Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Finlandiya Parlamentosu (Fince: Suomen eduskunta), 9 Mayıs 1906'da kurulan Finlandiya'nın tek kamaralı yüksek yasama organıdır. Finlandiya Anayasası uyarınca, egemenlik halka aittir ve bu güç Parlamentoya verilmiştir. Parlamento, her dört yılda bir, D'Hondt sistemi kullanılarak seçilen 200 üyeden oluşur. Bu üyelerin 199'u Finlandiya'dan 1 tanesi ise Åland'dan seçilir.
| Finlandiya Parlamentosu Suomen eduskunta Finlands riksdag | |
|---|---|
 | |
| Tür | |
| Tür | |
| Tarih | |
| Kuruluş | 9 Mayıs 1906 |
| Önceki | |
| Başkanlık | |
Başkan | |
Birinci Başkan Yardımcısı | , Gerçek Finler 12 Nisan 2023 tarihinden beri |
İkinci Başkan Yardımcısı | , Sosyal Demokrat Parti 12 Nisan 2023 tarihinden beri |
| Yapı | |
| Sandalye | 200 |
 | |
Siyasi gruplar | Hükûmet (109)
Muhalefet (91)
|
| Komisyonlar | 17
|
Görev süresi | Dört yıl |
| Maaş | Aylık 6,614€ 4 yıldan fazla görev yapan milletvekilleri için aylık 6,945€, 12 yıldan fazla görev yapan milletvekilleri için aylık 7,408€ |
| Seçimler | |
| Seçim bölgesi nispi temsil | |
Son seçim | 2 Nisan 2023 |
| Toplantı yeri | |
 | |
| Parlamento Binası, Helsinki | |
| Website | |
| Anayasa | |
| Dipnotlar | |
Mevzuat, Hükûmet veya Parlamento üyelerinden biri tarafından başlatılabilir. Finlandiya Parlamentosu yasaları kabul eder, devlet bütçesine karar verir, uluslararası anlaşmaları onaylar ve hükûmetin faaliyetlerini denetler. Bu özelliklerinin dışında Finlandiya Hükûmeti'nin istifasını sağlayabilir, başkanlık vetolarını geçersiz kılabilir ve anayasayı değiştirebilir. Anayasada değişiklik yapabilmek için değişikliklerin birbiri ardına iki seçim parlamentosu tarafından onaylanması, aralarında 166/200 çoğunluk ile olağanüstü hâl yasası olarak kabul edilmesi gerekiyor. Milletvekillerinin çoğu siyasi partilerin parlamento gruplarında çalışıyor. Parlamento şu anda dokuz parlamento grubundan oluşmaktadır. 1905'te Parlamentonun kurulmasından bu yana, meclis çoğunluğu tek bir parti tarafından, 1916 seçimlerinde Sosyal Demokratlar tarafından bir kez toplandı. Bu nedenle, Hükûmetin Parlamentoda çoğunluk kazanabilmesi için koalisyon hükûmetleri tercih edilmektedir. Bunlar genellikle tarihsel olarak büyük üç partiden en az ikisi tarafından oluşturulur: Sosyal Demokratlar, Merkez ve Ulusal Koalisyon. Bakanlar genellikle milletvekillerinden seçilir ancak bu konuda bir zorunluluk yoktur. Parlamento, Helsinki'nin merkezinde bulunan Parlamento Binası'nda toplanır.
İsim
Fince
Parlamentonun Fince adı eduskunta'dır. Bu kelime 1906'da tek meclisli Parlamentosu kurulduğunda Temsilciler Meclisi'nin yakın bir anlamınıdır. Bu kelime çoğunlukla Finlandiya'nın yasama organını ifade etmek için kullanılır, ancak herhangi bir ülkedeki yasama organları için genel bir terim olarak da kullanılabilir.
İsveççe
İsveççe'de, Parlamentonun adı riksdag'dır. Bu aynı zamanda İsveç yasama meclisinin genel terimidir. Bu kelime incelendiğinde; Rike, bağımsız devlet, Dag ise konferans anlamlarına gelmektedir. Bağımsızlıktan önce, 1919 Anayasası'na kadar Parlamento, İsveççede ''lantdagen'' olarak biliniyordu.
Tarihi
Bağımsızlıktan önce, 1919 Anayasa Yasası'na kadar, Parlamento İsveççe'de ''lantdagen'' olarak biliniyordu. Finlandiya'nın tek meclisli Parlamentosu 1906'da Parlamento Yasası ile kurulduğunda, Finlandiya, mutlak bir hükümdarla değil, Büyük Dük olarak hüküm süren Rus Çarının altında özerk bir büyük dükalık ve prenslikti. Evrensel oy hakkı uygulandı, bu da Finlandiya'yı evrensel oy hakkı benimseyen ikinci ülke haline getirdi. Kadınlar hem oy kullanabilir hem de seçimlerde aday olabilirlerdi. Parlamento'ya ilk seçim 1907'de yapıldı. İlk Parlamentonun 19 kadın temsilcisi vardı ve bu durum o zamanlarda eşi görülmemiş bir sayıydı. Parlamentodaki kadın sayısı 1913'te 21'e ulaştı.
Yeni Parlamentonun ilk yılları zorlu geçti.1908-1916 yılları arasında Finlandiya Parlamentosu'nun gücü Rus Çarı II. Nikolay tarafından nötürleştirildi. Parlamento feshedildi ve neredeyse her yıl yeni seçimler yapıldı.
Finlandiya Parlamentosu Rusya'da 1917 Şubat Devrimi'nden (İlk Devrim) sonra ilk kez gerçek siyasi gücünü kazandı. Finlandiya bağımsızlığını 6 Aralık 1917'de ilan etti ve 1918'in kış ve ilkbaharında, Beyaz Muhafız olarak bilinen Senato kuvvetlerinin sosyalist Kızıl Muhafız'ı yendiği bir iç savaş sona erdi
Savaştan sonra monarşistlerin ve cumhuriyetçilerin ülkenin hükûmet biçimi üzerine tartışmaları başladı. Monarşistler, Parlamento 1918 sonbaharında Finlandiya Kralı olarak bir Alman prensini seçtiğinde zafer kazanmış gibi görünüyordu. Bu karar hükümdarları olan diğer İskandinav ülkelerine dayanarak verildi. Bununla birlikte, seçilmiş kral 11 Kasım 1918'de Alman İmparatorluğu I. Dünya Savaşı'nda yenildikten sonra tahttan çekildi. 1919 parlamento seçimlerinde cumhuriyetçi partiler, sandalyelerin dörtte üçünü kazandı. Finlandiya parlamenter sisteme sahip bir cumhuriyet haline geldi, ancak güçlü bir devlet başkanını tercih eden monarşist partileri rahatlatmak için Finlandiya Cumhurbaşkanı'na geniş yetkiler verildi.
Sovyetler Birliği, Kış Savaşı'nda Finlandiya'ya saldırdığında, Aralık 1939 başlarında Parlamento tahliye edildi ve yasama organı geçici olarak Batı Finlandiya'da cepheden uzak bir kasaba olan Kauhajoki'ye taşındı. Parlamento, sonuncusu 12 Şubat 1940'ta olmak üzere Kauhajoki'de 34 genel kurul gerçekleştirdi. Bir başka geçici yer değiştirme, Parlamentonun komşu Sibelius Akademisi'nde toplandığı 2015-2017'de Parlamento Binası'nın yenilenmesi sırasında görülmüştür.
Parlamenter sistemi kuran 1919 Anayasası, 70 yıl boyunca önemli bir değişiklik geçirmedi. Anayasa, siyasi azınlıklar için çok güçlü korumalar uyguladığı için, mevzuat ve devlet finansmanındaki değişikliklerin çoğu, üçte birinin nitelikli azınlığı tarafından engellenebilir. Bu, bazı tarafların koalisyon hükûmetlerine girememesiyle birlikte, zayıf, kısa ömürlü kabinelere yol açtı.
Finlandiya anayasasının gözden geçirilmiş 2000 taslağı, Cumhurbaşkanı'nın neredeyse tüm yerli yetkilerini ortadan kaldırarak kabinenin ve Parlamentonun konumunu güçlendirdi.
Seçimler
Parlamentonun 200 temsilcisi, orantılı temsil temelinde doğrudan oy pusulasıyla seçilir. Standart bir seçim dönemi dört yıldır. Seçimler daha önce iki gün sürebilirdi, ancak erken oylama daha popüler hale geldikçe, şimdi bir gün içinde tamamlanıyor; seçim Nisan ayının üçüncü Pazar günü gerçekleştirilir
Seçim tarihinde en az 18 yaşında olan her Finlandiya vatandaşı genel seçimlerde oy kullanma hakkına sahiptir. Normalde seçmen olarak kaydolmaya gerek yoktur ve vatandaşlar posta yoluyla davetiye alırlar. Aktif görevdeki askerî personel, yüksek adli görevliler, Cumhurbaşkanı ve vesayet altındaki kişiler gibi bazı istisnalar dışında, herhangi bir seçmen Parlamento'ya aday olabilir.
Parlamento seçimlerinde Finlandiya 13 seçim bölgesine ayrılmıştır. Her bölgeye verilen temsilci sayısı, her zaman bir temsilci seçen Åland hariç nüfusu ile orantılıdır. İl devlet daireleri, aday listelerini hazırlamak ve seçim sonuçlarını onaylamak için her seçim bölgesinde bir seçim kurulu atar. Adalet Bakanlığı, seçim yapma konusunda nihai sorumluluğa sahiptir.
Finlandiya Cumhurbaşkanı erken seçim çağrısı yapabilir. Anayasanın halihazırda kullanılmakta olan versiyonuna göre, cumhurbaşkanı bunu ancak Başbakan'ın önerisi üzerine ve Parlamento oturumdayken parlamento gruplarına danıştıktan sonra yapabilir. Anayasanın önceki versiyonlarında, Başkan bunu tek taraflı olarak yapma yetkisine sahipti.
Parlamentoda yer almak yüksek bir seçim barajı yoktur. Bu, çok sayıda partinin temsil etmesiyle sonuçlanır. Örneğin 2019'da dokuz parti seçildi ve altısı en az 15 sandalye kazandı. Pek çok parti ve eşik eksikliği nedeniyle, bir partinin salt çoğunluğu kazanması neredeyse imkânsızdır. Parlamento tarihi boyunca, Sosyal Demokratların 1916 seçimlerinde 103 sandalye kazandığı zaman sadece bir parti salt çoğunluk kazanmıştır. 1917'deki bağımsızlıktan bu yana hiçbir parti çoğunluk için gerekli 101 sandalyeyi kazanmamıştır. Bunun yerine, çoğu Finlandiya hükûmeti üç veya daha fazla partinin oluşturduğu koalisyonlar olmuştur. Sosyalist ve sosyalist olmayan bloklar genellikle kendi aralarında yönetmek için yeterli yer kazanamadıkları için, çoğu ideolojik geçmişi olan partiler arasında büyük koalisyonlar olmuştur.
Her seçim bölgesi için koltuklar D'Hondt yöntemine göre atanır. Seçim bölgeleri ilk olarak 1634'ün tarihsel lääni bölümüne dayanıyordu, ancak daha sonra birkaç değişiklik yapıldı. Belirlenmiş bir seçim barajı olmamasına rağmen, birçok seçim bölgesi son on yıllarda nüfus açısından küçülmüştür ve bazıları şimdi altı temsilci seçmektedir. Bu, küçük partilerin bu bölgelerde milletvekilleri kazanmasını zorlaştırmaktadır.
Parlamento grupları
Milletvekilleri parlamento gruplarında (eduskuntaryhmä) çalışır. Parlamenter gruplar siyasi partilere karşılık gelir, ancak ara sıra muhalifler parti grubundan çıkarılabilir ve kendi gruplarını oluşturabilirler. Eylül 2019 itibarıyla biri tek kişilik grup olmak üzere dokuz grup bulunmaktadır. Bir grup genellikle ortak bir pozisyonda oy birliği ile karar almaya çalışır. Bu pozisyon daha sonra parlamento oturumunda parti disiplinine göre oylamayı tanımlar. Her parlamento grubu faaliyetleri için finansman alır ve kendi personeli olabilir.
Hükûmetin oluşumu
Finlandiya Cumhurbaşkanı, yeni bir Fin Hükûmeti'nin kurulması konusunda Parlamento Başkanına ve parlamento gruplarının temsilcilerine danışır. Finlandiya Anayasasına göre, Parlamento, Cumhurbaşkanı tarafından göreve atanan Başbakanı seçer. Başbakan, pratikte ülkenin en güçlü politikacısıdır. Diğer bakanlar Başbakan'ın teklifi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Bireysel bakanlar Parlamento tarafından atanmasa da, güvensiz bir hareketle bireysel olarak görevden alınabilirler. Hükûmet, bir bütün olarak, Parlamentonun güvenine de sahip olmalı ve güvensiz bir hareketten istifa etmelidir. Hükûmetin toplu bakanlık sorumluluğu vardır.
Başbakan seçilmeden önce, parlamento grupları hükûmet platformu ve hükûmetin yapısı hakkında müzakere ederler. Bu müzakerelerin sonuçlarına dayanarak, Cumhurbaşkanı ve meclis gruplarına danıştıktan sonra, Cumhurbaşkanı Başbakan adayı hakkında Parlamento'ya bilgi verir. Parlamento öneriye oy verir ve başarılı olursa aday Başbakan seçilir. Finlandiya'nın esasen her zaman çok partili koalisyon hükûmetleri olmasına rağmen, süreç parti disiplini tarafından daha sorunsuz hale getirilir: koalisyon milletvekilleri çoğunluğu sağlamak için birlikte oy kullanırlar.
Komiteler
Parlamentonun 17 komitesi vardır. Komitelerin çoğunda 17 daimi üye bulunur; Büyük Komite'de 25 üye, Finans Komitesi'nde 17 üye, Denetim ve İstihbarat Gözetim Komiteleri 11 üye bulunur. Bu daimi üyelere ek olarak, komitelerin her birinde bir dizi yedek üye bulunmaktadır. Ortalama olarak her Parlamento üyesi aynı zamanda iki komitenin üyesidir.
Komitelerin çoğu özel komitelerdir, Büyük Komite AB meseleleriyle ilgilenir, fakat aynı zamanda daha geniş bir görev yelpazesine sahiptir. Finlandiya'da anayasa mahkemesi olmadığından, Anayasa Hukuku Komitesi'nin rolü anayasal işleri denetlemektir. Gelecek Komitesi, gelecekteki gelişmelerle ilgili faktörleri değerlendirir ve ilgili uzmanlık alanlarının gelecekteki görünümleriyle ilgili konularda diğer komitelere açıklama yapar. En yeni komite, 2019 yılında oluşturulan İstihbarat Gözetim Komitesi'dir.
| Komiteler |
|---|
| Büyük Komite |
| Anayasa Hukuku Komitesi |
| Dış İlişkiler Komitesi |
| Finans Komitesi |
| Denetim komitesi |
| Yönetim Komitesi |
| Hukuk İşleri Komitesi |
| Ulaştırma ve Haberleşme Komitesi |
| Tarım ve Ormancılık Komitesi |
| Savunma Komitesi |
| Eğitim ve Kültür Komitesi |
| Sosyal İşler ve Sağlık Komitesi |
| Ticaret Komitesi |
| Gelecek Komitesi |
| İstihdam ve Eşitlik Komitesi |
| Çevre Komitesi |
| İstihbarat Gözetim Komitesi |
Seçim Sonuçları
2019
14 Nisan 2019 seçim sonuçları
| Parti | Aldığı Oy | % | Sandalye | +/– |
|---|---|---|---|---|
| Sosyal Demokrat Parti | 545,544 | 17.7 | 40 | +6 |
| Gerçek Finler | 538,731 | 17.5 | 39 | +1 |
| Ulusal Koalisyon Partisi | 523,446 | 17.0 | 38 | +1 |
| Merkez Parti | 423,352 | 13.8 | 31 | –18 |
| Yeşil Birliği | 353,654 | 11.5 | 20 | +5 |
| Sol İttifak | 251,254 | 8.2 | 16 | +4 |
| İsveç Halk Partisi | 139,428 | 4.5 | 9 | 0 |
| Hristiyan Demokratlar | 120,039 | 3.9 | 5 | 0 |
| Şimdi Hareketi | 69,355 | 2.3 | 1 | Yeni |
| Mavi Reform | 29,959 | 1.0 | 0 | Yeni |
| Korsan Parti | 18,991 | 0.6 | 0 | 0 |
| Åland Koalisyonu | 11,638 | 0.4 | 1 | 0 |
| Yedi Yıldız Hareketi | 11,403 | 0.4 | 0 | Yeni |
| Vatandaş Partisi | 7,729 | 0.3 | 0 | Yeni |
| Feminist Parti | 6,669 | 0.2 | 0 | Yeni |
| Liberal Parti | 5,043 | 0.2 | 0 | Yeni |
| Komünist Parti | 4,285 | 0.1 | 0 | 0 |
| Hayvan Eşitlik Partisi | 3,356 | 0.1 | 0 | Yeni |
| Önce Fin Halkı | 2,367 | 0.1 | 0 | Yeni |
| Bağımsızlık Partisi | 2,444 | 0.1 | 0 | 0 |
| Komünist İşçi Partisi | 1,294 | 0.0 | 0 | 0 |
| Diğer partiler | 8,511 | 0.3 | 0 | – |
| Toplam | 3,078,492 | 100 | 200 | 0 |
| Kaynak: Vaalit18 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (as of 01.11) | ||||
- ^ Ulusal Koalisyon Partisi'nden ayrıldığında iki sandalyesi vardı, birini seçimde kaybetti.
- ^ Gerçek Finler'den ayrıldığında on dokuz sandalyesi vardı, hepsini seçimde kaybetti.
- ^ Tek sandalyesini seçimde kaybetti.
Kaynakça
- ^ Åland Koalisyonu (1)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2018.
- ^ "Eduskunnan historia". historianhavinaa.net. 9 Nisan 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2018.
- ^ Constitution of Finland (PDF). 1999. s. 1. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ "Mistä tulee sana eduskunta?". eduskunta.fi (Fince). 18 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2019.
- ^ "Riksdagens historia i korthet". eduskunta.fi (İsveççe). 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2019.
- ^ Official Report of Debates. Council of Europe. 1991. s. 113.
- ^ "A Kansas Woman Runs for Congress". The Independent. 13 Temmuz 1914. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012.
- ^ "Parliament to recreate Winter War evacuation". Yle Uutiset (İngilizce). 30 Kasım 2019. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2019.
- ^ PL 64 (2007). "Vaalit 2007" (Fince). yle.fi. 22 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2011.
- ^ (Fince). vn.fi. 15 Mayıs 2002. 4 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2011.
- ^ "Eduskuntaryhmien voimasuhteet". eduskunta.fi (Fince). 14 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2019.
- ^ . Web.eduskunta.fi. 24 Ekim 2011. 28 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2011.
Dış bağlantılar
- Finlandiya Yönetim Sistemi[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Finlandiya Parlamentosu Fince Suomen eduskunta 9 Mayis 1906 da kurulan Finlandiya nin tek kamarali yuksek yasama organidir Finlandiya Anayasasi uyarinca egemenlik halka aittir ve bu guc Parlamentoya verilmistir Parlamento her dort yilda bir D Hondt sistemi kullanilarak secilen 200 uyeden olusur Bu uyelerin 199 u Finlandiya dan 1 tanesi ise Aland dan secilir Finlandiya Parlamentosu Suomen eduskunta Finlands riksdagTurTurTek meclisliTarihKurulus9 Mayis 1906 1906 05 09 OncekiBaskanlikBaskanPetteri Orpo Ulusal Koalisyon Partisi 12 Nisan 2023 tarihinden beriBirinci Baskan Yardimcisi Gercek Finler 12 Nisan 2023 tarihinden beriIkinci Baskan Yardimcisi Sosyal Demokrat Parti 12 Nisan 2023 tarihinden beriYapiSandalye200Siyasi gruplarHukumet 109 Ulusal Koalisyon Partisi 48 Gercek Finler 46 Isvec Halk Partisi 10 Hristiyan Demokratlar 5 Muhalefet 91 Sosyal Demokrat Parti 43 Merkez Parti 23 Yesil Birligi 13 Sol Ittifak 11 1 Komisyonlar17 Buyuk KomiteAnayasa HukukuDisisleriMaliyeHesap DenetimiIstihdam ve EsitlikIdareHukuk IsleriUlastirma ve IletisimTarim ve OrmancilikSavunmaEgitim ve KulturSosyal Isler ve SaglikTicaretGelecekCevreIstihbaratGorev suresiDort yilMaasAylik 6 614 4 yildan fazla gorev yapan milletvekilleri icin aylik 6 945 12 yildan fazla gorev yapan milletvekilleri icin aylik 7 408 SecimlerOylama sistemiSecim bolgesi nispi temsilSon secim2 Nisan 2023Toplanti yeriParlamento Binasi HelsinkiWebsiteeduskunta fiAnayasaDipnotlar Mevzuat Hukumet veya Parlamento uyelerinden biri tarafindan baslatilabilir Finlandiya Parlamentosu yasalari kabul eder devlet butcesine karar verir uluslararasi anlasmalari onaylar ve hukumetin faaliyetlerini denetler Bu ozelliklerinin disinda Finlandiya Hukumeti nin istifasini saglayabilir baskanlik vetolarini gecersiz kilabilir ve anayasayi degistirebilir Anayasada degisiklik yapabilmek icin degisikliklerin birbiri ardina iki secim parlamentosu tarafindan onaylanmasi aralarinda 166 200 cogunluk ile olaganustu hal yasasi olarak kabul edilmesi gerekiyor Milletvekillerinin cogu siyasi partilerin parlamento gruplarinda calisiyor Parlamento su anda dokuz parlamento grubundan olusmaktadir 1905 te Parlamentonun kurulmasindan bu yana meclis cogunlugu tek bir parti tarafindan 1916 secimlerinde Sosyal Demokratlar tarafindan bir kez toplandi Bu nedenle Hukumetin Parlamentoda cogunluk kazanabilmesi icin koalisyon hukumetleri tercih edilmektedir Bunlar genellikle tarihsel olarak buyuk uc partiden en az ikisi tarafindan olusturulur Sosyal Demokratlar Merkez ve Ulusal Koalisyon Bakanlar genellikle milletvekillerinden secilir ancak bu konuda bir zorunluluk yoktur Parlamento Helsinki nin merkezinde bulunan Parlamento Binasi nda toplanir IsimFince Parlamentonun Fince adi eduskunta dir Bu kelime 1906 da tek meclisli Parlamentosu kuruldugunda Temsilciler Meclisi nin yakin bir anlaminidir Bu kelime cogunlukla Finlandiya nin yasama organini ifade etmek icin kullanilir ancak herhangi bir ulkedeki yasama organlari icin genel bir terim olarak da kullanilabilir Isvecce Isvecce de Parlamentonun adi riksdag dir Bu ayni zamanda Isvec yasama meclisinin genel terimidir Bu kelime incelendiginde Rike bagimsiz devlet Dag ise konferans anlamlarina gelmektedir Bagimsizliktan once 1919 Anayasasi na kadar Parlamento Isveccede lantdagen olarak biliniyordu TarihiBagimsizliktan once 1919 Anayasa Yasasi na kadar Parlamento Isvecce de lantdagen olarak biliniyordu Finlandiya nin tek meclisli Parlamentosu 1906 da Parlamento Yasasi ile kuruldugunda Finlandiya mutlak bir hukumdarla degil Buyuk Duk olarak hukum suren Rus Carinin altinda ozerk bir buyuk dukalik ve prenslikti Evrensel oy hakki uygulandi bu da Finlandiya yi evrensel oy hakki benimseyen ikinci ulke haline getirdi Kadinlar hem oy kullanabilir hem de secimlerde aday olabilirlerdi Parlamento ya ilk secim 1907 de yapildi Ilk Parlamentonun 19 kadin temsilcisi vardi ve bu durum o zamanlarda esi gorulmemis bir sayiydi Parlamentodaki kadin sayisi 1913 te 21 e ulasti Yeni Parlamentonun ilk yillari zorlu gecti 1908 1916 yillari arasinda Finlandiya Parlamentosu nun gucu Rus Cari II Nikolay tarafindan noturlestirildi Parlamento feshedildi ve neredeyse her yil yeni secimler yapildi Finlandiya Parlamentosu Rusya da 1917 Subat Devrimi nden Ilk Devrim sonra ilk kez gercek siyasi gucunu kazandi Finlandiya bagimsizligini 6 Aralik 1917 de ilan etti ve 1918 in kis ve ilkbaharinda Beyaz Muhafiz olarak bilinen Senato kuvvetlerinin sosyalist Kizil Muhafiz i yendigi bir ic savas sona erdi Savastan sonra monarsistlerin ve cumhuriyetcilerin ulkenin hukumet bicimi uzerine tartismalari basladi Monarsistler Parlamento 1918 sonbaharinda Finlandiya Krali olarak bir Alman prensini sectiginde zafer kazanmis gibi gorunuyordu Bu karar hukumdarlari olan diger Iskandinav ulkelerine dayanarak verildi Bununla birlikte secilmis kral 11 Kasim 1918 de Alman Imparatorlugu I Dunya Savasi nda yenildikten sonra tahttan cekildi 1919 parlamento secimlerinde cumhuriyetci partiler sandalyelerin dortte ucunu kazandi Finlandiya parlamenter sisteme sahip bir cumhuriyet haline geldi ancak guclu bir devlet baskanini tercih eden monarsist partileri rahatlatmak icin Finlandiya Cumhurbaskani na genis yetkiler verildi Sovyetler Birligi Kis Savasi nda Finlandiya ya saldirdiginda Aralik 1939 baslarinda Parlamento tahliye edildi ve yasama organi gecici olarak Bati Finlandiya da cepheden uzak bir kasaba olan Kauhajoki ye tasindi Parlamento sonuncusu 12 Subat 1940 ta olmak uzere Kauhajoki de 34 genel kurul gerceklestirdi Bir baska gecici yer degistirme Parlamentonun komsu Sibelius Akademisi nde toplandigi 2015 2017 de Parlamento Binasi nin yenilenmesi sirasinda gorulmustur Parlamenter sistemi kuran 1919 Anayasasi 70 yil boyunca onemli bir degisiklik gecirmedi Anayasa siyasi azinliklar icin cok guclu korumalar uyguladigi icin mevzuat ve devlet finansmanindaki degisikliklerin cogu ucte birinin nitelikli azinligi tarafindan engellenebilir Bu bazi taraflarin koalisyon hukumetlerine girememesiyle birlikte zayif kisa omurlu kabinelere yol acti Finlandiya anayasasinin gozden gecirilmis 2000 taslagi Cumhurbaskani nin neredeyse tum yerli yetkilerini ortadan kaldirarak kabinenin ve Parlamentonun konumunu guclendirdi SecimlerParlamentonun 200 temsilcisi orantili temsil temelinde dogrudan oy pusulasiyla secilir Standart bir secim donemi dort yildir Secimler daha once iki gun surebilirdi ancak erken oylama daha populer hale geldikce simdi bir gun icinde tamamlaniyor secim Nisan ayinin ucuncu Pazar gunu gerceklestirilir Secim tarihinde en az 18 yasinda olan her Finlandiya vatandasi genel secimlerde oy kullanma hakkina sahiptir Normalde secmen olarak kaydolmaya gerek yoktur ve vatandaslar posta yoluyla davetiye alirlar Aktif gorevdeki askeri personel yuksek adli gorevliler Cumhurbaskani ve vesayet altindaki kisiler gibi bazi istisnalar disinda herhangi bir secmen Parlamento ya aday olabilir Parlamento secimlerinde Finlandiya 13 secim bolgesine ayrilmistir Her bolgeye verilen temsilci sayisi her zaman bir temsilci secen Aland haric nufusu ile orantilidir Il devlet daireleri aday listelerini hazirlamak ve secim sonuclarini onaylamak icin her secim bolgesinde bir secim kurulu atar Adalet Bakanligi secim yapma konusunda nihai sorumluluga sahiptir Finlandiya Cumhurbaskani erken secim cagrisi yapabilir Anayasanin halihazirda kullanilmakta olan versiyonuna gore cumhurbaskani bunu ancak Basbakan in onerisi uzerine ve Parlamento oturumdayken parlamento gruplarina danistiktan sonra yapabilir Anayasanin onceki versiyonlarinda Baskan bunu tek tarafli olarak yapma yetkisine sahipti Parlamentoda yer almak yuksek bir secim baraji yoktur Bu cok sayida partinin temsil etmesiyle sonuclanir Ornegin 2019 da dokuz parti secildi ve altisi en az 15 sandalye kazandi Pek cok parti ve esik eksikligi nedeniyle bir partinin salt cogunlugu kazanmasi neredeyse imkansizdir Parlamento tarihi boyunca Sosyal Demokratlarin 1916 secimlerinde 103 sandalye kazandigi zaman sadece bir parti salt cogunluk kazanmistir 1917 deki bagimsizliktan bu yana hicbir parti cogunluk icin gerekli 101 sandalyeyi kazanmamistir Bunun yerine cogu Finlandiya hukumeti uc veya daha fazla partinin olusturdugu koalisyonlar olmustur Sosyalist ve sosyalist olmayan bloklar genellikle kendi aralarinda yonetmek icin yeterli yer kazanamadiklari icin cogu ideolojik gecmisi olan partiler arasinda buyuk koalisyonlar olmustur Her secim bolgesi icin koltuklar D Hondt yontemine gore atanir Secim bolgeleri ilk olarak 1634 un tarihsel laani bolumune dayaniyordu ancak daha sonra birkac degisiklik yapildi Belirlenmis bir secim baraji olmamasina ragmen bircok secim bolgesi son on yillarda nufus acisindan kuculmustur ve bazilari simdi alti temsilci secmektedir Bu kucuk partilerin bu bolgelerde milletvekilleri kazanmasini zorlastirmaktadir Parlamento gruplariFinlandiya Parlamentosu nda parti dagilimi 1945 2023 Milletvekilleri parlamento gruplarinda eduskuntaryhma calisir Parlamenter gruplar siyasi partilere karsilik gelir ancak ara sira muhalifler parti grubundan cikarilabilir ve kendi gruplarini olusturabilirler Eylul 2019 itibariyla biri tek kisilik grup olmak uzere dokuz grup bulunmaktadir Bir grup genellikle ortak bir pozisyonda oy birligi ile karar almaya calisir Bu pozisyon daha sonra parlamento oturumunda parti disiplinine gore oylamayi tanimlar Her parlamento grubu faaliyetleri icin finansman alir ve kendi personeli olabilir Hukumetin olusumuFinlandiya Cumhurbaskani yeni bir Fin Hukumeti nin kurulmasi konusunda Parlamento Baskanina ve parlamento gruplarinin temsilcilerine danisir Finlandiya Anayasasina gore Parlamento Cumhurbaskani tarafindan goreve atanan Basbakani secer Basbakan pratikte ulkenin en guclu politikacisidir Diger bakanlar Basbakan in teklifi uzerine Cumhurbaskani tarafindan atanir Bireysel bakanlar Parlamento tarafindan atanmasa da guvensiz bir hareketle bireysel olarak gorevden alinabilirler Hukumet bir butun olarak Parlamentonun guvenine de sahip olmali ve guvensiz bir hareketten istifa etmelidir Hukumetin toplu bakanlik sorumlulugu vardir Basbakan secilmeden once parlamento gruplari hukumet platformu ve hukumetin yapisi hakkinda muzakere ederler Bu muzakerelerin sonuclarina dayanarak Cumhurbaskani ve meclis gruplarina danistiktan sonra Cumhurbaskani Basbakan adayi hakkinda Parlamento ya bilgi verir Parlamento oneriye oy verir ve basarili olursa aday Basbakan secilir Finlandiya nin esasen her zaman cok partili koalisyon hukumetleri olmasina ragmen surec parti disiplini tarafindan daha sorunsuz hale getirilir koalisyon milletvekilleri cogunlugu saglamak icin birlikte oy kullanirlar KomitelerParlamentonun 17 komitesi vardir Komitelerin cogunda 17 daimi uye bulunur Buyuk Komite de 25 uye Finans Komitesi nde 17 uye Denetim ve Istihbarat Gozetim Komiteleri 11 uye bulunur Bu daimi uyelere ek olarak komitelerin her birinde bir dizi yedek uye bulunmaktadir Ortalama olarak her Parlamento uyesi ayni zamanda iki komitenin uyesidir Komitelerin cogu ozel komitelerdir Buyuk Komite AB meseleleriyle ilgilenir fakat ayni zamanda daha genis bir gorev yelpazesine sahiptir Finlandiya da anayasa mahkemesi olmadigindan Anayasa Hukuku Komitesi nin rolu anayasal isleri denetlemektir Gelecek Komitesi gelecekteki gelismelerle ilgili faktorleri degerlendirir ve ilgili uzmanlik alanlarinin gelecekteki gorunumleriyle ilgili konularda diger komitelere aciklama yapar En yeni komite 2019 yilinda olusturulan Istihbarat Gozetim Komitesi dir KomitelerBuyuk KomiteAnayasa Hukuku KomitesiDis Iliskiler KomitesiFinans KomitesiDenetim komitesiYonetim KomitesiHukuk Isleri KomitesiUlastirma ve Haberlesme KomitesiTarim ve Ormancilik KomitesiSavunma KomitesiEgitim ve Kultur KomitesiSosyal Isler ve Saglik KomitesiTicaret KomitesiGelecek KomitesiIstihdam ve Esitlik KomitesiCevre KomitesiIstihbarat Gozetim KomitesiSecim Sonuclari2019 14 Nisan 2019 secim sonuclari Parti Aldigi Oy Sandalye Sosyal Demokrat Parti 545 544 17 7 40 6Gercek Finler 538 731 17 5 39 1Ulusal Koalisyon Partisi 523 446 17 0 38 1Merkez Parti 423 352 13 8 31 18Yesil Birligi 353 654 11 5 20 5Sol Ittifak 251 254 8 2 16 4Isvec Halk Partisi 139 428 4 5 9 0Hristiyan Demokratlar 120 039 3 9 5 0Simdi Hareketi 69 355 2 3 1 YeniMavi Reform 29 959 1 0 0 YeniKorsan Parti 18 991 0 6 0 0Aland Koalisyonu 11 638 0 4 1 0Yedi Yildiz Hareketi 11 403 0 4 0 YeniVatandas Partisi 7 729 0 3 0 YeniFeminist Parti 6 669 0 2 0 YeniLiberal Parti 5 043 0 2 0 YeniKomunist Parti 4 285 0 1 0 0Hayvan Esitlik Partisi 3 356 0 1 0 YeniOnce Fin Halki 2 367 0 1 0 YeniBagimsizlik Partisi 2 444 0 1 0 0Komunist Isci Partisi 1 294 0 0 0 0Diger partiler 8 511 0 3 0 Toplam 3 078 492 100 200 0Kaynak Vaalit18 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde as of 01 11 Ulusal Koalisyon Partisi nden ayrildiginda iki sandalyesi vardi birini secimde kaybetti Gercek Finler den ayrildiginda on dokuz sandalyesi vardi hepsini secimde kaybetti Tek sandalyesini secimde kaybetti Kaynakca Aland Koalisyonu 1 Arsivlenmis kopya 2 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2018 Eduskunnan historia historianhavinaa net 9 Nisan 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2018 Constitution of Finland PDF 1999 s 1 12 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Mayis 2020 Mista tulee sana eduskunta eduskunta fi Fince 18 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2019 Riksdagens historia i korthet eduskunta fi Isvecce 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2019 Official Report of Debates Council of Europe 1991 s 113 A Kansas Woman Runs for Congress The Independent 13 Temmuz 1914 Erisim tarihi 14 Agustos 2012 Parliament to recreate Winter War evacuation Yle Uutiset Ingilizce 30 Kasim 2019 30 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Nisan 2019 PL 64 2007 Vaalit 2007 Fince yle fi 22 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2011 Fince vn fi 15 Mayis 2002 4 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2011 Eduskuntaryhmien voimasuhteet eduskunta fi Fince 14 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2019 Web eduskunta fi 24 Ekim 2011 28 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2011 Dis baglantilarFinlandiya Yonetim Sistemi olu kirik baglanti