Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hasan Ferit Cansever (d. 1891, İstanbul – ö. 20 Haziran 1969, İstanbul), Türk tıp doktoru, yazar ve asker.
Türk Ocakları'nın kurucularından ve genel sekreterlerindendir. Anadolu'da sıtma ile savaş mücadelesinin öncülerindedir. 1944 Türkçülük Davası'nda yargılanıp beraat etmiştir.
Mimar ve şehirci Turgut Cansever'in babasıdır.
Yaşamı
1891 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Kasımpaşa'daki Türabi Baba Tekkesi’nin son şeyhi Mehmed Ali Bey, annesi Lütfiye Hanım’dır. Kasımpaşa Hadikai Marifet ve (Mercan İdadisi)'nde okudu (1908). Devlet memuru olmasını isteyen babasının ciddi muhalefetine rağmenDarülfünun Tıp Fakültesi'ne girdi. Bu okulda milliyetçi fikirlerle tanıştı. 1914'te Tıbbiye'den mezun oldu.
Mesleki yaşamı
I. Dünya Savaşı'nda Sîna Cephesi'ndeki Hilâl-i Ahmer Hastahanesi'nde başhekim olarak görevlendirildi. Hastahane, Sina'dan sonra Kudüs'e nakledildi. Dârülmuallimât'ın ilk mezunlarından olan ve Kudüs'te öğretmenlik yapan Hatice Saime Hanım ile Halide Edip Hanım tarafından tanıştırılıp evlendi; bu evlilikten Turgut, Nilüfer, Sevim, Gökçe ve Aydın adını verdikleri üçü kız, beş çocuk sahibi olmuştur. İlk subaylık döneminde görev yaptığı Filistin bölgesindeki araştırmalarına dayanarak Tevrat’a göre Yakın Şark'ta yamyamlık (1952) adlı bir kitap yayımlamıştır.
Küdüs'ün 1919'da elden çıkmasından sonra İstanbul'a geldi. Haydarpaşa'da Dârü'l-Eytâm Merkez Hastahanesi'ni kurarak başhekimliğini yürüttü. Türk Ocağı'nda kalkınmanın köyden başlaması gerektiğine, başta doktorlar olmak üzere milliyetçi aydınların Anadolu'ya giderek hizmette bulunması gerektiğine inanan bir gruba mensuptu. Bu amaçla Köycüler Cemiyeti adlı dernekte görev aldı. 1919'da Darüleytam Hastanesi başhekimliğinden ve İstanbul'dan ayrıldı, Dr. Reşid Galib, Dr. Fâzıl Bey ve Giritli Dr. Mustafa'yla Kütahya'ya gitti. Tavşanlı'da köycülük programının sağlık hizmetleri için bir merkez kurmağa çalıştı. Tavşanlı'yı bir “numune köy” haline getirmek istiyorlardı. Yunan saldırısı nedeniyle bu girişimini gerçekleştiremedi.
Milli Mücadele sırasında Antalya'ya İl Sağlık Müdürü olarak tayin edildi. Bir buçuk yıl sonra Kayseri Zincidere'de kurulan Darüleytam (Öksüz Yurdu)'ın müdürlüğüne getirildi; ardından Adana Hükûmet Tabipliği ve Hüküet Hastanesi başhekimliğine tayin edildi. Gerek Antalya'da gerekse Adana'da, o dönemin en önemli ve öldürücü hastalığı olan sıtma ile savaştı, başarılı sonuçlar aldı. Bu hastalığın tehliklerine dikkat çekmek için Sarı Tehlike (1924) adlı bir kitap yazdı. 1926 Kurultayı'nda Türk Ocakları Merkez İdare Heyeti'ne seçilince Adana'dan ayrılmak zorunda kaldı. Ankara'da Sağlık Bakanlığının Sıtma İle Mücadele Teşkilâtını kurarak sıtma mücadelesini sürdürdü.
1928'de Türk Ocakları İdare Heyeti’'ndeki görevinden istifa edince Bursa'ya yerleşti; Sağlık Bakanı olan arkadaşı Adnan Adıvar ile bazı konularda anlaşamadığından devletteki görevinden istifa etti, önce Bursa'da, sonra İstanbul'da Beyazıt'taki muayenehanesinde serbest hekimlik yaptı.
1940'ların başında Çengelöy'de İbrahim Efendi Köşkü diye bilinen köşkü satın alıp yerleşen Hasan Ferit Bey, 1944 yılında Elektrik Tramvay İdaresi'nde doktorluğa başladı, 1946 yılında da Elektrik Tramvay İdaresi Başhekimi oldu. Sular İdaresi Hekimliği de yapan Cansever, daha sonra mesleğini serbest hekim olarak sürdürmüştür. Gıda üzerine araştırmaları vardır.
Siyasi yaşamı
Hasan Ferit Bey, Tıbbiye'de öğrenci iken Türk Ocakları'nın kuruluşunda rol aldı ve Ocak'la ilgisini hiç kesmedi. 1913 yılındaki ilk kurultayda idare heyetine girdi.
1926-1929 arasında Türk Ocakları Merkez Heyeti’nde Genel Sekreter olarak görev yaptı. Türk ocaklarının tarihî merkez binasının yapımında, Ocağa bir basımevi kazandırılmasında, sayıları üç yüze yaklaşan Ocak’ların kurumlaşmasını sağlamada emeği geçti. Genel sekreterliği sırasında 1927 Kurultayı'na sunduğu tekliflerini Tekliflerim (1927) adıyla kitaplaştırdı. Bu eserde hem komünizme hem faşizme şiddetle karşı çıktı; İtalyan Faşizmini değil, Anglo-Sakson sistemini örnek almayı önerdi.
Görüşleri Merkez İdare Heyeti ile uyuşmadığı için 1927 kurultayından sonra genel sekreterlikten istifa etmek zorunda kaldı. Türk Ocaklarının batı bölgesi müfettişliği göreviyle gönderildiği Bursa'da, Nalbantoğlu Mahallesi'ne yerleşti.
Bursa'dan sonra yerleştiği İstanbul'daki evi ve muayenehanesi Türkçü gençlerin sık sık ziyaret ettiği bir mekan haline gelmiştir. Türk Ocakları'nın 10 Nisan 1931'de kapatılması ile yayını son bulan Türk Yurdu dergisini on yıl aradan sonra kendi imkanları ile yeniden çıkarmayı denedi. 1942-1943 arasında, derginin 9 sayısını yayımladı.
Mart 1944'te yedek yüzbaşı olarak ikinci defa askere alındı. Yüzbaşı rütbesinde askeri doktor iken 1944 Türkçülük Davası ile ilgili olarak tutuklandı. Zeki Velidi Togan ve İsmail Hami Danişmend ile birlikte yayınladıkları Türklük isimli dergi ve muayenehanesinde bulunun “Tutsak Türk illeri birliği ve dilekleri” isimli vesika nedeniyle suçlandı. Mahkeme süresince 1,5 yıl tutuklu kaldı. Duruşmalar sonunda mahkeme, beraatına karar verdi. İkinci askerliğinden 1 Eylül 1945'te terhis edildi.
1949 yılında Türk Ocakları'nın Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından ikinci kuruluşunda kurucular arasında yer aldı ve kurultayda Merkez Heyeti'ne seçildi. Türkçülük ile ilgili görüşlerini Türk Yurdu, Tanrıdağ, Doğu, Komünizme Karşı Mücadele, Türk Dünyası gibi dergilerdeki yazılarında açıklayan Cansever, Türkçülük Nedir? (1959) adlı bir küçük kitapçık da yayımlamıştır.
Etyemezliği
Türk Ocağı dışında üye olduğu tek sivil toplum örgütü Hijyenik Vejeteryenler Derneği’dir. Hayvani besinden nefret ettiği, hayatını sebze, meyve ve bitkisel yağlarla yapılmış yemeklerle geçirdiği bilinir. Hayvani gıdalarla beslenen Orta Asya Türklüğü'nün bu yüzden çöküntüye uğradığını; Çinliler ve Hintler pirinç gibi bitkilerle beslendikleri için çoğalarak Asya'ya hâkim olduklarını öne sürmüştür. Ona göre Ön Asya Türklüğü ise varlığını ve devamlılığını büyük ölçüde tahılla beslenmesine borçludur.
Son yılları ve ölümü
Son yıllarını serbest hekimlik ve gıda araştırmaları yaparak İstanbul'da geçiren Cansever 20 Haziran 1969 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetti. Cenazesi Edirnekapı Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Türk Ocakları Genel Merkezi tarafından anısına hizmet ödülü verilmektedir.
Eserleri
- Sarı Tehlike(1924)
- Ocak Mesaisi Hakkında 1927 Kurultayına Arz Edilen Tekliflerim (1927)
- Tevrat'a Nazaran Yakın Şark’ta Yamyamlık (1952),
- Gıda Tarihi ve Modern Gıda Bilgisi (6 cildi)
- Türkçülük Nedir (1959)
Kaynakça
- ^ a b c "Mahmut Çetin, Hem sıtma ile hem komünistlerle savaştı: Dr. Hasan Ferit Cansever, Ufuk Ötesi, Sayı 79, Kasım 2008". 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2013.
- ^ a b c d e f g h i j [1][]Beşir Ayvazoğlu, Etyemez Türkçü:Hasan Ferit Cansever, Türk Yurdu Dergisi Cilt 31, Sayı 283, Mart 2011[]
- ^ . 3 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2013.
