Hellim (Yunanca: χαλούμι; Arapça: حلوم, ḥallūm), Kıbrıs kökenli, sık dokulu, sarımsı beyaz renkte taze bir peynirdir. Genelde ızgarada ya da yağsız tavada kızartıldıktan sonra yenir. Ayrıca, hellim Kıbrıs Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs'ın önemli bir ihraç kalemidir.
Hellim | |
---|---|
Ülke(ler) | Kıbrıs |
Türü | Peynir |
Ana malzemeler | Koyun veya Keçi sütü |
Çeşitleri | Taze |
Hellimin içinde başta keçi sütü olmak üzere süt, tuz ve bazen de nane bulunur. İçerisindeki süt, keçi, koyun veya inek sütü olabilir. Bunların içinde keçi ve koyun sütlerinden yapılanları daha dayanıklıdır, bunlar bir yıl kadar dayanabilir. İnek sütünden yapılan hellim ise birkaç ay içinde bozulur. Bazen, bu üç farklı hayvanın sütü karışıtırılarak hellim yapımında kullanılır.
Etimoloji
Türk Dil Kurumu Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü, hellim sözcüğünün anlamını "Bir çeşit peynir." olarak vermekte ve bu sözcüğün bu anlamda Kıbrıs'ın yanı sıra Adana'da da kullanıldığını belirtmektedir.Mısır'da ise hâlûm adında bir peynir türü bulunur. Bu peynir türü taze, salamura edilmiş veya baharatlanmış olarak yenir.
Kullanım alanları
Hellim, makarnanın üzerine lezzet vermesi için serpiştirilir.
Tarihçe
Hellim, Kıbrıs'ta yüzlerce yıldır üretilmektedir.
Türkiye'de yayılması 20. yüzyılda gerçekleşmiştir.
Ekonomi
Kıbrıs
Hellim, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs'ın önemli bir ihraç kalemidir. Kıbrıs Cumhuriyeti'ndeki hellim üretimi son yıllarda büyük artış göstermiştir. Ülkenin ihraç ettiği tarımsal ürünler arasında %27'lik bir pay tutan hellim, ülkenin en çok ihraç ettiği tarımsal üründür. Orta Doğu'da ve Kıbrıs kökenli insanların yaşadığı her yerde popüler bir peynir türüdür.
Kıbrıs Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı, 2007 yılında, hellimi "Halloumi" adı altında tescilletmek için Avrupa Birliği'ne başvuruda bulunmuştur. Bu başvuru, 2010 yılının Temmuz ayında reddedilmiştir. 7 Temmuz 2010'da ise, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından Kuzey Kıbrıs'a tescillenmiştir.
2008'den beridir her yıl, Geçitkale Belediyesi tarafından "Geçitkale Hellim Festivali" düzenlenmektedir. Bu festivalde "En Lezzetli Taze Hellim Yarışması" ve "Hellim Güzellik Yarışması" gibi etkinlikler düzenlenmektedir.
Diğer
Günümüzde Orta Doğu'da da pek çok ülke hellim üretmektedir. 1999 yılında ABD'de, 2000'de Yunanistan'da ve 2002'de ise Avrupa Birliği'nde ticari marka olarak bazı firmalara tescillenmiştir.
Hellim, aynı zamanda Alman Gazi firması tarafından da üretilmektedir. Bunun dışında, sanayi ürünü olan hellimler, Almanya da Türkler, Yunanlar ve Araplara ait olan bakkaliyelerde ve bazı süpermarketlerde mevcuttur.
Besin değerleri
100 gramlık bir ticari olarak üretilmiş hellimde, aşağıdaki besin değerleri aşağıdaki gibidir:
Yağ | 26/70 g |
---|---|
Karbonhidrat | 1.8 g |
Protein | 22 g |
Kalsiyum | 700–794 mg |
Enerji | 322 kcal |
Hellim içerdiği yüksek miktardaki kalsiyum ve proteinle, bu mineraller bakımından zengindir. Yine de, içeriğindeki yüksek miktardaki yağ ve 100 gram başına 90 ila 100 miligramlık kolestrolla, bunlara bağlı hastalıkları olanları dikkatli olarak tüketmesi gereklidir.
Kaynakça
- ^ a b 2006 Northern Cyprus Tourist Guide. KKTC Turizm Bakanlığı. s. 262.
- ^ a b "Ülkede hayvan kalmadı". Kıbrıs. 9 Eylül 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2010.
- ^ Türk Halk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yay., No: 3, s: 71- 73, Ankara, 1993[]
- ^ A. Kelei, Y. Doğruer, G. Uçar, A. Güner (Ağustos 2003). "Preacidification treatments of milk used in Halloumi cheese manufacture". Acta Alimentaria. Cilt 32. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.
