz url erisimi limited yardim Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link theguardian com world 2024 dec 08 syrian rebels enter damascus everything we know Syrian rebels enter Damascus everything we know so far url degerini kontrol edin yardim The Guardian 8 Aralik 2024 ISSN 0261 3077 Erisim tarihi 8 Aralik 2024 a b Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 11 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme com Article 1 136828 Egypt denies WSJ report on asking Al Assad to leave Misir WSJ nin Esad dan Suriye yi terk etmesini istedigi haberini yalanladi url degerini kontrol edin yardim Egypt Today 7 Aralik 2024 Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Bashar al Assad s family left Syria for Russia amid rebel offensive mass media UNN unn ua 6 Aralik 2024 Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Assad is in Moscow Russian state media reports BBC News 8 Aralik 2024 Erisim tarihi 8 Aralik 2024 Syria Latest Bloomberg 8 Aralik 2024 Erisim tarihi 8 Aralik 2024