HMG-KoA redüktaz (veya 3-hidroksi-3-metil-glutaril-KoA reduktaz) kolesterol ve benzeri moleküllerin sentezlendiği reaksiyon zincirinin ilk adımının enzimidir (EC 1.1.1.88). Statin diye adlandırılan HMG-KoA redüktaz ketleyicileri (inhibitörleri) kan kolesterol seviyelerini düşürerek kalp hastalığı riskini azaltmak için kullanılırlar. Bu ilaç sınıfında bulunlar arasında atorvastatin (ATOR®, ateroz®, LİPİTOR®, TARDEN®)
Önemi
HMG-KoA redüktaz, mevalonat yolunun anahtar bir adımını katalizleyen bir transmembran enzimdir. Mevalonat yolu sterol, ve diğer lipitlerin sentezinin başında yer alır. HMG-KoA redüktazın katalizlediği reaksiyon mevalonat yolunda hız belirleyici olduğu için son yıllarda geliştirilmiş kolesterol düşürücü ilaçların hepsi bu enzimi hedeflerler.
Statinlerin kolesterol düzeylerini düşürmeden bağımsız olan olumlu etkileri, HMG-KoA Redüktazın kolesterol dışında başka moleküllerin sentezinde de rol almasıyla açıklanabilir. Statinlerin yangıönler (antienflamatuar) özellikleri muhtemelen yangı tepkisinde gerekli olan isoprenoidlerin üretimini sınırlayabilme özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
HMG-KoA redüktaz ayrıca gelişimde de önemli bir enzimdir. Etkinliğinin ketlenmesi inhibe olması ve buna bağlı olarak isoprenoidlerin yokluğu sonucunda morfolojik bozukluklar oluşur.
Düzenlenmesi
HMG-KoA Redüktaz, transkripsiyon, translasyon, yıkım ve fosforlanma düzeylerinde düzenlenir.
Transkripsiyonu
(SREBP) HMG-KoA redüktaz geninin transkripsiyonunu arttırır. Bu protein, genin 5' tarafında bulunan SRE () adlı DNA dizisine bağlanır. SREBP etkin değilken veya çekirdek zarına bağlıdır. Kolesterol seviyesi azalınca SREPB uğrayıp bağlı olduğu zardan kopar, çekirdeğin içine girer, SRE'ye bağlanır ve transkripsiyon hızlanır. Eğer kolesterol seviyesi yükselirse zara bağlı SREBP'nin proteolizi durur, çekirdekte bulunan SREBP de hızla yıkıma uğrar.
Translasyonu
HMG-KoA redüktaz mRNA'sının translasyonu türevleri ve kolesterol tarafından ketlenir.
Yıkımı
Yüksek sterol düzeyleri HMG-KoA redüktazın proteolizini kolaylaştırır. SREBP'yi kesen proteaz da sterollara duyarlıdır.
Fosforlanması
Biosentetik yollardaki başka enzimlerde de görüldüğü gibi HMG-KoA redüktaz (insanda serin 872'de) ketlenir. Bundan sorumlu siklik AMP tarafından aktive olur. Bu yüzden hücredeki ATP düzeyleri düşük olunca redüktaz enzimi etkin olmaz.
Dış bağlantılar
- Online Mendelian Inheritance in Man8 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: [1] 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
HMG KoA reduktaz veya 3 hidroksi 3 metil glutaril KoA reduktaz kolesterol ve benzeri molekullerin sentezlendigi reaksiyon zincirinin ilk adiminin enzimidir EC 1 1 1 88 Statin diye adlandirilan HMG KoA reduktaz ketleyicileri inhibitorleri kan kolesterol seviyelerini dusurerek kalp hastaligi riskini azaltmak icin kullanilirlar Bu ilac sinifinda bulunlar arasinda atorvastatin ATOR ateroz LIPITOR TARDEN HMG KoA reduktazOnemiHMG KoA reduktaz mevalonat yolunun anahtar bir adimini katalizleyen bir transmembran enzimdir Mevalonat yolu sterol ve diger lipitlerin sentezinin basinda yer alir HMG KoA reduktazin katalizledigi reaksiyon mevalonat yolunda hiz belirleyici oldugu icin son yillarda gelistirilmis kolesterol dusurucu ilaclarin hepsi bu enzimi hedeflerler Statinlerin kolesterol duzeylerini dusurmeden bagimsiz olan olumlu etkileri HMG KoA Reduktazin kolesterol disinda baska molekullerin sentezinde de rol almasiyla aciklanabilir Statinlerin yangionler antienflamatuar ozellikleri muhtemelen yangi tepkisinde gerekli olan isoprenoidlerin uretimini sinirlayabilme ozelliklerinden kaynaklanmaktadir HMG KoA reduktaz ayrica gelisimde de onemli bir enzimdir Etkinliginin ketlenmesi inhibe olmasi ve buna bagli olarak isoprenoidlerin yoklugu sonucunda morfolojik bozukluklar olusur DuzenlenmesiHMG KoA reduktaz Substrat kompleksi Mavi Koenzim A kirmizi HMG yesil NADP HMG KoA Reduktaz transkripsiyon translasyon yikim ve fosforlanma duzeylerinde duzenlenir Transkripsiyonu SREBP HMG KoA reduktaz geninin transkripsiyonunu arttirir Bu protein genin 5 tarafinda bulunan SRE adli DNA dizisine baglanir SREBP etkin degilken veya cekirdek zarina baglidir Kolesterol seviyesi azalinca SREPB ugrayip bagli oldugu zardan kopar cekirdegin icine girer SRE ye baglanir ve transkripsiyon hizlanir Eger kolesterol seviyesi yukselirse zara bagli SREBP nin proteolizi durur cekirdekte bulunan SREBP de hizla yikima ugrar Translasyonu HMG KoA reduktaz mRNA sinin translasyonu turevleri ve kolesterol tarafindan ketlenir Yikimi Yuksek sterol duzeyleri HMG KoA reduktazin proteolizini kolaylastirir SREBP yi kesen proteaz da sterollara duyarlidir Fosforlanmasi Biosentetik yollardaki baska enzimlerde de goruldugu gibi HMG KoA reduktaz insanda serin 872 de ketlenir Bundan sorumlu siklik AMP tarafindan aktive olur Bu yuzden hucredeki ATP duzeyleri dusuk olunca reduktaz enzimi etkin olmaz Dis baglantilarOnline Mendelian Inheritance in Man8 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde