Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Geri tepmesiz top veya geri tepmesiz tüfek terimleri ağır mermileri fırlatmak için kullanılan hafif yapıdaki silahlara verilen addır. Teknik olarak namlusu yivli olan silahlara tüfek, yivsiz model namluya sahip geri tepmesiz silahlara ise top denir. Geri tepmesiz tüfeklerde bu fark göz önünde bulundurulmaz.
Tanksavar amaçlı kullanılan en etkili ilk silahlar aslında II. Dünya Savaşı sırasında geliştirilmiştir. Geri tepmesiz tüfekler toptan fırlatılan mermilerle kıyaslanabilecek menzil ve namlulu çıkış hızına sahiptirler. Son üretilen modellerine kadar geri tepme gücünden ötürü omuzdan fırlatma imkânı olmayan silah, bir piyade tarafından taşınabilecek kadar hafif üç ayaklı sehpa yardımı ile ateşlenebilmektedir.
Tasarımı
Tipik geri tepmesiz tüfek veya top klasik toplara benzemektedir. Aynen klasik toplarda olduğu gibi fişek arka tarafta bulunan kamadan yüklenir. Ateşleme olduğu zaman ortaya çıkan geri tepme kuvveti silahın arka kısmında bulunan boşluktan dışarıya atılır. Bu toplarda geri tepmeyi önlemek için, haznedeki sıcak gazın bir bölümünün geriye doğru kaçarak namluyu ileri itmesi sağlanır. Geri tepme gücünün büyük bir kısmını silahın arkasından atılmasının ardından geriye kalan geri tepme kuvveti silahın kundağı veya geri tepme mekanizması tarafından emilir.
Omuzdan kullanılan ve sabit kanatlı yivsiz namluya sahip roket fırlatıcılardan farklı olan geri tepmesiz silahlar klasik topçu mermileri kullanır.
Fırlatıcının ateşlenmesi sonucu ortaya çıkan sıcak gaz silahın arkasında bulunan piyade için tehlike arz eder. Bu sebepten ötürü ve silahlarında olduğu gibi aynı anda yivsiz namlu, piston ve misilleme sistemlerinden yarar. Savaş başlığının ve gaz çıkışının bulunduğu yerde iki adet iki küçük silindir bulunur. Bu silindirler arkadan çıkan gaz etkisi azaltman içindir. Armbrust "kartuşu" içerisindeki mermi ateşlendiğinde içerisinde bulunan savaş başlığı önündeki silindiri ittirmeye başladığından bu etki arka kısımda bulunan silindir tarafından içerisinde rendelenmiş plastik bulunan tıpayı da arkaya geriletir. İçerisinde rendelenmiş plastik bulunan tıpa büyük miktarda gaz ve ateşi emerek silahın arkasında tehlikeli bölgeyi en aza indirir. Bu sayede kapalı mekanlarda veya gece çok fazla belli olmadan bu silah kullanılabilir.
MOBAT 120mmlik geri tepmesiz bir tüfek olan MOBAT büyük yapısından ötürü sadece bir aracın arkasından çekilerek taşınabilir. Tüfeğin üzerinde hedef belirlemek için çok ufak bir nişangah tüfeği bulunur. Buradan fırlatılan izli mermi hedefi vurduktan sonra namludan hedefi imha edecek asıl mermi fırlatılır.
Tarihi
İlk geri tepmesiz top ABD Deniz Kuvvetlerinde binbaşı Cleland Davis tarafından I. Dünya Savaşı başlarında bulundu. Binbaşının tasarımında yüzleri geriye dönük iki adet tüfekten oluşuyordu. Bu silahlar aynı ağırlıkta kurşun ve ateşleyici ile yükleniyordu. Onun bu düşüncesi İngilizler tarafından zeplin ve denizaltılara karşı kullanılan ve uçağına yerleştirilen silahın üretilmesine ilham kaynağı oldu. II. Dünya Savaşı sırasında bir İsveç firması olan 20 mmlik20 mm m/42 adında küçük bir tanksavar silahını üretti. İngilizler tarafından ordu servisine tanksavar tüfeği olarak alınma aşamasında silahın çoktan etkisiz olduğu anlaşıldı.
SSCB tarafından 1923 yılında yapılan çalışmalarda "Dinamo-Reaktivnaya Pushka" (DRP), kabaca "dinamik geri tepmesiz top" adındaki silah üretildi. 1930'lu yıllarda 37 mmden 305 mmye kadar onlarca çeşit silah tasarlandı ve denemeler yapıldı. Çok az sayıdaki küçük çaplı silah üretilerek uçaklara monte edildi. Ancak Stalin dönemindeki Büyük Tasfiye döneminde bu projeler tamamıyla terk edildi. Bu dönemde üretilen en bilinen silah L.V. Kurchevski tarafından tasarlanan Model 1935 76 mm DRP modeliydi. Az sayıda üretilen silah Kış Savaşı sırasında ordu birliklerine dağıtıldı. İki adet silah Finlandiya ordusu tarafından ele geçirildi. Daha sonra bunlardan biri 1940 yılında Nazi Almanyası Ordusuna verildi. Almanlarda bu silah üzerinde çalışmalar yaptı.
Nazi Almanyası Ordusunda hizmete giren ilk silah 7,5 cm (Türkçe "hafif top"'40)dı. Aslında75 mmlik yivsiz namluya sahip basit bir geri tepmesiz top olan top Alman hava kuvvetleri Luftwaffeye bağlı paraşüt birlikleri tarafından top ve tanksavar silahı olarak kullanıldı. Hafif olmasından ötürü cepheye paraşüt yardımı ile kolayca indirilebiliyordu. 75 mmlik silahın Giritin işgali sırasında gösterdiği başarıdan yola çıkan tasarımcılar bu silahın özelliklerinden hareketle 105 mmlik versiyonunu ürettiler. Üretilen bu silahlar daha sonra ABD Ordusu tarafından kopya edilecek ve ortaya Bazuka silahı çıkacaktır. Aslında ortada Amerikalıların bu silahı tam olarak üretilen mi yoksa kopya mı ettiklerine dair kanıt yoktur. Japonyada ana karanın savunulması amacıyla taşınabilir geri tepmesiz tanksavar toplar üzerine çalışmalarda bulunmuştur.
1947 yılında Amerikan Ordusu elindeki 75mmlik silahları Fransız Ordusuna yardım olarak bıraktı. Bu silahlar Vespa scooter model motosikletlere monte edildi. Ayrıca bu silahlar Fransız Ordusuna bağlı paraşütçü birliklerinde tanksavar ve düşman binalarını yıkmak amaçlarıyla, ardından Fas ve Endonezya orduları tarafından kullanıldı.
Kore Savaşı boyunca geri tepmesiz silahlar Amerikan birlikleri tarafından kullanıldı. İlk üretilen 57 mm ve 75 mmlik silahları 105 mmlik silahlar izledi. Ardından bunları 90 mm ve 106 mmlik silahlar izledi. Aynı şekilde 1950 li yıllarda SSCBde büyük bir hevesle 73 mm, 82 mm ve 107 mmlik geri tepmesiz tüfekleri ordularında kullandı.
İngiliz vatandaşı , Wallbuster (Duvar delen) HESH mermilerinin kaşifi, birkaç tane geri tepmesiz top tasarımı üzerinde çalışmıştır. Geliştirdiği "Burney Gun" silahı Atlantik Duvarının yıkılması için Wallbuster mermileri atmak için tasarlanmıştı. Ancak 1944 yılında Normandiya Çıkarmasının yapıldığı D-Day gününe istenilen silah yetiştirilemedi. Tasarımları arasında bulunan omuzdan atılan 3.45" (88 mmlik) geri tepmesiz tüfek 1945 yılında adıyla ordu tarafından denendi. Savaş sonrası çalışmalarına devam eden Burney BAT serisini geliştirdi ve bu seriden 120 mmlik L6 Wombat silahı doğdu.
Hafif sınıf 73 mmlik SPG-9 ve 82 mmlik ağır geri tepmesiz tüfekler günümüzde Rus Ordusuna Hava Kuvvetlerine bağlı piyade birliklerinde kullanılmaktadır. Eski SSCB bağlı devletlerde ise en çok kullanılan tanksavar silahlarıdır.
1960'lı yılların sonları ve 1970'li yılların başlarında kablo güdümlü füzelerin daha ön plana çıkması ile geri tepmesiz silahlar yerlerini bu füzelere bırakmaya başladı. Bu silahtan üretilen 1950 li yıllarda Birleşik Devletler hava kuvvetleri birliklerine teslim edildi. Bu tank 6 adet Amerikan yapımı 106 mmlik silah ile hafif sınıf (9 tonluk) paletli şaseye monte edilmesinden oluşmaktadır. Ancak ordu 176 adedi teslim edilen bu silahın işe yaramaz olduğunu ilan etti. Vietnam Savaşı sırasında mürettebatı tarafından çok sevilen ve birliklere müthiş bir ateş desteği sağlayan bu yine de komuta kademesine kendisini sevdiremedi. 1970 yılında Ontos lar ordu servisinden tamamıyla çekildi ve parçalandı. Şaselerinden sökülmüş silahlar ise daha sonra Hindistan ve Pakistan arasında sürmekte olan çatışmalarda özellikle olumsuz arazi şartlarında sığınak ve mevzilere karşı kullanıldı.
Günümüzde hala Batı ülkeleri orduları omuzdan atılan tanksavar silahı olarak meşhur 88 mmlik kullanılmaktadır. İlk olarak 1946 yılında geliştirilen ve tüm dünyaya yayılan silahın yenilenmiş modelleri günümüz ABD Deniz Piyadesi birlikleri tarafından sığınak imhasında kullanılmaktadır. Amerikan yapımı 106 mmlik az gelişmiş ülke ordularında jep veya benzeri araçların üzerine monte edilerek tank imha edici türden araçlara çevrilmektedir.
1960 lı yıllarda Amerikalılar adında geri tepmesiz tüfekten ateşlenebilen nükleer savaş başlığını geliştirildi.
Eski model 75 mmlik silahlar günümüzde ABD Milli Park Servisi tarafından çığ düşürmek amacıyla kullanılmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Geri tepmesiz top veya geri tepmesiz tufek terimleri agir mermileri firlatmak icin kullanilan hafif yapidaki silahlara verilen addir Teknik olarak namlusu yivli olan silahlara tufek yivsiz model namluya sahip geri tepmesiz silahlara ise top denir Geri tepmesiz tufeklerde bu fark goz onunde bulundurulmaz Geri tepmesiz top kesiti ve calisma duzenegi Tanksavar amacli kullanilan en etkili ilk silahlar aslinda II Dunya Savasi sirasinda gelistirilmistir Geri tepmesiz tufekler toptan firlatilan mermilerle kiyaslanabilecek menzil ve namlulu cikis hizina sahiptirler Son uretilen modellerine kadar geri tepme gucunden oturu omuzdan firlatma imkani olmayan silah bir piyade tarafindan tasinabilecek kadar hafif uc ayakli sehpa yardimi ile ateslenebilmektedir TasarimiTipik geri tepmesiz tufek veya top klasik toplara benzemektedir Aynen klasik toplarda oldugu gibi fisek arka tarafta bulunan kamadan yuklenir Atesleme oldugu zaman ortaya cikan geri tepme kuvveti silahin arka kisminda bulunan bosluktan disariya atilir Bu toplarda geri tepmeyi onlemek icin haznedeki sicak gazin bir bolumunun geriye dogru kacarak namluyu ileri itmesi saglanir Geri tepme gucunun buyuk bir kismini silahin arkasindan atilmasinin ardindan geriye kalan geri tepme kuvveti silahin kundagi veya geri tepme mekanizmasi tarafindan emilir Omuzdan kullanilan ve sabit kanatli yivsiz namluya sahip roket firlaticilardan farkli olan geri tepmesiz silahlar klasik topcu mermileri kullanir Firlaticinin ateslenmesi sonucu ortaya cikan sicak gaz silahin arkasinda bulunan piyade icin tehlike arz eder Bu sebepten oturu ve silahlarinda oldugu gibi ayni anda yivsiz namlu piston ve misilleme sistemlerinden yarar Savas basliginin ve gaz cikisinin bulundugu yerde iki adet iki kucuk silindir bulunur Bu silindirler arkadan cikan gaz etkisi azaltman icindir Armbrust kartusu icerisindeki mermi ateslendiginde icerisinde bulunan savas basligi onundeki silindiri ittirmeye basladigindan bu etki arka kisimda bulunan silindir tarafindan icerisinde rendelenmis plastik bulunan tipayi da arkaya geriletir Icerisinde rendelenmis plastik bulunan tipa buyuk miktarda gaz ve atesi emerek silahin arkasinda tehlikeli bolgeyi en aza indirir Bu sayede kapali mekanlarda veya gece cok fazla belli olmadan bu silah kullanilabilir MOBAT 120mmlik geri tepmesiz bir tufek olan MOBAT buyuk yapisindan oturu sadece bir aracin arkasindan cekilerek tasinabilir Tufegin uzerinde hedef belirlemek icin cok ufak bir nisangah tufegi bulunur Buradan firlatilan izli mermi hedefi vurduktan sonra namludan hedefi imha edecek asil mermi firlatilir TarihiIlk geri tepmesiz top ABD Deniz Kuvvetlerinde binbasi Cleland Davis tarafindan I Dunya Savasi baslarinda bulundu Binbasinin tasariminda yuzleri geriye donuk iki adet tufekten olusuyordu Bu silahlar ayni agirlikta kursun ve atesleyici ile yukleniyordu Onun bu dusuncesi Ingilizler tarafindan zeplin ve denizaltilara karsi kullanilan ve ucagina yerlestirilen silahin uretilmesine ilham kaynagi oldu II Dunya Savasi sirasinda bir Isvec firmasi olan 20 mmlik20 mm m 42 adinda kucuk bir tanksavar silahini uretti Ingilizler tarafindan ordu servisine tanksavar tufegi olarak alinma asamasinda silahin coktan etkisiz oldugu anlasildi SSCB tarafindan 1923 yilinda yapilan calismalarda Dinamo Reaktivnaya Pushka DRP kabaca dinamik geri tepmesiz top adindaki silah uretildi 1930 lu yillarda 37 mmden 305 mmye kadar onlarca cesit silah tasarlandi ve denemeler yapildi Cok az sayidaki kucuk capli silah uretilerek ucaklara monte edildi Ancak Stalin donemindeki Buyuk Tasfiye doneminde bu projeler tamamiyla terk edildi Bu donemde uretilen en bilinen silah L V Kurchevski tarafindan tasarlanan Model 1935 76 mm DRP modeliydi Az sayida uretilen silah Kis Savasi sirasinda ordu birliklerine dagitildi Iki adet silah Finlandiya ordusu tarafindan ele gecirildi Daha sonra bunlardan biri 1940 yilinda Nazi Almanyasi Ordusuna verildi Almanlarda bu silah uzerinde calismalar yapti Nazi Almanyasi Ordusunda hizmete giren ilk silah 7 5 cm Turkce hafif top 40 di Aslinda75 mmlik yivsiz namluya sahip basit bir geri tepmesiz top olan top Alman hava kuvvetleri Luftwaffeye bagli parasut birlikleri tarafindan top ve tanksavar silahi olarak kullanildi Hafif olmasindan oturu cepheye parasut yardimi ile kolayca indirilebiliyordu 75 mmlik silahin Giritin isgali sirasinda gosterdigi basaridan yola cikan tasarimcilar bu silahin ozelliklerinden hareketle 105 mmlik versiyonunu urettiler Uretilen bu silahlar daha sonra ABD Ordusu tarafindan kopya edilecek ve ortaya Bazuka silahi cikacaktir Aslinda ortada Amerikalilarin bu silahi tam olarak uretilen mi yoksa kopya mi ettiklerine dair kanit yoktur Japonyada ana karanin savunulmasi amaciyla tasinabilir geri tepmesiz tanksavar toplar uzerine calismalarda bulunmustur A Polonya ordusuna ait SPG 9M yuklenirkenGuney Vietnam ordusuna ait bir M113 57 mmlik silahla vurulmus zirhi 1947 yilinda Amerikan Ordusu elindeki 75mmlik silahlari Fransiz Ordusuna yardim olarak birakti Bu silahlar Vespa scooter model motosikletlere monte edildi Ayrica bu silahlar Fransiz Ordusuna bagli parasutcu birliklerinde tanksavar ve dusman binalarini yikmak amaclariyla ardindan Fas ve Endonezya ordulari tarafindan kullanildi Kore Savasi boyunca geri tepmesiz silahlar Amerikan birlikleri tarafindan kullanildi Ilk uretilen 57 mm ve 75 mmlik silahlari 105 mmlik silahlar izledi Ardindan bunlari 90 mm ve 106 mmlik silahlar izledi Ayni sekilde 1950 li yillarda SSCBde buyuk bir hevesle 73 mm 82 mm ve 107 mmlik geri tepmesiz tufekleri ordularinda kullandi Ingiliz vatandasi Wallbuster Duvar delen HESH mermilerinin kasifi birkac tane geri tepmesiz top tasarimi uzerinde calismistir Gelistirdigi Burney Gun silahi Atlantik Duvarinin yikilmasi icin Wallbuster mermileri atmak icin tasarlanmisti Ancak 1944 yilinda Normandiya Cikarmasinin yapildigi D Day gunune istenilen silah yetistirilemedi Tasarimlari arasinda bulunan omuzdan atilan 3 45 88 mmlik geri tepmesiz tufek 1945 yilinda adiyla ordu tarafindan denendi Savas sonrasi calismalarina devam eden Burney BAT serisini gelistirdi ve bu seriden 120 mmlik L6 Wombat silahi dogdu Hafif sinif 73 mmlik SPG 9 ve 82 mmlik agir geri tepmesiz tufekler gunumuzde Rus Ordusuna Hava Kuvvetlerine bagli piyade birliklerinde kullanilmaktadir Eski SSCB bagli devletlerde ise en cok kullanilan tanksavar silahlaridir 1960 li yillarin sonlari ve 1970 li yillarin baslarinda kablo gudumlu fuzelerin daha on plana cikmasi ile geri tepmesiz silahlar yerlerini bu fuzelere birakmaya basladi Bu silahtan uretilen 1950 li yillarda Birlesik Devletler hava kuvvetleri birliklerine teslim edildi Bu tank 6 adet Amerikan yapimi 106 mmlik silah ile hafif sinif 9 tonluk paletli saseye monte edilmesinden olusmaktadir Ancak ordu 176 adedi teslim edilen bu silahin ise yaramaz oldugunu ilan etti Vietnam Savasi sirasinda murettebati tarafindan cok sevilen ve birliklere muthis bir ates destegi saglayan bu yine de komuta kademesine kendisini sevdiremedi 1970 yilinda Ontos lar ordu servisinden tamamiyla cekildi ve parcalandi Saselerinden sokulmus silahlar ise daha sonra Hindistan ve Pakistan arasinda surmekte olan catismalarda ozellikle olumsuz arazi sartlarinda siginak ve mevzilere karsi kullanildi Gunumuzde hala Bati ulkeleri ordulari omuzdan atilan tanksavar silahi olarak meshur 88 mmlik kullanilmaktadir Ilk olarak 1946 yilinda gelistirilen ve tum dunyaya yayilan silahin yenilenmis modelleri gunumuz ABD Deniz Piyadesi birlikleri tarafindan siginak imhasinda kullanilmaktadir Amerikan yapimi 106 mmlik az gelismis ulke ordularinda jep veya benzeri araclarin uzerine monte edilerek tank imha edici turden araclara cevrilmektedir 1960 li yillarda Amerikalilar adinda geri tepmesiz tufekten ateslenebilen nukleer savas basligini gelistirildi Eski model 75 mmlik silahlar gunumuzde ABD Milli Park Servisi tarafindan cig dusurmek amaciyla kullanilmaktadir