Çangçun (Çince (basitleştirilmiş): 长春; Çince (geleneksel): 長春; pinyin: Chángchūn) ya da eski adıyla Hsinking, Çin'de bir şehir ve Jilin eyaletinin başkentidir. Bir eyalet altı özel statülü şehir olarak yönetilmekte olup bu idari bölgede 7.5 milyon civarında kişi yaşamaktadır. Şehrin kendisinin nüfusu ise 4.86 milyon kişidir. "Çangçun" adı Çincede "uzun ilkbahar" anlamına gelmektedir.
Çangçun 长春市 Hsinking | |
---|---|
Çangçun şehri | |
Çangçun'un Jilin ve Çin'deki konumu. | |
Çangçun Çangçun'un Jilin'deki konumu | |
Ülke | Çin |
Eyalet | Jilin |
İdare | |
• Parti sekreteri | Wang Junzheng |
• Belediye başkanı | Jiang Zhi-Ying |
Yüzölçümü | |
• Eyalet altı şehir | 20604 km² |
• Kent | 4.738 km² (1.829 mil²) |
Nüfus (2010) | |
• Eyalet altı şehir | 7.674.439 |
• Yoğunluk | oto/km² |
• Kent yoğunluğu | 880/km² (2.200/mil²) |
Zaman dilimi | (CST) |
Posta kodu | 130000 |
Alan kodu | 0431 |
Resmî site www.changchun.gov.cn |
Şehrin ana ekonomik faaliyetleri gıda maddeleri, biyoloji ve eczacılık ile otomobil sektörüdür. Çangçun ülkedeki en büyük otomobil üretim merkezidir.
Ticaretle geçinen küçük bir kasaba olarak kurulan şehir, 1800 yılında İmparator Jiaqing tarafından "Changchun Ting" olarak adlandırıldı. 1898 yılında Ruslar Harbin'den Lüshun'a bir demiryolu inşa ederken Çangçun'da "Kuançeng" bir demiryolu istasyonu yaptı. 1904-1905 Rus-Japon savaşı sonrası Rusya bu hattın güney kısmını kaybedince Kuançeng de bu hattın son istasyonu hâline geldi. Japonlar ise çok az bir mesafe güneyde Çangçun Demiryolu İstasyonu'nu inşa etti. 1907'deki bir antlaşma Rus trenlerinin Çangçun'a, Japon trenlerinin ise Kuançeng'e kadar gidebilmesini sağladı. Çangçun da Japon ve Rus demiryolu hatlarının birleştiği yer olarak hızlı bir büyümeye tanık oldu.
1932'de Japonya'nın kukla devleti olan Mançukuo'nun başkentliği Çangçun'a taşındı. 1945'te ise şehri Sovyet ordusu işgal etti. 1946'da şehri Kuomintang kuvvetleri ele geçirdi. 1948'de ise komünist Çin Halk Kurtuluş Ordusu beş ay süren ve 100 ila 300 bin sivilin açlık sonucu öldüğü bir kuşatma sonucunda şehri aldı.
Çangçun 'na ev sahipliği yaptı.
İklim
Changchun iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 4,6 | 14,5 | 23,4 | 31,9 | 35,2 | 36,7 | 38,0 | 35,6 | 30,6 | 27,8 | 20,7 | 11,7 | 41,1 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | −9,6 | −4,2 | 4,0 | 14,5 | 21,7 | 26,4 | 27,5 | 26,7 | 21,8 | 13,5 | 1,7 | −6,7 | 20,6 |
Ortalama sıcaklık (°C) | −14,7 | −9,8 | −1,6 | 8,5 | 15,8 | 21,1 | 23,2 | 22,1 | 16,0 | 7,7 | −3,2 | −11,6 | 16,2 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −19 | −14,6 | −6,7 | 2,8 | 10,1 | 16,0 | 19,3 | 17,9 | 10,8 | 2,7 | −7,4 | −15,7 | 12,6 |
En düşük sıcaklık (°C) | −36,5 | −31,9 | −27,7 | −12,2 | −3,4 | 4,5 | 11,1 | 3,9 | −3,7 | −13,4 | −24,7 | −33,2 | −20,6 |
Ortalama yağış (mm) | 3,9 | 4,6 | 13,2 | 24,1 | 48,7 | 92,7 | 169,3 | 135,0 | 43,8 | 22,2 | 13,7 | 6,1 | 1.000,8 |
Kaynak: Çin Meteoroloji Müdürlüğü |
Demografi
Etnik yapılanma
Çangçun'un etnik yapılanması aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Hanlar nüfusun büyük çoğunluğunu oluşturur.
Etnik grup | Nüfus | Yüzde oranı |
---|---|---|
Han | 6.883.310 | %96,47 |
Mançu | 142.998 | %2,0 |
Koreli | 49.588 | %0,69 |
Hui | 43.692 | %0,61 |
Moğol | 11.106 | %0,16 |
Sibo | 685 | %0,01 |
Zhuang | 533 | %0,01 |
Miao | 522 | %0,01 |
Diğer | 3.005 | %0,04 |
Kaynak (2010):
Kardeş şehirler
Çangçun'un aşağıdaki şehirlerle kardeş şehir anlaşmaları vardır:
- 1980: Sendai, Japonya
- 1981: Novi Sad, Sırbistan
- 1983: Birmingham, Birleşik Krallık
- 1992: Minsk, Belarus, Windsor, Ontario, Kanada, Žilina, Slovakya
- 1994: Ulsan, Kore Cumhuriyeti, Little Rock, Arkansas, Amerika Birleşik Devletleri
- 1996: , Yeni Zelanda
- 2000: Ulaan Üde, Rusya Federasyonu
- 2003: Chongjin, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti
- 2005: Mora, İsveç
- 2006: Wolfsburg, Almanya
- 2008: Montreuil, Fransa
- 2009: Tijuana, Meksika
- 2010: Filibe, Bulgaristan
- 2011: , Tayland
- 2012: Warrnambool, Avustralya
İlgili kişiler
- Dong Huibo (d. 1989), buz patenci, Çangçun doğumlu.
- Ei-ichi Negishi (d. 1935), Nobel Kimya Ödülü sahibi, Japonya işgali dönemindeki Hsinking'de dünyaya geldi.
- Hwang Sok-yong (d. 1943), Güney Koreli yazar, Japonya işgali dönemindeki Hsinking'de dünyaya geldi.
- Li Weifeng (d. 1978), futbolcu, Çangçun doğumlu.
- Liu Xiaobo (d. 1955), Nobel Barış Ödülü sahibi, Çangçun doğumlu ve Jilin Üniversitesi'nde okudu.
- Masahiko Fujiwara (d. 1943), Japon matematikçi, Japonya işgali dönemindeki Hsinking'de dünyaya geldi.
- Wang Hao (d. 1983), masa tenisi oyuncusu, Çangçun doğumlu.
- Wu Yiming (d. 1987), buz patenci, Çangçun doğumlu.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Çangçun ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Wikimedia Commons'ta Çangçun ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2016.
- ^ Encyclopaedia Britannica Online
- ^ . SpacingToronto. 2008. 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2010.
- ^ a b Changchun Ⅱ- Le chemin de fer de Changchun 27 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- ^ Luis Jackson, Industrial Commissioner of the Erie Railroad. "Rambles in Japan and China". In Railway and Locomotive Engineering, vol. 26 (March 1913), sf. 91-92
- ^ Chang, Jung; Halliday, Jon. 2006. Mao: The Unknown Story. London: Vintage Books. sf. 383.
- ^ Jacobs, Andrew (2 Ekim 2009). "China Is Wordless on Traumas of Communists' Rise". New York Times. 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2009.
- ^ 中国气象数据网 (Çince). . Erişim tarihi: 2020-04-15.
- ^ (Çince). Çangçun Yerel Halk Hükümeti. 31 Mayıs 2013. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2016.
- ^ (İngilizce). Changchun Dışişleri Ofisi. 24 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2016.
Dış bağlantılar
- Çangçun Belediyesi Resmî Web Sitesi (Çince, İngilizce, Japonca, Korece ve Rusça)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cangcun Cince basitlestirilmis 长春 Cince geleneksel 長春 pinyin Changchun ya da eski adiyla Hsinking Cin de bir sehir ve Jilin eyaletinin baskentidir Bir eyalet alti ozel statulu sehir olarak yonetilmekte olup bu idari bolgede 7 5 milyon civarinda kisi yasamaktadir Sehrin kendisinin nufusu ise 4 86 milyon kisidir Cangcun adi Cincede uzun ilkbahar anlamina gelmektedir Cangcun 长春市 HsinkingEyalet alti sehirCangcun sehriCangcun un Jilin ve Cin deki konumu CangcunCangcun un Jilin deki konumuUlke CinEyaletJilinIdare Parti sekreteriWang Junzheng Belediye baskaniJiang Zhi YingYuzolcumu Eyalet alti sehir20604 km Kent4 738 km 1 829 mil Nufus 2010 Eyalet alti sehir7 674 439 Yogunlukoto km Kent yogunlugu880 km 2 200 mil Zaman dilimiUTC 08 00 CST Posta kodu130000Alan kodu0431Resmi site www changchun gov cn Sehrin ana ekonomik faaliyetleri gida maddeleri biyoloji ve eczacilik ile otomobil sektorudur Cangcun ulkedeki en buyuk otomobil uretim merkezidir Ticaretle gecinen kucuk bir kasaba olarak kurulan sehir 1800 yilinda Imparator Jiaqing tarafindan Changchun Ting olarak adlandirildi 1898 yilinda Ruslar Harbin den Lushun a bir demiryolu insa ederken Cangcun da Kuanceng bir demiryolu istasyonu yapti 1904 1905 Rus Japon savasi sonrasi Rusya bu hattin guney kismini kaybedince Kuanceng de bu hattin son istasyonu haline geldi Japonlar ise cok az bir mesafe guneyde Cangcun Demiryolu Istasyonu nu insa etti 1907 deki bir antlasma Rus trenlerinin Cangcun a Japon trenlerinin ise Kuanceng e kadar gidebilmesini sagladi Cangcun da Japon ve Rus demiryolu hatlarinin birlestigi yer olarak hizli bir buyumeye tanik oldu 1932 de Japonya nin kukla devleti olan Mancukuo nun baskentligi Cangcun a tasindi 1945 te ise sehri Sovyet ordusu isgal etti 1946 da sehri Kuomintang kuvvetleri ele gecirdi 1948 de ise komunist Cin Halk Kurtulus Ordusu bes ay suren ve 100 ila 300 bin sivilin aclik sonucu oldugu bir kusatma sonucunda sehri aldi Cangcun na ev sahipligi yapti Iklim Changchun iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 4 6 14 5 23 4 31 9 35 2 36 7 38 0 35 6 30 6 27 8 20 7 11 7 41 1Ortalama en yuksek sicaklik C 9 6 4 2 4 0 14 5 21 7 26 4 27 5 26 7 21 8 13 5 1 7 6 7 20 6Ortalama sicaklik C 14 7 9 8 1 6 8 5 15 8 21 1 23 2 22 1 16 0 7 7 3 2 11 6 16 2Ortalama en dusuk sicaklik C 19 14 6 6 7 2 8 10 1 16 0 19 3 17 9 10 8 2 7 7 4 15 7 12 6En dusuk sicaklik C 36 5 31 9 27 7 12 2 3 4 4 5 11 1 3 9 3 7 13 4 24 7 33 2 20 6Ortalama yagis mm 3 9 4 6 13 2 24 1 48 7 92 7 169 3 135 0 43 8 22 2 13 7 6 1 1 000 8Kaynak Cin Meteoroloji MudurluguDemografiEtnik yapilanma Cangcun un etnik yapilanmasi asagidaki tabloda gosterilmektedir Hanlar nufusun buyuk cogunlugunu olusturur Etnik grup Nufus Yuzde oraniHan 6 883 310 96 47Mancu 142 998 2 0Koreli 49 588 0 69Hui 43 692 0 61Mogol 11 106 0 16Sibo 685 0 01Zhuang 533 0 01Miao 522 0 01Diger 3 005 0 04 Kaynak 2010 Kardes sehirlerCangcun toplam 18 farkli ulkede bulunan cesitli sehirlerle kardes sehir anlasmalarina girmistir Cangcun un asagidaki sehirlerle kardes sehir anlasmalari vardir 1980 Sendai Japonya 1981 Novi Sad Sirbistan 1983 Birmingham Birlesik Krallik 1992 Minsk Belarus Windsor Ontario Kanada Zilina Slovakya 1994 Ulsan Kore Cumhuriyeti Little Rock Arkansas Amerika Birlesik Devletleri 1996 Yeni Zelanda 2000 Ulaan Ude Rusya Federasyonu 2003 Chongjin Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti 2005 Mora Isvec 2006 Wolfsburg Almanya 2008 Montreuil Fransa 2009 Tijuana Meksika 2010 Filibe Bulgaristan 2011 Tayland 2012 Warrnambool AvustralyaIlgili kisilerDong Huibo d 1989 buz patenci Cangcun dogumlu Ei ichi Negishi d 1935 Nobel Kimya Odulu sahibi Japonya isgali donemindeki Hsinking de dunyaya geldi Hwang Sok yong d 1943 Guney Koreli yazar Japonya isgali donemindeki Hsinking de dunyaya geldi Li Weifeng d 1978 futbolcu Cangcun dogumlu Liu Xiaobo d 1955 Nobel Baris Odulu sahibi Cangcun dogumlu ve Jilin Universitesi nde okudu Masahiko Fujiwara d 1943 Japon matematikci Japonya isgali donemindeki Hsinking de dunyaya geldi Wang Hao d 1983 masa tenisi oyuncusu Cangcun dogumlu Wu Yiming d 1987 buz patenci Cangcun dogumlu Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Cangcun ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Wikimedia Commons ta Cangcun ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Changchun Yatai FC Cangcun Longjia Uluslararasi Havalimani Cangcun Film Festivali Cangcun Sehir Stadyumu FAW Group Jilin Universitesi Kuzeydogu Normal UniversitesiKaynakca Arsivlenmis kopya 15 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2016 Encyclopaedia Britannica Online SpacingToronto 2008 20 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ekim 2010 a b Changchun Le chemin de fer de Changchun 27 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Luis Jackson Industrial Commissioner of the Erie Railroad Rambles in Japan and China In Railway and Locomotive Engineering vol 26 March 1913 sf 91 92 Chang Jung Halliday Jon 2006 Mao The Unknown Story London Vintage Books sf 383 Jacobs Andrew 2 Ekim 2009 China Is Wordless on Traumas of Communists Rise New York Times 5 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2009 中国气象数据网 Cince Erisim tarihi 2020 04 15 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Cince Cangcun Yerel Halk Hukumeti 31 Mayis 2013 18 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2016 Ingilizce Changchun Disisleri Ofisi 24 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ekim 2016 Dis baglantilarCangcun Belediyesi Resmi Web Sitesi Cince Ingilizce Japonca Korece ve Rusca