Huzursuz bacak sendromu (HBS), uyku ya da istirahat esnasında (otururken veya yatarken) bacaklarda hissedilen rahatsızlık, huzursuzluk, hareket ettirme ihtiyacı, uyuşma, karıncalanma bazen de tam olarak tanımlanamayan bir histir.
Huzursuz bacak sendromu | |
---|---|
Diğer adlar | Willis–Ekbom hastalığı (WED), Wittmaack–Ekbom sendromu |
Huzursuz bacak sendromu olan bir kişinin (kırmızı) sağlıklı uyku düzenine sahip olan bir kişiye (mavi) karşı uyku düzeni | |
Olağan başlangıcı | İleri yaşlı bireylerde daha sık |
Uzmanlık | Nöroloji |
Belirtiler | Bacaklarda, onları hareket ettirince geçen hoş olmayan his |
Komplikasyon | Gündüz uykusuzluk, düşük enerji, sinirlilik, mutsuzluk |
Risk faktörü | Demir eksikliği, böbrek yetmezliği, Parkinson hastalığı, şeker hastalığı, romatizmal eklem iltihabı, hamilelik, bazı ilaçlar |
Tanı | Semptomlara göre diğer tüm olası sebepler araştırıldıktan sonra |
Tedavi | Yaşam stili değişiklikleri, ilaçlar |
İlaç | Levodopa, dopamin agonistleri, gabapentin |
Sıklık | 2.5–15% (ABD) %3-5 (Türkiye) |
Bu his kişiyi özellikle geceleri rahatsız eder. Ağrının tarifinde de çeşitlilik olur ve kişi "bacaklarım kıpraşıyor", "gıdıklanıyor", "yanıyor", "karıncalar geziyor" gibi cümlelerle yaşadığı sıkıntıyı anlatmaya çalışır.
İki farklı Huzursuz Bacak Sendromu vardır. Primery ve Seconder HBS.
Semptomlar ve belirtiler
- Bacaklardaki rahatsız edici his nedeniyle bacakların hareket ettirilmesi isteği
- Oturma ya da uzanma gibi inaktif durumlarda ortaya çıkar veya daha da kötüleşir.
- Yürüme, germe gibi hareketlerle kısmen ya da tamamen düzelir.
- Gündüz saatlerine göre akşam daha fazladır ya da sadece akşam saatlerinde ortaya çıkar.
Huzursuz bacak sendromlu bireylerde depresyon ve anksiyete bozukluklarının görülme oranı daha yüksektir.
Teşhis
Huzursuz bacak sendromu için spesifik bir test yoktur, ancak vitamin eksiklikleri gibi diğer nedenleri tespit etmek için spesifik olmayan laboratuvar testleri kullanılır. Teşhisi doğrulamak için beş semptom kullanılır:
- Genellikle hoş olmayan veya rahatsız edici duyumlarla ilişkili olan, uzuvları hareket ettirmek için güçlü bir dürtü.
- Genelde bu dürtünün hareketsizlik veya dinlenme sırasında başlaması veya kötüleşmesi.
- Bu dürtünün bacakların hareketi ile düzelmesi (en azından geçici olarak).
- Bu dürtünün akşamları veya geceleri kötüleşmesi.
- Bu semptomlara herhangi bir tıbbi veya davranışsal durum neden olmaması.
Bu semptomlar, yukarıdaki gibi önemli değildir, ancak HBS hastalarında yaygın olarak görülür:
- HBS ile genetik bağlılık veya aile öyküsü
- dopaminerjik tedaviye güçlü yanıt
- gündüz veya uyku sırasında periyodik bacak hareketleri
- en güçlü şekilde etkilenenler orta yaşlı veya daha yaşlı kişilerdir
- diğer uyku bozuklukları da yaşanabilir
- demir depolarının azalması bir risk faktörü olabilir ve değerlendirilmesi gerekir
(ICSD-3)'e göre, ana semptomların HBS tanısını desteklemek için bir uyku bozukluğu veya bozuklukları ile ilişkili olması gerekir. Bu derecelendirmede belirtildiği üzere, HBS semptomları kişi hareketsiz olduğunda başlamalı veya kötüleşmeli, hareket ederken rahatlatılmalı, sadece veya çoğunlukla akşamları ve geceleri gerçekleşmeli, diğer tıbbi veya davranışsal koşullar tarafından tetiklenmemeli ve kişinin yaşam kalitesini bozmalıdır. Genellikle her iki bacak da etkilenir, ancak bazı durumlarda bir asimetri olabilir.