- ^ Robinson, R. K., Haddadin, M. S. Y. & Abdullah, B. M. (1991): Halloumi cheese - some aspects of manufacture and quality. Suid-Afrikaanse-Tydskrifvir-Suiwelkunde, 23, 61-64.
- ^ "Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü - hellim". Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: 3 Ekim 2010.[]
- ^ , s.v. haloumi
- ^ Türkiye Millî Folklor Araştırma Dairesi (1982). Türk Mutfağı sempozyumu bildirileri. Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı. s. 163.
- ^ a b P. Papademas (2006). Brined cheeses - Halloumi cheese (İngilizce). Wiley-Blackwell. s. 117. .
- ^ Özemre, Ahmed Yüksel. Hasretini çektiğim Üsküdar. s. 118.
- ^ a b c d e P. Papademas (2006). Brined cheeses - Halloumi cheese (İngilizce). Wiley-Blackwell. s. 135. .
- ^ "Hellimin Türkçesi'nde Geç Kalmadık". Star Kıbrıs. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.
- ^ Application for the name ‘halloumi’ to go to EU in early 2007, Cyprus Mail archive article - Saturday, September 2, 2006
- ^ "Hellim dosyası AB'den geri döndü". Star Kıbrıs. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.
- ^ "Hellim peyniri Kuzey Kıbrıs'a tescillendi". Sabah Gazetesi. 13 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2010.
- ^ "III. Geleneksel Hellim Festivali". Geçitkale Belediyesi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.[]
- ^ "Geçitkale Belediyesi En Lezzetli Taze Hellim Yarışması". Geçitkale Belediyesi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.[]
- ^ "Geçitkale Belediyesi II. Hellim Güzellik Yarışması (Miss 2009 Hellim Güzeli)". Geçitkale Belediyesi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.[]
- ^ Robinson, R. K. – Tamime, A. Y. (1991). Feta and Related Cheeses. Woodhead Publishing. s. 144. ISBN .
Halloumi is a semi-hard to hard, unripened cheese that, traditionally, is made from either sheep's milk or goat's milk or a mixture of the two. Although the cheese has its origins in Cyprus, it is widely popular throughout the Middle East, and hence many countries have now become involved with its manufacture.
- ^ Papademas 2006, sf. 118
- ^ (PDF). Garmo AG. 2 Haziran 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2010.
- ^ Lenia ve Barnim Heiderich: Zyprisch kochen. Edition diá, Berlin 1992.
- ^ a b c . Alambra Süt Ürünleri. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2010.
Dış bağlantılar
- Kıbrıs-Türk Mutfağı, Akdeniz'in Tadı - Hellim 8 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Wikimedia Commons'ta Hellim ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hellim Yunanca xaloymi Arapca حلوم ḥallum Kibris kokenli sik dokulu sarimsi beyaz renkte taze bir peynirdir Genelde izgarada ya da yagsiz tavada kizartildiktan sonra yenir Ayrica hellim Kibris Cumhuriyeti ve Kuzey Kibris in onemli bir ihrac kalemidir HellimUlke ler KibrisTuruPeynirAna malzemelerKoyun veya Keci sutuCesitleriTaze Hellimin icinde basta keci sutu olmak uzere sut tuz ve bazen de nane bulunur Icerisindeki sut keci koyun veya inek sutu olabilir Bunlarin icinde keci ve koyun sutlerinden yapilanlari daha dayaniklidir bunlar bir yil kadar dayanabilir Inek sutunden yapilan hellim ise birkac ay icinde bozulur Bazen bu uc farkli hayvanin sutu karisitirilarak hellim yapiminda kullanilir EtimolojiIzgarada hellim bu resimde uzerinde nane de bulunmaktadir Turk Dil Kurumu Turkiye Turkcesi Agizlari Sozlugu hellim sozcugunun anlamini Bir cesit peynir olarak vermekte ve bu sozcugun bu anlamda Kibris in yani sira Adana da da kullanildigini belirtmektedir Misir da ise halum adinda bir peynir turu bulunur Bu peynir turu taze salamura edilmis veya baharatlanmis olarak yenir Kullanim alanlariHellim makarnanin uzerine lezzet vermesi icin serpistirilir TarihceHellim Kibris ta yuzlerce yildir uretilmektedir Turkiye de yayilmasi 20 yuzyilda gerceklesmistir EkonomiKibris Hellim Kibris Cumhuriyeti ve Kuzey Kibris in onemli bir ihrac kalemidir Kibris Cumhuriyeti ndeki hellim uretimi son yillarda buyuk artis gostermistir Ulkenin ihrac ettigi tarimsal urunler arasinda 27 lik bir pay tutan hellim ulkenin en cok ihrac ettigi tarimsal urundur Orta Dogu da ve Kibris kokenli insanlarin yasadigi her yerde populer bir peynir turudur Kibris Cumhuriyeti Tarim Bakanligi 2007 yilinda hellimi Halloumi adi altinda tescilletmek icin Avrupa Birligi ne basvuruda bulunmustur Bu basvuru 2010 yilinin Temmuz ayinda reddedilmistir 7 Temmuz 2010 da ise Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan Kuzey Kibris a tescillenmistir 2008 den beridir her yil Gecitkale Belediyesi tarafindan Gecitkale Hellim Festivali duzenlenmektedir Bu festivalde En Lezzetli Taze Hellim Yarismasi ve Hellim Guzellik Yarismasi gibi etkinlikler duzenlenmektedir Diger Gunumuzde Orta Dogu da da pek cok ulke hellim uretmektedir 1999 yilinda ABD de 2000 de Yunanistan da ve 2002 de ise Avrupa Birligi nde ticari marka olarak bazi firmalara tescillenmistir Hellim ayni zamanda Alman Gazi firmasi tarafindan da uretilmektedir Bunun disinda sanayi urunu olan hellimler Almanya da Turkler Yunanlar ve Araplara ait olan bakkaliyelerde ve bazi supermarketlerde mevcuttur Besin degerleri100 gramlik bir ticari olarak uretilmis hellimde asagidaki besin degerleri asagidaki gibidir Yag 26 70 gKarbonhidrat 1 8 gProtein 22 gKalsiyum 700 794 mgEnerji 322 kcal Hellim icerdigi yuksek miktardaki kalsiyum ve proteinle bu mineraller bakimindan zengindir Yine de icerigindeki yuksek miktardaki yag ve 100 gram basina 90 ila 100 miligramlik kolestrolla bunlara bagli hastaliklari olanlari dikkatli olarak tuketmesi gereklidir Kaynakca a b 2006 Northern Cyprus Tourist Guide KKTC Turizm Bakanligi s 262 a b Ulkede hayvan kalmadi Kibris 9 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2010 Turk Halk Kulturu Arastirma ve Tanitma Vakfi Yay No 3 s 71 73 Ankara 1993 olu kirik baglanti A Kelei Y Dogruer G Ucar A Guner Agustos 2003 Preacidification treatments of milk used in Halloumi cheese manufacture Acta Alimentaria Cilt 32 Erisim tarihi 5 Ekim 2010 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Robinson R K Haddadin M S Y amp Abdullah B M 1991 Halloumi cheese some aspects of manufacture and quality Suid Afrikaanse Tydskrifvir Suiwelkunde 23 61 64 Turkiye Turkcesi Agizlari Sozlugu hellim Turk Dil Kurumu Erisim tarihi 3 Ekim 2010 olu kirik baglanti s v haloumi Turkiye Milli Folklor Arastirma Dairesi 1982 Turk Mutfagi sempozyumu bildirileri Turkiye Kultur ve Turizm Bakanligi s 163 a b P Papademas 2006 Brined cheeses Halloumi cheese Ingilizce Wiley Blackwell s 117 ISBN 9781405124607 Ozemre Ahmed Yuksel Hasretini cektigim Uskudar s 118 a b c d e P Papademas 2006 Brined cheeses Halloumi cheese Ingilizce Wiley Blackwell s 135 ISBN 9781405124607 Hellimin Turkcesi nde Gec Kalmadik Star Kibris 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2010 Application for the name halloumi to go to EU in early 2007 Cyprus Mail archive article Saturday September 2 2006 Hellim dosyasi AB den geri dondu Star Kibris 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2010 Hellim peyniri Kuzey Kibris a tescillendi Sabah Gazetesi 13 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2010 III Geleneksel Hellim Festivali Gecitkale Belediyesi Erisim tarihi 5 Ekim 2010 olu kirik baglanti Gecitkale Belediyesi En Lezzetli Taze Hellim Yarismasi Gecitkale Belediyesi Erisim tarihi 5 Ekim 2010 olu kirik baglanti Gecitkale Belediyesi II Hellim Guzellik Yarismasi Miss 2009 Hellim Guzeli Gecitkale Belediyesi Erisim tarihi 5 Ekim 2010 olu kirik baglanti Robinson R K Tamime A Y 1991 Feta and Related Cheeses Woodhead Publishing s 144 ISBN 1855732785 Halloumi is a semi hard to hard unripened cheese that traditionally is made from either sheep s milk or goat s milk or a mixture of the two Although the cheese has its origins in Cyprus it is widely popular throughout the Middle East and hence many countries have now become involved with its manufacture KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Papademas 2006 sf 118 PDF Garmo AG 2 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2010 Lenia ve Barnim Heiderich Zyprisch kochen Edition dia Berlin 1992 ISBN 3 905482 65 7 a b c Alambra Sut Urunleri 24 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2010 Dis baglantilarKibris Turk Mutfagi Akdeniz in Tadi Hellim 8 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Hellim ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir