Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Geniza (İbranice: גניזה, Anlam:depo, Çoğul:Genizot)sinagog ve mezarlıklarda bulunan depolardır. Eskimiş ve aşınmış İbranice metinlerin dini törenle gömülmeden evvel saklandığı yerdir. Tanrı'nın ismi yazılı metinlerin çöpe atılması günah olduğundan törenle gömülürler. Dini metinlerin yanı sıra anlaşmalar ve hatta laik metinlerde Tanrı'nın adı geçebileceğinden İbranice yazılmış metinler Genizalarda toplanır. İbranice yazıların yanı sıra Yahudi Arapçası, Cidi, Ladino ve Yidiş gibi İbranice olmayan fakat İbrani alfabesiyle yazılmış metinler de genizalarda depolanır.
Geleneksel olarak genizalardaki kitap ve kâğıtlar düzenli aralıklarla dini törenlerle mezarlıklara gömülürler. Kudüs'teki sinagoglar genizalarındaki içerikleri yedi senede bir gömerler. Ayrıca kurak geçen dönemlerde de yağmur getirmesi için gömüldüğü görülür. Bu törenin, eskiden iyi insanların "pasul" denilen aşınmış Toralarla birlikte gömülme geleneğinin bir uzantısı olduğu düşünülür. Kağıt gömme törenleri Fas, Cezayir, Türkiye ve hatta Mısır'da uygulanmaktaydı.
Büyüklüğü ve olağanüstü içeriğiyle en meşhur geniza, 1864'te tarafından bulunan, Solomon Schechter ve tarafından incelenen Kahire Genizası'dır.
Etimoloji
Geniza kelimesi, İbranice saklamak veya rafa kaldırmak anlamına gelen g-n-z köklü fiilden oluşur. Zamanla bu terim "arşiv" veya "depo" anlamına gelerek isimleşmiştir.
Ortaçağda
Orta Çağ'da genizalarda saklanan İbranice kâğıt parçalarına "isimler" anlamına gelen "şemot" ismi verilirdi, bunun sebebi de bu metinlerde Tanrı'nın "isimleri"nin bulunmasıydı. İbranice metinlerin yanı sıra tsitsit ve hurma yaprağı gibi ayinlerde kullanılan nesnelerin saklandığı da görülür.
Bir folklore göre, Prag'daki genizasındaki nesnelerin altında Prag Golemi bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Webster's Third New International Dictionary, 1961
- Jewish Encyclopedia
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- AHRC Rylands Cairo Genizah Project[]
- Jewish Encyclopedia maddesi 18 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Princeton University Geniza Project 6 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Geniza Ibranice גניזה Anlam depo Cogul Genizot sinagog ve mezarliklarda bulunan depolardir Eskimis ve asinmis Ibranice metinlerin dini torenle gomulmeden evvel saklandigi yerdir Tanri nin ismi yazili metinlerin cope atilmasi gunah oldugundan torenle gomulurler Dini metinlerin yani sira anlasmalar ve hatta laik metinlerde Tanri nin adi gecebileceginden Ibranice yazilmis metinler Genizalarda toplanir Ibranice yazilarin yani sira Yahudi Arapcasi Cidi Ladino ve Yidis gibi Ibranice olmayan fakat Ibrani alfabesiyle yazilmis metinler de genizalarda depolanir Geleneksel olarak genizalardaki kitap ve kagitlar duzenli araliklarla dini torenlerle mezarliklara gomulurler Kudus teki sinagoglar genizalarindaki icerikleri yedi senede bir gomerler Ayrica kurak gecen donemlerde de yagmur getirmesi icin gomuldugu gorulur Bu torenin eskiden iyi insanlarin pasul denilen asinmis Toralarla birlikte gomulme geleneginin bir uzantisi oldugu dusunulur Kagit gomme torenleri Fas Cezayir Turkiye ve hatta Misir da uygulanmaktaydi Buyuklugu ve olaganustu icerigiyle en meshur geniza 1864 te tarafindan bulunan Solomon Schechter ve tarafindan incelenen Kahire Genizasi dir Masada da olasi bir genizaEtimolojiGeniza kelimesi Ibranice saklamak veya rafa kaldirmak anlamina gelen g n z koklu fiilden olusur Zamanla bu terim arsiv veya depo anlamina gelerek isimlesmistir OrtacagdaOrta Cag da genizalarda saklanan Ibranice kagit parcalarina isimler anlamina gelen semot ismi verilirdi bunun sebebi de bu metinlerde Tanri nin isimleri nin bulunmasiydi Ibranice metinlerin yani sira tsitsit ve hurma yapragi gibi ayinlerde kullanilan nesnelerin saklandigi da gorulur Bir folklore gore Prag daki genizasindaki nesnelerin altinda Prag Golemi bulunmaktadir Kaynakca Webster s Third New International Dictionary 1961 Jewish EncyclopediaAyrica bakinizKahire Genizasi YahudilikDis baglantilarAHRC Rylands Cairo Genizah Project olu kirik baglanti Jewish Encyclopedia maddesi 18 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Princeton University Geniza Project 6 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde