Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Hasan, Prut Savaşı sırasında yaşadığı deneyimleri aktaran bir Osmanlı kâtibiydi.
Hayatı
Hasan muhtemelen 1640'larda Osmanlı sınırları içerisinde doğmuştur. Kurdi —Kurdî, Klasik Türk müziğinde si bemol notasını andıran perde ve dügah perdesindeki bir makam— sıfatını kullanmasına rağmen kökeni bilinmeyen Hristiyan bir devşirmenin oğluydu. Babasının takiben 1656 yılında yeniçeri ocağına katıldı ve çeşitli seferlere katıldı. 20 yıl askeri görevden sonra, 1674'te Podolya'ya (şimdi Ukrayna'da) yaptığı bir seferden sonra memurluğa geçiş yaptı. 1682'de, o zamanlar bir Osmanlı toprağı olan Girit'e atandı ve burada Hanya, Resmo ve Kandiye şehirlerinde görev yaptı. 1694'te Midilli'de ve 1697'de Euboea'da görev yaptı. 1704'te ordunun en yüksek sivil görevlerinden biri olan Yeniçeri Ocağı kâtipliğine terfi etti. 1711'de Prut Seferinde yer aldı. Sefer sırasındaki günlüğü, bu sefer ve dönemin Osmanlı ordusu için değerli bir bilgi kaynağıdır.
Prut Seferi
Deli Petro ve Rus ordusu; Demirbaş Şarl ve İsveç ordusunu, Osmanlı sınırını ihlal edecek biçimde, takip edince Bâb-ı Âli sınır ihlallerine müdahale etmeye karar verdi. Sadrazam Baltacı Mehmet Paşa, Osmanlı topraklarında ilerlemekte olan Rus ordusunu Prut Nehri vadisinde sıkıştırıp kuşattı ve Petro'nun, Osmanlı İmparatorluğu ve İsveç'e karşı planlarından vazgeçtiği Prut Antlaşması'nı imzalamayı kabul etmesi karşılığında kuşatmayı kaldırdı.
Prut Seferini Beyanımdır
Oryantalist Franz Babinger'e göre, Hasan'ın günlüğü (Rusya Tarihi de denir) günümüze birincisi Topkapı Sarayı'nda, ikincisi St Petersburg'ta bulunan Doğu Enstitüsü'nde ve sonuncusu Münih'teki Bayerische Staatsbibliothek'te olmak üzere üç nüsha halinde ulaşmıştır. Osmanlı Türkçesi ile yazılmıştır. 2008 yılında İş Bankası Yayınları tarafından günümüz Türkçesiyle (Hakan Yıldız editörlüğünde) Prut Seferi'ni Beyanımdır adıyla yayımlanmıştır. 37 bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm "Sözünü tutmayan fesat sahibi Rus kralı" başlığını taşıyor. Kitapta yer verilen ekstra iki bölüm daha var. Biri Hasan'ın otobiyografisi, diğeri ise savaşın incelemesi. Ancak incelemenin ifadesi günlüğün geri kalanından çok farklı. Örneğin 37. bölümde olaylar askeri bir dille anlatılıyor; ama bunun aksine inceleme mitolojiyle dolu. Hasan'ın günlüğünün editörü Hakan Yıldız, bu çelişkiyi ikinci bir kişinin sonradan eklemesi olarak yorumluyor.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu madde tumuyle ya da cogunluguyla tek kaynaga dayaniyor Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Lutfen baska kaynaklar ekleyerek bu maddeyi gelistirmeye yardim ediniz Haziran 2022 Hasan Prut Savasi sirasinda yasadigi deneyimleri aktaran bir Osmanli katibiydi HayatiHasan muhtemelen 1640 larda Osmanli sinirlari icerisinde dogmustur Kurdi Kurdi Klasik Turk muziginde si bemol notasini andiran perde ve dugah perdesindeki bir makam sifatini kullanmasina ragmen kokeni bilinmeyen Hristiyan bir devsirmenin ogluydu Babasinin takiben 1656 yilinda yeniceri ocagina katildi ve cesitli seferlere katildi 20 yil askeri gorevden sonra 1674 te Podolya ya simdi Ukrayna da yaptigi bir seferden sonra memurluga gecis yapti 1682 de o zamanlar bir Osmanli topragi olan Girit e atandi ve burada Hanya Resmo ve Kandiye sehirlerinde gorev yapti 1694 te Midilli de ve 1697 de Euboea da gorev yapti 1704 te ordunun en yuksek sivil gorevlerinden biri olan Yeniceri Ocagi katipligine terfi etti 1711 de Prut Seferinde yer aldi Sefer sirasindaki gunlugu bu sefer ve donemin Osmanli ordusu icin degerli bir bilgi kaynagidir Prut SeferiDeli Petro ve Rus ordusu Demirbas Sarl ve Isvec ordusunu Osmanli sinirini ihlal edecek bicimde takip edince Bab i Ali sinir ihlallerine mudahale etmeye karar verdi Sadrazam Baltaci Mehmet Pasa Osmanli topraklarinda ilerlemekte olan Rus ordusunu Prut Nehri vadisinde sikistirip kusatti ve Petro nun Osmanli Imparatorlugu ve Isvec e karsi planlarindan vazgectigi Prut Antlasmasi ni imzalamayi kabul etmesi karsiliginda kusatmayi kaldirdi Prut Seferini BeyanimdirOryantalist Franz Babinger e gore Hasan in gunlugu Rusya Tarihi de denir gunumuze birincisi Topkapi Sarayi nda ikincisi St Petersburg ta bulunan Dogu Enstitusu nde ve sonuncusu Munih teki Bayerische Staatsbibliothek te olmak uzere uc nusha halinde ulasmistir Osmanli Turkcesi ile yazilmistir 2008 yilinda Is Bankasi Yayinlari tarafindan gunumuz Turkcesiyle Hakan Yildiz editorlugunde Prut Seferi ni Beyanimdir adiyla yayimlanmistir 37 bolumden olusmaktadir Ilk bolum Sozunu tutmayan fesat sahibi Rus krali basligini tasiyor Kitapta yer verilen ekstra iki bolum daha var Biri Hasan in otobiyografisi digeri ise savasin incelemesi Ancak incelemenin ifadesi gunlugun geri kalanindan cok farkli Ornegin 37 bolumde olaylar askeri bir dille anlatiliyor ama bunun aksine inceleme mitolojiyle dolu Hasan in gunlugunun editoru Hakan Yildiz bu celiskiyi ikinci bir kisinin sonradan eklemesi olarak yorumluyor Kaynakca Hakan Yildiz Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari 29 Mayis 2008 22 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Hakan Yildiz Prut Seferini Beyanimdir Turkiye Is Bankasi Yayinlari Istanbul 2008 978 9944 88 352 8