Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hüsnü Zaim (Arapça: حسني الزعيم, Ḥusnī az-Za'īm) (11 Mayıs 1897 - 14 Ağustos 1949), Kürt kökenli bir Suriye askeri subayı ve politikacısıydı. Hüsnü Zaim,Osmanlı Ordusunda bir subaydı. Fransa, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Suriye üzerindeki sömürge mandasını kurduktan sonra, Fransız Ordusunda subay oldu. 1946'da Suriye'nin bağımsızlığından sonra genelkurmay başkanlığına getirildi ve 1948 Arap-İsrail Savaşı'nda Suriye Ordusunu, İsrail Ordusuna karşı savaşa sokması emredildi. Arap Birliği güçlerinin bu savaşta yenilmesi Suriye'yi ve ülkenin kaotik parlamenter demokrasisine olan güveni sarstı ve Zaim'in 1949'da iktidarı ele geçirmesine izin verdi. Ancak devlet başkanı olarak yönetimi kısa sürecekti: Birkaç ay içinde idam edildi.
| Hüsnü Zaim Arapça: حسني الزعيم | |
|---|---|
 | |
| 9. Suriye Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 11 Nisan 1949 - 14 Ağustos 1949 | |
| Yerine geldiği | Şükri el-Kuvvetli |
| Yerine gelen | Sami el-Hinnavi (askerî yönetim, vekaleten) |
| 23. Suriye Başbakanı | |
| Görev süresi 17 Nisan 1949 - 26 Haziran 1949 | |
| Yerine geldiği | Halid el-Azm |
| Yerine gelen | Muhsin el-Barazi |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 11 Mayıs 1897 Halep, Halep Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 14 Ağustos 1949 (52 yaşında) Şam, Suriye |
| Mesleği | Devlet adamı, asker |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı | |
| Branşı |  Osmanlı ordusu Fransız Kara Kuvvetleri Suriye Kara Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1917-1949 |
| Rütbesi |  Tuğgeneral |
| Çatışma/savaşları | 1948 Arap-İsrail Savaşı |
1949 darbesi
30 Mart 1949'da Zaim kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi. Darbeyi ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatının (CIA) düzenlediğine dair "son derece tartışmalı" iddialar var. Şu anda mevcut olan kanıtların çoğu, bir darbe başlatma kararının yalnızca Zaim'e ait olduğunu, ancak Zaim'in operasyonun planlanmasında bir dereceye kadar Amerikan yardımından yararlandığını gösteriyor.
Demokratik yönetimi deviren darbeden dört gün sonra Suriye hükûmeti tartışmalı Trans-Arap Boru Hattı anlaşmasını onayladı.
Önceki Suriye Devlet Başkanı Şükri el-Kuvvetli kısa bir süre hapsedildi, ardından Mısır'a sürgüne gönderildi. Zaim ayrıca, cumhuriyeti devirmek için komplo kurmakla suçladığı Münir el-Eclani gibi birçok siyasi lideri de hapse attı. Darbe, Amerikan büyükelçiliğinin gizli desteğiyle gerçekleştirildi ve muhtemelen Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi tarafından desteklendi, ancak Zaim'in kendisinin partiye üye olduğu bilinmiyor. Zaim'in ele geçirilmesine yardım eden subaylar arasında, ikisi de daha sonra ülkenin askeri liderleri olacak olan Edib Çiçekli ve Sami el-Hinnavi vardı.
Suriye tarihindeki ilk askeri darbe olan Zaim'in yönetimi ele geçirmesi, ülkenin kırılgan ve kusurlu demokratik yönetimini paramparça ettiği ve giderek şiddetlenen bir dizi askeri isyanı başlattığı için kalıcı etkilere sahip olacaktı. Ağustos ve Aralık 1949'da iki tane daha darbe gerçekleşti.
Rejim
Zaim'in kadınlara oy hakkı tanıyarak ve İslami örtünme uygulamasından vazgeçmelerini önererek laik politikaları ve kadınların özgürlüğüne yönelik önerileri, Müslüman dini liderler arasında bir telaş yarattı (Kadınlara oy hakkı ancak Haşim el-Etâsî'nin üçüncü sivil yönetimi sırasında sağlandı. Etâsî, askeri yönetimin sadık bir rakibiydi). Vergileri yükseltmek işadamlarını mağdur etti. Arap milliyetçileri, onun İsrail ile imzaladığı ateşkesin yanı sıra Trans-Arap Boru Hattı'nı inşa etmek için ABD petrol şirketleriyle yaptığı anlaşmalar için öfkeliydi. Ateşkes hattında ve İsrail'in Tabariye Gölü'nün yarısında sınır değişiklikleri karşılığında İsrail'e 300.000 Filistinli mülteciyi Suriye'ye yerleştirmeyi teklif eden bir barış teklifi yaptı. Mültecilerin yerleştirilmesi, Suriye ekonomisi için yeterli dış yardım şartına bağlandı. Teklif, Tel Aviv tarafından çok yavaş yanıtlandı ve ciddiye alınmadı.
Halk desteğinden yoksun olan Zaim, meslektaşları Çiçekli ve el-Hinnavi tarafından sadece dört buçuk ay sonra devrildi. El-Hinnavi askeri cunta lideri olarak iktidara geldiğinde, Hüsnü Zaim hızla Şam'daki Mezzeh Hapishanesi'ne götürüldü ve Başbakan Muhsin el-Barazi ile birlikte idam edildi.
Sosyal
Zaim, fesin Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalma modası geçmiş şapkalar olduğunu iddia ederek, fes giymeyi kaldırmak için çok çalıştı. Kadınların Suriye'de oy kullanma ve kamu görevine aday olma hakkını desteklediği için itibar görüyor. Yasa 1920'den beri Suriye Parlamentosunda tartışılıyordu ve Zaim dışında hiçbir lider onu desteklemeye cesaret edemedi.
Suriye'deki 137 günlük yönetimi boyunca Hüsnü Zaim, hiç kimseyi idam etmedi. Bununla birlikte, kendisine itaat etmeyenleri cezalandırmak için yaratıcı yolları vardı. Ekmeğin kalitesi kabul edilemez seviyelere düştüğünde Zaim, tüm fırıncılara ayaklarından kan gelene kadar çakılların üzerinde yalın ayak yürümelerini emretti.
Aile
Hüsnü Zaim'in eşi Nuran, 1949 yılının Nisan-Ağustos ayları arasında Suriye'nin first lady'siydi. Evlilik, 1947'de Hüsnü Zaim devlet başkanı olmadan iki yıl önce gerçekleşti. Zaim, genç eşini memnun etmek için eşinin 11 yaşındaki kız kardeşi Keriman'dan Şam'da onlarla birlikte yaşamasını istedi. Ona da bir kız kardeş gibi davrandı ve onu Lycee Laique'e (şehirdeki en iyi hazırlık liselerinden biri) gönderdi. Bir diğer kardeş Orfan, onları sık sık ziyaret ederdi ve adında bir gardiyanla oynama alışkanlığı edindi. (Serrac, Mısır ile 1958-1961 birlik yıllarında istihbarat bürosu başkanı ve içişleri bakanı olarak devlet başkanlığı ofisindeki güvenlik şefiydi)
Zaim'in tutuklanması sırasında ve gardiyanlar onu tutuklamaya geldiğinde Zaim giyindi ve hamile eşiyle vedalaştı. Eşine, "Rahatla, ilk bebeğimizi birlikte almak için yakında döneceğim." dedi. Niveen (kızı): "Annem ve teyzem bana oturdukları kanepenin kurşunlarla delik deşik olduğunu söylediler. Serrac bir saldırının geleceğini önceden biliyordu ve onlara zarar görmemeleri için yukarı çıkmalarını söyledi." dedi. Zaim ve başbakanı Muhsin el-Barazi'nin kurşuna dizilerek infaz edilmesine yol açan darbeden yaklaşık bir hafta önce Nuran'ın kuzenleri, istihbarat bilgilerini doğruladıklarını söyleyerek Sami el-Hinnavi'nin (1948 savaşından arkadaşı) onu öldürmeyi planladığını iletti. Zaim, Hinnavi'yi çağırdı ve doğrudan sordu: "Sami, kayınbiraderim bana beni öldürmek istediğini mi söylüyor?". Hinnavi, "İmkansız. Liderimi ve arkadaşımı nasıl öldürebilirim?" dedi. Devlet başkanı, 14 Ağustos'ta tutuklandıktan sonra, Nuran ve kız kardeşi bütün bir hafta boyunca ev hapsinde tutuldu. Niveen, "Eve yiyecek getirilmedi" dedi. Senegalli bir gardiyan pencereden kendi yemeğini geçirerek onlara yardım etmeye çalıştı.
Kaynakça
- ^ Arabs in the Mirror: Images and Self-Images from Pre-Islamic to Modern Times, University of Texas Press, 2008, s. 152, ISBN
- ^ America's Great Game: The CIA's Secret Arabists and the Making of the Modern Middle East. Basic Books. 2013. ss. 94, 101. ISBN .
- ^ America's Great Game: The CIA's Secret Arabists and the Making of the Modern Middle East. Basic Books. 2013. ss. 100-103, 107-108. ISBN .
- ^ Lords of the Desert. Simon & Schuster. 2018. s. 102. ISBN .
- ^ Jeffrey Sosland, Cooperating Rivals: The Riparian Politics of the Jordan River Basin, SUNY Press, 2007 p.32
- ^ Elmer Berger, Peace for Palestine: First Lost Opportunity,University Press of Florida, 1993 p.264 n.7
- ^ a b "Farah Sudki, The story of Nouran and Husni al-Za'im, Forward Magazine, November 2008". 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2022.
Dış bağlantılar
- 'nin 'nde Hüsnü Zaim ile ilgili gazete kupürleri 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Önce gelen: Şükri el-Kuvvetli | Suriye Devlet Başkanı 1949 (4 ay, 3 gün) | Sonra gelen: Sami el-Hinnavi (askerî yönetim, vekaleten) |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Husnu Zaim Arapca حسني الزعيم Ḥusni az Za im 11 Mayis 1897 14 Agustos 1949 Kurt kokenli bir Suriye askeri subayi ve politikacisiydi Husnu Zaim Osmanli Ordusunda bir subaydi Fransa Birinci Dunya Savasi ndan sonra Suriye uzerindeki somurge mandasini kurduktan sonra Fransiz Ordusunda subay oldu 1946 da Suriye nin bagimsizligindan sonra genelkurmay baskanligina getirildi ve 1948 Arap Israil Savasi nda Suriye Ordusunu Israil Ordusuna karsi savasa sokmasi emredildi Arap Birligi guclerinin bu savasta yenilmesi Suriye yi ve ulkenin kaotik parlamenter demokrasisine olan guveni sarsti ve Zaim in 1949 da iktidari ele gecirmesine izin verdi Ancak devlet baskani olarak yonetimi kisa surecekti Birkac ay icinde idam edildi Husnu Zaim Arapca حسني الزعيم9 Suriye Devlet BaskaniGorev suresi 11 Nisan 1949 14 Agustos 1949Yerine geldigi Sukri el KuvvetliYerine gelen Sami el Hinnavi askeri yonetim vekaleten 23 Suriye BasbakaniGorev suresi 17 Nisan 1949 26 Haziran 1949Yerine geldigi Halid el AzmYerine gelen Muhsin el BaraziKisisel bilgilerDogum 11 Mayis 1897 Halep Halep Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum 14 Agustos 1949 52 yasinda Sam SuriyeMeslegi Devlet adami askerAskeri hizmetiBagliligi Osmanli ImparatorluguFransiz Suriye ve Lubnan Mandasi SuriyeBransi Osmanli ordusu Fransiz Kara Kuvvetleri Suriye Kara KuvvetleriHizmet yillari 1917 1949Rutbesi TuggeneralCatisma savaslari 1948 Arap Israil Savasi1949 darbesi30 Mart 1949 da Zaim kansiz bir darbeyle iktidari ele gecirdi Darbeyi ABD Merkezi Istihbarat Teskilatinin CIA duzenledigine dair son derece tartismali iddialar var Su anda mevcut olan kanitlarin cogu bir darbe baslatma kararinin yalnizca Zaim e ait oldugunu ancak Zaim in operasyonun planlanmasinda bir dereceye kadar Amerikan yardimindan yararlandigini gosteriyor Demokratik yonetimi deviren darbeden dort gun sonra Suriye hukumeti tartismali Trans Arap Boru Hatti anlasmasini onayladi Onceki Suriye Devlet Baskani Sukri el Kuvvetli kisa bir sure hapsedildi ardindan Misir a surgune gonderildi Zaim ayrica cumhuriyeti devirmek icin komplo kurmakla sucladigi Munir el Eclani gibi bircok siyasi lideri de hapse atti Darbe Amerikan buyukelciliginin gizli destegiyle gerceklestirildi ve muhtemelen Suriye Sosyal Milliyetci Partisi tarafindan desteklendi ancak Zaim in kendisinin partiye uye oldugu bilinmiyor Zaim in ele gecirilmesine yardim eden subaylar arasinda ikisi de daha sonra ulkenin askeri liderleri olacak olan Edib Cicekli ve Sami el Hinnavi vardi Suriye tarihindeki ilk askeri darbe olan Zaim in yonetimi ele gecirmesi ulkenin kirilgan ve kusurlu demokratik yonetimini paramparca ettigi ve giderek siddetlenen bir dizi askeri isyani baslattigi icin kalici etkilere sahip olacakti Agustos ve Aralik 1949 da iki tane daha darbe gerceklesti RejimZaim in kadinlara oy hakki taniyarak ve Islami ortunme uygulamasindan vazgecmelerini onererek laik politikalari ve kadinlarin ozgurlugune yonelik onerileri Musluman dini liderler arasinda bir telas yaratti Kadinlara oy hakki ancak Hasim el Etasi nin ucuncu sivil yonetimi sirasinda saglandi Etasi askeri yonetimin sadik bir rakibiydi Vergileri yukseltmek isadamlarini magdur etti Arap milliyetcileri onun Israil ile imzaladigi ateskesin yani sira Trans Arap Boru Hatti ni insa etmek icin ABD petrol sirketleriyle yaptigi anlasmalar icin ofkeliydi Ateskes hattinda ve Israil in Tabariye Golu nun yarisinda sinir degisiklikleri karsiliginda Israil e 300 000 Filistinli multeciyi Suriye ye yerlestirmeyi teklif eden bir baris teklifi yapti Multecilerin yerlestirilmesi Suriye ekonomisi icin yeterli dis yardim sartina baglandi Teklif Tel Aviv tarafindan cok yavas yanitlandi ve ciddiye alinmadi Halk desteginden yoksun olan Zaim meslektaslari Cicekli ve el Hinnavi tarafindan sadece dort bucuk ay sonra devrildi El Hinnavi askeri cunta lideri olarak iktidara geldiginde Husnu Zaim hizla Sam daki Mezzeh Hapishanesi ne goturuldu ve Basbakan Muhsin el Barazi ile birlikte idam edildi SosyalZaim fesin Osmanli Imparatorlugu doneminden kalma modasi gecmis sapkalar oldugunu iddia ederek fes giymeyi kaldirmak icin cok calisti Kadinlarin Suriye de oy kullanma ve kamu gorevine aday olma hakkini destekledigi icin itibar goruyor Yasa 1920 den beri Suriye Parlamentosunda tartisiliyordu ve Zaim disinda hicbir lider onu desteklemeye cesaret edemedi Suriye deki 137 gunluk yonetimi boyunca Husnu Zaim hic kimseyi idam etmedi Bununla birlikte kendisine itaat etmeyenleri cezalandirmak icin yaratici yollari vardi Ekmegin kalitesi kabul edilemez seviyelere dustugunde Zaim tum firincilara ayaklarindan kan gelene kadar cakillarin uzerinde yalin ayak yurumelerini emretti AileHusnu Zaim in esi Nuran 1949 yilinin Nisan Agustos aylari arasinda Suriye nin first lady siydi Evlilik 1947 de Husnu Zaim devlet baskani olmadan iki yil once gerceklesti Zaim genc esini memnun etmek icin esinin 11 yasindaki kiz kardesi Keriman dan Sam da onlarla birlikte yasamasini istedi Ona da bir kiz kardes gibi davrandi ve onu Lycee Laique e sehirdeki en iyi hazirlik liselerinden biri gonderdi Bir diger kardes Orfan onlari sik sik ziyaret ederdi ve adinda bir gardiyanla oynama aliskanligi edindi Serrac Misir ile 1958 1961 birlik yillarinda istihbarat burosu baskani ve icisleri bakani olarak devlet baskanligi ofisindeki guvenlik sefiydi Zaim in tutuklanmasi sirasinda ve gardiyanlar onu tutuklamaya geldiginde Zaim giyindi ve hamile esiyle vedalasti Esine Rahatla ilk bebegimizi birlikte almak icin yakinda donecegim dedi Niveen kizi Annem ve teyzem bana oturduklari kanepenin kursunlarla delik desik oldugunu soylediler Serrac bir saldirinin gelecegini onceden biliyordu ve onlara zarar gormemeleri icin yukari cikmalarini soyledi dedi Zaim ve basbakani Muhsin el Barazi nin kursuna dizilerek infaz edilmesine yol acan darbeden yaklasik bir hafta once Nuran in kuzenleri istihbarat bilgilerini dogruladiklarini soyleyerek Sami el Hinnavi nin 1948 savasindan arkadasi onu oldurmeyi planladigini iletti Zaim Hinnavi yi cagirdi ve dogrudan sordu Sami kayinbiraderim bana beni oldurmek istedigini mi soyluyor Hinnavi Imkansiz Liderimi ve arkadasimi nasil oldurebilirim dedi Devlet baskani 14 Agustos ta tutuklandiktan sonra Nuran ve kiz kardesi butun bir hafta boyunca ev hapsinde tutuldu Niveen Eve yiyecek getirilmedi dedi Senegalli bir gardiyan pencereden kendi yemegini gecirerek onlara yardim etmeye calisti Kaynakca Arabs in the Mirror Images and Self Images from Pre Islamic to Modern Times University of Texas Press 2008 s 152 ISBN 978 0292774452 America s Great Game The CIA s Secret Arabists and the Making of the Modern Middle East Basic Books 2013 ss 94 101 ISBN 9780465019656 America s Great Game The CIA s Secret Arabists and the Making of the Modern Middle East Basic Books 2013 ss 100 103 107 108 ISBN 9780465019656 Lords of the Desert Simon amp Schuster 2018 s 102 ISBN 9781471139796 Jeffrey Sosland Cooperating Rivals The Riparian Politics of the Jordan River Basin SUNY Press 2007 p 32 Elmer Berger Peace for Palestine First Lost Opportunity University Press of Florida 1993 p 264 n 7 a b Farah Sudki The story of Nouran and Husni al Za im Forward Magazine November 2008 9 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2022 Dis baglantilar nin nde Husnu Zaim ile ilgili gazete kupurleri 24 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Once gelen Sukri el Kuvvetli Suriye Devlet Baskani 1949 4 ay 3 gun Sonra gelen Sami el Hinnavi askeri yonetim vekaleten