Hidronefroz (hydronephrosis) ve obstrüktif üropati, idrar yollarındaki sıvı akışının durması sonucu ortaya çıkan bir tablodur. Sıvı akışının bozulmasındaki en büyük etken idrar yollarının tıkanmasıdır; bu nedenle, “obstrüktif üropati” olarak nitelendirilirler. Uzun süren tıkanmalarda böbrek dokusuna yüklenen sıvı basıncı atrofiye neden olur (basınç atrofisi).
Hidronefroz ve Hidroüreter
Obstrüktif üropati nedenleri
Obstrüktif üropati idrar yollarındaki sıvı akışının durması sonucu ortaya çıkan bir tablodur. Başlıca nedenleri:
Konjenital anomaliler:Sendroma-özgü bir bulgu ya da izole anomali olarak ortaya çıkan üretra anomalileri (darlık, yetmezlik), mesane boynu anomalileri, üreterler ile böbrek pelvisi bağlantısı anomalileri (darlık, bağlantı kopukluğu) ile mesaneden üreterlere idrar kaçışı (vesikoüreteral reflü)
Taşlar:Böbrek taşları (nefrolityazis) ve idrar yolları taşları (ürolityazis)
: Bağırsakları kuşatan zarın arkasında kalan alanda radyoterapi ve enfeksiyonların neden olduğu yoğun bağ dokusu artışıdır
Hidronefroz: Atrofi nedeniyle oluşan kistik boşluklar ve böbrek taşları Özellikle, ateş düşürücü-ağrı kesici olarak kullanılan bazı ilaçların neden olduğu “analjezik nefropatisi”nde böbrek dokusunda nekrozlar meydana gelebilir. Nekrotik böbrek dokusu parçacıkları bulundukları yerden kolayca kopar ve idrar akımıyla sürüklenerek dar geçitleri tıkar.
Kan pıhtısı: Böbrek ve mesane yaşlarının neden olduğu kanamalardan kaynaklı büyükçe pıhtılar tıkayıcı olabilir.
Obstrüktif üropati akut ya da kroniktir. Akut tıkanmalarda, idrar sıvısı akışının durmasından ilk etkilenen bölge olan böbrek pelvisinde akut genişleme ve bu nedenle ortaya çıkan güçlü bir ağrı (; renal kolik) vardır. Tıkanmanın düzelmesiyle birlikte ağrı da sonlanır (yerinde bir süre hafif bir huzursuzluk kalabilir).
Kronikleşmeye başlayan olgularda, yavaş ya da aralıklarla meydana gelen tıkanmalar böbrek pelvisinde kalıcı bir genişlemeye yol açar. Kronikleşen olgularda ise, böbrek pelvisindeki basınç komşu dokulardaki dolaşımı bozarak hücrelerin ortadan kalkmasına (apoptozis) neden olur; bu bir “basınç atrofisi”dir. Atrofi, süzülen idrarın toplandığı ilk boşluk olan pelvise komşu piramitsi çıkıntılardan (renal papilla) başlar. Tıkanma süresi uzadıkça hücreler azalır. Hücreleri azaldıkça böbrek dokusu incelir, yer yer kistik boşluklar oluşur. Mesane boynu ve üretra tıkanmalarında üreterler de genişleyebilir (hidroüreter).
Komplikasyonlar
İdrar yollarındaki sıvı akışının bozulması enfeksiyonlara ve taş oluşmasına ortam hazırlar. Tek böbrek etkilenmeleri sessiz olabilmektedir (etkilenen böbreğin görevlerini sağlıklı böbrek üstlenir). İki böbreğin birlikte etkilendiği olgularda idrar akışı ve işeme çok azalır (oligüri) ya da tümüyle kesilir (anüri). Kronik hidronefroz hastalarının bir bölümünde “renal hipertansiyon” görülmektedir.
Tanı
İdrarla kan gelmesi (hematüri), renal kolik ağrıları, mesanenin şişmesi gibi klnik belirtileri olan hastalarda radyolojik tanı yöntemlerinden (, doppler, kontrastlı direkt grafi, vb) yararlanılır.
Tedavi
Akut olgular genellikle böbrek ya da mesane taşının komplikasyonudur; taşın düşürülemediği hastalara taş kırma ya da cerrahi girişim uygulaması gerekebilir.
Sessiz gelişen ve renal hipertansiyonla ya da enfeksiyonla ortaya çıkan tek böbrek etkilenmelerinde, hasta böbreğin çıkarılması (nefrektomi) uygun olabilir. Her iki böbreğin etkilendiği ve böbrek yetmezliği bulgularının oluştuğu hastalar için transplantasyon gereklidir.
Kaynakça
^abcdefgKumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
^abTahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981
^abcdHydronephrosis 4 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: National Kidney Foundation
^Dirks J, Remuzzi G, Horton S, et al. Diseases of the Kidney and the Urinary System. In “Jamison DT, Breman JG, Measham AR, et al., editors. Disease Control Priorities in Developing Countries, 2nd edition (Chapter 36), The International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank, Washington (DC), 2006
^Nuraj P, Hyseni N. The diagnosis of obstructive hydronephrosis with color doppler ultrasound. Acta Informatica Medica, 25(3):178-181, 2017
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hidronefroz hydronephrosis ve obstruktif uropati idrar yollarindaki sivi akisinin durmasi sonucu ortaya cikan bir tablodur Sivi akisinin bozulmasindaki en buyuk etken idrar yollarinin tikanmasidir bu nedenle obstruktif uropati olarak nitelendirilirler Uzun suren tikanmalarda bobrek dokusuna yuklenen sivi basinci atrofiye neden olur basinc atrofisi Hidronefroz ve Hidroureter Obstruktif uropati nedenleri Obstruktif uropati idrar yollarindaki sivi akisinin durmasi sonucu ortaya cikan bir tablodur Baslica nedenleri Konjenital anomaliler Sendroma ozgu bir bulgu ya da izole anomali olarak ortaya cikan uretra anomalileri darlik yetmezlik mesane boynu anomalileri ureterler ile bobrek pelvisi baglantisi anomalileri darlik baglanti kopuklugu ile mesaneden ureterlere idrar kacisi vesikoureteral reflu Taslar Bobrek taslari nefrolityazis ve idrar yollari taslari urolityazis Prostat hipertrofisi hiperplazisi Tumorler Prostat mesane uterus serviksi ve govdesi tumorleri Yangilar yangisi idrar yollari yangisi uretrit ureterit mesane sistit Bagirsaklari kusatan zarin arkasinda kalan alanda radyoterapi ve enfeksiyonlarin neden oldugu yogun bag dokusu artisidir Hidronefroz Atrofi nedeniyle olusan kistik bosluklar ve bobrek taslari Ozellikle ates dusurucu agri kesici olarak kullanilan bazi ilaclarin neden oldugu analjezik nefropatisi nde bobrek dokusunda nekrozlar meydana gelebilir Nekrotik bobrek dokusu parcaciklari bulunduklari yerden kolayca kopar ve idrar akimiyla suruklenerek dar gecitleri tikar Kan pihtisi Bobrek ve mesane yaslarinin neden oldugu kanamalardan kaynakli buyukce pihtilar tikayici olabilir Gebelikte fetusun basisi Uterus prolapsusu rahim sarkmasi Mesanenin fonksiyonel bozukluklari Omurilik hastaliklarinda gorulurBulgular Obstruktif uropati akut ya da kroniktir Akut tikanmalarda idrar sivisi akisinin durmasindan ilk etkilenen bolge olan bobrek pelvisinde akut genisleme ve bu nedenle ortaya cikan guclu bir agri renal kolik vardir Tikanmanin duzelmesiyle birlikte agri da sonlanir yerinde bir sure hafif bir huzursuzluk kalabilir Kroniklesmeye baslayan olgularda yavas ya da araliklarla meydana gelen tikanmalar bobrek pelvisinde kalici bir genislemeye yol acar Kroniklesen olgularda ise bobrek pelvisindeki basinc komsu dokulardaki dolasimi bozarak hucrelerin ortadan kalkmasina apoptozis neden olur bu bir basinc atrofisi dir Atrofi suzulen idrarin toplandigi ilk bosluk olan pelvise komsu piramitsi cikintilardan renal papilla baslar Tikanma suresi uzadikca hucreler azalir Hucreleri azaldikca bobrek dokusu incelir yer yer kistik bosluklar olusur Mesane boynu ve uretra tikanmalarinda ureterler de genisleyebilir hidroureter Komplikasyonlar Idrar yollarindaki sivi akisinin bozulmasi enfeksiyonlara ve tas olusmasina ortam hazirlar Tek bobrek etkilenmeleri sessiz olabilmektedir etkilenen bobregin gorevlerini saglikli bobrek ustlenir Iki bobregin birlikte etkilendigi olgularda idrar akisi ve iseme cok azalir oliguri ya da tumuyle kesilir anuri Kronik hidronefroz hastalarinin bir bolumunde renal hipertansiyon gorulmektedir Tani Idrarla kan gelmesi hematuri renal kolik agrilari mesanenin sismesi gibi klnik belirtileri olan hastalarda radyolojik tani yontemlerinden doppler kontrastli direkt grafi vb yararlanilir Tedavi Akut olgular genellikle bobrek ya da mesane tasinin komplikasyonudur tasin dusurulemedigi hastalara tas kirma ya da cerrahi girisim uygulamasi gerekebilir Sessiz gelisen ve renal hipertansiyonla ya da enfeksiyonla ortaya cikan tek bobrek etkilenmelerinde hasta bobregin cikarilmasi nefrektomi uygun olabilir Her iki bobregin etkilendigi ve bobrek yetmezligi bulgularinin olustugu hastalar icin transplantasyon gereklidir Kaynakca a b c d e f g Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 a b c d e f g Goljan EF Rapid Review Pathology 5th edt Elsevier Philadelphia 2019 a b Tahsinoglu M Cologlu AS Erseven G Dishekimleri icin Genel Patoloji Altin Matbaacilik Istanbul 1981 a b c d Hydronephrosis 4 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Kidney Foundation Dirks J Remuzzi G Horton S et al Diseases of the Kidney and the Urinary System In Jamison DT Breman JG Measham AR et al editors Disease Control Priorities in Developing Countries 2nd edition Chapter 36 The International Bank for Reconstruction and Development The World Bank Washington DC 2006 Nuraj P Hyseni N The diagnosis of obstructive hydronephrosis with color doppler ultrasound Acta Informatica Medica 25 3 178 181 2017
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
