Havacılık çizelgesi veya Aeronautical chart, deniz haritaları veya araba sürücüleri için bir yol haritası gibi, uçakların navigasyonuna yardımcı olmak için tasarlanmış kapsamlı haritalardır. Bu çizelgeleri ve diğer araçlar ile pilotlar konumlarını, güvenli irtifalarını, bir hedefe giden en iyi rotayı, yol boyunca seyrüsefer yardımcılarını, telsiz frekansları, uçuş sırasında acil durumlarda alternatif iniş meydanları ve hava sahası sınırları gibi bilgileri öğrenebilir. Dünyadaki tüm kara kütleleri için çizelgeler, okyanuslar arası seyahat için ise uzun mesafe çizelgeleri vardır.
Bir uçuşun her aşaması için özel çizelgeler kullanılır. Havacılık çizelgeleri belirli bir havaalanı haritasından, tüm kıta (örn. küresel navigasyon çizelgeleri) ve aletli uçuş (IFR) rotalarının genel görünümüne kadar çok geniş bir alanı kapsamaktadır.
Görerek uçuş (VFR) çizelgeleri, haritanın kapsadığı alanın büyüklüğü ile orantılı olan ölçeklerine göre sınıflandırılır. Haritada daha büyük alanlar gösterildiğinde, ayrıntı miktarı mutlaka azaltılır.
- Dünya havacılık çizelgeleri (WAC) 1:1,000,000 ölçeğe sahiptir ve nispeten geniş alanları kapsamaktadır. WAC kapsamı dışında, operasyonel navigasyon çizelgeleride (ONC) kullanılabilir. ONC'ler, WAC'lerle aynı ölçeği kullanırlar, fakat hava sahası kısıtlamaları gibi bazı yararlı bilgileri atlarlar.
- Bölgesel çizelgeler tipik olarak haritanın her iki tarafına basılan yaklaşık 340x340 mil alanı kaplar. Ölçek 1:500,000'dir.
- VFR Terminal çizelgeleri, büyük bir havaalanının genel çevresine uygun bir ölçek ve kapsama alanı ile oluşturulur (1:250,000). Aynı zamanda sıkışık hava sahaları içindeki tercih edilen VFR uçuş rotalarını gösterebilirler.
Aletli uçuşlar için çizelgeler (IFR)
Bir uçak, aletli uçuş kuralları (IFR) altında uçarken, pilotların genellikle yer ile görsel bir referansı olmaz, bu nedenle navigasyon için dahili (örn. GPS) veya harici (örn. VOR) yardımcı sistemlere güvenmelidir. Bazı durumlarda hava trafik kontrolörü (ATC), bir uçağı yönlendirmek için radar vektörleri deklare etse de, bu genellikle inişte, kalkışta veya yaklaşmada 21 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . hava trafiği akışını kolaylaştırmak için yapılır ve uçağın bütün rotasını gitmek için tercih edilmez.
IFR uçuşları için kullanılan çizelgeler, "fixes" adı verilen ve çeşitli yerlerdeki elektronik işaretlerden alınan ölçümlerin yanı sıra, bu işaretlerin birleşimiyle oluşan waypoint'ler hakkında bol miktarda bilgi içerir. Rotalarda mevcut olan minimum güvenli rakımlar gösterilmesine rağmen, IFR çizelgelerinde yalnızca sınırlı topografik bilgiler bulunur.
Rota üzerinde alçak ve yüksek irtifa çizelgeleri, civarda gerekli olan navigasyon bilgilerinin yoğunluğuna bağlı bir ölçekte yayınlanır.
IFR çizelgelerinden alınan bilgiler, kokpitte pilot tarafından genellikle FMC denilen kapsamlı bir uçuş yönetim sistemine programlanır. Gerekli durumlarda ise sayı değeri olarak direkt otopilota sınırlı değerleri girebilir.
Standart Terminal Varış (), Standart Alet Gidiş () ve diğer belgeler gibi terminal prosedürü çizelgeleri, belli türlerde alet (örn. ILS) kapasitesine sahip onaylanmış her havaalanına iniş, kalkış ve taksi için ayrıntılı bilgi sağlar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Havacılık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Havacilik cizelgesi veya Aeronautical chart deniz haritalari veya araba suruculeri icin bir yol haritasi gibi ucaklarin navigasyonuna yardimci olmak icin tasarlanmis kapsamli haritalardir Bu cizelgeleri ve diger araclar ile pilotlar konumlarini guvenli irtifalarini bir hedefe giden en iyi rotayi yol boyunca seyrusefer yardimcilarini telsiz frekanslari ucus sirasinda acil durumlarda alternatif inis meydanlari ve hava sahasi sinirlari gibi bilgileri ogrenebilir Dunyadaki tum kara kutleleri icin cizelgeler okyanuslar arasi seyahat icin ise uzun mesafe cizelgeleri vardir Bir ucusun her asamasi icin ozel cizelgeler kullanilir Havacilik cizelgeleri belirli bir havaalani haritasindan tum kita orn kuresel navigasyon cizelgeleri ve aletli ucus IFR rotalarinin genel gorunumune kadar cok genis bir alani kapsamaktadir Gorerek ucus VFR cizelgeleri haritanin kapsadigi alanin buyuklugu ile orantili olan olceklerine gore siniflandirilir Haritada daha buyuk alanlar gosterildiginde ayrinti miktari mutlaka azaltilir Dunya havacilik cizelgeleri WAC 1 1 000 000 olcege sahiptir ve nispeten genis alanlari kapsamaktadir WAC kapsami disinda operasyonel navigasyon cizelgeleride ONC kullanilabilir ONC ler WAC lerle ayni olcegi kullanirlar fakat hava sahasi kisitlamalari gibi bazi yararli bilgileri atlarlar Bolgesel cizelgeler tipik olarak haritanin her iki tarafina basilan yaklasik 340x340 mil alani kaplar Olcek 1 500 000 dir VFR Terminal cizelgeleri buyuk bir havaalaninin genel cevresine uygun bir olcek ve kapsama alani ile olusturulur 1 250 000 Ayni zamanda sikisik hava sahalari icindeki tercih edilen VFR ucus rotalarini gosterebilirler Aletli ucuslar icin cizelgeler IFR Bir ucak aletli ucus kurallari IFR altinda ucarken pilotlarin genellikle yer ile gorsel bir referansi olmaz bu nedenle navigasyon icin dahili orn GPS veya harici orn VOR yardimci sistemlere guvenmelidir Bazi durumlarda hava trafik kontroloru ATC bir ucagi yonlendirmek icin radar vektorleri deklare etse de bu genellikle iniste kalkista veya yaklasmada 21 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde hava trafigi akisini kolaylastirmak icin yapilir ve ucagin butun rotasini gitmek icin tercih edilmez IFR ucuslari icin kullanilan cizelgeler fixes adi verilen ve cesitli yerlerdeki elektronik isaretlerden alinan olcumlerin yani sira bu isaretlerin birlesimiyle olusan waypoint ler hakkinda bol miktarda bilgi icerir Rotalarda mevcut olan minimum guvenli rakimlar gosterilmesine ragmen IFR cizelgelerinde yalnizca sinirli topografik bilgiler bulunur Rota uzerinde alcak ve yuksek irtifa cizelgeleri civarda gerekli olan navigasyon bilgilerinin yogunluguna bagli bir olcekte yayinlanir IFR cizelgelerinden alinan bilgiler kokpitte pilot tarafindan genellikle FMC denilen kapsamli bir ucus yonetim sistemine programlanir Gerekli durumlarda ise sayi degeri olarak direkt otopilota sinirli degerleri girebilir Standart Terminal Varis Standart Alet Gidis ve diger belgeler gibi terminal proseduru cizelgeleri belli turlerde alet orn ILS kapasitesine sahip onaylanmis her havaalanina inis kalkis ve taksi icin ayrintili bilgi saglar Ayrica bakinizHavayolu seyrusefer Jeppesen Hava sahasiKaynakca a b c https ssd dhmi gov tr Documents 14 PDF olu kirik baglanti a b Arsivlenmis kopya 1 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2020 Havacilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz