Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gen yalıtımı veya izolasyonu, rekombinant DNA teknolojisinde, bir canlıya herhangi bir genin istenilen yön ve biçimde yeni bir düzenleme içine sokulmasındaki ilk aşamadır. Bu yöntemle ilgilenilen geni taşıyan DNA parçaları elde edilir. İşlem için değişik yollar kullanılabilir. Bu yöntemler şu şekilde sıralanabilir:
- 1. Genellikle kullanılan yöntemlerden biri, bir canlıdan yalıtılan ve saflaştırılan DNA moleküllerini, çift zincirli yapılarını bozmadan parçalamaktadır.
Çoğaltılması istenilen gen parçaları bu parçalardan birinin içinde bulunur. DNA'nın parçalanması için bazı mekanik (kontrollü çalkalama, ultrason uygulaması gibi) yöntemlerden yararlanılmakta birlikte, günümüzde en başarılı sonuçlar (restriksiyon endonükleazlar) ile sağlanmaktadır.
- 2. Diğer bir yöntem ise DNA kopyasının (cDNA) eldesidir.
Bunun için hücrelerden klonlanması amaçlanan genin transkripsiyon ürününü de içeren RNA yalıtılır. Daha sonra ters (revers) transkriptaz enzimiyle bu RNA moleküllerinin tamamlayıcısı olan DNA kopyaları çıkarılır. Meydana gelen RNA/DNA melezinin RNA kısmı enzimin hidroliz edilip yok edilir, daha sonra DNA polimeraz aktivitesiyle cDNA çift zincirli hale getirilir. Bu yöntem özellikle fazla miktarda DNA içeren karmaşık gen yapısı gösteren ve çoğu geninde intron bulunan ökaryotik canlılardan gen yalıtımı için kullanılmaktadır. Elde edilen DNA parçalarının içinde bazıları çoğaltılmak istenilen gen parçasını taşırlar. Farklılaşmış ve çok az çeşitte proteinlerin sentez edildiği hücrelerde ise bu olasılık daha yüksek olur. Bu yöntem özellikle ökaryotik genlerin prokaryotlara klonlanmasında kullanılmaktadır.
- 3. Son yıllarda çok başarılı sonuçlar sağlayan başka bir yöntem de, Polimeraz zincir tepkimesi (PCR) ile gen yalıtımıdır.
1986 yılında geliştirilen PCR yöntemi DNA moleküllerindeki istenilen gen bölgesinin canlı hücre içine sokulmadan yalıtılıp çoğaltılmasına olanak verir. Genomdan seçilen küçük miktardaki bir gen bölgesinin bile milyonlarca kopyası bu yöntemle yapılabilmektedir. Bunun için sadece bu dizinin, en azından bir kısmının önceden biliniyor olması gerekmektedir. PCR ürünü DNAlar klonlamanın yanı sıra dizi analizi, hastalık tanısı, genetik tarama gibi çeşitli amaçlar için de kullanılabilmektedir. PCR, rekombinant DNA teknolojilerinin etkinliğini ve gücünü arttırmış, hatta bazı yöntemlerin yerini almıştır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gen yalitimi veya izolasyonu rekombinant DNA teknolojisinde bir canliya herhangi bir genin istenilen yon ve bicimde yeni bir duzenleme icine sokulmasindaki ilk asamadir Bu yontemle ilgilenilen geni tasiyan DNA parcalari elde edilir Islem icin degisik yollar kullanilabilir Bu yontemler su sekilde siralanabilir PCR da genlerin yalitimini ve sonrasinda cogaltimini gosteren bir cizim1 Genellikle kullanilan yontemlerden biri bir canlidan yalitilan ve saflastirilan DNA molekullerini cift zincirli yapilarini bozmadan parcalamaktadir Cogaltilmasi istenilen gen parcalari bu parcalardan birinin icinde bulunur DNA nin parcalanmasi icin bazi mekanik kontrollu calkalama ultrason uygulamasi gibi yontemlerden yararlanilmakta birlikte gunumuzde en basarili sonuclar restriksiyon endonukleazlar ile saglanmaktadir 2 Diger bir yontem ise DNA kopyasinin cDNA eldesidir Bunun icin hucrelerden klonlanmasi amaclanan genin transkripsiyon urununu de iceren RNA yalitilir Daha sonra ters revers transkriptaz enzimiyle bu RNA molekullerinin tamamlayicisi olan DNA kopyalari cikarilir Meydana gelen RNA DNA melezinin RNA kismi enzimin hidroliz edilip yok edilir daha sonra DNA polimeraz aktivitesiyle cDNA cift zincirli hale getirilir Bu yontem ozellikle fazla miktarda DNA iceren karmasik gen yapisi gosteren ve cogu geninde intron bulunan okaryotik canlilardan gen yalitimi icin kullanilmaktadir Elde edilen DNA parcalarinin icinde bazilari cogaltilmak istenilen gen parcasini tasirlar Farklilasmis ve cok az cesitte proteinlerin sentez edildigi hucrelerde ise bu olasilik daha yuksek olur Bu yontem ozellikle okaryotik genlerin prokaryotlara klonlanmasinda kullanilmaktadir 3 Son yillarda cok basarili sonuclar saglayan baska bir yontem de Polimeraz zincir tepkimesi PCR ile gen yalitimidir 1986 yilinda gelistirilen PCR yontemi DNA molekullerindeki istenilen gen bolgesinin canli hucre icine sokulmadan yalitilip cogaltilmasina olanak verir Genomdan secilen kucuk miktardaki bir gen bolgesinin bile milyonlarca kopyasi bu yontemle yapilabilmektedir Bunun icin sadece bu dizinin en azindan bir kisminin onceden biliniyor olmasi gerekmektedir PCR urunu DNAlar klonlamanin yani sira dizi analizi hastalik tanisi genetik tarama gibi cesitli amaclar icin de kullanilabilmektedir PCR rekombinant DNA teknolojilerinin etkinligini ve gucunu arttirmis hatta bazi yontemlerin yerini almistir Ayrica bakinizGen cogaltimi klonlamasi Polimeraz zincir tepkimesi Rekombinant DNA teknolojisi Genetik muhendisligiDis baglantilar