Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Genç Osman Destanı, 17. yüzyılda Kayıkçı Kul Mustafa tarafından yazılan ve Türk halk edebiyatının en önemli epik eserlerinden biri sayılan duygusal koçaklamadır. Yapıtta Osman adındaki genç bir yeniçerinin savaş sırasındaki yiğitliği ve ölümü anlatılmaktadır.
Yapıtın öyküsü ve Türk edebiyatı açısından önemi
Osmanlı geleneğinde yapılan savaşların ardından özellikle Yeniçeri kökenli ozanların zafere dair şiirler söylediği bilinmektedir. Genç Osman Destanı da bu şekilde söylenen bir Türk halk edebiyatı ürünüdür. Bu epik şiir; Bağdat Seferi'nden sonra yazılmıştır; yine aynı savaşın ardından Demircioğlu gibi döneminin önemli halk ozanları da değişik destansı şiirler söylemiştir. Hatta otoriteler tarafından Türk halk edebiyatının en önemli ozanlarından biri gösterilen Karacaoğlan da bir Genç Osman Destanı yazmış ancak bu destanların hiçbiri Kul Mustafa'nın destanı kadar yaygınlık kazanamamıştır. Karacaoğlan'ın şiiri ancak 1970'te ortaya çıkarılabilmiştir. Genç Osman Destanı; yazıldığı dönemden itibaren toplum tarafından kabul görmüş ve halk rivayeti kıyafetine bürünmüştür. Ayrıca bu destanın türkü haline getirildiği de bilinmektedir. Genç Osman Destanı, ozanın geniş halk kitleleri tarafından tanınmasını sağlamıştır.
Bağdat Seferi'nin 1639'a dek sürmesi; şiirin bu yıllarda söylendiği sonucunu doğurmaktadır. Bu eser; Bayburtlu Zihni'nin "Hart Destanı" ve 'nin Şeyh Şamil Destanı gibi eserlerle birlikte; Âşık Halk Edebiyatı'nın en önemli epik eserleri arasındadır. Ayrıca eser Türk edebiyatı araştırmaları açısından da önemli bir yere sahiptir. Fuat Köprülü'nün Kayıkçı Kul Mustafa ve Genç Osman Hikayesi eseri, halk hikayelerinin oluşum evrelerini takip etme ve anlamlandırma stratejisinin uygulandığı model eserlerden biri olarak bilinmektedir.
Genç Osman Destanı, Bağdat kuşatması sırasında bir müfreze komutanının yaptığı hücumla birlikte; Osman adlı bir gencin büyük kahramanlıklar gösterip; daha sonra kaleden atılan bir okla yaralanarak Dicle'ye düşmesi ve burada ölmesini anlatan bir olay örgüsüne sahiptir. Osman'ın ölümüne padişah IV. Murat dahil tüm ordunun üzüldüğü rivayet edilmektedir. Hatta Sultan Murat'ın Genç Osman'ın ölümü üzerine: "Keşke Bağdat gibi kaleyi fethetmeseydim de Genç Osman’ım ölmeseydi." dediği söylencesi hakimdir. Ayrıca, olayın geçtiği dönemin padişahı olan IV. Murat'tan iki saltanat önce gelen ağabeyi II. Osman'ın da Genç Osman olarak bilinip; Yeniçeri isyanı sırasında öldürüldüğü gerçeği vardır. Bu da bahsi geçen olayın aslen; yoluyla II. Osman'ın öldürülmesi olayıyla bağlantılı olabileceği olasılığını doğurmaktadır. Aksaraylı Genç Osman hakkında başka ozanların da şiirler yazması; bu olasılığı azaltsa da; bazı kaynaklarda Kayıkçı'nın Küçük Murat Reis'le Cezayir'deyden II. Osman'nın öldürüldüğü ve bunun Kayıkçı'yı önemli ölçüde etkilediği bilgisi mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Banarlı, Nihat Sami. Devlet ve Devlet Terbiyesi, s.178, Kubbealtı Yayınları, İstanbul:2007
- ^ a b c Başgöz, İlhan. (1992). Karacaoğlan, s.72, Pan Yayıncılık.
- ^ Boratav, Pertev Naili. (1988). Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciliği, s.110
- ^ Köksal, Hasan. (1985). Milli Destanlarımız ve Türk Halk Edebiyatı, s.205, Üçdal Yayıncılık.
- ^ Kocatürk, V. Mahir. (1964). Türk Edebiyatı Tarihi, s.420, Edebiyat Yayınevi.
- ^ T.C. Kültür Bakanlığı. (1981). Millî Kültür, s.16, Kültür Bakanlığı Yayınları: Ankara.
- ^ Alptekin, Ali Berat. (1997). Halk Hikayelerinin Motif Yapısı, s.66, Akçağ Yayınları.
- ^ a b Necatigil, Behçet. (190). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Varlık Yayınevi.
- ^ . Aksaray Valiliği. 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2011.
- ^ Bardakçı, Murat. "Özal'dan önce kabri açılacak yedi padişah var". Hürriyet Gazetesi Arşivi. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2011.
- ^ Kabaklı, Ahmet. (1985). Türk Edebiyatı: 2. Cilt, TEV.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Genc Osman Destani 17 yuzyilda Kayikci Kul Mustafa tarafindan yazilan ve Turk halk edebiyatinin en onemli epik eserlerinden biri sayilan duygusal kocaklamadir Yapitta Osman adindaki genc bir yenicerinin savas sirasindaki yigitligi ve olumu anlatilmaktadir Yapitin oykusu ve Turk edebiyati acisindan onemiGenc Osman in Dicle ye duserek olmesi uzerine donemin padisahi IV Murat in da cok uzuldugu soylencesi vardir Osmanli geleneginde yapilan savaslarin ardindan ozellikle Yeniceri kokenli ozanlarin zafere dair siirler soyledigi bilinmektedir Genc Osman Destani da bu sekilde soylenen bir Turk halk edebiyati urunudur Bu epik siir Bagdat Seferi nden sonra yazilmistir yine ayni savasin ardindan Demircioglu gibi doneminin onemli halk ozanlari da degisik destansi siirler soylemistir Hatta otoriteler tarafindan Turk halk edebiyatinin en onemli ozanlarindan biri gosterilen Karacaoglan da bir Genc Osman Destani yazmis ancak bu destanlarin hicbiri Kul Mustafa nin destani kadar yayginlik kazanamamistir Karacaoglan in siiri ancak 1970 te ortaya cikarilabilmistir Genc Osman Destani yazildigi donemden itibaren toplum tarafindan kabul gormus ve halk rivayeti kiyafetine burunmustur Ayrica bu destanin turku haline getirildigi de bilinmektedir Genc Osman Destani ozanin genis halk kitleleri tarafindan taninmasini saglamistir Bagdat Seferi nin 1639 a dek surmesi siirin bu yillarda soylendigi sonucunu dogurmaktadir Bu eser Bayburtlu Zihni nin Hart Destani ve nin Seyh Samil Destani gibi eserlerle birlikte Asik Halk Edebiyati nin en onemli epik eserleri arasindadir Ayrica eser Turk edebiyati arastirmalari acisindan da onemli bir yere sahiptir Fuat Koprulu nun Kayikci Kul Mustafa ve Genc Osman Hikayesi eseri halk hikayelerinin olusum evrelerini takip etme ve anlamlandirma stratejisinin uygulandigi model eserlerden biri olarak bilinmektedir Genc Osman Destani Bagdat kusatmasi sirasinda bir mufreze komutaninin yaptigi hucumla birlikte Osman adli bir gencin buyuk kahramanliklar gosterip daha sonra kaleden atilan bir okla yaralanarak Dicle ye dusmesi ve burada olmesini anlatan bir olay orgusune sahiptir Osman in olumune padisah IV Murat dahil tum ordunun uzuldugu rivayet edilmektedir Hatta Sultan Murat in Genc Osman in olumu uzerine Keske Bagdat gibi kaleyi fethetmeseydim de Genc Osman im olmeseydi dedigi soylencesi hakimdir Ayrica olayin gectigi donemin padisahi olan IV Murat tan iki saltanat once gelen agabeyi II Osman in da Genc Osman olarak bilinip Yeniceri isyani sirasinda olduruldugu gercegi vardir Bu da bahsi gecen olayin aslen yoluyla II Osman in oldurulmesi olayiyla baglantili olabilecegi olasiligini dogurmaktadir Aksarayli Genc Osman hakkinda baska ozanlarin da siirler yazmasi bu olasiligi azaltsa da bazi kaynaklarda Kayikci nin Kucuk Murat Reis le Cezayir deyden II Osman nin olduruldugu ve bunun Kayikci yi onemli olcude etkiledigi bilgisi mevcuttur Ayrica bakinizKayikci Kul Mustafa Genc Osman Turkusu Duygusal Kocaklama KosmaKaynakca Banarli Nihat Sami Devlet ve Devlet Terbiyesi s 178 Kubbealti Yayinlari Istanbul 2007 a b c Basgoz Ilhan 1992 Karacaoglan s 72 Pan Yayincilik Boratav Pertev Naili 1988 Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciligi s 110 Koksal Hasan 1985 Milli Destanlarimiz ve Turk Halk Edebiyati s 205 Ucdal Yayincilik Kocaturk V Mahir 1964 Turk Edebiyati Tarihi s 420 Edebiyat Yayinevi T C Kultur Bakanligi 1981 Milli Kultur s 16 Kultur Bakanligi Yayinlari Ankara Alptekin Ali Berat 1997 Halk Hikayelerinin Motif Yapisi s 66 Akcag Yayinlari a b Necatigil Behcet 190 Edebiyatimizda Isimler Sozlugu Varlik Yayinevi Aksaray Valiligi 25 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2011 Bardakci Murat Ozal dan once kabri acilacak yedi padisah var Hurriyet Gazetesi Arsivi 18 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2011 Kabakli Ahmet 1985 Turk Edebiyati 2 Cilt TEV