Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Flavius Honorius (9 Eylül 384 - 15 Ağustos 423), 393-395 yılları arasında Roma İmparatoru ve 395'ten ölümüne kadar Batı Roma imparatoruydu. I. Theodosius ve ilk karısı Aelia Flaccilla'nın küçük oğlu ve Doğu Roma imparatoru Arcadius'un kardeşiydi.
| Honorius | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| Batı Roma İmparatoru | |||||
| Hüküm süresi | 23 Ocak 393 - 395 (Babasının altında Augustus olarak); 395 - 15 Ağustos 423 (Batı İmparatoru) | ||||
| Önce gelen | I. Theodosius | ||||
| Sonra gelen | III. Valentinianus | ||||
| Doğum | 9 Eylül 384 | ||||
| Ölüm | 15 Ağustos 423 (38 yaşında) | ||||
| Eş(ler)i | Stilicho'nun kızı Maria | ||||
| |||||
| Hanedan | Theodosius Hanedanı | ||||
| Babası | I. Theodosius | ||||
| Annesi | Aelia Flaccilla | ||||
Honorius'un hükümdarlığı Roma İmparatorluğu'nun topraklarının eriyişine tanık olmuştur. Honorius öldüğünde geride yıkımın eşiğinde bir imparatorluk bırakmıştı.
Hükümdarlığı
İlk yılları
İki yaşında konsül olduktan sonra Honorius 23 Ocak 393'te Augustus ilan edildi ve böylece ortak hükümdar oldu. Theodosius'un 395'in Ocak ayında ölümünün ardından Honorius ve Arcadius imparatorluğu böldüler ve Honorius on yaşında Batı Roma imparatoru oldu.
Hükümdarlığının ilk döneminde Honorius Vandal general Stilicho'nun askerî liderliğine bel bağladı. Genç imparator ile bağlarını güçlendirmek için Stilicho kızı Maria'yı Honorius ile evlendirdi. Bu olay için Stilicho'nun saray şairi Claudianus tarafından yazılan "düğün şiiri" hâlen durmaktadır.
Başlangıçta Honorius başkent olarak Milano'yu seçmişti ancak 402 yılında Vizigotlar İtalya'ya girince başkentini bataklıklar ve güçlü surlarla korunan kıyı şehri Ravenna'ya taşıdı. Yeni başkent savunması kolay olmakla birlikte Roma kuvvetlerinin orta İtalya'yı barbar istilalarından koruyabilmesi açısından kötü bir konumdaydı.
Batı Roma İmparatorluğu'nun eriyişi
Honorius'un hükümdarlığı imparatorluk sınırlarına giren barbarlardan bir dizi gaspçıya kadar çeşitli tehditlerden muzdaripti.
'nun kuzey Afrika'daki isyanı iki yıl sürmüştü (397-398). 405'te önderliğindeki bir barbar ordusu İtalya'yı istila etmiş 406'da Stilicho tarafından yenilgiye uğratılana kadar imparatorluğun kalbine büyük zarar vermişti.
Britanya ise çok daha sorunlu bir durumdaydı. Büyük Britanya'daki topraklar imparatorluğun desteğinden yoksun izoleydiler ve askerler Marcus'un 406-407 yılları arasındaki isyanını, Gratianus'un 407'deki isyanını ve III. Konstantin'in isyanını desteklemişlerdi. Konstantin 407'de Galya'yı istila ederek Arles'i işgal etmişti.
408 yılında Stilicho muhtemelen bir saray komplosunun neticesinde Honorius'un arzusuyla idam edildi.
409'da Vizigotların kralı I. Alaric'in desteğiyle Priscus Attalus Roma'da kendini imparator ilan etti; Hispania'da Gerontius ve Maximus ayaklandı. 410'da Doğu Roma İmparatorluğu Honorius'u kurtarmak için 6 lejyon (40.000 asker) gönderdi. Priscus'un üstesinden gelmek için Alaric ile anlaşmayı denedi. Alaric fidye olarak 2.250 kilo altın, 13.500 kilo gümüş, 4.000 ipek tunik 3.000 kırmızı boyalı post ve 1.350 kilo biber almayı başardı. Alaric 410 yılında Attalus'a olan desteğini çekti ancak daha sonra İtalya'ya girdi ve Roma'yı yağmaladı. Konstantin'in bir generali olan Gerontius Konstantin'e karşı Maimus'u Hispania'da imparator ilan etti ancak Honorius kendi generali Constantius'u göndererek Konstantin, Maximus ve Gerontius arasındaki mücadeleye katıldı ve 411 yılında isyanları bastırdı.
Bu dönemde Galya'da yeniden sorunlar baş gösterdi. Constantius'un askerlerinin İtalya'ya dönmesinden hemen sonra Jovinus Alanlar, Burgundlar ve Galya asillerinin desteğiyle kuzey Galya'da ayaklandı. Jovianus 412'de istilacı Gotlardan Ataulf ile pazarlık yapmaya çalıştı ancak Jovinus'un kardeşi Sebastianus'u Augustus ilan etmesi Ataulf'u Honorius ile ittifak arayışına itti. Honorius Jovinus ile olan sorunu Ataulf'a bıraktı ve Jovinus 413 yılında yenilgiye uğratılarak idam edildi.
414'te Constantius, Priscus Attalus'u bir kere daha imparator ilan eden Ataulf'a saldırdı. Ataulf Constantius tarafından Hispania'ya gitmek zorunda bırakıldı ve Vizigot desteğini bir kere daha yitiren Attalus yakalandı ve tahttan indirildi.
Galya'nın kuzeydoğu bölümü daha da büyük bir Frank etkisine girerken 418'de imzalanan bir antlaşma ile Galya'nın güneybatı bölümü, eski Gallia Aquitania Vizigotlara bırakıldı.
420-422 arası dönemde bir başka Maximus (belki de aynısı) Hispania'da iktidara geldi ve gitti. Honorius 417'den beri kız kardeşi Galla Placidia ile evli olan generali Constantius'u 421'de eş-imparator olarak kabul etti. 422'de Constantius'un ölmesi üzerine yeniden tek imparator haline geldi.
Ölümü
Honorius 423'te hiçbir varis bırakmadan ödemden öldü. Geçici olarak Joannes imparator seçildi. Ancak ertesi yıl Doğu Roma İmparatoru II. Theodosius, Galla Placidia ve III. Constantius'un oğlu olan kuzeni III. Valentinianus'u imparator olarak seçti.
Bağışları
Tahtta bulunduğu sürede Mardin'de bulunan Mor Gabriel Manastırı'na bağış yapmıştır.[]
Roma'nın yağmalanması
Honorius'un hükümdarlığının en önemli olayı Roma'nın Alaric'in yönetimindeki Vizigotlar tarafından 24 Ağustos 410 tarihinde saldırıya uğrayıp yağmalanmasıdır.
Şehir 408'in yazında Stilicho'nun idamından beri kuşatma altındaydı. O dönemde artık neredeyse tamamı barbarlardan oluşan Roma ordusunu kontrol edecek güçlü bir generalden yoksun olan Honorius Alaric'in güçlerine doğrudan saldırmak için yapabileceği pek bir şey yoktu ve görünüşe göre mevcut şartlarda uygulayabileceği yegane taktiği seçmişti. Edilgen bir şekilde Vizigotların yorgun düşmelerini beklemek ve elinden geldiğince güçlerini tertiplemek. Ne yazık ki bu eylem Honorius'un tereddütlü karakterinin ürünüydü ve bu yüzden gerek çağdaşlarınca, gerekse de daha sonraki tarihçiler tarafından çok eleştirilmişti.
Bu planın o dönemde işe yarayıp yarayamayacağı özellikle üst düzey askeri kademelere yalnızca Katolikleri getirerek kendini yetenekli subaylardan yoksun bırakmış olması nedeniyle tartışmalıdır. Her ne olursa olsun olaylar kendiliğinden gelişti. Açlıktan muzdarip Roma'nın kapılarını birisi açtı ve Gotlar şehre aktılar. Şehir yedi yüzyıl önceki bir Galyalı istilasından beri yabancı bir gücün kontrolüne geçmemişti. Muzaffer Vizigotlar maddi zarardan ziyade muazzam bir duygusal tahribat yaptılar. Olayın şoku Britanya'dan Kudüs'e her yerde yankı buldu ve Augustinus'a başyapıtı Tanrının Şehri'ni (Latince: De Civitate Dei) yazmasına ilham olmuştur.
410 yılında Britanya'dan yerel barbar saldırılarına karşı mücadele için yardım talebi gelmişti. Vizigotlarla meşgul olan ve bu yerel eyalete yardım edebilecek kapasiteden yoksun olan Honorius Britanyalılara kendi kendilerini en iyi şekilde savunmalarını söylemişti.
Honorius ile ilgili değerlendirmeler
Procopius'un (Savaşlar hakkında) adlı eserinde aktardığı (Gibbon'ın inanmadığı) bir hikâyeye göre Roma'nın yok olduğunu duyan Honorius haberin "Roma" adını verdiği bir tavukla ilgili olduğunu zannetmiş ve daha biraz evvel kendi eliyle bu tavuğu beslediğini söylemiştir. Bunun üzerine kendisine söz konusu olan Roma'nın tavuk değil şehir olduğu açıklanmıştır.
Tarihçi J.B. Burry Honorius'un hükümdarlığıyla ilgili kendi görüşünü özetlerken "Şayet hükümdarlığı batı Avrupa'nın Romalılıktan Tötonluğa geçmesi gerektiğine karar verildiği hayati bir dönemle çakışmasaydı adı imparatorluk tahtını işgal eden en silik kişiler arasında unutulurdu," diye yazmıştır. 28 yıllık dönemin felaketlerini sıraladıktan sonra Bury şöyle tamamlamıştır: "Topraklarını istila eden düşmanlara karşı dikkate değer hiçbir şey yapmamış biri olarak doğal bir şekilde ölene kadar tahtı işgal edecek ve kendisine karşı ayaklanan yığınla tiranın yok oluşuna tanık olacak şekilde fazlasıyla talihliydi."
Kaynakça
- Mathisen, Ralph, "Honorius (395-423 A.D.)", De Imperatoribus Romanis2 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Notlar
- ^ J. Norwich, Byzantium: The Early Centuries, 136
- ^ J. Norwich, Byzantium: The Early Centuries, 134
- ^ Edward Gibbon, The Decline and Fall of the Roman Empire, III, (London: Everyman's Library, 1993), s. 247.
- ^ "[[Procopius (tarihçi)|Procopius]], "[[Procopius (tarihçi)#Justinian'ın savaşları|Savaşlar hakkında]]", III. kitap, II. bölüm". 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2007.
- ^ John Bagnall Bury, History of the Later Roman Empire, 1923 (New York: Dover, 1958), s. 213
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: I. Theodosius |  Batı Roma İmparatoru 395–423 | Sonra gelen: III. Valentinianus |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Flavius Honorius 9 Eylul 384 15 Agustos 423 393 395 yillari arasinda Roma Imparatoru ve 395 ten olumune kadar Bati Roma imparatoruydu I Theodosius ve ilk karisi Aelia Flaccilla nin kucuk oglu ve Dogu Roma imparatoru Arcadius un kardesiydi HonoriusBati Roma ImparatoruHukum suresi23 Ocak 393 395 Babasinin altinda Augustus olarak 395 15 Agustos 423 Bati Imparatoru Once gelenI TheodosiusSonra gelenIII ValentinianusDogum9 Eylul 384Olum15 Agustos 423 38 yasinda Es ler iStilicho nun kizi MariaTam adiFlavius Honorius AugustusHanedanTheodosius HanedaniBabasiI TheodosiusAnnesiAelia Flaccilla Honorius un hukumdarligi Roma Imparatorlugu nun topraklarinin eriyisine tanik olmustur Honorius oldugunde geride yikimin esiginde bir imparatorluk birakmisti HukumdarligiIlk yillari Iki yasinda konsul olduktan sonra Honorius 23 Ocak 393 te Augustus ilan edildi ve boylece ortak hukumdar oldu Theodosius un 395 in Ocak ayinda olumunun ardindan Honorius ve Arcadius imparatorlugu bolduler ve Honorius on yasinda Bati Roma imparatoru oldu Hukumdarliginin ilk doneminde Honorius Vandal general Stilicho nun askeri liderligine bel bagladi Genc imparator ile baglarini guclendirmek icin Stilicho kizi Maria yi Honorius ile evlendirdi Bu olay icin Stilicho nun saray sairi Claudianus tarafindan yazilan dugun siiri halen durmaktadir Baslangicta Honorius baskent olarak Milano yu secmisti ancak 402 yilinda Vizigotlar Italya ya girince baskentini batakliklar ve guclu surlarla korunan kiyi sehri Ravenna ya tasidi Yeni baskent savunmasi kolay olmakla birlikte Roma kuvvetlerinin orta Italya yi barbar istilalarindan koruyabilmesi acisindan kotu bir konumdaydi Bati Roma Imparatorlugu nun eriyisi Honorius un hukumdarligi imparatorluk sinirlarina giren barbarlardan bir dizi gaspciya kadar cesitli tehditlerden muzdaripti nun kuzey Afrika daki isyani iki yil surmustu 397 398 405 te onderligindeki bir barbar ordusu Italya yi istila etmis 406 da Stilicho tarafindan yenilgiye ugratilana kadar imparatorlugun kalbine buyuk zarar vermisti Britanya ise cok daha sorunlu bir durumdaydi Buyuk Britanya daki topraklar imparatorlugun desteginden yoksun izoleydiler ve askerler Marcus un 406 407 yillari arasindaki isyanini Gratianus un 407 deki isyanini ve III Konstantin in isyanini desteklemislerdi Konstantin 407 de Galya yi istila ederek Arles i isgal etmisti 408 yilinda Stilicho muhtemelen bir saray komplosunun neticesinde Honorius un arzusuyla idam edildi Honorius ve kiz kardsi Galla Placidia yi resmeden madalyonlar 409 da Vizigotlarin krali I Alaric in destegiyle Priscus Attalus Roma da kendini imparator ilan etti Hispania da Gerontius ve Maximus ayaklandi 410 da Dogu Roma Imparatorlugu Honorius u kurtarmak icin 6 lejyon 40 000 asker gonderdi Priscus un ustesinden gelmek icin Alaric ile anlasmayi denedi Alaric fidye olarak 2 250 kilo altin 13 500 kilo gumus 4 000 ipek tunik 3 000 kirmizi boyali post ve 1 350 kilo biber almayi basardi Alaric 410 yilinda Attalus a olan destegini cekti ancak daha sonra Italya ya girdi ve Roma yi yagmaladi Konstantin in bir generali olan Gerontius Konstantin e karsi Maimus u Hispania da imparator ilan etti ancak Honorius kendi generali Constantius u gondererek Konstantin Maximus ve Gerontius arasindaki mucadeleye katildi ve 411 yilinda isyanlari bastirdi Bu donemde Galya da yeniden sorunlar bas gosterdi Constantius un askerlerinin Italya ya donmesinden hemen sonra Jovinus Alanlar Burgundlar ve Galya asillerinin destegiyle kuzey Galya da ayaklandi Jovianus 412 de istilaci Gotlardan Ataulf ile pazarlik yapmaya calisti ancak Jovinus un kardesi Sebastianus u Augustus ilan etmesi Ataulf u Honorius ile ittifak arayisina itti Honorius Jovinus ile olan sorunu Ataulf a birakti ve Jovinus 413 yilinda yenilgiye ugratilarak idam edildi 414 te Constantius Priscus Attalus u bir kere daha imparator ilan eden Ataulf a saldirdi Ataulf Constantius tarafindan Hispania ya gitmek zorunda birakildi ve Vizigot destegini bir kere daha yitiren Attalus yakalandi ve tahttan indirildi Galya nin kuzeydogu bolumu daha da buyuk bir Frank etkisine girerken 418 de imzalanan bir antlasma ile Galya nin guneybati bolumu eski Gallia Aquitania Vizigotlara birakildi 420 422 arasi donemde bir baska Maximus belki de aynisi Hispania da iktidara geldi ve gitti Honorius 417 den beri kiz kardesi Galla Placidia ile evli olan generali Constantius u 421 de es imparator olarak kabul etti 422 de Constantius un olmesi uzerine yeniden tek imparator haline geldi Olumu Honorius 423 te hicbir varis birakmadan odemden oldu Gecici olarak Joannes imparator secildi Ancak ertesi yil Dogu Roma Imparatoru II Theodosius Galla Placidia ve III Constantius un oglu olan kuzeni III Valentinianus u imparator olarak secti Bagislari Tahtta bulundugu surede Mardin de bulunan Mor Gabriel Manastiri na bagis yapmistir kaynak belirtilmeli Roma nin yagmalanmasiHonorius un hukumdarliginin en onemli olayi Roma nin Alaric in yonetimindeki Vizigotlar tarafindan 24 Agustos 410 tarihinde saldiriya ugrayip yagmalanmasidir Sehir 408 in yazinda Stilicho nun idamindan beri kusatma altindaydi O donemde artik neredeyse tamami barbarlardan olusan Roma ordusunu kontrol edecek guclu bir generalden yoksun olan Honorius Alaric in guclerine dogrudan saldirmak icin yapabilecegi pek bir sey yoktu ve gorunuse gore mevcut sartlarda uygulayabilecegi yegane taktigi secmisti Edilgen bir sekilde Vizigotlarin yorgun dusmelerini beklemek ve elinden geldigince guclerini tertiplemek Ne yazik ki bu eylem Honorius un tereddutlu karakterinin urunuydu ve bu yuzden gerek cagdaslarinca gerekse de daha sonraki tarihciler tarafindan cok elestirilmisti Bu planin o donemde ise yarayip yarayamayacagi ozellikle ust duzey askeri kademelere yalnizca Katolikleri getirerek kendini yetenekli subaylardan yoksun birakmis olmasi nedeniyle tartismalidir Her ne olursa olsun olaylar kendiliginden gelisti Acliktan muzdarip Roma nin kapilarini birisi acti ve Gotlar sehre aktilar Sehir yedi yuzyil onceki bir Galyali istilasindan beri yabanci bir gucun kontrolune gecmemisti Muzaffer Vizigotlar maddi zarardan ziyade muazzam bir duygusal tahribat yaptilar Olayin soku Britanya dan Kudus e her yerde yanki buldu ve Augustinus a basyapiti Tanrinin Sehri ni Latince De Civitate Dei yazmasina ilham olmustur 410 yilinda Britanya dan yerel barbar saldirilarina karsi mucadele icin yardim talebi gelmisti Vizigotlarla mesgul olan ve bu yerel eyalete yardim edebilecek kapasiteden yoksun olan Honorius Britanyalilara kendi kendilerini en iyi sekilde savunmalarini soylemisti Honorius ile ilgili degerlendirmelerProcopius un Savaslar hakkinda adli eserinde aktardigi Gibbon in inanmadigi bir hikayeye gore Roma nin yok oldugunu duyan Honorius haberin Roma adini verdigi bir tavukla ilgili oldugunu zannetmis ve daha biraz evvel kendi eliyle bu tavugu besledigini soylemistir Bunun uzerine kendisine soz konusu olan Roma nin tavuk degil sehir oldugu aciklanmistir Tarihci J B Burry Honorius un hukumdarligiyla ilgili kendi gorusunu ozetlerken Sayet hukumdarligi bati Avrupa nin Romaliliktan Totonluga gecmesi gerektigine karar verildigi hayati bir donemle cakismasaydi adi imparatorluk tahtini isgal eden en silik kisiler arasinda unutulurdu diye yazmistir 28 yillik donemin felaketlerini siraladiktan sonra Bury soyle tamamlamistir Topraklarini istila eden dusmanlara karsi dikkate deger hicbir sey yapmamis biri olarak dogal bir sekilde olene kadar tahti isgal edecek ve kendisine karsi ayaklanan yiginla tiranin yok olusuna tanik olacak sekilde fazlasiyla talihliydi KaynakcaMathisen Ralph Honorius 395 423 A D De Imperatoribus Romanis2 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Notlar J Norwich Byzantium The Early Centuries 136 J Norwich Byzantium The Early Centuries 134 Edward Gibbon The Decline and Fall of the Roman Empire III London Everyman s Library 1993 s 247 Procopius tarihci Procopius Procopius tarihci Justinian in savaslari Savaslar hakkinda III kitap II bolum 11 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2007 John Bagnall Bury History of the Later Roman Empire 1923 New York Dover 1958 s 213 Resmi unvanlarOnce gelen I Theodosius Bati Roma Imparatoru 395 423 Sonra gelen III Valentinianus