Hüseyindede Höyüğü, Çorum İl merkezinin güneybatısında, Sungurlu İlçesi'nin kuzeybatısında Yörüklü beldesinin 2,5 km. güneyinde yer alan bir höyüktür. Tepe, Hüseyindede Tepesi olarak da bilinmektedir. Kazılar sonucunda höyüğün bir (Eski Hitit) kült merkezi olduğu, kült yapılarının dışında başkaca yapı bulunmadığı ve Hüseyindede'nin geniş bir yerleşim olmadığı anlaşılmıştır.
Arkeolojik Höyük | |
Adı: | Hüseyindede Höyüğü |
il: | Çorum |
İlçe: | Sungurlu |
Köy: | Yörüklü |
Türü: | Höyük |
Tahribat: | |
Tescil durumu: | |
Tescil No ve derece: | |
Tescil tarihi: | |
Araştırma yöntemi: | Kazı |
Kazılar
Boyalı Höyük'ün batısındaki höyük 1997 yılında arasında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nden Doç. Dr. ve ekibi tarafından saptanmış olup kazılar 1997 – 2003 yılları arasında Tunç Sipahi, aynı üniversiteden Prof. Dr. Tayfun Yıldırım ve Çorum Müzesi Müdürü İsmet Ediz başkanlığındaki bir ekipçe yürütülmüştür.
Buluntular
Kabartma bezemeli iki dini vazo, Çankırı kazılarında ele geçen ve halen Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenen, İnandık Vazosu olarak bilinen benzer bir vazo ile, şu an için dünyadaki bu tür sağlam vazo örnekleri arasındadır. Çorum Müzesi'nde sergilenen 'nda kabartma halinde bir Hitit dini ayininde (muhtemelen bahar ayininde), kullanılan çalgılar ve müzik eşliğinde yapılan dans betimlenmektedir. Çalgılar arasında bir tür saz, ziller, lir yer almaktadır. Bugün de Çorum'un bazı ilçelerinde yapılan kutlamalarda saz ve zilin birlikte kullanıldığı görülmektedir. Küçük vazoda el ele tutuşarak halay çeken iki Hititli kadın figürü, kollarını yukarı kaldırarak parmaklarını şıklatarak dans eden bir kadın figürü, hem giysileri hem de danslarıyla günümüz yöre kültürünün, yaklaşık 3600 yıla dayanan geçmişini göstermektedir. Aynı vazoda yer alan bir boğa üzerinde akrobatik hareketler yapan Hititli figürü de, MÖ II. binyılda Girit ve Yunanistan'da benzer betimlemeler görülmesi yönünden ilginçtir. MÖ II. binyıl için Girit ve Yunan uygarlıklarının simgesi olarak görülen bu figürlerin Mısır ve Suriye'de bulunan örnekleri de bugüne kadar aynı kültürlere bağlanmıştı. Ancak Hitit Dönemi'nde Anadolu'da ele geçen bu figürler, Hitit Fırtına Tanrısı Tarhun için yapılan bir törenle ilişkilidir ve böylece yerel özellikler göstermektedir.
Hüseyindede yerleşmesinde tapınak yapıları dışında günlük kullanıma yönelik bir mimari bulunmamıştır. Bununla birlikte ortaya çıkarılan yapılar Eski Hitit Dönemi'nin en belirgin ve sağlam örnekleridir. Bu bağlamda çevrede başka Eski Hitit yerleşmelerinin de olması gerektiği düşünülmüş, yüzey araştırmalarında saptanan Boyalı Höyük'de 2004 yılında kazılara başlanmıştır.
Tapınak ya da kült yapısının 22,5 x 16 metre boyutlarında bir yapı kompleksi oluşturduğu kazılar sonucunda anlaşılmıştır. Kült vazolarının bulunduğu bu yapıya kazı yönetimi tarafından I nolu yapı olarak tanımlanmıştır. Yapı kompleksinde teraslama yöntemiyle inşa edilmiş dört oda gün yüzüne çıkarılmış olup içten içe 13,5 x 9 metre boyutlarındaki 4 nolu odanın tören uygulamaları için kullanıldığı düşünülmektedir. Bu şekilde tümü kült yapısı olan 6 yapı, kazı çalışmalarında ortaya çıkarılmıştır.
Kazılarda ortaya çıkarılan bir diğer ilginç buluntu ise 1 nolu yapı'ya ait 3 nolu odanın kuzeydoğu köşesinde kazılan Roma Dönemi mezarıdır. Ana kayaya oyularak yapılmış kaya mezar küçük bir ön oda ile küçük bir kapıdan girilen mezar odası vardır. Geçişin, ön odada bulunan kare biçimli bir taşla kapatıldığı anlaşılmaktadır. Mezar ve çevresinde yapılan araştırmalarda herhangi başka bir mimari buluntu ortaya çıkmamıştır. Aslında çevrede yıllarca sürdürülmüş olan yüzey araştırmalarında Roma seramiği veren çok sayıda yerleşim tespit edilmişti. Hüseyindede'de bulunan kaya mezarın yakındaki bir Roma yerleşimine ait olduğu tahmin edilebilir.
Kazılar sırasında ele geçen çanak çömlek buluntularının, Boğazköy, Alacahöyük, Eskiyapar Höyüğü ve Eski Hitit tabakalarında bulunan çanak çömlek tiplerinde olduğu belirtilmektedir.
Değerlendirme ve tarihleme
Hüseyindede Höyükte ilk yerleşimin MÖ 1650 yılına dayandığı ifade edilmektedir.
Dış bağlantılar
- Prof. Dr. Tayfun Yıldırım, Hüseyindede Kabartmalı Vazosunda Betimlenen Dans Eden Bir Hititli 16 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . A. Ü. D.T.C.F. Dergisi
- Prof. Dr. Tayfun Yıldırım, Yörüklü / Hüseyindedede Eski Hitit Kabartmalı Vazolarında Dans ve Müzik[]
- Prof. Dr. Tayfun Yıldırım, Hüseyindede Tepesi'nde Bulunan İkinci Kabartmalı Vazoya Ait Yeni Bir Müzisyen 16 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hüseyindede Höyük'te ele genen Eski Hitit Kült Vazosu fotoğrafı 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Fotoğraflar
Kaynakça
- ^ a b c d e Tunç Sipahi, Tayfun Yıldırım, Hüseyindede, Boyalı Höyük ve Resuloğlu Eski Tunç Çağı Mezarlık Kazıları 11 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- ^ "Çorum Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- ^ a b . 12 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- ^ 27. Kazı Sonuçları Toplantısı (2005) Cilt 1, Sh.: 447
- ^ 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- ^ Britannica
- ^ 23. Kazı Sonuçları Toplantısı (2001) Cilt 2, Sh.: 257
- ^ 23. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 257-258
- ^ a b 23. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 258
- ^ 23. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 259
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Huseyindede Hoyugu Corum Il merkezinin guneybatisinda Sungurlu Ilcesi nin kuzeybatisinda Yoruklu beldesinin 2 5 km guneyinde yer alan bir hoyuktur Tepe Huseyindede Tepesi olarak da bilinmektedir Kazilar sonucunda hoyugun bir Eski Hitit kult merkezi oldugu kult yapilarinin disinda baskaca yapi bulunmadigi ve Huseyindede nin genis bir yerlesim olmadigi anlasilmistir Arkeolojik HoyukAdi Huseyindede Hoyuguil CorumIlce SungurluKoy YorukluTuru HoyukTahribat Tescil durumu Tescil No ve derece Tescil tarihi Arastirma yontemi KaziKazilarBoyali Hoyuk un batisindaki hoyuk 1997 yilinda arasinda Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Arkeoloji Bolumu nden Doc Dr ve ekibi tarafindan saptanmis olup kazilar 1997 2003 yillari arasinda Tunc Sipahi ayni universiteden Prof Dr Tayfun Yildirim ve Corum Muzesi Muduru Ismet Ediz baskanligindaki bir ekipce yurutulmustur BuluntularKabartma bezemeli iki dini vazo Cankiri kazilarinda ele gecen ve halen Anadolu Medeniyetleri Muzesi nde sergilenen Inandik Vazosu olarak bilinen benzer bir vazo ile su an icin dunyadaki bu tur saglam vazo ornekleri arasindadir Corum Muzesi nde sergilenen nda kabartma halinde bir Hitit dini ayininde muhtemelen bahar ayininde kullanilan calgilar ve muzik esliginde yapilan dans betimlenmektedir Calgilar arasinda bir tur saz ziller lir yer almaktadir Bugun de Corum un bazi ilcelerinde yapilan kutlamalarda saz ve zilin birlikte kullanildigi gorulmektedir Kucuk vazoda el ele tutusarak halay ceken iki Hititli kadin figuru kollarini yukari