Galce, Kelt dillerinin Britonik koluna ait bir dildir. Çoğunlukla Galler'de konuşulur, İngiltere'de de az bir konuşura sahiptir. Tarihsel bağlamda İngilizcede bu dil Kambrian, Kambrik gibi isimlerle bilinir.
Galce | |
---|---|
Galce: Cymraeg veya y Gymraeg | |
Ana dili olanlar | Galler (çoğunluk), İskoçya, İngiltere, Arjantin, ABD, Avustralya |
Konuşan sayısı | |
Dil ailesi | |
Yazı sistemi | Latin |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | cy |
ISO 639-2 | cor |
ISO 639-3 | – |
2011 Birleşik Krallık nüfus sayımlarına göre %27'si (837 bin) Galler'in dışında ve %73'ü (2,2 milyon) ise Galce bilmeyen 3.100.000 Galler vatandaşı bulunmaktadır. Üç yaş ve üstü Galler vatandaşlarının %19'unun (562 bin) Galce konuşabildiği, %77'sinin ise Galceyi hem konuşup hem okuyup hem de yazabildiği aktarılmaktadır.
Galce, 'nun girişimleriyle Galler'de resmî dil olarak kabul edilmiştir.
Galce (Galce: Cymraeg) veya (y Gymraeg), Galce halkına özgü Kelt dil ailesinin bir Brittonik dilidir. Galce Galler'de, İngiltere'de ve Arjantin'deki Chubut eyaletindeki Y Wladfa'da yerel olarak konuşulmaktadır. Galce, tarihsel olarak İngilizcede "British", "Cambrian", "Cambric" ve "Cymric" olarak da bilinir.
2011'deki son nüfus sayımına göre, üç yaş ve üzerindeki Galler nüfusunun 562.016'sı (%19,0) Galce konuşabiliyordu. Aralık 2020'de, Galler nüfusunun üç veya daha fazla yaşındaki %29,1'inin (883.600) Galce konuşabildiği, nüfusun %16,3'ünün (496.300) günlük Galce konuştuğunu bildirdiği rapor edilmiştir.
, Galler'de Galceye resmi statü verdi, bu da onu Birleşik Krallık'ın herhangi bir yerinde yasal olarak resmi olan tek dil haline getirdi ve İngilizce fiili resmi oldu. Hem Galce hem de İngilizce, Senedd'in yasal resmi dilleridir. Galler hükûmeti, 2050 yılına kadar Galce konuşan bir milyona sahip olmayı planlıyor. 1980'den beri, Galce eğitim veren okullara giden çocukların sayısında bir artış ve iki dilli ve iki dilli Gal okullarına gidenlerin sayısında azalma oldu.
Tarihçe
Gal dili İngilizlerin dilinden gelişmiştir. Galli'nin ortaya çıkışı anlık ve açıkça tanımlanabilen bir şey değildi. Bunun yerine, kayma uzun bir süre boyunca meydana geldi, bazı tarihçiler bunun 9. yüzyıla kadar geç olduğunu iddia ettiler, dilbilimci Kenneth H. Jackson tarafından önerilen bir dönüm noktası olan Dyrham Savaşı, askeri bir savaş Batı Saksonlar ve Britanyalılar arasında MS 577'de Güney Batı Britanya'yı Galler ile doğrudan kara temasından ayırdı.
Galler tarihinde sınırları belirsiz dört dönem tanımlanmıştır: İlkel Galce, Eski Galce, Orta Galce ve Modern Galce. Dilin ortaya çıkışından hemen sonraki dönem bazen İlkel Galce olarak adlandırılır, ve ardından Eski Galce dönemi gelir – genellikle 9. yüzyılın başından 12. yüzyıla kadar uzandığı düşünülür. Orta Galler döneminin, Modern Gal döneminin başladığı 14. yüzyıla kadar sürdüğü ve bunun da Erken ve Geç Modern Galce'ye ayrıldığı kabul edilir.
Galce kelimesi, Eski İngilizce Eski İngilizce: wealh, wielisc aracılığıyla, Romalılar tarafından Volcae olarak bilinen Kelt halkının adından türetilen ve Kelt dillerini konuşanlara atıfta bulunan Proto-Germen * Walhaz kelimesinin soyundan gelmektedir. ve daha sonra ayrım gözetmeksizin Batı Roma İmparatorluğu halkına. Eski İngilizcede bu terim, özellikle Britanyalılara ya da bazı bağlamlarda kölelere atıfta bulunarak anlamsal daralmadan geçti.Wēalas'ın çoğul hali, kendi bölgeleri olan Galler adına evrildi. Kıta Avrupası'nda Romanca konuşan çeşitli insanlar için modern isimler (örneğin Valonlar, Valaisanlar, Ulahlar/Wallachians ve Włosi, İtalyanların Lehçe adı) benzer bir etimolojiye sahiptir. Dil için kullanılan Galce terim Cymraeg, "vatandaşlar" veya "hemşehriler" anlamına gelen Brythonic kelimesi combrogi'den gelmektedir.
Galce'nin ortaya çıkışı
Galce, eski Kelt Britonları tarafından konuşulan Kelt dili olan Common Brittonic'ten evrimleşmiştir. Insular Kelt olarak sınıflandırılan İngiliz dili, büyük olasılıkla Bronz Çağı veya Demir Çağı sırasında Britanya'ya geldi ve muhtemelen Firth of Forth'un güneyindeki adanın her yerinde konuşuldu. Erken Orta Çağ boyunca İngiliz dili, artan lehçe farklılaşması nedeniyle parçalanmaya başladı, böylece Galce ve diğer Brittonic dillerine dönüştü. Galcenin ne zaman belirginleştiği belli değil.
Dilbilimci Kenneth H. Jackson, hece yapısı ve ses düzenindeki evrimin MS 550 civarında tamamlandığını öne sürdü ve o zamandan MS 800'e kadar olan dönemi "İlkel Galce" olarak nitelendirdi. Bu İlkel Galce, hem Galler'de hem de Hen Ogledd'de ("Eski Kuzey") - şu anda kuzey İngiltere ve güney İskoçya'nın Brittonic konuşulan bölgeleri - konuşulmuş olabilir ve bu nedenle Galce'nin yanı sıra Cumbric'in de atası olabilir. Ancak Jackson, o zamana kadar iki çeşidin zaten farklı olduğuna inanıyordu. Cynfeirdd veya "Erken Şairler"e atfedilen en eski Gal şiirinin, genellikle İlkel Gal dönemine ait olduğu kabul edilir. Bununla birlikte, bu şiirin çoğunun sözde Hen Ogledd'de bestelendiği ve orijinal olarak bestelendiği materyalin ve dilin tarihlendirilmesi hakkında daha fazla soru sorulmasına neden oldu. Bu takdir yetkisi, Cumbric'in Hen Ogledd'de kullanılan dil olduğuna yaygın olarak inanılmasından kaynaklanmaktadır. Tywyn'deki 8. yüzyıldan kalma bir yazıt, dilin isimlerin çekimlerinde zaten çekimler bıraktığını gösteriyor.
Orta Galce
- 1750
- 1800
- 1850
- 1900
Kaynakça
- ^ . gov.wales. 7 Nisan 2021. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Hywel Jones. (PDF). calls.ac.uk. 21 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Devine, Darren (30 Mart 2013). . . Cardiff: Trinity Mirror. 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
Now, though 50,000 Patagonians are thought to be of Welsh descent, the number of Welsh speakers is believed to be between only 1,500 and 5,000.The Welsh language is spoken more in north wales
- ^ . Wales.com – The official gateway to Wales. . 1 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2016.
Today the province of Chubut, where most Welsh immigrants settled, has a population of 550,000 people. Of these, some 50,000 can claim Welsh ancestry and 5,000 speak the Welsh language.
- ^ . Statistics Canada. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017.
- ^ Anderson, Stephen R. (2012). Languages : a very short introduction (1. bas.). Oxford, B.K.: Oxford University Press. ISBN .
- ^ . . BBC iWonder. BBC. 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2017.
- ^ Nolan, Edward Henry (1859). Great Britain As It Is. Londra: John Lane & Co. s. 47. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2018.
- ^ Jackson, John (1752). Chronological Antiquities. Volume III. Londra: J Noon. s. 143. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2021.
- ^ Walter Thomas, Mrs D; Hughes, Edward (1879), The Cymric Language, Cardiff: D Duncan & Sons
- ^ . research.senedd.wales (İngilizce). 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2021.
- ^ . GOV.WALES (İngilizce). 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2021.
- ^ . . The National Archives. 10 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2016.
The Welsh language has official status in Wales.
- ^ . www.. The National Archives. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2018.
The official languages of the Assembly are English and Welsh.
- ^ "Almost a quarter of children in Wales are taught only in Welsh, as the language experiences a revival". ITV News. 4 Eylül 2017. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2020.
- ^ (2013). "2: Britons and their Languages". Wales and the Britons, 350–1064 (1. bas.). Oxford University Press. s. 75. ISBN . OCLC 823319671.
- ^ a b c d e f (2006). Celtic Culture: A Historical Encyclopedia. Santa Barbara: ABC-CLIO. s. 1757. ISBN . OCLC 266510465.
- ^ Miller, Katherine L. (2014). The Semantic Field of Slavery in Old English: Wealh, Esne, Þræl (PDF) (Doctoral dissertation). University of Leeds. ss. 81–83. 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019.
- ^ John Davies (1994) A History of Wales. Penguin: s. 71; .
- ^ . Online Etymology Dictionary. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2019.
As a noun, "the Britons," also "the Welsh language," both from Old English. The word survives in Wales, Cornwall, Walloon, walnut, and in surnames Walsh and Wallace.
- ^ . UN Regional Information Centre for Western Europe. The United Nations. 5 Şubat 2015. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2019.
- ^ Koch, ss. 291–292.
- ^ Janet, Davies (15 Ocak 2014). The Welsh Language: A History. Cardiff: . ISBN . OCLC 878137213. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2021.
- ^ Higham, Nicholas (1 Nisan 2014). "T. M. Charles-Edwards. Wales and the Britons, 350–1064". . 119 (2): 578-579. doi:10.1093/ahr/119.2.578. ISSN 0002-8762.
- ^ Koch, s. 1757.
- ^ (2008). Wales: Churches, Houses, Castles. Allen Lane. s. 244. ISBN . OCLC 751732135. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Galce Kelt dillerinin Britonik koluna ait bir dildir Cogunlukla Galler de konusulur Ingiltere de de az bir konusura sahiptir Tarihsel baglamda Ingilizcede bu dil Kambrian Kambrik gibi isimlerle bilinir GalceGalce Cymraeg veya y GymraegAna dili olanlarGaller cogunluk Iskocya Ingiltere Arjantin ABD AvustralyaKonusan sayisiGaller 883 600 Galler nufusunun 29 1 i 2020 Ingiltere 110 000 2001 Arjantin 1 500 5 000 Kanada lt 3 885 2011 tarih gerekli Dil ailesiHint Avrupa KeltAda KeltGalceYazi sistemiLatinDil kodlariISO 639 1cyISO 639 2corISO 639 3 2011 Birlesik Krallik nufus sayimlarina gore 27 si 837 bin Galler in disinda ve 73 u 2 2 milyon ise Galce bilmeyen 3 100 000 Galler vatandasi bulunmaktadir Uc yas ve ustu Galler vatandaslarinin 19 unun 562 bin Galce konusabildigi 77 sinin ise Galceyi hem konusup hem okuyup hem de yazabildigi aktarilmaktadir Galce nun girisimleriyle Galler de resmi dil olarak kabul edilmistir Galce Galce Cymraeg veya y Gymraeg Galce halkina ozgu Kelt dil ailesinin bir Brittonik dilidir Galce Galler de Ingiltere de ve Arjantin deki Chubut eyaletindeki Y Wladfa da yerel olarak konusulmaktadir Galce tarihsel olarak Ingilizcede British Cambrian Cambric ve Cymric olarak da bilinir 2011 deki son nufus sayimina gore uc yas ve uzerindeki Galler nufusunun 562 016 si 19 0 Galce konusabiliyordu Aralik 2020 de Galler nufusunun uc veya daha fazla yasindaki 29 1 inin 883 600 Galce konusabildigi nufusun 16 3 unun 496 300 gunluk Galce konustugunu bildirdigi rapor edilmistir Galler de Galceye resmi statu verdi bu da onu Birlesik Krallik in herhangi bir yerinde yasal olarak resmi olan tek dil haline getirdi ve Ingilizce fiili resmi oldu Hem Galce hem de Ingilizce Senedd in yasal resmi dilleridir Galler hukumeti 2050 yilina kadar Galce konusan bir milyona sahip olmayi planliyor 1980 den beri Galce egitim veren okullara giden cocuklarin sayisinda bir artis ve iki dilli ve iki dilli Gal okullarina gidenlerin sayisinda azalma oldu TarihceGal dili Ingilizlerin dilinden gelismistir Galli nin ortaya cikisi anlik ve acikca tanimlanabilen bir sey degildi Bunun yerine kayma uzun bir sure boyunca meydana geldi bazi tarihciler bunun 9 yuzyila kadar gec oldugunu iddia ettiler dilbilimci Kenneth H Jackson tarafindan onerilen bir donum noktasi olan Dyrham Savasi askeri bir savas Bati Saksonlar ve Britanyalilar arasinda MS 577 de Guney Bati Britanya yi Galler ile dogrudan kara temasindan ayirdi Galler tarihinde sinirlari belirsiz dort donem tanimlanmistir Ilkel Galce Eski Galce Orta Galce ve Modern Galce Dilin ortaya cikisindan hemen sonraki donem bazen Ilkel Galce olarak adlandirilir ve ardindan Eski Galce donemi gelir genellikle 9 yuzyilin basindan 12 yuzyila kadar uzandigi dusunulur Orta Galler doneminin Modern Gal doneminin basladigi 14 yuzyila kadar surdugu ve bunun da Erken ve Gec Modern Galce ye ayrildigi kabul edilir Galce kelimesi Eski Ingilizce Eski Ingilizce wealh wielisc araciligiyla Romalilar tarafindan Volcae olarak bilinen Kelt halkinin adindan turetilen ve Kelt dillerini konusanlara atifta bulunan Proto Germen Walhaz kelimesinin soyundan gelmektedir ve daha sonra ayrim gozetmeksizin Bati Roma Imparatorlugu halkina Eski Ingilizcede bu terim ozellikle Britanyalilara ya da bazi baglamlarda kolelere atifta bulunarak anlamsal daralmadan gecti Wealas in cogul hali kendi bolgeleri olan Galler adina evrildi Kita Avrupasi nda Romanca konusan cesitli insanlar icin modern isimler ornegin Valonlar Valaisanlar Ulahlar Wallachians ve Wlosi Italyanlarin Lehce adi benzer bir etimolojiye sahiptir Dil icin kullanilan Galce terim Cymraeg vatandaslar veya hemsehriler anlamina gelen Brythonic kelimesi combrogi den gelmektedir Galce nin ortaya cikisiGalce eski Kelt Britonlari tarafindan konusulan Kelt dili olan Common Brittonic ten evrimlesmistir Insular Kelt olarak siniflandirilan Ingiliz dili buyuk olasilikla Bronz Cagi veya Demir Cagi sirasinda Britanya ya geldi ve muhtemelen Firth of Forth un guneyindeki adanin her yerinde konusuldu Erken Orta Cag boyunca Ingiliz dili artan lehce farklilasmasi nedeniyle parcalanmaya basladi boylece Galce ve diger Brittonic dillerine donustu Galcenin ne zaman belirginlestigi belli degil Dilbilimci Kenneth H Jackson hece yapisi ve ses duzenindeki evrimin MS 550 civarinda tamamlandigini one surdu ve o zamandan MS 800 e kadar olan donemi Ilkel Galce olarak nitelendirdi Bu Ilkel Galce hem Galler de hem de Hen Ogledd de Eski Kuzey su anda kuzey Ingiltere ve guney Iskocya nin Brittonic konusulan bolgeleri konusulmus olabilir ve bu nedenle Galce nin yani sira Cumbric in de atasi olabilir Ancak Jackson o zamana kadar iki cesidin zaten farkli olduguna inaniyordu Cynfeirdd veya Erken Sairler e atfedilen en eski Gal siirinin genellikle Ilkel Gal donemine ait oldugu kabul edilir Bununla birlikte bu siirin cogunun sozde Hen Ogledd de bestelendigi ve orijinal olarak bestelendigi materyalin ve dilin tarihlendirilmesi hakkinda daha fazla soru