- ^ a b c "Dr. Necmettin Sefercioğlu, Dr. Hasan Ferit Cansever, Ulkucudunya.com sitesi, 26.06.2013". 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hasan Ferit Cansever d 1891 Istanbul o 20 Haziran 1969 Istanbul Turk tip doktoru yazar ve asker Turkculuk Turancilik Davasi durusmasi on sirada ayakta beyan eden kisi Hasan Ferit Cansever Turk Ocaklari nin kurucularindan ve genel sekreterlerindendir Anadolu da sitma ile savas mucadelesinin onculerindedir 1944 Turkculuk Davasi nda yargilanip beraat etmistir Mimar ve sehirci Turgut Cansever in babasidir Yasami1891 yilinda Istanbul da dogdu Babasi Kasimpasa daki Turabi Baba Tekkesi nin son seyhi Mehmed Ali Bey annesi Lutfiye Hanim dir Kasimpasa Hadikai Marifet ve Mercan Idadisi nde okudu 1908 Devlet memuru olmasini isteyen babasinin ciddi muhalefetine ragmenDarulfunun Tip Fakultesi ne girdi Bu okulda milliyetci fikirlerle tanisti 1914 te Tibbiye den mezun oldu Mesleki yasami I Dunya Savasi nda Sina Cephesi ndeki Hilal i Ahmer Hastahanesi nde bashekim olarak gorevlendirildi Hastahane Sina dan sonra Kudus e nakledildi Darulmuallimat in ilk mezunlarindan olan ve Kudus te ogretmenlik yapan Hatice Saime Hanim ile Halide Edip Hanim tarafindan tanistirilip evlendi bu evlilikten Turgut Nilufer Sevim Gokce ve Aydin adini verdikleri ucu kiz bes cocuk sahibi olmustur Ilk subaylik doneminde gorev yaptigi Filistin bolgesindeki arastirmalarina dayanarak Tevrat a gore Yakin Sark ta yamyamlik 1952 adli bir kitap yayimlamistir Kudus un 1919 da elden cikmasindan sonra Istanbul a geldi Haydarpasa da Daru l Eytam Merkez Hastahanesi ni kurarak bashekimligini yuruttu Turk Ocagi nda kalkinmanin koyden baslamasi gerektigine basta doktorlar olmak uzere milliyetci aydinlarin Anadolu ya giderek hizmette bulunmasi gerektigine inanan bir gruba mensuptu Bu amacla Koyculer Cemiyeti adli dernekte gorev aldi 1919 da Daruleytam Hastanesi bashekimliginden ve Istanbul dan ayrildi Dr Resid Galib Dr Fazil Bey ve Giritli Dr Mustafa yla Kutahya ya gitti Tavsanli da koyculuk programinin saglik hizmetleri icin bir merkez kurmaga calisti Tavsanli yi bir numune koy haline getirmek istiyorlardi Yunan saldirisi nedeniyle bu girisimini gerceklestiremedi Milli Mucadele sirasinda Antalya ya Il Saglik Muduru olarak tayin edildi Bir bucuk yil sonra Kayseri Zincidere de kurulan Daruleytam Oksuz Yurdu in mudurlugune getirildi ardindan Adana Hukumet Tabipligi ve Hukuet Hastanesi bashekimligine tayin edildi Gerek Antalya da gerekse Adana da o donemin en onemli ve oldurucu hastaligi olan sitma ile savasti basarili sonuclar aldi Bu hastaligin tehliklerine dikkat cekmek icin Sari Tehlike 1924 adli bir kitap yazdi 1926 Kurultayi nda Turk Ocaklari Merkez Idare Heyeti ne secilince Adana dan ayrilmak zorunda kaldi Ankara da Saglik Bakanliginin Sitma Ile Mucadele Teskilatini kurarak sitma mucadelesini surdurdu 1928 de Turk Ocaklari Idare Heyeti ndeki gorevinden istifa edince Bursa ya yerlesti Saglik Bakani olan arkadasi Adnan Adivar ile bazi konularda anlasamadigindan devletteki gorevinden istifa etti once Bursa da sonra Istanbul da Beyazit taki muayenehanesinde serbest hekimlik yapti 1940 larin basinda Cengeloy de Ibrahim Efendi Kosku diye bilinen kosku satin alip yerlesen Hasan Ferit Bey 1944 yilinda Elektrik Tramvay Idaresi nde doktorluga basladi 1946 yilinda da Elektrik Tramvay Idaresi Bashekimi oldu Sular Idaresi Hekimligi de yapan Cansever daha sonra meslegini serbest hekim olarak surdurmustur Gida uzerine arastirmalari vardir Siyasi yasami Hasan Ferit Bey Tibbiye de ogrenci iken Turk Ocaklari nin kurulusunda rol aldi ve Ocak la ilgisini hic kesmedi 1913 yilindaki ilk kurultayda idare heyetine girdi 1926 1929 arasinda Turk Ocaklari Merkez Heyeti nde Genel Sekreter olarak gorev yapti Turk ocaklarinin tarihi merkez binasinin yapiminda Ocaga bir basimevi kazandirilmasinda sayilari uc yuze yaklasan Ocak larin kurumlasmasini saglamada emegi gecti Genel sekreterligi sirasinda 1927 Kurultayi na sundugu tekliflerini Tekliflerim 1927 adiyla kitaplastirdi Bu eserde hem komunizme hem fasizme siddetle karsi cikti Italyan Fasizmini degil Anglo Sakson sistemini ornek almayi onerdi Gorusleri Merkez Idare Heyeti ile uyusmadigi icin 1927 kurultayindan sonra genel sekreterlikten istifa etmek zorunda kaldi Turk Ocaklarinin bati bolgesi mufettisligi goreviyle gonderildigi Bursa da Nalbantoglu Mahallesi ne yerlesti Bursa dan sonra yerlestigi Istanbul daki evi ve muayenehanesi Turkcu genclerin sik sik ziyaret ettigi bir mekan haline gelmistir Turk Ocaklari nin 10 Nisan 1931 de kapatilmasi ile yayini son bulan Turk Yurdu dergisini on yil aradan sonra kendi imkanlari ile yeniden cikarmayi denedi 1942 1943 arasinda derginin 9 sayisini yayimladi Mart 1944 te yedek yuzbasi olarak ikinci defa askere alindi Yuzbasi rutbesinde askeri doktor iken 1944 Turkculuk Davasi ile ilgili olarak tutuklandi Zeki Velidi Togan ve Ismail Hami Danismend ile birlikte yayinladiklari Turkluk isimli dergi ve muayenehanesinde bulunun Tutsak Turk illeri birligi ve dilekleri isimli vesika nedeniyle suclandi Mahkeme suresince 1 5 yil tutuklu kaldi Durusmalar sonunda mahkeme beraatina karar verdi Ikinci askerliginden 1 Eylul 1945 te terhis edildi 1949 yilinda Turk Ocaklari nin Hamdullah Suphi Tanriover tarafindan ikinci kurulusunda kurucular arasinda yer aldi ve kurultayda Merkez Heyeti ne secildi Turkculuk ile ilgili goruslerini Turk Yurdu Tanridag Dogu Komunizme Karsi Mucadele Turk Dunyasi gibi dergilerdeki yazilarinda aciklayan Cansever Turkculuk Nedir 1959 adli bir kucuk kitapcik da yayimlamistir Etyemezligi Turk Ocagi disinda uye oldugu tek sivil toplum orgutu Hijyenik Vejeteryenler Dernegi dir Hayvani besinden nefret ettigi hayatini sebze meyve ve bitkisel yaglarla yapilmis yemeklerle gecirdigi bilinir Hayvani gidalarla beslenen Orta Asya Turklugu nun bu yuzden cokuntuye ugradigini Cinliler ve Hintler pirinc gibi bitkilerle beslendikleri icin cogalarak Asya ya hakim olduklarini one surmustur Ona gore On Asya Turklugu ise varligini ve devamliligini buyuk olcude tahilla beslenmesine borcludur Son yillari ve olumu Son yillarini serbest hekimlik ve gida arastirmalari yaparak Istanbul da geciren Cansever 20 Haziran 1969 tarihinde Istanbul da hayatini kaybetti Cenazesi Edirnekapi Mezarligi nda topraga verildi Turk Ocaklari Genel Merkezi tarafindan anisina hizmet odulu verilmektedir EserleriSari Tehlike 1924 Ocak Mesaisi Hakkinda 1927 Kurultayina Arz Edilen Tekliflerim 1927 Tevrat a Nazaran Yakin Sark ta Yamyamlik 1952 Gida Tarihi ve Modern Gida Bilgisi 6 cildi Turkculuk Nedir 1959 Kaynakca a b c Mahmut Cetin Hem sitma ile hem komunistlerle savasti Dr Hasan Ferit Cansever Ufuk Otesi Sayi 79 Kasim 2008 10 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2013 a b c d e f g h i j 1 olu kirik baglanti Besir Ayvazoglu Etyemez Turkcu Hasan Ferit Cansever Turk Yurdu Dergisi Cilt 31 Sayi 283 Mart 2011 olu kirik baglanti 3 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2013 a b c Dr Necmettin Sefercioglu Dr Hasan Ferit Cansever Ulkucudunya com sitesi 26 06 2013 29 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2013