Hırvatça (hrvatski), Slav dillerinin güney grubundan, Hırvatların konuştuğu dildir. Sırpça, Karadağca ve Boşnakça'nın da dahil olduğu Sırp-Hırvat dilinin standart bir formu (yazı dili) olarak kabul edilmektedir. Bugün Hırvatistan Cumhuriyeti'nin ve Avrupa Birliği 'nin resmî dili olması dışında Bosna-Hersek'in fiiliyatta üç etnik yapılı bölümlenmesi sebebiyle burada da resmiyete sahiptir.
Hırvatça | |
---|---|
hrvatski jezik | |
Bölge | Balkanlar |
Etnisite | Hırvatlar |
Konuşan sayısı | 5,533,890 (2001) |
Dil ailesi | |
Yazı sistemi | Latin (Hırvat alfabesi) |
Resmî durumu | |
Resmî dil | Hırvatistan Bosna-Hersek Sırbistan (Voyvodina) Avrupa Birliği |
Tanınmış azınlık dili | Karadağ Avusturya (Burgenland) Macaristan (Baranya ili) İtalya (Molise) Romanya (, ) |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | hr |
ISO 639-2 | hrv |
ISO 639-3 | hrv |
Hırvatça'nın diyalektleri. | |
Sırp-Hırvat dilleri |
Sınıflandırma ve köken
Günümüzde sosyopolitik nedenlerce ayrı bir dil statüsünde tutulmasına rağmen Hırvatça dilbilimciler tarafından karşılıklı anlaşılabilirlik ilkesine dayanaraktan Sırp-Hırvatça dilinin standartlaştırılmış bir lehçesi olarak görülmektedir. Bu dil ise 17. yüzyılda günümüzde Bosna Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan'ın bulunduğu coğrafyada konuşulan Güney Slav dillerinin tek standart bir yazı dili altında toplanması amacıyla oluşturulmaya başlanmış ve 19. yüzyılda bu hareket hız kazanmıştır. Bunun sonucunda 1850 yılında Sırp-Hırvatça yazı dilinin temelleri Avusturya'da düzenlenen bir toplantıda atılmıştır.
Daha önce Hırvat adı altında çeşitli slav krallıkları bulunmuş olmasına rağmen bir dil olarak Hırvatça ilk olarak 1863 yılında Macaristan ile yapılan bir antlaşmada geçmektedir.
1967 yılında Hırvat yazarların Yugoslavya hükûmetinden Hırvat, Sırp, Sloven, Makedon ve Boşnak dillerinin standartlaştırılmış formlarının da Sırp-Hırvatça ile aynı resmî statülere tabii olmasının gerekliliğini savundukları belge Hırvatçanın ve diğer dillerin ilerleyen zamanlarda Sırp-Hırvatçadan ayrışmasında rol oynamıştır.
Alfabe
Hırvatça, Boşnakça gibi Latin alfabesiyle yazılır. Sırpça ile alfabe ve /e/-/ije/ (belo-bijelo) denkliği bakımlarından farklılık gösterir.
Alfabede 30 harf + 2 (i+e=ie, r+r=ŕ) vardır:
Büyük harfler | |||||||||||||||||||||||||||||
A | B | C | Ć | Č | D | Dž | Đ | E | F | G | H | I | J | K | L | Lj | M | N | Nj | O | P | R | S | Š | T | U | V | Z | Ž |
Küçük harfler | |||||||||||||||||||||||||||||
a | b | c | ć | č | d | dž | đ | e | f | g | h | i | j | k | l | lj | m | n | nj | o | p | r | s | š | t | u | v | z | ž |
q, w, x, y harfleri sadece yabancı özel isimlerde kullanılır. 900 yıllık bir geçmişi vardır. Standart Hırvatça yazı dili, merkez ağız bölgesinden oluşmuştur.
Kelime Haznesi
İngilizce | Hırvatça | Sırpça |
---|---|---|
Compare | Usporedba | Поређење (Poređenje) |
Europe | Europa | Европа (Evropa) |
Netherlands | Nizozemska | Холандија (Holandija) |
Italians | Talijani | Италијани (Italijani) |
Universe | Svemir | Васиона (Vasiona) |
Spine | Kralježnica | Кичма (Kičma) |
Air | Zrak | Ваздух (Vazduh) |
Education | Odgoj | Васпитање (Vaspitanje) |
Week | Tjedan | Седмица (Sedmica) |
History | Povijest | Историја (Istorija) |
Pantaloons | Hlače | Панталоне (Pantalone) |
Belly | Trbuh | Стомак (Stomak) |
Science | Znanost | Наука (Nauka) |
Personally | Osobno | Лично (Lično) |
Persona | Osoba | Лице (Lice) |
United Nations | Ujedinjeni Narodi | Уједињене Нације (Ujedinjene Nacije) |
Bread | Kruh | Хлеб (Hleb) |
Artificial | Umjetno | Вештачки (Veštački) |
Cross | Križ | Крст (Krst) |
Democracy | Demokracija | Демократија (Demokratija) |
Detection | Spoznaja | Сазнање (Saznanje) |
Island | Otok | Острво (Ostrvo) |
Officer | Časnik | Официр (Oficir) |
Road traffic | Cestovni promet | Друмски саобраћај (Drumski saobraćaj) |
Autobahn | Autocesta | Аутопут (Autoput) |
Length | Duljina | Дужина (Dužina) |
Association | Udruga | Удружење (Udruženje) |
Factory | Tvornica | Фабрика (Fabrika) |
General | Opće | Опште (Opšte) |
Christ | Krist | Христoс (Hristos) |
I'm sorry | Oprosti | Извини (Izvini) |
Native language standard | Materinski jezićni standard | Матерњи језички стандард |
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
- ^ David Dalby, Linguasphere (1999/2000, Linguasphere Observatory), pg. 445, 53-AAA-g, "Srpski+Hrvatski, Serbo-Croatian".
- ^ a b Benjamin W. Fortson IV, Indo-European Language and Culture: An Introduction, 2nd ed. (2010, Blackwell), p. 431, "Because of their mutual intelligibility, Serbian, Croatian, and Bosnian are usually thought of as constituting one language called Serbo-Croatian."
- ^ [1][]
- ^ “About BiH” 11 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bosna Hersek İstatistik Ajansı
- ^ Cvetkovic, Ljudmila. "Serbian, Croatian, Bosnian, Or Montenegrin? Or Just 'Our Language'? – Radio Free Europe / Radio Liberty © 2010". Rferl.org. Retrieved 2010-11-01.
- ^ Uzelac, Gordana (2006). The development of the Croatian nation: an historical and sociological analysis. New York: Edwin Mellen Press. p. 75. .
- ^ Šute, Ivica (April 1999). "Deklaracija o nazivu i položaju hrvatskog književnog jezika – Građa za povijest Deklaracije, Zagreb, 1997, str. 225" [Declaration on the Status and Name of the Croatian Standard Language – Declaration History Articles, Zagreb, 1997, p. 225]. Radovi Zavoda za hrvatsku povijest (in Serbo-Croatian). 31 (1): 317–318. ISSN 0353-295X. Retrieved 5 July 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hirvatca hrvatski Slav dillerinin guney grubundan Hirvatlarin konustugu dildir Sirpca Karadagca ve Bosnakca nin da dahil oldugu Sirp Hirvat dilinin standart bir formu yazi dili olarak kabul edilmektedir Bugun Hirvatistan Cumhuriyeti nin ve Avrupa Birligi nin resmi dili olmasi disinda Bosna Hersek in fiiliyatta uc etnik yapili bolumlenmesi sebebiyle burada da resmiyete sahiptir Hirvatcahrvatski jezikBolgeBalkanlarEtnisiteHirvatlarKonusan sayisi5 533 890 2001 Dil ailesiHint Avrupa Baltik Slav dilleriSlav dilleriGuney Slav dilleriSirp HirvatcaHirvatcaYazi sistemiLatin Hirvat alfabesi Resmi durumuResmi dil Hirvatistan Bosna Hersek Sirbistan Voyvodina Avrupa BirligiTaninmis azinlik dili Karadag Avusturya Burgenland Macaristan Baranya ili Italya Molise Romanya Dil kodlariISO 639 1hrISO 639 2hrvISO 639 3hrvHirvatca nin diyalektleri Sirp Hirvat dilleriSiniflandirma ve kokenGunumuzde sosyopolitik nedenlerce ayri bir dil statusunde tutulmasina ragmen Hirvatca dilbilimciler tarafindan karsilikli anlasilabilirlik ilkesine dayanaraktan Sirp Hirvatca dilinin standartlastirilmis bir lehcesi olarak gorulmektedir Bu dil ise 17 yuzyilda gunumuzde Bosna Hersek Sirbistan ve Hirvatistan in bulundugu cografyada konusulan Guney Slav dillerinin tek standart bir yazi dili altinda toplanmasi amaciyla olusturulmaya baslanmis ve 19 yuzyilda bu hareket hiz kazanmistir Bunun sonucunda 1850 yilinda Sirp Hirvatca yazi dilinin temelleri Avusturya da duzenlenen bir toplantida atilmistir Daha once Hirvat adi altinda cesitli slav kralliklari bulunmus olmasina ragmen bir dil olarak Hirvatca ilk olarak 1863 yilinda Macaristan ile yapilan bir antlasmada gecmektedir 1967 yilinda Hirvat yazarlarin Yugoslavya hukumetinden Hirvat Sirp Sloven Makedon ve Bosnak dillerinin standartlastirilmis formlarinin da Sirp Hirvatca ile ayni resmi statulere tabii olmasinin gerekliligini savunduklari belge Hirvatcanin ve diger dillerin ilerleyen zamanlarda Sirp Hirvatcadan ayrismasinda rol oynamistir AlfabeHirvatca Bosnakca gibi Latin alfabesiyle yazilir Sirpca ile alfabe ve e ije belo bijelo denkligi bakimlarindan farklilik gosterir Alfabede 30 harf 2 i e ie r r ŕ vardir Buyuk harflerA B C C C D Dz Đ E F G H I J K L Lj M N Nj O P R S S T U V Z ZKucuk harflera b c c c d dz đ e f g h i j k l lj m n nj o p r s s t u v z z q w x y harfleri sadece yabanci ozel isimlerde kullanilir 900 yillik bir gecmisi vardir Standart Hirvatca yazi dili merkez agiz bolgesinden olusmustur Kelime Haznesi1288 de yazilan1368 tarihli Knez Novak Dua KitabiIngilizce Hirvatca SirpcaCompare Usporedba Poreђeњe Poređenje Europe Europa Evropa Evropa Netherlands Nizozemska Holandiјa Holandija Italians Talijani Italiјani Italijani Universe Svemir Vasiona Vasiona Spine Kraljeznica Kichma Kicma Air Zrak Vazduh Vazduh Education Odgoj Vaspitaњe Vaspitanje Week Tjedan Sedmica Sedmica History Povijest Istoriјa Istorija Pantaloons Hlace Pantalone Pantalone Belly Trbuh Stomak Stomak Science Znanost Nauka Nauka Personally Osobno Lichno Licno Persona Osoba Lice Lice United Nations Ujedinjeni Narodi Uјediњene Naciјe Ujedinjene Nacije Bread Kruh Hleb Hleb Artificial Umjetno Veshtachki Vestacki Cross Kriz Krst Krst Democracy Demokracija Demokratiјa Demokratija Detection Spoznaja Saznaњe Saznanje Island Otok Ostrvo Ostrvo Officer Casnik Oficir Oficir Road traffic Cestovni promet Drumski saobraћaј Drumski saobracaj Autobahn Autocesta Autoput Autoput Length Duljina Duzhina Duzina Association Udruga Udruzheњe Udruzenje Factory Tvornica Fabrika Fabrika General Opce Opshte Opste Christ Krist Hristos Hristos I m sorry Oprosti Izvini Izvini Native language standard Materinski jezicni standard Materњi јezichki standardKaynakca Arsivlenmis kopya 30 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2013 David Dalby Linguasphere 1999 2000 Linguasphere Observatory pg 445 53 AAA g Srpski Hrvatski Serbo Croatian a b Benjamin W Fortson IV Indo European Language and Culture An Introduction 2nd ed 2010 Blackwell p 431 Because of their mutual intelligibility Serbian Croatian and Bosnian are usually thought of as constituting one language called Serbo Croatian 1 olu kirik baglanti About BiH 11 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bosna Hersek Istatistik Ajansi Cvetkovic Ljudmila Serbian Croatian Bosnian Or Montenegrin Or Just Our Language Radio Free Europe Radio Liberty c 2010 Rferl org Retrieved 2010 11 01 Uzelac Gordana 2006 The development of the Croatian nation an historical and sociological analysis New York Edwin Mellen Press p 75 ISBN 978 0 7734 5791 1 Sute Ivica April 1999 Deklaracija o nazivu i polozaju hrvatskog knjizevnog jezika Građa za povijest Deklaracije Zagreb 1997 str 225 Declaration on the Status and Name of the Croatian Standard Language Declaration History Articles Zagreb 1997 p 225 Radovi Zavoda za hrvatsku povijest in Serbo Croatian 31 1 317 318 ISSN 0353 295X Retrieved 5 July 2014