Mehmet Fuat Köseraif (d. 1872, İstanbul – ö. 23 Nisan 1949, İstanbul), Türk asker ve dilbilimci. Dilde aşırı Türkçeciliğin öncülerinden kabul edilir.Almanca, Fransızca ve İngilizce bilmekteydi.
Hayatı
Fuat Köseraif, II. Abdülhamid devri vezirlerinden Köse Mehmed Raif Paşa'nın oğlu olarak 1872 yılında İstanbul'da doğdu. Bir süre Galatasaray Lisesi'nde okuduktan sonra lise eğitimi için 1886 yılında Viyana'ya gitti. 1891 yılında Kassel'de bulunan Harp Okuluna girdi. Almanya’dayken ünlü türkolog Arminius Vambery’nin kitaplarını okuyarak Türkçülüğü benimsedi.Prusya Ordusu topçu teğmeni rütbesiyle 1893 yılında İstanbul'a döndü ve yüzbaşı rütbesiyle Hünkâr yaveri olarak numune topçu taburlarına öğretmen olarak atandı. Yurda dönünce Necib Âsım, Veled Çelebi ve Mehmet Emin gibi Türkçülerle tanıştı ve özellikle dil konularına ilgi gösterdi. 1895 yılından itibaren İkdam gazetesinde dilde arılaşma konusunda çeşitli yazılar yazdı. II. Meşrutiyet sonrası 1908 yılında kurulan Türk Derneği kurucuları arasında yer aldı. Türk Derneği dergisindeki makalelerinde, dildeki Arapça ve Farsça kelimelerin yerine eski Türkçe kelimelerin kullanılması ve Türkçe kök ve eklerden yeni karşılıkların türetilmesi görüşlerini savundu. Yazılarında hasta, mektup, kalem, şafak, şair gibi kelimeler yerine sayru, biti, yazma, tanlak, ozan gibi arkaik kelimeler kullanması yanı sıra işlek olmayan Türkçe eklerle, hatta büsbütün yeniden yaratılacak yeni eklerle bile Türkçe kelimelerin türetilebileceği fikirlerinden dolayı Ziya Gökalp tarafından “tasfiyeciliğin lideri” olarak eleştirilmiştir. Buna rağmen Fuat Köseraif'in bu yaklaşımı Cumhuriyetin ilanı sonrası Öztürkçecilik akımının başlamasında etkili oldu. 1932 yılında toplanan I. Türk Dili Kurultayı'nda halk ağzı ve diğer Türk lehçelerinden kelimelerin toplanması için derleme ve tarama çalışmalarının yapılması gerekliliğini dile getirdi.Öz Dilimize Doğru, Yeni Türk ve Türk Dili dergilerinde yazdığı makalelerle Dil Devrimini destekledi. 1936 yılında Albert von Le Coq'tan çeviri yaptığı Türkçe Mani Elyazıları kitabını yayımladı. 1942 yılında Türk Dil Kurumu merkez kurul üyesi oldu ve kurumun etimoloji çalışma kolu başkanlığına getirildi. Aynı yıl anayasa terimlerinin Türkçeleştirilmesi çalışmalarında yer aldı.
Ölümü
Fuat Köseraif 23 Nisan 1949'da İstanbul’da öldü. Kabri İstanbul Feriköy Mezarlığı’ndadır.
Kaynakça
- ^ a b Ziya Gökalp (Temmuz 2019). Türkçülüğün Esasları (PDF). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. ss. 8-9, 127-128. ISBN . 4 Kasım 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ NURİ YÜCE (2012). Dil ve Edebiyat. Dil: Cumhuriyet Dönemi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Tasfiyecilerin temsilcisi Fuat Köseraif’tir.
- ^ M. Şakir Ülkütatşir. (PDF). 26 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b Abdullah Uçman (Ağustos 2022). "Türkçede "Benzeşme ve Sertleşme" Üzerine Fuat Köseraif'ten Rıza Tevfik'e İki Mektup" (PDF), 848. Türk Dil Kurumu. 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ Hüseyin Namık Orkun (1977). Türkçülüğün Tarihi. Kömen Yayınları. s. 63.
- ^ Bayram CEYHAN (2007). Meşrutiyet Döneminde Yapılan Dil Tartışmaları ve Dilde Türkçülük Akımı"Türk Dil Kurumu'nun Kuruluş Sürecinde Mecliste ve Basında Dil Tartışmaları" (PDF). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s. 12. 22 Eylül 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ M. Şakir Ülkütaşır. "Fuat Köseraif ve Dilde Tasfiyecilik" (PDF). s. 100. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ Köse Raif Paşaoğlu Fuat Bey"Birinci Türk Dil Kurultayı - Tezler, Müzakere Zabıtları". Devlet Matbaası. 1933. ss. 216-232.
- ^ Prof Dr. Leyla KARAHAN (29 Haziran 2009). "Atatürk Dönemi Dil Kurultaylarında Türk Dünyası" (PDF). Çukurova Üniversitesi Türkoloji-Makale Bilgi Sistemi. s. 850. 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ Albert von Le Coq (1936). Türkçe Mânî elyazıları (Manichaika). Köseraif, Fuat tarafından çevrildi. Devlet Basımevi.
- ^ Yayın ve Basın İşleri"Üçüncü Türk Dil Kurultayı - Tezler, Müzakare Zabıtları". Devlet Basımevi. 1937. s. 24.
- ^ Dördüncü Türk Dil Kurultayı - Toplantı Tutulgaları, Tezler. Alâeddin Kıral Basımevi. 1943. s. XX, 14.
Bay Faut Köseraif - Türk Dil Kurumu Genel Merkez Kurulu Üyelerinden... Etimoloji Kolumuzun işlerini yeni üstüne alan değerli eski Türkçü ve Türkçeci Fuat Köseraif...
- ^ ANAYASA - Gerekçeler-Taslak-Sözlük. Türk Dil Kurumu. 1942. s. 52.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Fuat Koseraif d 1872 Istanbul o 23 Nisan 1949 Istanbul Turk asker ve dilbilimci Dilde asiri Turkceciligin onculerinden kabul edilir Almanca Fransizca ve Ingilizce bilmekteydi HayatiFuat Koseraif babasi Kose Mehmed Raif Pasa ile beraber Fuat Koseraif II Abdulhamid devri vezirlerinden Kose Mehmed Raif Pasa nin oglu olarak 1872 yilinda Istanbul da dogdu Bir sure Galatasaray Lisesi nde okuduktan sonra lise egitimi icin 1886 yilinda Viyana ya gitti 1891 yilinda Kassel de bulunan Harp Okuluna girdi Almanya dayken unlu turkolog Arminius Vambery nin kitaplarini okuyarak Turkculugu benimsedi Prusya Ordusu topcu tegmeni rutbesiyle 1893 yilinda Istanbul a dondu ve yuzbasi rutbesiyle Hunkar yaveri olarak numune topcu taburlarina ogretmen olarak atandi Yurda donunce Necib Asim Veled Celebi ve Mehmet Emin gibi Turkculerle tanisti ve ozellikle dil konularina ilgi gosterdi 1895 yilindan itibaren Ikdam gazetesinde dilde arilasma konusunda cesitli yazilar yazdi II Mesrutiyet sonrasi 1908 yilinda kurulan Turk Dernegi kuruculari arasinda yer aldi Turk Dernegi dergisindeki makalelerinde dildeki Arapca ve Farsca kelimelerin yerine eski Turkce kelimelerin kullanilmasi ve Turkce kok ve eklerden yeni karsiliklarin turetilmesi goruslerini savundu Yazilarinda hasta mektup kalem safak sair gibi kelimeler yerine sayru biti yazma tanlak ozan gibi arkaik kelimeler kullanmasi yani sira islek olmayan Turkce eklerle hatta busbutun yeniden yaratilacak yeni eklerle bile Turkce kelimelerin turetilebilecegi fikirlerinden dolayi Ziya Gokalp tarafindan tasfiyeciligin lideri olarak elestirilmistir Buna ragmen Fuat Koseraif in bu yaklasimi Cumhuriyetin ilani sonrasi Ozturkcecilik akiminin baslamasinda etkili oldu 1932 yilinda toplanan I Turk Dili Kurultayi nda halk agzi ve diger Turk lehcelerinden kelimelerin toplanmasi icin derleme ve tarama calismalarinin yapilmasi gerekliligini dile getirdi Oz Dilimize Dogru Yeni Turk ve Turk Dili dergilerinde yazdigi makalelerle Dil Devrimini destekledi 1936 yilinda Albert von Le Coq tan ceviri yaptigi Turkce Mani Elyazilari kitabini yayimladi 1942 yilinda Turk Dil Kurumu merkez kurul uyesi oldu ve kurumun etimoloji calisma kolu baskanligina getirildi Ayni yil anayasa terimlerinin Turkcelestirilmesi calismalarinda yer aldi OlumuFuat Koseraif 23 Nisan 1949 da Istanbul da oldu Kabri Istanbul Ferikoy Mezarligi ndadir Kaynakca a b Ziya Gokalp Temmuz 2019 Turkculugun Esaslari PDF Eskisehir Anadolu Universitesi Yayinlari ss 8 9 127 128 ISBN 9789750635670 4 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Subat 2024 NURI YUCE 2012 Dil ve Edebiyat Dil Cumhuriyet Donemi TDV Islam Arastirmalari Merkezi 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tasfiyecilerin temsilcisi Fuat Koseraif tir M Sakir Ulkutatsir PDF 26 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b Abdullah Ucman Agustos 2022 Turkcede Benzesme ve Sertlesme Uzerine Fuat Koseraif ten Riza Tevfik e Iki Mektup PDF 848 Turk Dil Kurumu 15 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Subat 2024 Huseyin Namik Orkun 1977 Turkculugun Tarihi Komen Yayinlari s 63 Bayram CEYHAN 2007 Mesrutiyet Doneminde Yapilan Dil Tartismalari ve Dilde Turkculuk Akimi Turk Dil Kurumu nun Kurulus Surecinde Mecliste ve Basinda Dil Tartismalari PDF Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 12 22 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Subat 2024 M Sakir Ulkutasir Fuat Koseraif ve Dilde Tasfiyecilik PDF s 100 17 Mart 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Subat 2024 Kose Raif Pasaoglu Fuat Bey Birinci Turk Dil Kurultayi Tezler Muzakere Zabitlari Devlet Matbaasi 1933 ss 216 232 Prof Dr Leyla KARAHAN 29 Haziran 2009 Ataturk Donemi Dil Kurultaylarinda Turk Dunyasi PDF Cukurova Universitesi Turkoloji Makale Bilgi Sistemi s 850 25 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Subat 2024 Albert von Le Coq 1936 Turkce Mani elyazilari Manichaika Koseraif Fuat tarafindan cevrildi Devlet Basimevi Yayin ve Basin Isleri Ucuncu Turk Dil Kurultayi Tezler Muzakare Zabitlari Devlet Basimevi 1937 s 24 Dorduncu Turk Dil Kurultayi Toplanti Tutulgalari Tezler Alaeddin Kiral Basimevi 1943 s XX 14 Bay Faut Koseraif Turk Dil Kurumu Genel Merkez Kurulu Uyelerinden Etimoloji Kolumuzun islerini yeni ustune alan degerli eski Turkcu ve Turkceci Fuat Koseraif ANAYASA Gerekceler Taslak Sozluk Turk Dil Kurumu 1942 s 52