Faik Sabri Duran (1882-1943), Türk coğrafyacı, yazar ve eğitimci.
Faik Sabri Duran | |
---|---|
Coğrafyacı, yazar ve eğitimci Faik Sabri Duran 1930 yılında | |
Doğum | 1882 Üsküdar, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1943 |
Meslek | Yazar, coğrafyacı öğretim üyesi, eğitmen |
Milliyet | Türk |
Konu | Coğrafya |
Hayatı
Faik Sabri Duran 1882 yılında olan Üsküdar'da doğdu. İlkokulu "Ravzaj Terakki" okulunda, orta öğrenimini de "Üsküdar İdadisi"nde yaptıktan sonra 1908’de Fransa’ya gönderildi. O sıralar morfolojide tanınmış Amerikalı coğrafyacı ’in Avrupa’da konferans şeklinde verdiği derslere de katıldı. 1912 yılında ’ndeki öğrenimini tamamlayarak yurda döndü ve burada ’da kendi öncülüğünde açılan Edebiyat Şubesinde Coğrafya Öğretmenliğine başladı. Henüz öğrenciyken öğrenim görmek üzere gittiği Avrupa’da Güney İngiltere’ye seyahatler yapıp, orası hakkında İstanbul’da çıkan günlük gazete ve dergilerde ‘’Avrupa Mektupları’’ adı altında yazılar yayınlanmasını sağladı. Başarılarından dolayı II. Abdülhamit tarafından 10 madalyayla ödüllendirildi. Üniversite şubesinin açılmasına yardımından başka I. Dünya Savaşı sırasında Almanya’dan davet edilen Prof. Erich Obst ile birlikte kurulmasına öncülük etmiştir. 1920’den sonra öğretmenlik ve idari görevlerde de bulunmuştur. Bunların arasında , ve bulunmaktadır. Faik Sabri Duran, 1941 yılında toplanan "Birinci Coğrafya Kongresi"nin çalışmalarına katıldı, ayrıca "Türk Coğrafya Kurumu"nun kurucuları arasında yer aldı. Faik Sabri’nin ilköğretim dönemlerinde bile coğrafyaya karşı olan ilgisi bulunmaktaydı. Japon filosunun İstanbul’u ziyareti sırasında birkaç Japon subay okulunu ziyaret etmiştir. Küçük Faik Sabri’nin tahtaya çizmiş olduğu düzgün ve Japonya hakkında verdiği bilgiler Japonların dikkatini çekmiş ve onu gemilerine davet etmişlerdir. Japonlar küçük Faik Sabri’ye ipekli kâğıtlara basılmış Japonya resimleri hediye etmişlerdir.
Mesleki hayatı
Türkiye'de adı coğrafya ile özdeşleşmiş olan Faik Sabri Duran'ın başta coğrafya atlasları ve haritaları olmak üzere çok sayıda coğrafya, doğa ve gezi kitabı vardır. Onun hazırladığı renkli coğrafya atlasları çok uzun yıllar ilk ve ortaöğretim okullarında ders kitabı olarak okutulmuş ve halâ okutulmaya devam etmektedir. Faik Sabri, ile birlikte ‘’Musavver Muhit’’ ve ‘’Resimli Kitap’’ dergilerini çıkarmıştır. 1932 yılında da Zekeriya Sertel ile birlikte ’’Hayat Ansiklopedisi’’ni çıkarmıştır. İstanbul Darülfünunu'ndayken "müderris" unvanını kullanan Faik Sabri Duran, Darülfünun'un 1 Ağustos 1933'te bir kanunla İstanbul Üniversitesi'ne dönüştürülmesiyle profesör unvanını almıştır. Faik Sabri Avrupa adlı eserinin önsözünde coğrafyanın yalnızca ülke ve şehir isimlerini öğreten bir bilim olmaktan çıkıp, çağına ayak uydurabilen daha analitik bir bilim olması gerektiğini vurgulamıştır. 1918-1919 öğretim yıllarında Darülfünun’da erkek öğrenciler kadar kız öğrencilerinde aynı eğitimi alması ve bu eğitimin aynı sınıflarda uygulanması ilk defa Faik Sabri’nin coğrafya dersinde olmuştur. Bu uygulama diğer şubelere örnek teşkil etmiştir. Faik Sabri Duran 1913 yılında Darülfünun Salonunda ‘’Almanya ve Almanlar’’ başlıklı bir konfreans vermiştir. Verilen konferansta Almanya’nın siyaseti, demografik yapısı, ekonomisi ve disiplini üzerinde durmuştur.
