Feleknas Uca (d. 17 Eylül 1976),Yezidi asıllı Türk siyasetçidir. 1999'dan 2009'a kadar Almanya'dan Avrupa Parlamentosu üyesiydi ve Die Linke'de görev yaptı. Feleknas Uca, kadar dünyanın tek Yezidi parlamenteriydi. Haziran 2015'te Diyarbakır'dan milletvekili seçildi.
Feleknas Uca | |
---|---|
Uca, 2004 | |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 25, 26 ve 27. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 23 Haziran 2015 - 14 Mayıs 2023 | |
Seçim bölgesi | Haziran 2015 - Diyarbakır Kasım 2015 - Diyarbakır 2018 - Batman |
Avrupa Parlamentosu Milletvekili | |
Görev süresi 13 Haziran 1999 - 7 Haziran 2009 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 17 Eylül 1976 Aşağı Saksonya, Celle, Batı Almanya |
Partisi | Demokratik Sosyalizm Partisi (1999-2007) Sol Parti (2007-2009) Halkların Demokratik Partisi (2015-günümüz) |
Dini | Ezidilik |
Resmî site | http://www.feleknasuca.de/ |
Yaşamı
Feleknas Uca, 17 Eylül 1976'da Batı Almanya'nın Aşağı Saksonya eyaletinin Celle kentinde, aslen Türkiye göçmeni bir Yezidi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doktor asistanı olarak staj yapmadan önce Celle'deki mezun oldu ve Abitur'unu uzaktan eğitimle tamamladı. 2010 yılında kadın ve çocuk haklarına odaklanan Feleknas Uca Vakfı'nı kurdu. Uca aynı zamanda 'in yerel sözcülüğünü de üstlenmiştir. Temmuz 2014'e kadar Celle'de yaşayan Feleknas Uca, daha sonra Türkiye, Diyarbakır'a taşınmıştır.
Siyasi kariyeri
Avrupa
yılında 22 yaşındayken Demokratik Sosyalizm Partisinin ulusal listesinde altı sıradan beşinci olarak Avrupa Parlamentosuna seçildi. 5. Avrupa Parlamentosunda (1999-2004) Parlamentonun Kültür, Eğitim ve Medya ve Fırsat Eşitliği komitelerinde yer aldı.Türkiye'deki Kürt yanlısı gruplarla yakın ilişkilerini sürdürdü. AB-Türkiye ortak parlamento komitesinin bir üyesiydi.
PDS'nin 6. Avrupa Parlamentosu (2004-2009) için aday belirleme sürecinde Uca, PDS ulusal listesinde yedinci sıraya gerileyerek koltuğunu ciddi bir baskı altında bıraktı. Ancak seçimlerde son başarılı sıradan geri döndü.
Avrupa Parlamentosunda görev yaparken, Kürt yanlısı tutumları nedeniyle Türkiye'de tartışmalara neden oldu. 2005 yılında Demokratik Halk Partisi (DEHAP), Uca'nın Kürtçe yaptığı ve seçim barajının %10'dan düşürülmesi, genel af ilan edilmesi ve tüm askerî eylemlerin askıya alınması çağrısında bulunduğu bir konuşma nedeniyle Türk polisi tarafından soruşturuldu.
Uca 2009 yılında Avrupa Parlamentosundan ayrıldı. 2012 yılında, Türkiye'deki cezaevlerinde bulunan Kürt mahkûmlara çok sayıda B1 vitamini götürmeye çalıştığı için İstanbul Havalimanı'nda gözaltına alındı ve Almanya'ya sınır dışı edildi.
Türkiye
Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde Diyarbakır'da HDP listesinden milletvekili seçilen Uca, Batman'dan seçilen Ali Atalan ile birlikte TBMM'deki ilk Yezidi milletvekilleri olmuşturlar. Mecliste, Türkçesinin iyi olmaması ve bu yüzden Kürtçe yemin etmek istemesi kamuoyunda tartışma konusu olmuştur. 23 Haziran 2015 tarihinde meclis yeminini Türkçe olarak etmiştir.
Kasım 2015 Diyarbakır ve 2018 genel seçimlerinde Batman milletvekili adayı olmuş ve seçilmiştir.
Siyasi pozisyon
Kürt siyaseti
2015'te Cizre'deki sokağa çıkma yasağı sırasında Cizre'ye yürüyen milletvekili heyetinin bir üyesiydi. Kürt dilinin kullanımını desteklemekte, Kürtçe tiyatro oyunlarının, etkinliklerin yasaklanmasına ve Kürtçe eğitim veren kişilerin gözaltına alınmasına karşı çıkmaktadır.Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) tarafından yönetilen belediyelerde uygulanan eşbaşkanlık sistemini desteklemekte ve BDP'nin seçilmiş belediye başkanları yerine devletin atadığı kayyumların belediye başkan vekili olarak görev yapmasını kınamaktadır.
Dış siyaset
AB-Türkiye ortak heyetinin Türkiye üyesi ve HDP'nin dış ilişkiler eş sözcüsüdür.Suriye Kürdistanı'nda Demokratik Birlik Partisi (PYD) liderliğindeki özerk hükümeti desteklemektedir. Ayrıca Irak'ta IŞİD'e (İD) karşı Yezidileri savundukları için PKK'ya minnettardır.
Yasal kovuşturma
2017 yılında terör propagandası yapmaktan yargılanmıştır.Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Bekir Şahin, 17 Mart 2021 tarihinde Anayasa Mahkemesinde Uca ve diğer 686 HDP'li siyasetçi için beş yıl siyasi faaliyet yasağı talep eden bir dava açtı. Dava, HDP'nin PKK ile örgütsel bağlantısı olduğu iddiasıyla kapatılması talebiyle birlikte açıldı.
Kişisel yaşamı
Çok iyi derecede Almanca, Kürtçe ve orta derecede İngilizce bilmektedir.
Kaynakça
- ^ a b . 19 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2009.
- ^ "Halkların Bahçesi adını yakıştırdığı meclisin ilk Ezidi milletvekili FELEKNAS UCA". cumhuriyet.com.tr. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.
- ^ . 2 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008.
- ^ . CZ – Cellesche Zeitung (Almanca). 13 Haziran 2010. 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ "5th parliamentary term | Feleknas UCA | MEPs | European Parliament". www.europarl.europa.eu (İngilizce). 12 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ "6th parliamentary term | Feleknas UCA | MEPs | European Parliament". www.europarl.europa.eu (İngilizce). 12 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ "Feleknas Uca sınır dışı edildi". Cumhuriyet. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ "Ezidi vekil Uca Türkçe öğreniyor, Milliyet Gaztesi, 6 Haziran 2015". 12 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2015.
- ^ "In protest of ban on Kurdish, HDP deputy reads out same speech in Kurdish and German". Bianet. 13 Aralık 2021. 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2021.
- ^ Fornies, David (21 Aralık 2016). ""Either in Parliament or under arrest, I will go on with our struggle"". Nationalia. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2021.
- ^ "Partnerdelegation | Mitglieder | D-TR | Delegationen | Europäisches Parlament". www.europarl.europa.eu (Almanca). 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2019.
- ^ "'İzmir attack is a result of government's criminalization policy against HDP'". Bianet. 18 Haziran 2021. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ a b Bachmann, Anita (1 Nisan 2017). ""Erdogan werden nicht einmal die Gerichte stoppen"". (Almanca). ISSN 0774-6156. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2021.
- ^ "Feleknas Uca on trial for Cemil Bayık's comments on ANF". ANF News (İngilizce). 12 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ a b "HDP indictment seeks political ban for 687 members, including Demirtaş, Buldan and Sancar". Bianet. 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
- ^ "Turkish prosecutor seeks political ban on 687 pro-Kurdish politicians". www.duvarenglish.com. Gazete Duvar. 18 Mart 2021. 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2021.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Feleknas Uca ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Feleknas Uca d 17 Eylul 1976 Yezidi asilli Turk siyasetcidir 1999 dan 2009 a kadar Almanya dan Avrupa Parlamentosu uyesiydi ve Die Linke de gorev yapti Feleknas Uca kadar dunyanin tek Yezidi parlamenteriydi Haziran 2015 te Diyarbakir dan milletvekili secildi Feleknas UcaUca 2004Turkiye Buyuk Millet Meclisi 25 26 ve 27 Donem MilletvekiliGorev suresi 23 Haziran 2015 14 Mayis 2023Secim bolgesi Haziran 2015 Diyarbakir Kasim 2015 Diyarbakir 2018 BatmanAvrupa Parlamentosu MilletvekiliGorev suresi 13 Haziran 1999 7 Haziran 2009Kisisel bilgilerDogum 17 Eylul 1976 47 yasinda Asagi Saksonya Celle Bati AlmanyaPartisi Demokratik Sosyalizm Partisi 1999 2007 Sol Parti 2007 2009 Halklarin Demokratik Partisi 2015 gunumuz Dini EzidilikResmi site http www feleknasuca de YasamiFeleknas Uca 17 Eylul 1976 da Bati Almanya nin Asagi Saksonya eyaletinin Celle kentinde aslen Turkiye gocmeni bir Yezidi ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Doktor asistani olarak staj yapmadan once Celle deki mezun oldu ve Abitur unu uzaktan egitimle tamamladi 2010 yilinda kadin ve cocuk haklarina odaklanan Feleknas Uca Vakfi ni kurdu Uca ayni zamanda in yerel sozculugunu de ustlenmistir Temmuz 2014 e kadar Celle de yasayan Feleknas Uca daha sonra Turkiye Diyarbakir a tasinmistir Siyasi kariyeriAvrupa yilinda 22 yasindayken Demokratik Sosyalizm Partisinin ulusal listesinde alti siradan besinci olarak Avrupa Parlamentosuna secildi 5 Avrupa Parlamentosunda 1999 2004 Parlamentonun Kultur Egitim ve Medya ve Firsat Esitligi komitelerinde yer aldi Turkiye deki Kurt yanlisi gruplarla yakin iliskilerini surdurdu AB Turkiye ortak parlamento komitesinin bir uyesiydi PDS nin 6 Avrupa Parlamentosu 2004 2009 icin aday belirleme surecinde Uca PDS ulusal listesinde yedinci siraya gerileyerek koltugunu ciddi bir baski altinda birakti Ancak secimlerde son basarili siradan geri dondu Avrupa Parlamentosunda gorev yaparken Kurt yanlisi tutumlari nedeniyle Turkiye de tartismalara neden oldu 2005 yilinda Demokratik Halk Partisi DEHAP Uca nin Kurtce yaptigi ve secim barajinin 10 dan dusurulmesi genel af ilan edilmesi ve tum askeri eylemlerin askiya alinmasi cagrisinda bulundugu bir konusma nedeniyle Turk polisi tarafindan sorusturuldu Uca 2009 yilinda Avrupa Parlamentosundan ayrildi 2012 yilinda Turkiye deki cezaevlerinde bulunan Kurt mahkumlara cok sayida B1 vitamini goturmeye calistigi icin Istanbul Havalimani nda gozaltina alindi ve Almanya ya sinir disi edildi Turkiye Haziran 2015 Turkiye genel secimlerinde Diyarbakir da HDP listesinden milletvekili secilen Uca Batman dan secilen Ali Atalan ile birlikte TBMM deki ilk Yezidi milletvekilleri olmusturlar Mecliste Turkcesinin iyi olmamasi ve bu yuzden Kurtce yemin etmek istemesi kamuoyunda tartisma konusu olmustur 23 Haziran 2015 tarihinde meclis yeminini Turkce olarak etmistir Kasim 2015 Diyarbakir ve 2018 genel secimlerinde Batman milletvekili adayi olmus ve secilmistir Siyasi pozisyonKurt siyaseti 2015 te Cizre deki sokaga cikma yasagi sirasinda Cizre ye yuruyen milletvekili heyetinin bir uyesiydi Kurt dilinin kullanimini desteklemekte Kurtce tiyatro oyunlarinin etkinliklerin yasaklanmasina ve Kurtce egitim veren kisilerin gozaltina alinmasina karsi cikmaktadir Demokratik Bolgeler Partisi DBP tarafindan yonetilen belediyelerde uygulanan esbaskanlik sistemini desteklemekte ve BDP nin secilmis belediye baskanlari yerine devletin atadigi kayyumlarin belediye baskan vekili olarak gorev yapmasini kinamaktadir Dis siyaset AB Turkiye ortak heyetinin Turkiye uyesi ve HDP nin dis iliskiler es sozcusudur Suriye Kurdistani nda Demokratik Birlik Partisi PYD liderligindeki ozerk hukumeti desteklemektedir Ayrica Irak ta ISID e ID karsi Yezidileri savunduklari icin PKK ya minnettardir Yasal kovusturma2017 yilinda teror propagandasi yapmaktan yargilanmistir Yargitay Cumhuriyet Savcisi Bekir Sahin 17 Mart 2021 tarihinde Anayasa Mahkemesinde Uca ve diger 686 HDP li siyasetci icin bes yil siyasi faaliyet yasagi talep eden bir dava acti Dava HDP nin PKK ile orgutsel baglantisi oldugu iddiasiyla kapatilmasi talebiyle birlikte acildi Kisisel yasamiCok iyi derecede Almanca Kurtce ve orta derecede Ingilizce bilmektedir Kaynakca a b 19 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2009 Halklarin Bahcesi adini yakistirdigi meclisin ilk Ezidi milletvekili FELEKNAS UCA cumhuriyet com tr 3 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2020 2 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2008 CZ Cellesche Zeitung Almanca 13 Haziran 2010 13 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2020 5th parliamentary term Feleknas UCA MEPs European Parliament www europarl europa eu Ingilizce 12 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 6th parliamentary term Feleknas UCA MEPs European Parliament www europarl europa eu Ingilizce 12 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Feleknas Uca sinir disi edildi Cumhuriyet 8 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2023 Ezidi vekil Uca Turkce ogreniyor Milliyet Gaztesi 6 Haziran 2015 12 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2015 In protest of ban on Kurdish HDP deputy reads out same speech in Kurdish and German Bianet 13 Aralik 2021 13 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2021 Fornies David 21 Aralik 2016 Either in Parliament or under arrest I will go on with our struggle Nationalia 14 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2021 Partnerdelegation Mitglieder D TR Delegationen Europaisches Parlament www europarl europa eu Almanca 15 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2019 Izmir attack is a result of government s criminalization policy against HDP Bianet 18 Haziran 2021 14 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan a b Bachmann Anita 1 Nisan 2017 Erdogan werden nicht einmal die Gerichte stoppen Almanca ISSN 0774 6156 14 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2021 Feleknas Uca on trial for Cemil Bayik s comments on ANF ANF News Ingilizce 12 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 a b HDP indictment seeks political ban for 687 members including Demirtas Buldan and Sancar Bianet 29 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2021 Turkish prosecutor seeks political ban on 687 pro Kurdish politicians www duvarenglish com Gazete Duvar 18 Mart 2021 12 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2021 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Feleknas Uca ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir