Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Guaraní alfabesi (achegety) daha çok Paraguay ve çevresindeki ülkelerde konuşulan Guaraní dilini yazmak için kullanılan fonetik yazı sistemidir. 33 harften oluşmuştur, sırası ile:
| Büyük harfler | A | Ã | Ch | E | G | H | I | J | K | L | M | Mb | N | Nd | Ng | Nt | Ñ | O | Õ | P | R | Rr | S | T | U | V | Y | ʼ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Küçük harfler | a | ã | ch | e | ẽ | g | g̃ | h | i | ĩ | j | k | l | m | mb | n | nd | ng | nt | ñ | o | õ | p | r | rr | s | t | u | ũ | v | y | ỹ |
"A", "E", "I", "O", "U", "Y" harflerinden oluşan altı harf seslileri gösterir; tilde biçimleri genizsel biçimleridir. Kesme işareti " ' " (puso olarak adlandırılır), gırtlaksal duruşu belirtir. Diğer harflerin tümü ("Ñ", "G̃" ve digraflar dahil) sessizdir.
B, C ve D Latin harfleri sadece digrafların bir parçası olarak kullanılır, bunun yanında F, Q, W, X ve Z harfleri hiç kullanılmaz. "L" harfi ve "RR" digrafı sadece İspanyolcadan alınan kelimelerde, İspanyolca fonolojisinden etkilenen kelimelerde veya sözlü olmayan yansımalarda kullanılır. "LL" digrafı Guaraní'de kullanılmaz.
"E", "I", "U", "Y" ve "G" harflerinin tildeli biçimleri fontlarında yoktur ve tilde-"G" harfi Unicode'da bile yoktur. Dijital ortamda bu gliflerin mümkün olmadığı durumlarda, tilde genellikle karakterin sonuna eklenir ("E~", "I~", "U~", "Y~", "G~") veya yerine bir inceltme işareti kullanılır ("Ê", "Î", "Û", "Ŷ", "Ĝ").
ayıranı "´" stresi (muanduhe) belirtmek için kullanılır. Uygulandığından stres son heceye uygulanır: syva [sy'va] ("alın"), áva ['ava] ("saç"), tata [ta'ta] ("ateş"), tái [taj] ("biberli").
Tarih
Amerika'nın 15. yüzyıldaki İspanyol Fethi'ne kadar, Guaranílerin yazım sistemleri yoktu. Guaraní dilinde yazılmış ilk metinler misyonerleri tarafından Latin alfabesi kullanılarak yazılmıştır. Rahip diğerleri arasında Tesoro de la lengua guaraní (Guaraní-İspanyolca sözlük, 1639'da basılmış) ve Arte y bocabvlario de la lengua guaraní (dilbilgisi özeti ve sözlüğü, 1722'de basılmış) kitapları ile dili belgelemiştir.
Bu kitaplardaki alfabe ve yazımlar tutarsız ve çağdaşlarından büyük ölçüde farklıdırlar. 1867'de Paraguay başkanı Mariscal Francisco Solano López, yazı düzenini düzenlemek için bir yazı topluluğunu toplamıştır fakat bu çabası başarısız olmuştur.
Yazı 1950'de 'nun girişimleri ile Montevideo'da Guaraní Dil Kongre'sinde şu anki hali ile standartlaştırılmıştır. Standartlar Uluslararası Fonetik Alfabesi'nin yazımından etkilenmiştir ve Paraguay'da şu anda kullanılmaktadır.
Bununlar beraber, hâlâ okuryazarlar arasında standartın detayları ile ilgili anlaşmazlıklar vardır. Bazıları "CH" digrafının "X" ile değiştirilmesi gerektiğini düşünmektedir ve "G"-tilde harfinin düz "G" ile değiştirilmesini ve tildenin bitişik sesliye eklenmesi gerektiğini düşünmektedirler.
Guaraní adı achegety a-che-ge (ilk üç harfin adı) ve "gruplama", "topluluk" anlamına gelen ty kelimelerin yeni ifadesidir.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guarani alfabesi achegety daha cok Paraguay ve cevresindeki ulkelerde konusulan Guarani dilini yazmak icin kullanilan fonetik yazi sistemidir 33 harften olusmustur sirasi ile Buyuk harfler A A Ch E G H I J K L M Mb N Nd Ng Nt N O O P R Rr S T U V Y ʼKucuk harfler a a ch e ẽ g g h i ĩ j k l m mb n nd ng nt n o o p r rr s t u ũ v y ỹ A E I O U Y harflerinden olusan alti harf seslileri gosterir tilde bicimleri genizsel bicimleridir Kesme isareti puso olarak adlandirilir girtlaksal durusu belirtir Diger harflerin tumu N G ve digraflar dahil sessizdir B C ve D Latin harfleri sadece digraflarin bir parcasi olarak kullanilir bunun yaninda F Q W X ve Z harfleri hic kullanilmaz L harfi ve RR digrafi sadece Ispanyolcadan alinan kelimelerde Ispanyolca fonolojisinden etkilenen kelimelerde veya sozlu olmayan yansimalarda kullanilir LL digrafi Guarani de kullanilmaz E I U Y ve G harflerinin tildeli bicimleri fontlarinda yoktur ve tilde G harfi Unicode da bile yoktur Dijital ortamda bu gliflerin mumkun olmadigi durumlarda tilde genellikle karakterin sonuna eklenir E I U Y G veya yerine bir inceltme isareti kullanilir E I U Ŷ Ĝ ayirani stresi muanduhe belirtmek icin kullanilir Uygulandigindan stres son heceye uygulanir syva sy va alin ava ava sac tata ta ta ates tai taj biberli TarihAmerika nin 15 yuzyildaki Ispanyol Fethi ne kadar Guaranilerin yazim sistemleri yoktu Guarani dilinde yazilmis ilk metinler misyonerleri tarafindan Latin alfabesi kullanilarak yazilmistir Rahip digerleri arasinda Tesoro de la lengua guarani Guarani Ispanyolca sozluk 1639 da basilmis ve Arte y bocabvlario de la lengua guarani dilbilgisi ozeti ve sozlugu 1722 de basilmis kitaplari ile dili belgelemistir Bu kitaplardaki alfabe ve yazimlar tutarsiz ve cagdaslarindan buyuk olcude farklidirlar 1867 de Paraguay baskani Mariscal Francisco Solano Lopez yazi duzenini duzenlemek icin bir yazi toplulugunu toplamistir fakat bu cabasi basarisiz olmustur Yazi 1950 de nun girisimleri ile Montevideo da Guarani Dil Kongre sinde su anki hali ile standartlastirilmistir Standartlar Uluslararasi Fonetik Alfabesi nin yazimindan etkilenmistir ve Paraguay da su anda kullanilmaktadir Bununlar beraber hala okuryazarlar arasinda standartin detaylari ile ilgili anlasmazliklar vardir Bazilari CH digrafinin X ile degistirilmesi gerektigini dusunmektedir ve G tilde harfinin duz G ile degistirilmesini ve tildenin bitisik sesliye eklenmesi gerektigini dusunmektedirler Guarani adi achegety a che ge ilk uc harfin adi ve gruplama topluluk anlamina gelen ty kelimelerin yeni ifadesidir Dis baglantilar