1920 senesinde Darülfünun’daki mesleğinden istifa edip Londra ve Paris’te bir takım iktisadi işler yürütmüştür. Hatta o sıralar Paris’te açılan ‘’Milletlerarası Tezyini Sanayi’’ sergisinde kendi devletini fahri başkomserlik vazifesi görmüştür. Bu sırada yayıncı aşkını kaybetmeyerek Akşam Gazetesi ve Cumhuriyet Gazetesi Avrupa’dan makaleler göndermiştir.
Yazar İlhami Soysal, 1978'de yayımladığı "Türkiye ve Dünyada Masonluk ve Masonlar" adlı kitabının "Cumhuriyet Sonrası Masonları" adlı bölümünde Faik Sabri Duran'ın da bir Mason olduğundan bahseder.
Faik Sabri Duran’ın vefatının ardından dönemin gazeteleri olan Tan, Akşam, Vakit ve Cumhuriyet, hayatı ve çalışmaları hakkında yazılara yer vermiştir.
Eserleri
Kitaplar
Eski yazıyla basılanlar
| Latin harfleriyle basılanlar
|
Atlaslar
- İlk Atlas, Kanaat Kütüphanesi (II. tabı 1933)
- Orta Atlas, Kanaat Kütüphanesi (II. tabı 1934)
- Büyük Atlas (1937)
- Farklı ölçeklerde sayısız harita
Ansiklopedi
- "Çocuk Ansiklopedisi" 1927-1928 yılları arasında (Sabiha Sertel ve Zekeriya Sertel'le birlikte). Eski yazı.
- "Hayat Ansiklopedisi" (10 cilt), 1932-1936 yılları arasında (Zekeriya Sertel, yazar Mehmet Samih Fethi ve Salih Murat ile birlikte).
Bugünün Büyük Devletleri Kitapçıkları
Faik Sabri Duran, II. Dünya Savaşı öncesinde yaklaşan savaşa katılması muhtemel ülkelerle ilgili otuz ikişer sayfalık kitapçıklar yayımlamıştı. Yenigün Neşriyat tarafından 20x28 cm ebadında basılan karton kapaklı bu eğitici popüler kitapçıklar bol sayıda fotoğraf da içeriyordu.
- Bugünkü Almanya, 1937.
- Bugünkü İngiltere, 1937.
- Bugünkü İtalya, 1937.
- Bugünkü Fransa, 1937.
- Bugünkü Rusya, 1937.
- Bugünkü Japonya.
- Bugünkü Amerika, 1938.
- Bugünkü Türkiye, 1938.
Kaynakça
- ^ a b c AKYOL, İ. H., 1944, “Ölümlerinin Yıldönümü Münasebetiyle: Müderris Faik Sabri Duran ve Profesör Ernest Chaput”, Türk Coğrafya Dergisi, sayı:V-VI, s.143-152. Ankara.
- ^ Ertek, T. A. ve Özbakan, F., 2012, Türk Coğrafya Kurumu Tarihçesi, Türk Coğrafya Kurumu Yayınları, s.16, İstanbul.
- ^ Ulusan, Ş., 2008, ‘’1913’te Faik Sabri Bey’in Gözünden Almanlar ve Almanya’’ Sakarya Üniv. Fen Edebiyat Dergisi, Sayı:1, Sakarya.
- ^ Soysal, İlhami (1978). "Türkiye ve Dünyada Masonluk ve Masonlar" (2. Basım bas.). Der Yayınları. ss. sayfa 385.
- ^ Duran, Faik Sabri (1935). "Bir Türk Kızının Amerika Yolculuğu". Akşam Matbaası. ss. sayfa 4. "Faik Sabri Duran'ın Çıkan Eserlerin Bazıları" adlı tanıtım sayfası
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Faik Sabri Duran 1882 1943 Turk cografyaci yazar ve egitimci Faik Sabri DuranCografyaci yazar ve egitimci Faik Sabri Duran 1930 yilindaDogum1882 Uskudar Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum1943MeslekYazar cografyaci ogretim uyesi egitmenMilliyetTurkKonuCografyaEylul 1908 tarihli Resimli Kitab dergisinde Faik Sabri BeyHayatiFaik Sabri Duran 1882 yilinda olan Uskudar da dogdu Ilkokulu Ravzaj Terakki okulunda orta ogrenimini de Uskudar Idadisi nde yaptiktan sonra 1908 de Fransa ya gonderildi O siralar morfolojide taninmis Amerikali cografyaci in Avrupa da konferans seklinde verdigi derslere de katildi 1912 yilinda ndeki ogrenimini tamamlayarak yurda dondu ve burada da kendi onculugunde acilan Edebiyat Subesinde Cografya Ogretmenligine basladi Henuz ogrenciyken ogrenim gormek uzere gittigi Avrupa da Guney Ingiltere ye seyahatler yapip orasi hakkinda Istanbul da cikan gunluk gazete ve dergilerde Avrupa Mektuplari adi altinda yazilar yayinlanmasini sagladi Basarilarindan dolayi II Abdulhamit tarafindan 10 madalyayla odullendirildi Universite subesinin acilmasina yardimindan baska I Dunya Savasi sirasinda Almanya dan davet edilen Prof Erich Obst ile birlikte kurulmasina onculuk etmistir 1920 den sonra ogretmenlik ve idari gorevlerde de bulunmustur Bunlarin arasinda ve bulunmaktadir Faik Sabri Duran 1941 yilinda toplanan Birinci Cografya Kongresi nin calismalarina katildi ayrica Turk Cografya Kurumu nun kuruculari arasinda yer aldi Faik Sabri nin ilkogretim donemlerinde bile cografyaya karsi olan ilgisi bulunmaktaydi Japon filosunun Istanbul u ziyareti sirasinda birkac Japon subay okulunu ziyaret etmistir Kucuk Faik Sabri nin tahtaya cizmis oldugu duzgun ve Japonya hakkinda verdigi bilgiler Japonlarin dikkatini cekmis ve onu gemilerine davet etmislerdir Japonlar kucuk Faik Sabri ye ipekli kagitlara basilmis Japonya resimleri hediye etmislerdir Mesleki hayatiFerikoy Mezarligi nda yer alan mezari Turkiye de adi cografya ile ozdeslesmis olan Faik Sabri Duran in basta cografya atlaslari ve haritalari olmak uzere cok sayida cografya doga ve gezi kitabi vardir Onun hazirladigi renkli cografya atlaslari cok uzun yillar ilk ve ortaogretim okullarinda ders kitabi olarak okutulmus ve hala okutulmaya devam etmektedir Faik Sabri ile birlikte Musavver Muhit ve Resimli Kitap dergilerini cikarmistir 1932 yilinda da Zekeriya Sertel ile birlikte Hayat Ansiklopedisi ni cikarmistir Istanbul Darulfununu ndayken muderris unvanini kullanan Faik Sabri Duran Darulfunun un 1 Agustos 1933 te bir kanunla Istanbul Universitesi ne donusturulmesiyle profesor unvanini almistir Faik Sabri Avrupa adli eserinin onsozunde cografyanin yalnizca ulke ve sehir isimlerini ogreten bir bilim olmaktan cikip cagina ayak uydurabilen daha analitik bir bilim olmasi gerektigini vurgulamistir 1918 1919 ogretim yillarinda Darulfunun da erkek ogrenciler kadar kiz ogrencilerinde ayni egitimi almasi ve bu egitimin ayni siniflarda uygulanmasi ilk defa Faik Sabri nin cografya dersinde olmustur Bu uygulama diger subelere ornek teskil etmistir Faik Sabri Duran 1913 yilinda Darulfunun Salonunda Almanya ve Almanlar baslikli bir konfreans vermistir Verilen konferansta Almanya nin siyaseti demografik yapisi ekonomisi ve disiplini uzerinde durmustur 1920 senesinde Darulfunun daki mesleginden istifa edip Londra ve Paris te bir takim iktisadi isler yurutmustur Hatta o siralar Paris te acilan Milletlerarasi Tezyini Sanayi sergisinde kendi devletini fahri baskomserlik vazifesi gormustur Bu sirada yayinci askini kaybetmeyerek Aksam Gazetesi ve Cumhuriyet Gazetesi Avrupa dan makaleler gondermistir Yazar Ilhami Soysal 1978 de yayimladigi Turkiye ve Dunyada Masonluk ve Masonlar adli kitabinin Cumhuriyet Sonrasi Masonlari adli bolumunde Faik Sabri Duran in da bir Mason oldugundan bahseder Faik Sabri Duran in vefatinin ardindan donemin gazeteleri olan Tan Aksam Vakit ve Cumhuriyet hayati ve calismalari hakkinda yazilara yer vermistir EserleriKitaplar Eski yaziyla basilanlar Buzlar Arasinda Bir Kis Jul Vern den 1904 Mosyo Elektrik 1904 15 Yasinda Bir Kaptan Jul Vern den 1906 Muntehap Parcalar 1906 Sehaifi Guzide 1906 Bir Haftada Devrialem 1906 XVIII inci Asir Vakayii Nasrullah 1910 Osmanli Cografya i Iktisadisi 1913 Cocuklara Cografya Hikayeleri 1914 Cocuklara Ilk Devrialem 1914 Asya Asya i Sarki Adalar Afrika 1915 Yeni Avrupa Cografyasi 1915 Amerika ve Avustralya 1916 Buyuk Milletlerden Ingilizler ve Macarlar Kanaat 1914 Yeni Avrupa Cografyasi Hilmi III uncu tabi Bes Kit a Cografyasi Hilmi 1926 Ameli Topografya Mumareseleri Kanaat 1927 Ulumu Tabiiye ve Riyaziye Cep Muhtirasi Kanaat 1928 Latin harfleriyle basilanlar Cografya Ders Hazirliklari Kanaat Kutuphanesi 1931 Turkiye Cografyasi Kanaat Kutuphanesi II tabi 1932 Jul Vern Hayati ve Eserleri Kanaat Kutuphanesi 1932 Cocuklara Cografya Dersleri I ve II kisimlar Turk Kitapciligi Ltd Sirketi 1932 Buyuk Devletler ve Komsu Hukumetler Cografyasi Devlet Matbaasi 1933 Bay Behcet le birlikte Umumi Cografya Dersleri Kanaat Kutuphanesi II tabi 1933 Cografya Orta Sinif 2 Kanaat Kutuphanesi II tabi 1933 Yeni Turkiye Cografyasi Orta Sinif III Kanaat Kutuphanesi III tabi 1933 Cografya Defterleri Yeni Seri No 1 7 Kanaat Kutuphanesi 1934 Cografya Orta Sinif 1 Kanaat Kutuphanesi III tabi 1934 Hayvanlar Alemi Aksam Matbaasi ve Kanaat Kitabevi 1934 Istanbul dan Londra ya Sileple Bir Yolculuk Aksam Matbaasi 1934 Arzin Merkezine Seyahat Aksam Matbaasi 1934 Nereden Geliyoruz Aksam Matbaasi 1934 Cografyaya Ilk Adim Aksam Matbaasi 1934 Cografyaya Kiraatleri Aksam Matbaasi 1934 Bir Turk Kizinin Amerika Yolculugu Aksam Matbaasi 1935 Yeryuzu Gokyuzu Aksam Matbaasi ve Kanaat Kitabevi 1935 Akdeniz de Bir Yaz Gezintisi 1938 Insanlar Alemi Kanaat Kitabevi 1939 Kasifler Alemi Kanaat Kitabevi 1944 Faik Sabri Duran bu kitabi bitiremeden olmus 144 uncu sayfadan sonra bir heyet kitabi tamamlamistir Atlaslar Ilk Atlas Kanaat Kutuphanesi II tabi 1933 Orta Atlas Kanaat Kutuphanesi II tabi 1934 Buyuk Atlas 1937 Farkli olceklerde sayisiz haritaAnsiklopedi Cocuk Ansiklopedisi 1927 1928 yillari arasinda Sabiha Sertel ve Zekeriya Sertel le birlikte Eski yazi Hayat Ansiklopedisi 10 cilt 1932 1936 yillari arasinda Zekeriya Sertel yazar Mehmet Samih Fethi ve Salih Murat ile birlikte Bugunun Buyuk Devletleri Kitapciklari Faik Sabri Duran in 1937 1938 yillari arasinda yayimladigi Bugunun Buyuk Devletleri Kitapciklari serisinden Bugunku Japonya nin kapagi Faik Sabri Duran II Dunya Savasi oncesinde yaklasan savasa katilmasi muhtemel ulkelerle ilgili otuz ikiser sayfalik kitapciklar yayimlamisti Yenigun Nesriyat tarafindan 20x28 cm ebadinda basilan karton kapakli bu egitici populer kitapciklar bol sayida fotograf da iceriyordu Bugunku Almanya 1937 Bugunku Ingiltere 1937 Bugunku Italya 1937 Bugunku Fransa 1937 Bugunku Rusya 1937 Bugunku Japonya Bugunku Amerika 1938 Bugunku Turkiye 1938 Kaynakca a b c AKYOL I H 1944 Olumlerinin Yildonumu Munasebetiyle Muderris Faik Sabri Duran ve Profesor Ernest Chaput Turk Cografya Dergisi sayi V VI s 143 152 Ankara Ertek T A ve Ozbakan F 2012 Turk Cografya Kurumu Tarihcesi Turk Cografya Kurumu Yayinlari s 16 Istanbul Ulusan S 2008 1913 te Faik Sabri Bey in Gozunden Almanlar ve Almanya Sakarya Univ Fen Edebiyat Dergisi Sayi 1 Sakarya Soysal Ilhami 1978 Turkiye ve Dunyada Masonluk ve Masonlar 2 Basim bas Der Yayinlari ss sayfa 385 Duran Faik Sabri 1935 Bir Turk Kizinin Amerika Yolculugu Aksam Matbaasi ss sayfa 4 Faik Sabri Duran in Cikan Eserlerin Bazilari adli tanitim sayfasi