kaldirarak parmaklarini siklatarak dans eden bir kadin figuru hem giysileri hem de danslariyla gunumuz yore kulturunun yaklasik 3600 yila dayanan gecmisini gostermektedir Ayni vazoda yer alan bir boga uzerinde akrobatik hareketler yapan Hititli figuru de MO II binyilda Girit ve Yunanistan da benzer betimlemeler gorulmesi yonunden ilginctir MO II binyil icin Girit ve Yunan uygarliklarinin simgesi olarak gorulen bu figurlerin Misir ve Suriye de bulunan ornekleri de bugune kadar ayni kulturlere baglanmisti Ancak Hitit Donemi nde Anadolu da ele gecen bu figurler Hitit Firtina Tanrisi Tarhun icin yapilan bir torenle iliskilidir ve boylece yerel ozellikler gostermektedir Huseyindede yerlesmesinde tapinak yapilari disinda gunluk kullanima yonelik bir mimari bulunmamistir Bununla birlikte ortaya cikarilan yapilar Eski Hitit Donemi nin en belirgin ve saglam ornekleridir Bu baglamda cevrede baska Eski Hitit yerlesmelerinin de olmasi gerektigi dusunulmus yuzey arastirmalarinda saptanan Boyali Hoyuk de 2004 yilinda kazilara baslanmistir Tapinak ya da kult yapisinin 22 5 x 16 metre boyutlarinda bir yapi kompleksi olusturdugu kazilar sonucunda anlasilmistir Kult vazolarinin bulundugu bu yapiya kazi yonetimi tarafindan I nolu yapi olarak tanimlanmistir Yapi kompleksinde teraslama yontemiyle insa edilmis dort oda gun yuzune cikarilmis olup icten ice 13 5 x 9 metre boyutlarindaki 4 nolu odanin toren uygulamalari icin kullanildigi dusunulmektedir Bu sekilde tumu kult yapisi olan 6 yapi kazi calismalarinda ortaya cikarilmistir Kazilarda ortaya cikarilan bir diger ilginc buluntu ise 1 nolu yapi ya ait 3 nolu odanin kuzeydogu kosesinde kazilan Roma Donemi mezaridir Ana kayaya oyularak yapilmis kaya mezar kucuk bir on oda ile kucuk bir kapidan girilen mezar odasi vardir Gecisin on odada bulunan kare bicimli bir tasla kapatildigi anlasilmaktadir Mezar ve cevresinde yapilan arastirmalarda herhangi baska bir mimari buluntu ortaya cikmamistir Aslinda cevrede yillarca surdurulmus olan yuzey arastirmalarinda Roma seramigi veren cok sayida yerlesim tespit edilmisti Huseyindede de bulunan kaya mezarin yakindaki bir Roma yerlesimine ait oldugu tahmin edilebilir Kazilar sirasinda ele gecen canak comlek buluntularinin Bogazkoy Alacahoyuk Eskiyapar Hoyugu ve Eski Hitit tabakalarinda bulunan canak comlek tiplerinde oldugu belirtilmektedir Degerlendirme ve tarihlemeHuseyindede Hoyukte ilk yerlesimin MO 1650 yilina dayandigi ifade edilmektedir Dis baglantilarProf Dr Tayfun Yildirim Huseyindede Kabartmali Vazosunda Betimlenen Dans Eden Bir Hititli 16 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde A U D T C F Dergisi Prof Dr Tayfun Yildirim Yoruklu Huseyindedede Eski Hitit Kabartmali Vazolarinda Dans ve Muzik olu kirik baglanti Prof Dr Tayfun Yildirim Huseyindede Tepesi nde Bulunan Ikinci Kabartmali Vazoya Ait Yeni Bir Muzisyen 16 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Huseyindede Hoyuk te ele genen Eski Hitit Kult Vazosu fotografi 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde FotograflarKaynakca a b c d e Tunc Sipahi Tayfun Yildirim Huseyindede Boyali Hoyuk ve Resuloglu Eski Tunc Cagi Mezarlik Kazilari 11 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 11 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2012 Corum Kultur ve Turizm Mudurlugu 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2012 a b 12 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2012 27 Kazi Sonuclari Toplantisi 2005 Cilt 1 Sh 447 10 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2012 Britannica 23 Kazi Sonuclari Toplantisi 2001 Cilt 2 Sh 257 23 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 257 258 a b 23 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 258 23 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 259