Gustave de Molinari (Fransızca: [də mɔlinari] ; d. 3 Mart 1819 - ö. 28 Ocak 1912), Frédéric Bastiat ve gibi Fransız laissez-faire iktisatçılarıyla ilişkili bir Belçikalı politik ekonomist ve Fransız Liberal Okulu teorisyeniydi.
Gustave de Molinari | |
---|---|
Gustave de Molinari, 1849 veya 1860'lar | |
Doğum | 3 Mart 1819 Liège, Hollanda Birleşik Krallığı |
Ölüm | 28 Ocak 1912 (92 yaşında) , Belçika |
Milliyet | Belçikalı |
Tür | Fransız Liberal Okulu |
Etkiledikleri | |
Etkilendikleri | |
Biyografisi
Molinari'nin babası Philippe, Napolyon'un ordusunda doktordu ve Restorasyon'dan sonra Liège'e yerleşmişti. 1819 yılında Liège, Wallonia'da doğan Gustave hızla sanayileşen bir taşra kentinde rahat bir hayatın tadını çıkardı. Molinari doğduğunda Liège, hâlâ Hollanda Krallığı'nın bir parçasıydı, ancak 1830'daki devrimin ardından, Liège, yeni Belçika Krallığı'nın bir parçası oldu.
Genç Gustave, tıp eğitimine babasından etkilenerek başladı, ancak gençlik yıllarında gazeteci olarak çalışmaya başladı. 1840'ların başında bir ara kariyerine devam etmek için Paris'e taşındı. Görünüşe göre liberal fikirlerle tanışması ve bu fikirlerin güçlü bir savunucusu haline gelmesi Molinari'nin Paris'teki ilk yıllarında oluştu.
Politik Ekonomi Derneği'ne katıldı ve zamanın diğer önde gelen Fransız liberallerinin çoğunu, özellikle de Frederic Bastiat ile tanıştığı Serbest Ticaret Derneği'nin aktif bir üyesi oldu.
Diğer liberallerin çoğu gibi, başlangıçta 1848 devrimini destekledi, ancak ardından hızla sosyalistlerin yükselen gücüne karşı çıktı. Devrimin gidişatına tepkileri, Molinari'nin en önemli iki eserini yazmasına yol açtı: Les Soirées de la rue Saint-Lazare (1849) ve dönemin politik bir ekonomisi dergisi olan Journal des Économistes'in 1949 Ekim sayısında yer alan çığır açıçı "De la Production de la Sécurité" makalesi. Les Soirées de la rue Saint-Lazare, bir "ekonomist" (aslında kastedilen bir liberal), bir "muhafazakar" ve bir "sosyalist" arasında geçen 12 diyalogdan oluşan bir dizi olarak yazılmıştır. Bu üç karakter, özel mülkiyet ve serbest piyasanın yönleriyle ilgili konuları genellikle esprili diyaloglarla tartışıyorlardı.
Devrimden ve Cumhuriyet'in kuruluşundan sonra Molinari liberal temalar üzerine yazmaya devam etti ve Dictionnaire de l'économie politique'e (1852-53) serbest ticareti destekleyen ve militarizmi, sömürgeciliği ve köleliği yeren birkaç makaleyle katkıda bulundu. Başkan Louis Napolyon'un Aralık 1851'deki darbesinden ve ardından 1852'de kendisini Fransa İmparatoru III.Napolyon ilan etmesinin ardından 1852'de Molinari, protesto için anavatanı Belçika'da kendi kendine sürgüne gitti. Brüksel'e yerleşti ve burada Belçika Kraliyet Endüstrisi Müzesi'nde (Musée royale de l'industrie belge) politik ekonomi profesörü oldu. Bu dönemde ekonomi ve politika üzerine önemli bir inceleme (Cours d'economie politique) ile devlet eğitimine karşı çıkan birkaç makale yayınladı.
Bu sırada kardeşi Eugène ile bir dergi kurdu. Ayrıca Edmée adında bir kadınla evlendi ve iki oğlu oldu: mühendis olan Edmond ve tarım araştırmacısı olarak büyüyen Maurice. Karısı Edmée Ekim 1868'de öldü ve Molinari kısa bir süre sonra Paris'e döndü. Döndükten sonra önemli Fransız gazetelerinden Journal des Debats'ın editörü oldu (1871'de) ve bu görevi 1876'ya kadar sürdürdü. 1878-1884 yılları arasında Molinari, liberal sınıf teorisine önemli katkılarda bulunan birkaç tarihsel çalışma yayınladı.
1909'da Molinari Paris'ten ayrıldı ve Belçika'daki arkadaşlarının ve ailesinin yanına döndü. Kısa süre sonra Fransız sınırına yakın Adinkerque sahilinde küçük bir villa satın aldı. Hayatının geri kalan birkaç yılını gelini Marie le Roy tarafından bakılarak orada geçirdi. 28 Ocak 1912'de öldü ve sonunda Paris'teki ünlü Pere-Lachaise mezarlığına gömüldü.
Ölümünden kısa bir süre önce söylediği gibi, klasik liberal görüşleri uzun yaşamı boyunca aynı kalmış, ancak bu arada etrafındaki dünya tam bir dönüş yapmayı başarmıştı.
Fikirleri
Molinari aynı zamanda gerçek insanlar ve onların yaşam koşulları hakkında keskin ve hevesli bir gözlemciydi. Rusya'ya yaptığı birkaç geziye ilave olarak, Kuzey Amerika'ya üç sefer yaptı ve yol boyunca Karayipler ve Orta Amerika'yı da ziyaret etti. Avrupa çapında da yoğun bir şekilde seyahat eden Molinari, her yerde yoksulların ve işçi sınıflarının koşullarının dikkatli bir gözlemcisi oldu. Serbest ticareti ve insanların serbest dolaşımını teşvik etmek, bir pan-Avrupa gümrük birliğinin kurulmasını savundu ve hatta Almanya Şansölyesi Otto von Bismarck ile bu fikri tartıştıkları bir toplantı bile yaptı.
Molinari'nin devlet eleştirisi bazen, genel güç ve ayrıcalık eleştirisiyle görünüşte uyumlu olabilecek karşıt dava ve olaylarla sonuçlandı. Bunun bir örneği, Molinari'nin kölelikten çok Kuzeyli sanayicilerin ticari çıkarlarıyla ilgili olduğuna inandığı Amerikan İç Savaşı idi, ancak köleliğin kaldırılmasının resmin bir parçası olduğunu da inkâr etmedi. Ralph Raico'ya göre Molinari, 1912'deki ölümünden bir yıl önce yayınlanan son çalışmasında bile bu durumu vurgulamaktan asla geri durmadı:
Amerikan İç Savaşı, köleleri özgürleştirmeye yönelik insani bir haçlı seferi değildi. Savaş "işgal edilen vilayetleri mahvetti", ancak ipleri elinde tutan Kuzeyli plütokratlar amaçlarına ulaştılar: sonunda "tröst rejimine yol açan ve milyarderleri üreten" kısır bir korumacılığın dayatılması.
Molinari, "ekonomik devletin" (uluslararası bir ticari sistem) tam bir laissez-faire'e sahip olacağını iddia ederek, evrimsel kavramlara atıfta bulunurken kendi liberal görüşlerini de destekledi. Bu durumun, rekabet eden ticari aktörler arasındaki var olma mücadelesinden kaynaklanan sosyal evrimin nihai bir aşaması olduğunu savundu. Savaşın, sonuç olarak icatları teşvik eden erken sosyal sistemlerin itici gücü olduğunu hissetti. Ancak endüstri geliştikten sonra, savaşlar faydalı olmaktan çok zararlı hale geldi ve yerini ekonomik rekabete bıraktı. Molinari, ekonomik rekabetin toplumdaki tüm sınıflar için geçerli olduğu için bunun daha iyi olacağını düşünmüştü. Daha az uygun olanlar rekabet tarafından elendiğinden, tüm toplum zamanla yükselecekti. Böyle bir rekabetin asla bitmeyeceğini ve sonsuza kadar süreceğini savundu. Molinari, bu sürece zarar vermesi nedeniyle hem monarşiye hem de sosyalizme karşı çıktı. Büyük yoksulluğun zenginlikle birlikte arttığını kabul ederek, bunun için gerekli olan ekonomik ilerlemenin yanında meydana gelen ahlaki evrimle ortadan kaldırılacağını savundu.
Etkisi
Bazı anarko-kapitalistler, Molinari'yi anarko-kapitalizmin ilk savunucusu olarak görmektedir.Murray Rothbard'ın 1977 tarihli The Production of Security adlı kitabının İngilizce çevirisinin önsözünde "günümüzde artık anarko-kapitalizm olarak adlandırılan şeyin insanlık tarihinde herhangi bir yerde ilk sunumu" olarak tanımlamasına rağmen "Molinari'nin bu terminolojiyi kullanmadığını ve muhtemelen bu isme de inatla karşı çıkacağını" iddia etti.Avusturya Okulu ekonomisti Hans-Hermann Hoppe, "1849 tarihli 'Güvenlik Üretimi' makalesinin muhtemelen modern anarko-kapitalizm teorisine en önemli katkı olduğunu" söyledi. Geçmişte Molinari, bireyci anarşist Benjamin Tucker ve Liberty çevresinin bazı siyasi düşüncelerini etkiledi.Filozof Roderick T. Long 24 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . tarafından yönetilen Molinari Enstitüsü, Gustave de Molinari'yi "Pazar Anarşizmi teorisinin yaratıcısı" olarak adlandırdığı için adını da ondan almıştır.
Kaynaklar
- ^ a b c d e f g "OLL's March Birthday: Gustave de Molinari (March 3, 1819 – January 28, 1912) | Online Library of Liberty". oll.libertyfund.org. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2022.
- ^ "Online Library of Liberty". oll.libertyfund.org. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2022.
- ^ Dictionnaire de l'économie politique : contenant l'exposition des principes de la science. 2. J-Z / publié sous la direction de MM. Ch. Coquelin et Guillaumin (Fransızca). 1852-1853. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2022.
- ^ "Cours d'Economie Politique | Online Library of Liberty". oll.libertyfund.org. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2022.
- ^ a b c (29 March 2011) "Neither the Wars Nor the Leaders Were Great" 14 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. .
- ^ Social Darwinism in European and American Thought, Mike Hawkins, Cambridge University Press, 1997, pp. 131-32
- ^ Molinari, Gustave; Ebeling, Richard M., ed. (1977). The Production of Security 28 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. "Preface". Translated by McCulloch, J. Huston. Occasional Papers Series (2). New York: The Center for Libertarian Studies.
- ^ Hoppe, Hans-Hermann (31 December 2001). "Anarcho-Capitalism: An Annotated Bibliography" 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Liberty, Ağustos 1881'den Nisan 1908'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nde Benjamin Tucker tarafından yayınlanan bir 19. yüzyıl anarşist piyasa sosyalisti ve liberter sosyalist dergisiydi.
- ^ Hart, David (1981). "Gustave De Molinari And The Anti-Statist Liberal Tradition" 23 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF).
- ^ "Molinari Institute" 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Molinari Institute. "The Institute takes its name from Gustave de Molinari (1819–1912), originator of the theory of Market Anarchism".
Daha fazla okuma
- Hart, David (2008). "Molinari, Gustave de (1819–1912)". (Ed.). The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, California: ; Cato Institute. ss. 336–337. doi:10.4135/9781412965811.n206. ISBN . LCCN 2008009151. OCLC 750831024.
Dış bağlantılar
- Molinari Enstitüsü 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Vikisöz'de Gustave de Molinari ile ilgili sözler mevcuttur.
Wikimedia Commons'ta Gustave de Molinari ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gustave de Molinari Fransizca de mɔlinari d 3 Mart 1819 o 28 Ocak 1912 Frederic Bastiat ve gibi Fransiz laissez faire iktisatcilariyla iliskili bir Belcikali politik ekonomist ve Fransiz Liberal Okulu teorisyeniydi Gustave de MolinariGustave de Molinari 1849 veya 1860 larDogum3 Mart 1819 Liege Hollanda Birlesik KralligiOlum28 Ocak 1912 92 yasinda BelcikaMilliyetBelcikaliTurFransiz Liberal OkuluEtkiledikleri Murray Rothbard Benjamin TuckerEtkilendikleri Frederic Bastiat BiyografisiMolinari nin babasi Philippe Napolyon un ordusunda doktordu ve Restorasyon dan sonra Liege e yerlesmisti 1819 yilinda Liege Wallonia da dogan Gustave hizla sanayilesen bir tasra kentinde rahat bir hayatin tadini cikardi Molinari dogdugunda Liege hala Hollanda Kralligi nin bir parcasiydi ancak 1830 daki devrimin ardindan Liege yeni Belcika Kralligi nin bir parcasi oldu Genc Gustave tip egitimine babasindan etkilenerek basladi ancak genclik yillarinda gazeteci olarak calismaya basladi 1840 larin basinda bir ara kariyerine devam etmek icin Paris e tasindi Gorunuse gore liberal fikirlerle tanismasi ve bu fikirlerin guclu bir savunucusu haline gelmesi Molinari nin Paris teki ilk yillarinda olustu Politik Ekonomi Dernegi ne katildi ve zamanin diger onde gelen Fransiz liberallerinin cogunu ozellikle de Frederic Bastiat ile tanistigi Serbest Ticaret Dernegi nin aktif bir uyesi oldu Diger liberallerin cogu gibi baslangicta 1848 devrimini destekledi ancak ardindan hizla sosyalistlerin yukselen gucune karsi cikti Devrimin gidisatina tepkileri Molinari nin en onemli iki eserini yazmasina yol acti Les Soirees de la rue Saint Lazare 1849 ve donemin politik bir ekonomisi dergisi olan Journal des Economistes in 1949 Ekim sayisinda yer alan cigir acici De la Production de la Securite makalesi Les Soirees de la rue Saint Lazare bir ekonomist aslinda kastedilen bir liberal bir muhafazakar ve bir sosyalist arasinda gecen 12 diyalogdan olusan bir dizi olarak yazilmistir Bu uc karakter ozel mulkiyet ve serbest piyasanin yonleriyle ilgili konulari genellikle esprili diyaloglarla tartisiyorlardi Devrimden ve Cumhuriyet in kurulusundan sonra Molinari liberal temalar uzerine yazmaya devam etti ve Dictionnaire de l economie politique e 1852 53 serbest ticareti destekleyen ve militarizmi somurgeciligi ve koleligi yeren birkac makaleyle katkida bulundu Baskan Louis Napolyon un Aralik 1851 deki darbesinden ve ardindan 1852 de kendisini Fransa Imparatoru III Napolyon ilan etmesinin ardindan 1852 de Molinari protesto icin anavatani Belcika da kendi kendine surgune gitti Bruksel e yerlesti ve burada Belcika Kraliyet Endustrisi Muzesi nde Musee royale de l industrie belge politik ekonomi profesoru oldu Bu donemde ekonomi ve politika uzerine onemli bir inceleme Cours d economie politique ile devlet egitimine karsi cikan birkac makale yayinladi Bu sirada kardesi Eugene ile bir dergi kurdu Ayrica Edmee adinda bir kadinla evlendi ve iki oglu oldu muhendis olan Edmond ve tarim arastirmacisi olarak buyuyen Maurice Karisi Edmee Ekim 1868 de oldu ve Molinari kisa bir sure sonra Paris e dondu Dondukten sonra onemli Fransiz gazetelerinden Journal des Debats in editoru oldu 1871 de ve bu gorevi 1876 ya kadar surdurdu 1878 1884 yillari arasinda Molinari liberal sinif teorisine onemli katkilarda bulunan birkac tarihsel calisma yayinladi 1909 da Molinari Paris ten ayrildi ve Belcika daki arkadaslarinin ve ailesinin yanina dondu Kisa sure sonra Fransiz sinirina yakin Adinkerque sahilinde kucuk bir villa satin aldi Hayatinin geri kalan birkac yilini gelini Marie le Roy tarafindan bakilarak orada gecirdi 28 Ocak 1912 de oldu ve sonunda Paris teki unlu Pere Lachaise mezarligina gomuldu Olumunden kisa bir sure once soyledigi gibi klasik liberal gorusleri uzun yasami boyunca ayni kalmis ancak bu arada etrafindaki dunya tam bir donus yapmayi basarmisti FikirleriMolinari ayni zamanda gercek insanlar ve onlarin yasam kosullari hakkinda keskin ve hevesli bir gozlemciydi Rusya ya yaptigi birkac geziye ilave olarak Kuzey Amerika ya uc sefer yapti ve yol boyunca Karayipler ve Orta Amerika yi da ziyaret etti Avrupa capinda da yogun bir sekilde seyahat eden Molinari her yerde yoksullarin ve isci siniflarinin kosullarinin dikkatli bir gozlemcisi oldu Serbest ticareti ve insanlarin serbest dolasimini tesvik etmek bir pan Avrupa gumruk birliginin kurulmasini savundu ve hatta Almanya Sansolyesi Otto von Bismarck ile bu fikri tartistiklari bir toplanti bile yapti Molinari nin devlet elestirisi bazen genel guc ve ayricalik elestirisiyle gorunuste uyumlu olabilecek karsit dava ve olaylarla sonuclandi Bunun bir ornegi Molinari nin kolelikten cok Kuzeyli sanayicilerin ticari cikarlariyla ilgili olduguna inandigi Amerikan Ic Savasi idi ancak koleligin kaldirilmasinin resmin bir parcasi oldugunu da inkar etmedi Ralph Raico ya gore Molinari 1912 deki olumunden bir yil once yayinlanan son calismasinda bile bu durumu vurgulamaktan asla geri durmadi Amerikan Ic Savasi koleleri ozgurlestirmeye yonelik insani bir hacli seferi degildi Savas isgal edilen vilayetleri mahvetti ancak ipleri elinde tutan Kuzeyli plutokratlar amaclarina ulastilar sonunda trost rejimine yol acan ve milyarderleri ureten kisir bir korumaciligin dayatilmasi Molinari ekonomik devletin uluslararasi bir ticari sistem tam bir laissez faire e sahip olacagini iddia ederek evrimsel kavramlara atifta bulunurken kendi liberal goruslerini de destekledi Bu durumun rekabet eden ticari aktorler arasindaki var olma mucadelesinden kaynaklanan sosyal evrimin nihai bir asamasi oldugunu savundu Savasin sonuc olarak icatlari tesvik eden erken sosyal sistemlerin itici gucu oldugunu hissetti Ancak endustri gelistikten sonra savaslar faydali olmaktan cok zararli hale geldi ve yerini ekonomik rekabete birakti Molinari ekonomik rekabetin toplumdaki tum siniflar icin gecerli oldugu icin bunun daha iyi olacagini dusunmustu Daha az uygun olanlar rekabet tarafindan elendiginden tum toplum zamanla yukselecekti Boyle bir rekabetin asla bitmeyecegini ve sonsuza kadar surecegini savundu Molinari bu surece zarar vermesi nedeniyle hem monarsiye hem de sosyalizme karsi cikti Buyuk yoksullugun zenginlikle birlikte arttigini kabul ederek bunun icin gerekli olan ekonomik ilerlemenin yaninda meydana gelen ahlaki evrimle ortadan kaldirilacagini savundu EtkisiBazi anarko kapitalistler Molinari yi anarko kapitalizmin ilk savunucusu olarak gormektedir Murray Rothbard in 1977 tarihli The Production of Security adli kitabinin Ingilizce cevirisinin onsozunde gunumuzde artik anarko kapitalizm olarak adlandirilan seyin insanlik tarihinde herhangi bir yerde ilk sunumu olarak tanimlamasina ragmen Molinari nin bu terminolojiyi kullanmadigini ve muhtemelen bu isme de inatla karsi cikacagini iddia etti Avusturya Okulu ekonomisti Hans Hermann Hoppe 1849 tarihli Guvenlik Uretimi makalesinin muhtemelen modern anarko kapitalizm teorisine en onemli katki oldugunu soyledi Gecmiste Molinari bireyci anarsist Benjamin Tucker ve Liberty cevresinin bazi siyasi dusuncelerini etkiledi Filozof Roderick T Long 24 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde tarafindan yonetilen Molinari Enstitusu Gustave de Molinari yi Pazar Anarsizmi teorisinin yaraticisi olarak adlandirdigi icin adini da ondan almistir Kaynaklar a b c d e f g OLL s March Birthday Gustave de Molinari March 3 1819 January 28 1912 Online Library of Liberty oll libertyfund org 24 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2022 Online Library of Liberty oll libertyfund org 24 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2022 Dictionnaire de l economie politique contenant l exposition des principes de la science 2 J Z publie sous la direction de MM Ch Coquelin et Guillaumin Fransizca 1852 1853 24 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2022 Cours d Economie Politique Online Library of Liberty oll libertyfund org 24 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2022 a b c 29 March 2011 Neither the Wars Nor the Leaders Were Great 14 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Social Darwinism in European and American Thought Mike Hawkins Cambridge University Press 1997 pp 131 32 Molinari Gustave Ebeling Richard M ed 1977 The Production of Security 28 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Preface Translated by McCulloch J Huston Occasional Papers Series 2 New York The Center for Libertarian Studies Hoppe Hans Hermann 31 December 2001 Anarcho Capitalism An Annotated Bibliography 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Liberty Agustos 1881 den Nisan 1908 e kadar Amerika Birlesik Devletleri nde Benjamin Tucker tarafindan yayinlanan bir 19 yuzyil anarsist piyasa sosyalisti ve liberter sosyalist dergisiydi Hart David 1981 Gustave De Molinari And The Anti Statist Liberal Tradition 23 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF Molinari Institute 6 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Molinari Institute The Institute takes its name from Gustave de Molinari 1819 1912 originator of the theory of Market Anarchism Daha fazla okumaHart David 2008 Molinari Gustave de 1819 1912 Ed The Encyclopedia of Libertarianism Thousand Oaks California Cato Institute ss 336 337 doi 10 4135 9781412965811 n206 ISBN 978 1412965804 LCCN 2008009151 OCLC 750831024 Dis baglantilarMolinari Enstitusu 6 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikisoz de Gustave de Molinari ile ilgili sozler mevcuttur Wikimedia Commons ta Gustave de Molinari ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur