Hanım olan hizmetçi (İtalyanca: La serva padrona) (Dizin No: R 1.63) Napolili İtalyan besteci Giovanni Paisiello tarafından bestelenmiş olan 2 sahnelik buffo janrında bir operadır. Librettosu "Jacopo Angello Nelli"'nin bir oyunundan uyarlanarak "Gennaro Antonio Federico" tarafından hazırlanmıştır. Bu eser 1733'te tanınmış Napolili İtalyan opera besteci Pergolessi tarafından hazırlanıp yapımlanıp Avrupa'nın birçok operaevlerinde popüler olarak yapımlanan janrındaki La serva padrona operasına atıfla bestelenmiştir.
Özgün isim | La serva padrona (Paisiello) |
---|---|
Müzik | Giovanni Paisiello |
Libretto | Gennaro Antonio Federico |
Gala | 30 Ağustos 1781 |
İlk gösterim yeri | Katerina Sarayı, Tsarskoye Selo, Sankt-Peterburg, Rusya Çarlığı |
Oyuncular |
Opera sadece iki perde olarak düzenlemekle beraber bu ikinci perde antraktsız birinciyi takip ettiği için tek bir perdelik eser gibi 45 dakika sürmektedir. Eserin konusu beceriksiz ve rahatına düşkün ama yaşı ilerlemekte olan bekar asil bir erkek ile alt tabakadan olup ona hizmetçilik yapan ama güzel ve kurnaz bir genç kadın arasında geçenlerdir.
Hazırlanma ve temsiller
Besteci Giovanni Paisello 1776'da Rusya Çariçesi II. Katerina tarafından Rusya'ya davet edilip Sankt-Peterburg yakınında Tsarskoye Selo'da Katerina Sarayı'nda 8 yıl süren müzik direktörlüğü yapmıştır. Bu görevi sırasında Paisello işveren olan Çariçe ve saray efradı için eğlendirici müzik besteleyip saray orkestrası ve korosunun şefi olarak konserler vermiştir. Çariçe II. Katerina'nın komedi içeren opera buffa eserlerden hoşlandığını bilen Paisello daha önce İtalyanca olarak hazırlanmış olan opera libretto eserlerini ihtiva eden "komedi kitapları"'nı elden geçirip bunlardan Çariçe'nin beğeneceğini düşündüğü librettoları kullanıp kendi bestelediği opera eserleri olarak saray tiyatrosunda sunmuştur.
1781'de (sonra 1801-1825 döneminde Çar olacak) genç veliaht Grand Dük Aleksandr'in dördüncü yaş günü kutlaması için Paisiello bir opera hazırlayıp sarayda yapımlamayı karar vermiştir. Bunun için Paisiello Napoli'de bulunan diğer bir besteci "Giambattista Lorenzi" 'den 1.5 saatten fazla uzun sürmeyecek bir opera buffa için libretto ihtiva eden "komedi kitabı" ısmarlamıştır ama bu başarılı bir sonuç vermemiştir. Bunun üzerine Paisiello "Gennaro Antonio Federico" tarafından "Jacopo Angello Nelli"'nin bir oyunundan uyarlanmış "Serva padrona" adlı librettosunun komedi kitabı ilgisini çekmiştir. Aynı kaynak 1733'te Napolili İtalyan besteci Pergolessi tarafından intermezzo buffa janrında bir opera olarak hazırlanmış, yapımlanmış ve Avrupa'nın birçok operaevelerinde popüler olarak operaevi repertuvarına girmişti. Yeni bir konu bulmada sıkıntı çeken Paisiello bu eserin librettosunu kullanmak gereğini kabul etmiştir ve 1781 yılında kendi opera eserini hazırlamıştır.
Genellikle Paisiello librettoda bulunan metine sadık kalmıştır. Ama bu metine, kahramanlar için o zamanki modaya daha uygun gördüğü 2 yeni arya metni ve 2 yeni ikili metni eklemiştir. Bunların yazarlarının kim oldukları bilinmemektedir ama bu yeni ek metinlerin daha önce yazılmış "komedi kitapları" içinde bulunan bazı parçalardan alındığı iddia edilmektedir. Örneğin bu yeni metinli aryalardan olan "Donne vaghe, i studi nostri (Zavallı kadın, çalışmalarımız)" Goldoni ve Galuppi'nin hicivli eserlerine benzediği iddia edilmektedir. Bu eser için Paisiello'nun hazırladığı müziksel parçalar da Pergolessi'nin aynı adlı eserindeki müziksel parçalardan değişiktir. Genellikle Pergolessi eserinde müziksel parçalar solo yaylı çalgılar tarafından icra edilmekte ve buna karşılık Paisiello eserinde genellikle her müziksel parça için çifte olarak flütler, obualar, fagotlar gibi tahta nefesli çalgılar ve kornolar gibi bakırdan üflemeli çalgılar da yaylılarla birlikte kullanılmaktadır.
Paisello'nun "Hanım Olan Hizmetçi" operası prömiyer temsili Rusya Çariçesi ve veliahtı huzurunda 30 Ağustos 1781da Tsarskoye Selo'daki Katerina Sarayı'nda yapılmıştır.
Roller
Rol | Ses tipi | 1781 Prömiyeri Roller (Orkestra şefi: Giovanni Paisiello ) |
---|---|---|
Uberto, ev sahibi yaşlı bekar bir asil | Bas | |
Serpina, hizmetçisi | Soprano | |
Vespone, uşağı | Konuşma rolü |
Konu özeti
Zaman 18. yüzyıl ikinci yarısı ve mekan yaşlı asil Uberto’nun evinde bir salondur. Zengin ve yaşlı olan ve bekar olarak evinde yaşayan Uberto'nun yanında genç, güzel ve kurnaz alt tabakadan olan hizmetçisi Serpina bulunmaktadır. Serpina gayet despotça karakteri ile efendisinin yumuşak huylu karakterine dayanarak onunla evlenip evin hanımı olmak istemektedir. Uberto ona bir ders vermek için Serpina'ya bir evlilik yapmayı istediğini açıklamıştır. Serpina onunla evlenmeye hemen hazır olduğunu efendisine bildirir. Fakat Uberto evlenmek istemekle beraber, Serpina'nın bu açıkça teklifini reddeder. Serpina bu sefer oyun kızıştırma taktiğine başvurur. Kendisine uygun Kaptan Storm adlı bir erkeğin kendine evlik teklif edip talip olduğunu efendisi Uberto'ya bildirir ve Kaptan Storm'ü eve getirip efendisi ile tanıştırır. Gerçekte Kaptan Storm kıyafet değiştirip asker üniforması giyip hüviyetini gizleyen Uberto'nun bir diğer uşağı olan Vespone'dir. Geleneklere göre evlilik yapmayı isteyen bir hizmetçi veya uşağın evlenmesi için işveren efendisinin onun eşine bir meblağı drahoma olarak vermesi gerekmektedir. Serpina'ya gore talibi olan Kaptan Storm onunla evlilik için drahoma olarak 4000 İtalyan gümüş scudi verilmesini istemektedir ve Uberto'nun bu meblağı ödemesi gerekmektedir. Uberto bu meblağı gayet yüksek bulup ödemek istememektedir. Uberto'nun bu meblağı ödememek için en kolay alternatifi Serpina ile kendisinin evlenmesidir. Uberto ile evlenen Serapina böylece hizmetçi iken evin hanımı olur.
Ses audio kayıtları
Yıl | Roller: (Uberto, Serpina) | Orkestra şefi Orkestra | Marka |
---|---|---|---|
196 | Peterii Salomaa, Jean-Marie Bima | Hans Ludwig Hirsch Münchener Rundfunkorchester | LP - Arts |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "La serva padrona (Paisiello)" maddesi kaynaklıdır. Online:[1] 28 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (Erişim:28.5.2017)
Dış bağlantılar
- IMSLP Petrucci Music Library websitesi "La_serva_padrona, R.1.63 (Paisiello, Giovanni)" maddesinde libretto ve partitür notaları Online:[2][]
- Operamanager websitesinde "Serva padrona (La)" opera kardı: Online: [3] 26 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca) (Erişim:28.5.2017)
- YouTube websitesinde " Giovanni Paisiello - La Serva Padrona (FULL)" maddesinde Paisiello'nun "La Serva Padrona" operasının tümünün video kaydı [4] 30 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- YouTube websitesinde "Giovanni Paisiello - La Serva Padrona" maddesinde Paisiello'nun "La Serva Padrona" operasının tümünün audio ses kaydı [5]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hanim olan hizmetci Italyanca La serva padrona Dizin No R 1 63 Napolili Italyan besteci Giovanni Paisiello tarafindan bestelenmis olan 2 sahnelik buffo janrinda bir operadir Librettosu Jacopo Angello Nelli nin bir oyunundan uyarlanarak Gennaro Antonio Federico tarafindan hazirlanmistir Bu eser 1733 te taninmis Napolili Italyan opera besteci Pergolessi tarafindan hazirlanip yapimlanip Avrupa nin bircok operaevlerinde populer olarak yapimlanan janrindaki La serva padrona operasina atifla bestelenmistir Hanim olan hizmetci Paisiello La serva padrona Paisiello Ozgun isimLa serva padrona Paisiello MuzikGiovanni PaisielloLibrettoGennaro Antonio FedericoGala30 Agustos 1781Ilk gosterim yeriKaterina Sarayi Tsarskoye Selo Sankt Peterburg Rusya CarligiOyuncularUberto ev sahibi yasli bir asil bas Serpina hizmetcisi soprano Vespone Uberto nun usagi konusma rolu Opera sadece iki perde olarak duzenlemekle beraber bu ikinci perde antraktsiz birinciyi takip ettigi icin tek bir perdelik eser gibi 45 dakika surmektedir Eserin konusu beceriksiz ve rahatina duskun ama yasi ilerlemekte olan bekar asil bir erkek ile alt tabakadan olup ona hizmetcilik yapan ama guzel ve kurnaz bir genc kadin arasinda gecenlerdir Hazirlanma ve temsillerBesteci Giovanni Paisello 1776 da Rusya Caricesi II Katerina tarafindan Rusya ya davet edilip Sankt Peterburg yakininda Tsarskoye Selo da Katerina Sarayi nda 8 yil suren muzik direktorlugu yapmistir Bu gorevi sirasinda Paisello isveren olan Carice ve saray efradi icin eglendirici muzik besteleyip saray orkestrasi ve korosunun sefi olarak konserler vermistir Carice II Katerina nin komedi iceren opera buffa eserlerden hoslandigini bilen Paisello daha once Italyanca olarak hazirlanmis olan opera libretto eserlerini ihtiva eden komedi kitaplari ni elden gecirip bunlardan Carice nin begenecegini dusundugu librettolari kullanip kendi besteledigi opera eserleri olarak saray tiyatrosunda sunmustur 1781 de sonra 1801 1825 doneminde Car olacak genc veliaht Grand Duk Aleksandr in dorduncu yas gunu kutlamasi icin Paisiello bir opera hazirlayip sarayda yapimlamayi karar vermistir Bunun icin Paisiello Napoli de bulunan diger bir besteci Giambattista Lorenzi den 1 5 saatten fazla uzun surmeyecek bir opera buffa icin libretto ihtiva eden komedi kitabi ismarlamistir ama bu basarili bir sonuc vermemistir Bunun uzerine Paisiello Gennaro Antonio Federico tarafindan Jacopo Angello Nelli nin bir oyunundan uyarlanmis Serva padrona adli librettosunun komedi kitabi ilgisini cekmistir Ayni kaynak 1733 te Napolili Italyan besteci Pergolessi tarafindan intermezzo buffa janrinda bir opera olarak hazirlanmis yapimlanmis ve Avrupa nin bircok operaevelerinde populer olarak operaevi repertuvarina girmisti Yeni bir konu bulmada sikinti ceken Paisiello bu eserin librettosunu kullanmak geregini kabul etmistir ve 1781 yilinda kendi opera eserini hazirlamistir Genellikle Paisiello librettoda bulunan metine sadik kalmistir Ama bu metine kahramanlar icin o zamanki modaya daha uygun gordugu 2 yeni arya metni ve 2 yeni ikili metni eklemistir Bunlarin yazarlarinin kim olduklari bilinmemektedir ama bu yeni ek metinlerin daha once yazilmis komedi kitaplari icinde bulunan bazi parcalardan alindigi iddia edilmektedir Ornegin bu yeni metinli aryalardan olan Donne vaghe i studi nostri Zavalli kadin calismalarimiz Goldoni ve Galuppi nin hicivli eserlerine benzedigi iddia edilmektedir Bu eser icin Paisiello nun hazirladigi muziksel parcalar da Pergolessi nin ayni adli eserindeki muziksel parcalardan degisiktir Genellikle Pergolessi eserinde muziksel parcalar solo yayli calgilar tarafindan icra edilmekte ve buna karsilik Paisiello eserinde genellikle her muziksel parca icin cifte olarak flutler obualar fagotlar gibi tahta nefesli calgilar ve kornolar gibi bakirdan uflemeli calgilar da yaylilarla birlikte kullanilmaktadir Paisello nun Hanim Olan Hizmetci operasi promiyer temsili Rusya Caricesi ve veliahti huzurunda 30 Agustos 1781da Tsarskoye Selo daki Katerina Sarayi nda yapilmistir RollerRol Ses tipi 1781 Promiyeri Roller Orkestra sefi Giovanni Paisiello Uberto ev sahibi yasli bekar bir asil BasSerpina hizmetcisi SopranoVespone usagi Konusma roluKonu ozetiZaman 18 yuzyil ikinci yarisi ve mekan yasli asil Uberto nun evinde bir salondur Zengin ve yasli olan ve bekar olarak evinde yasayan Uberto nun yaninda genc guzel ve kurnaz alt tabakadan olan hizmetcisi Serpina bulunmaktadir Serpina gayet despotca karakteri ile efendisinin yumusak huylu karakterine dayanarak onunla evlenip evin hanimi olmak istemektedir Uberto ona bir ders vermek icin Serpina ya bir evlilik yapmayi istedigini aciklamistir Serpina onunla evlenmeye hemen hazir oldugunu efendisine bildirir Fakat Uberto evlenmek istemekle beraber Serpina nin bu acikca teklifini reddeder Serpina bu sefer oyun kizistirma taktigine basvurur Kendisine uygun Kaptan Storm adli bir erkegin kendine evlik teklif edip talip oldugunu efendisi Uberto ya bildirir ve Kaptan Storm u eve getirip efendisi ile tanistirir Gercekte Kaptan Storm kiyafet degistirip asker uniformasi giyip huviyetini gizleyen Uberto nun bir diger usagi olan Vespone dir Geleneklere gore evlilik yapmayi isteyen bir hizmetci veya usagin evlenmesi icin isveren efendisinin onun esine bir meblagi drahoma olarak vermesi gerekmektedir Serpina ya gore talibi olan Kaptan Storm onunla evlilik icin drahoma olarak 4000 Italyan gumus scudi verilmesini istemektedir ve Uberto nun bu meblagi odemesi gerekmektedir Uberto bu meblagi gayet yuksek bulup odemek istememektedir Uberto nun bu meblagi odememek icin en kolay alternatifi Serpina ile kendisinin evlenmesidir Uberto ile evlenen Serapina boylece hizmetci iken evin hanimi olur Ses audio kayitlariYil Roller Uberto Serpina Orkestra sefi Orkestra Marka196 Peterii Salomaa Jean Marie Bima Hans Ludwig Hirsch Munchener Rundfunkorchester LP ArtsAyrica bakinizOpera Giovanni Paisiello Hanim olan hizmetci La serva padrona PergolessiKaynakcaBu madde kismen Italyanca Wikipedia La serva padrona Paisiello maddesi kaynaklidir Online 1 28 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca Erisim 28 5 2017 Dis baglantilarIMSLP Petrucci Music Library websitesi La serva padrona R 1 63 Paisiello Giovanni maddesinde libretto ve partitur notalari Online 2 olu kirik baglanti Operamanager websitesinde Serva padrona La opera kardi Online 3 26 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Erisim 28 5 2017 YouTube websitesinde Giovanni Paisiello La Serva Padrona FULL maddesinde Paisiello nun La Serva Padrona operasinin tumunun video kaydi 4 30 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde YouTube websitesinde Giovanni Paisiello La Serva Padrona maddesinde Paisiello nun La Serva Padrona operasinin tumunun audio ses kaydi 5