Ayırıcı tanı
Huzursuz bacak sendromu ile ayırt edilmesi gereken en yaygın durumlar bacak krampları, pozisyonel rahatsızlık, lokal bacak yaralanması, artrit, bacak ödemi, venöz staz, periferik nöropati, radikülopati, alışılmış ayak vuruşu/bacak sallanması, anksiyete, miyalji ve ilaca bağlı akatizi içerir.
Periferik arter hastalığı ve artrit bacak ağrısına da neden olabilir, ancak bu genellikle hareketle daha da kötüleşir.
Miyelopati, miyopati, vasküler veya nörojenik klodikasyon, hipotansif akatizi, ortostatik titreme, ağrılı bacaklar ve hareketli ayak parmakları gibi daha az yaygın ayırıcı tanı koşulları da vardır.
Destekleyici Kriterler
- Ailede HBS varlığı
- Dopaminerjik tedaviye yanıt alınması
- Uykuda ya da uyanıklıkta periyodik bacak hareketlerinin varlığı (PLMS-PLMW)
- Uykusuzluk
- Kronik ilerleyici gidiş ve/veya periyodik kötüleşmeler
- Normal nörolojik muayene
Tedavi
Altta yatan bir neden varsa (B12 Eksikliği, kansızlık, şeker hastalığı gibi) öncelikle onun tedavisi gerekmektedir. Sebebi belirsiz olan durumlarda ilaç tedavisi (Ropinirol, Pramipeksol, Klonazepam, Diazepam, Karbamazepin, Sinemet) verilebilir.
Huzursuz bacak sendromu olan kişinin bacaklarını hareket ettirmesi, sıcak sargı ile sarılması, yataktan kalkıp dolaşması ya da masajla kısa süreli de olsa bir rahatlama sağladığı ancak bu yöntemlerin sorunu kalıcı olarak gidermediği bilinmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c . Ninds.nih.gov. 5 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2019.
- ^ "Who Is at Risk for Restless Legs Syndrome?". NHLBI. 1 Kasım 2010. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ a b c d "What Is Restless Legs Syndrome?". NHLBI. 1 Kasım 2010. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ a b c Ramar, K; Olson, EJ (15 Ağustos 2013). "Management of common sleep disorders". American Family Physician. 88 (4). ss. 231-8. (PMID) 23944726.
- ^ "What Causes Restless Legs Syndrome?". NHLBI. 1 Kasım 2010. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ "How Is Restless Legs Syndrome Diagnosed?". NHLBI. 1 Kasım 2010. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
- ^ "Huzursuz Bacak Sendromu nedir?". Anadolusağlık. 10 Eylül 2015. 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
- ^ Becker, PM; Sharon, D (Temmuz 2014). "Mood disorders in restless legs syndrome (Willis–Ekbom disease)". The Journal of Clinical Psychiatry. 75 (7): e679-94. doi:10.4088/jcp.13r08692 . (PMID) 25093484.
- ^ Allen, Richard P.; Montplaisir, Jacques; Walters, Arthur Scott; Ferini-Strambi, Luigi; Högl, Birgit (2017), "Restless Legs Syndrome and Periodic Limb Movements During Sleep", Principles and Practice of Sleep Medicine, Elsevier, ss. 923-934.e6, doi:10.1016/b978-0-323-24288-2.00095-7, ISBN
- ^ a b Sateia, Michael J (Kasım 2014). "International Classification of Sleep Disorders-Third Edition". Chest. 146 (5): 1387-1394. doi:10.1378/chest.14-0970. (PMID) 25367475.
- ^ Breen, DP; Högl, B; Fasano, A; Trenkwalder, C; Lang, AE (Temmuz 2018). "Sleep-related motor and behavioral disorders: Recent advances and new entities". Movement Disorders. 33 (7): 1042-1055. doi:10.1002/mds.27375. (PMID) 29756278.
- ^ a b Allen, Richard P.; Picchietti, Daniel L.; Garcia-Borreguero, Diego; Ondo, William G.; Walters, Arthur S.; Winkelman, John W.; Zucconi, Marco; Ferri, Raffaele; Trenkwalder, Claudia (1 Ağustos 2014). "Restless legs syndrome/Willis–Ekbom disease diagnostic criteria: updated International Restless Legs Syndrome Study Group (IRLSSG) consensus criteria – history, rationale, description, and significance". Sleep Medicine. 15 (8): 860-873. doi:10.1016/j.sleep.2014.03.025. ISSN 1389-9457. (PMID) 25023924.
- ^ "What Are the Signs and Symptoms of Restless Legs Syndrome?". NHLBI. 1 Kasım 2010. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Huzursuz bacak sendromu HBS uyku ya da istirahat esnasinda otururken veya yatarken bacaklarda hissedilen rahatsizlik huzursuzluk hareket ettirme ihtiyaci uyusma karincalanma bazen de tam olarak tanimlanamayan bir histir Huzursuz bacak sendromuDiger adlarWillis Ekbom hastaligi WED Wittmaack Ekbom sendromuHuzursuz bacak sendromu olan bir kisinin kirmizi saglikli uyku duzenine sahip olan bir kisiye mavi karsi uyku duzeniOlagan baslangiciIleri yasli bireylerde daha sikUzmanlikNoroloji BelirtilerBacaklarda onlari hareket ettirince gecen hos olmayan hisKomplikasyonGunduz uykusuzluk dusuk enerji sinirlilik mutsuzlukRisk faktoruDemir eksikligi bobrek yetmezligi Parkinson hastaligi seker hastaligi romatizmal eklem iltihabi hamilelik bazi ilaclarTaniSemptomlara gore diger tum olasi sebepler arastirildiktan sonraTedaviYasam stili degisiklikleri ilaclarIlacLevodopa dopamin agonistleri gabapentinSiklik2 5 15 ABD 3 5 Turkiye Bu his kisiyi ozellikle geceleri rahatsiz eder Agrinin tarifinde de cesitlilik olur ve kisi bacaklarim kiprasiyor gidiklaniyor yaniyor karincalar geziyor gibi cumlelerle yasadigi sikintiyi anlatmaya calisir Iki farkli Huzursuz Bacak Sendromu vardir Primery ve Seconder HBS Semptomlar ve belirtilerBacaklardaki rahatsiz edici his nedeniyle bacaklarin hareket ettirilmesi istegi Oturma ya da uzanma gibi inaktif durumlarda ortaya cikar veya daha da kotulesir Yurume germe gibi hareketlerle kismen ya da tamamen duzelir Gunduz saatlerine gore aksam daha fazladir ya da sadece aksam saatlerinde ortaya cikar Huzursuz bacak sendromlu bireylerde depresyon ve anksiyete bozukluklarinin gorulme orani daha yuksektir TeshisHuzursuz bacak sendromu icin spesifik bir test yoktur ancak vitamin eksiklikleri gibi diger nedenleri tespit etmek icin spesifik olmayan laboratuvar testleri kullanilir Teshisi dogrulamak icin bes semptom kullanilir Genellikle hos olmayan veya rahatsiz edici duyumlarla iliskili olan uzuvlari hareket ettirmek icin guclu bir durtu Genelde bu durtunun hareketsizlik veya dinlenme sirasinda baslamasi veya kotulesmesi Bu durtunun bacaklarin hareketi ile duzelmesi en azindan gecici olarak Bu durtunun aksamlari veya geceleri kotulesmesi Bu semptomlara herhangi bir tibbi veya davranissal durum neden olmamasi Bu semptomlar yukaridaki gibi onemli degildir ancak HBS hastalarinda yaygin olarak gorulur HBS ile genetik baglilik veya aile oykusu dopaminerjik tedaviye guclu yanit gunduz veya uyku sirasinda periyodik bacak hareketleri en guclu sekilde etkilenenler orta yasli veya daha yasli kisilerdir diger uyku bozukluklari da yasanabilir demir depolarinin azalmasi bir risk faktoru olabilir ve degerlendirilmesi gerekir ICSD 3 e gore ana semptomlarin HBS tanisini desteklemek icin bir uyku bozuklugu veya bozukluklari ile iliskili olmasi gerekir Bu derecelendirmede belirtildigi uzere HBS semptomlari kisi hareketsiz oldugunda baslamali veya kotulesmeli hareket ederken rahatlatilmali sadece veya cogunlukla aksamlari ve geceleri gerceklesmeli diger tibbi veya davranissal kosullar tarafindan tetiklenmemeli ve kisinin yasam kalitesini bozmalidir Genellikle her iki bacak da etkilenir ancak bazi durumlarda bir asimetri olabilir Ayirici tani Huzursuz bacak sendromu ile ayirt edilmesi gereken en yaygin durumlar bacak kramplari pozisyonel rahatsizlik lokal bacak yaralanmasi artrit bacak odemi venoz staz periferik noropati radikulopati alisilmis ayak vurusu bacak sallanmasi anksiyete miyalji ve ilaca bagli akatizi icerir Periferik arter hastaligi ve artrit bacak agrisina da neden olabilir ancak bu genellikle hareketle daha da kotulesir Miyelopati miyopati vaskuler veya norojenik klodikasyon hipotansif akatizi ortostatik titreme agrili bacaklar ve hareketli ayak parmaklari gibi daha az yaygin ayirici tani kosullari da vardir Destekleyici KriterlerAilede HBS varligi Dopaminerjik tedaviye yanit alinmasi Uykuda ya da uyaniklikta periyodik bacak hareketlerinin varligi PLMS PLMW Uykusuzluk Kronik ilerleyici gidis ve veya periyodik kotulesmeler Normal norolojik muayeneTedaviAltta yatan bir neden varsa B12 Eksikligi kansizlik seker hastaligi gibi oncelikle onun tedavisi gerekmektedir Sebebi belirsiz olan durumlarda ilac tedavisi Ropinirol Pramipeksol Klonazepam Diazepam Karbamazepin Sinemet verilebilir Huzursuz bacak sendromu olan kisinin bacaklarini hareket ettirmesi sicak sargi ile sarilmasi yataktan kalkip dolasmasi ya da masajla kisa sureli de olsa bir rahatlama sagladigi ancak bu yontemlerin sorunu kalici olarak gidermedigi bilinmektedir Kaynakca a b c Ninds nih gov 5 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2019 Who Is at Risk for Restless Legs Syndrome NHLBI 1 Kasim 2010 26 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2016 a b c d What Is Restless Legs Syndrome NHLBI 1 Kasim 2010 21 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2016 a b c Ramar K Olson EJ 15 Agustos 2013 Management of common sleep disorders American Family Physician 88 4 ss 231 8 PMID 23944726 What Causes Restless Legs Syndrome NHLBI 1 Kasim 2010 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2016 How Is Restless Legs Syndrome Diagnosed NHLBI 1 Kasim 2010 27 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2016 Huzursuz Bacak Sendromu nedir Anadolusaglik 10 Eylul 2015 9 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2020 Becker PM Sharon D Temmuz 2014 Mood disorders in restless legs syndrome Willis Ekbom disease The Journal of Clinical Psychiatry 75 7 e679 94 doi 10 4088 jcp 13r08692 PMID 25093484 Allen Richard P Montplaisir Jacques Walters Arthur Scott Ferini Strambi Luigi Hogl Birgit 2017 Restless Legs Syndrome and Periodic Limb Movements During Sleep Principles and Practice of Sleep Medicine Elsevier ss 923 934 e6 doi 10 1016 b978 0 323 24288 2 00095 7 ISBN 9780323242882 a b Sateia Michael J Kasim 2014 International Classification of Sleep Disorders Third Edition Chest 146 5 1387 1394 doi 10 1378 chest 14 0970 PMID 25367475 Breen DP Hogl B Fasano A Trenkwalder C Lang AE Temmuz 2018 Sleep related motor and behavioral disorders Recent advances and new entities Movement Disorders 33 7 1042 1055 doi 10 1002 mds 27375 PMID 29756278 a b Allen Richard P Picchietti Daniel L Garcia Borreguero Diego Ondo William G Walters Arthur S Winkelman John W Zucconi Marco Ferri Raffaele Trenkwalder Claudia 1 Agustos 2014 Restless legs syndrome Willis Ekbom disease diagnostic criteria updated International Restless Legs Syndrome Study Group IRLSSG consensus criteria history rationale description and significance Sleep Medicine 15 8 860 873 doi 10 1016 j sleep 2014 03 025 ISSN 1389 9457 PMID 25023924 What Are the Signs and Symptoms of Restless Legs Syndrome NHLBI 1 Kasim 2010 27 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2016