sorulmasina neden oldu Bu takdir yetkisi Cumbric in Hen Ogledd de kullanilan dil olduguna yaygin olarak inanilmasindan kaynaklanmaktadir Tywyn deki 8 yuzyildan kalma bir yazit dilin isimlerin cekimlerinde zaten cekimler biraktigini gosteriyor Orta GalceGaller deki diller 1750 1900 1750 1800 1850 1900Key Galce Ikidilli Ingilizce Kaynakca gov wales 7 Nisan 2021 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Hywel Jones PDF calls ac uk 21 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Devine Darren 30 Mart 2013 Cardiff Trinity Mirror 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2017 Now though 50 000 Patagonians are thought to be of Welsh descent the number of Welsh speakers is believed to be between only 1 500 and 5 000 The Welsh language is spoken more in north wales Wales com The official gateway to Wales 1 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2016 Today the province of Chubut where most Welsh immigrants settled has a population of 550 000 people Of these some 50 000 can claim Welsh ancestry and 5 000 speak the Welsh language Statistics Canada 22 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2017 Anderson Stephen R 2012 Languages a very short introduction 1 bas Oxford B K Oxford University Press ISBN 978 0199590599 BBC iWonder BBC 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2017 Nolan Edward Henry 1859 Great Britain As It Is Londra John Lane amp Co s 47 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2018 Jackson John 1752 Chronological Antiquities Volume III Londra J Noon s 143 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2021 Walter Thomas Mrs D Hughes Edward 1879 The Cymric Language Cardiff D Duncan amp Sons research senedd wales Ingilizce 19 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2021 GOV WALES Ingilizce 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2021 The National Archives 10 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mayis 2016 The Welsh language has official status in Wales www The National Archives 10 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2018 The official languages of the Assembly are English and Welsh Almost a quarter of children in Wales are taught only in Welsh as the language experiences a revival ITV News 4 Eylul 2017 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2020 2013 2 Britons and their Languages Wales and the Britons 350 1064 1 bas Oxford University Press s 75 ISBN 978 0 19 821731 2 OCLC 823319671 a b c d e f 2006 Celtic Culture A Historical Encyclopedia Santa Barbara ABC CLIO s 1757 ISBN 9781851094400 OCLC 266510465 Miller Katherine L 2014 The Semantic Field of Slavery in Old English Wealh Esne THrael PDF Doctoral dissertation University of Leeds ss 81 83 2 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Agustos 2019 John Davies 1994 A History of Wales Penguin s 71 0 14 014581 8 Online Etymology Dictionary 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2019 As a noun the Britons also the Welsh language both from Old English The word survives in Wales Cornwall Walloon walnut and in surnames Walsh and Wallace UN Regional Information Centre for Western Europe The United Nations 5 Subat 2015 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2019 Koch ss 291 292 Janet Davies 15 Ocak 2014 The Welsh Language A History Cardiff ISBN 978 1 78316 019 8 OCLC 878137213 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2021 Higham Nicholas 1 Nisan 2014 T M Charles Edwards Wales and the Britons 350 1064 119 2 578 579 doi 10 1093 ahr 119 2 578 ISSN 0002 8762 Koch s 1757 2008 Wales Churches Houses Castles Allen Lane s 244 ISBN 9780141024127 OCLC 751732135 14 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2021