Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
III. Tiridatis (y. 250ler - y. 330 Büyük Tiridates veya IV. Tiridatis olarak da bilinen , y. 298 ila y. 330 arası Ermeni Arşak kralıydı. 4. yüzyılın başlarında (geleneksel tarih 301'dir), Tiridatis, Hıristiyanlığı Ermenistan'ın devlet dini olarak ilan etti ve böylece Ermeni krallığı, Hıristiyanlığı resmi olarak kabul eden ilk devlet oldu.
| III. Büyük Tiridatis | |
|---|---|
 Tiridatis'in 19. yüzyıl çizimi | |
| Ermenistan Kralı | |
| Hüküm süresi | 298 - y. 330 AD |
| Önce gelen | |
| Sonra gelen | III. Hüsrev |
| Doğum | 250s AD |
| Ölüm | y. 330 AD |
| Defin | Kemah |
| Eş(ler)i | |
| Çocuk(lar)ı | III. Hüsrev |
| Hanedan | Arşak Hanedanı |
| Babası | |
| Dini | Zerdüştçülük (301 öncesi) Ermeni Hristiyanlığı (301 sonrası) |
İsim
Tiridatis adı, "Tir tarafından yaratılan" anlamına gelen Partça Trdat adının Grekçe versiyonudur. Tir, Avesta'da yer almasa da Zerdüşt dininde önde gelen bir dır (melek tanrısı). Bu ad aynı zamanda Terdates, Teridates, Teridatios ve Tiridatios gibi diğer Yunanca varyantlarda da görülmektedir. Süryanice'de Turadatis, Latince'de ise Latince: Tiridates olarak geçmektedir.
Erken dönem
III. Tiridatis, Ermenistan Kralı 'in oğluydu; ikincisi 252 yılında I. Erdeşîr'in emriyle Anak adlı bir Part ajanı tarafından öldürüldü. Tiridatis'in en az bir kardeşi vardı, Khosrovidukht adında bir kız kardeşi vardı ve baba tarafından büyükbabası Ermenistan Kralı II. Tiridatis'in adaşıydı. Anak yakalanıp ailesinin çoğuyla birlikte idam edilirken, oğlu Lusavoriç Krikor Kapadokya'daki Caesaria'da barındı. Tahtın hayatta kalan tek varisi olan Tiridatis, babasının henüz bebekken öldürülmesinden kısa süre sonra hızla Roma'ya götürüldü. Roma'da eğitim gördü ve diller ve askeri taktikler konusunda yetenekliydi; ayrıca Roma hukukunu kesin olarak anladı ve takdir etti. Ermeni tarihçi Horenli Musa onu, düşmanlarına karşı savaşa katılan ve birçok savaşta ordusunu bizzat zafere ulaştıran güçlü ve cesur bir savaşçı olarak tanımlıyor.
Krallık
270 yılında Roma imparatoru Aurelianus doğu cephesinde Sasanilerle çatışmaya girdi ve onları geri püskürtmeyi başardı. Artık Pers işgali altındaki Ermeni tahtının gerçek varisi olan Tiridatis, Ermenistan'a geldi ve hızla bir ordu toplayıp 298'de düşmanı kovdu.
Bir süreliğine şans Tiridatis'in lehine göründü. Sadece düşmanlarını kovmakla kalmadı, silahlarını da Asur'a taşıdı. O dönemde Pers İmparatorluğu'nun dikkati dağılmıştı. Taht, birbiriyle yarışan iki kardeş olan Hürmüz ve Narses'in hırsları nedeniyle tartışıldı. Ancak kısa sürede iç savaş sona erdi ve Narses evrensel olarak Pers Kralı olarak kabul edildi. Narses daha sonra tüm gücünü yabancı düşmana yöneltti. Yarışma daha sonra çok eşitsiz hale geldi. Tiridatis bir kez daha Romalılara sığındı. Roma-Ermeni ittifakı, özellikle Diocletianus'un imparatorluğu yönettiği dönemde güçlendi. Bu,Tiridatis'in yetiştirilme tarzına, sürekli Pers saldırılarına ve babasının Anak tarafından öldürülmesine bağlanabilir. Tiridatis, Diocletianus'un yardımıyla Persleri Ermenistan'ın dışına itti. 299 yılında Diocletianus, muhtemelen bir Pers saldırısı durumunda tampon olarak kullanmak üzere Ermeni devletini yarı bağımsız ve koruyucu bir statüde bıraktı.
297 yılında Tiridatis, Ashkhen adında bir Alan prensesiyle evlendi ve ondan üç çocuğu oldu: III. Hüsrev adında bir oğlu, Salome adında bir kızı ve Ermeni Apostolik Kilisesi'nin eski Katolikoi'lerinden biri olan Aziz I. Husik ile evlenen başka bir kızı.
Din değiştirmesi
| III. Büyük Tiridatis Ermenice: Սբ. Տրդատ Մեծ թագավոր | |
|---|---|
 III. Büyük Tiridatis, Ermenilerin Büyük Kralı | |
| Ermenistan Kralı | |
| Mezarı | Kemah, Erzincan |
| Kutsayanlar | Oryantal Ortodoksluk Katolik Kilisesi |
| Yortu | Hamsin Yortusu'dan sonraki beşinci Pazar'dan önceki cumartesi (Ermeni Apostolik Kilisesi) |
| Simge | Taç Kılıç Haç Küre haç |
| Koruyucu aziz | Ermenistan |
Kralın ve ulusun din değiştirmesine ilişkin geleneksel hikaye, öncelikle Agathangelos'a atfedilen beşinci yüzyıl Ermeni tarihine dayanmaktadır. Hıristiyan olarak yetiştirilen ve kendi babasının günahından dolayı suçluluk duyan Anak'ın oğlu Lusavoriç Krikor'un Ermeni ordusuna katılarak kralın sekreteri olarak çalıştığını anlatır. Ermenistan'da Hıristiyanlık 3. yüzyılın sonlarında güçlü bir temele sahipti, ancak ulus genel olarak hala Zerdüştlüğü takip ediyordu. Tiridatis de bir istisna değildi çünkü kendisi de çeşitli antik tanrılara tapıyordu. Zerdüşt dini töreni sırasında Tiridati, Krikor'a Eriza'daki tanrıça Anahit heykelinin ayağına bir çiçek çelengi koymasını emretti. Krikor, Hıristiyan inancını ilan ederek bunu reddetti. Bu hareket kralı çileden çıkardı. Birkaç kişi Krikor'un aslında Tiridatis'in babasını öldüren hain Anak'ın oğlu olduğunu açıkladığında öfkesi daha da arttı. Krikor işkence gördü ve sonunda derin bir yer altı zindanı olan Hor Virap'e atıldı.
Krikor'un hapsedildiği yıllarda, Gayane liderliğindeki bir grup bakire rahibe, Hıristiyan inançlarına yönelik Roma zulmünden kaçarken Ermenistan'a geldi. Tiridatis, gruptan ve üyelerinden biri olan Hripsime'nin efsanevi güzelliğinden haberdar oldu. Onları saraya getirmiş ve güzel bakireden evlenme talebinde bulunmuş; reddetti. Kral tüm gruba işkence yaptırdı ve öldürdü. Bu olaydan sonra hastalandı ve efsaneye göre ormanda amaçsızca dolaşan bir yaban domuzu davranışı benimsedi. Khosrovidukht, Krikor'un hâlâ zindanda hayatta olduğunu ve kralı iyileştirebilecek tek kişinin o olduğunu gösteren bir rüya gördü. Bu noktada hapsedilmesinin üzerinden 13 yıl geçmişti ve hayatta kalma ihtimali zayıftı. Onu geri aldılar ve inanılmaz derecede yetersiz beslenmesine rağmen hâlâ hayattaydı. Onun için her gün Khor Virap'e bir somun ekmek atan iyi kalpli bir kadın onu hayatta tuttu.
Tiridatis, Krikor'un yanına getirildi ve hastalığı mucizevi bir şekilde iyileşti. Tedavinin gücüne ikna olan kral, hemen Hıristiyanlığı resmi devlet dini ilan etti. Böylece Ermenistan, sözde Hıristiyan bir krallık ve Hıristiyanlığı resmen kabul eden ilk devlet oldu. Tiridatis, Krikor'u Ermeni Apostolik Kilisesi Katolikosu olarak atadı.
Hıristiyanlığa geçişin Ermeni tarihinde çok önemli bir olay olduğu ortaya çıktı. Zerdüştlük bilgini Mary Boyce'a göre, Ermenistan'ın Arşaklılar tarafından Hıristiyanlaştırılmasının kısmen Sasaniler'e meydan okuduğu görülüyor.
Hükümdarlığının geri kalanı
Geleneksel Zerdüştlükten Hıristiyanlığa geçiş kolay olmadı. Tiridatis, bu yeni inancı halka empoze etmek için sık sık güç kullandı ve Zerdüştlüğün Ermeni halkına derin kök salması nedeniyle birçok silahlı çatışma ortaya çıktı. Kralın güçleri ile Zerdüşt kampı arasında çok tanrılı askeri gücün zayıflamasıyla sonuçlanan gerçek bir savaş gerçekleşti. Böylece Tiridatis, hayatının geri kalanını tüm eski inançları ortadan kaldırmaya çalışarak geçirdi ve bunu yaparken sayısız heykeli, tapınağı ve yazılı belgeyi yok etti. Sonuç olarak yerel kaynaklardan eski Ermeni tarihi ve kültürü hakkında çok az şey biliniyor. Kral, inancı yaymak için hararetli bir şekilde çalıştı ve 330 yılında öldü. Horenli Musa, nakharar ailelerinden birkaç kişinin Tiridatis'e karşı komplo kurduğunu ve sonunda onu zehirlediğini belirtiyor.
III. Tiridatis, Ashkhen ve Khosrovidukht, Ermeni Apostolik Kilisesi'nin ve buna bağlı olarak tüm Doğu Ortodoks Kiliselerinin azizleridir ve onların bayram günü, Hamsin Yortusu'dan sonraki beşinci Pazar gününden sonraki Cumartesi günüdür. Bu bayram gününde "Krallara" ilahisi söylenir. Bayram günleri genellikle 30 Haziran civarındadır.
Galeri
-
![image]()
Aziz Krikor, III. Tiridatis'i vaftiz ediyor -
![image]()
III. Tiridatis, eşi Ashkhen ve kız kardeşi Khosrovidukht, Naghash Hovnatan -
![image]()
III. Tiridatis ve Lusavoriç Krikor, Eçmiyazin. -
![image]()
Aziz Krikor, III. Tiridatis'i vaftiz ediyor
Kaynakça
- Özel
- ^ Curtis 2016, s. 185; De Jong 2015, ss. 119–120, 123–125; Russell 1987, ss. 170–171
- ^ Edwards et al. 1970.
- ^ Binns 2002, s. 30.
- ^ Schmitt 2005; Russell 1987, s. 386; Rapp 2014, s. 263
- ^ Russell 1987, s. 382.
- ^ Russell 1987, s. 386.
- ^ a b Grigoryan 1987.
- ^ Movses Khorenatsʻi 1997, 2.79.
- ^ Barnes 1981, s. 18.
- ^ Domar 2002, s. 443.
- ^ Bournoutian 2006, s. 47.
- ^ Agathangelos 1976.
- ^ Boyce 2001, p. 84: "[...] ve Part döneminin sonlarına doğru Ermenistan'ın ağırlıklı olarak Zerdüştlük'e bağlı bir toprak olduğu konusunda şüphe yoktur. Daha sonra Hristiyanlığı benimsedi (kısmen, Sasanilere meydan okuyarak) [...].
- ^ Movses Khorenatsʻi 1997, 2.92.
- ^ Biographies of Armenian Saints 2012.
- Genel
- Agathangelos (1976). History of the Armenians. First. Translation and commentary by . Albany: State University of New York Press. ISBN .
- Barnes, Timothy David (1981). Constantine and Eusebius. Harvard University Press.
- Binns, John (2002). An Introduction to the Christian Orthodox Churches. Cambridge University Press. ISBN .
- . St. Nersess Armenian Seminary. 14 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- (2006). A Concise History of the Armenian People. Fifth. Costa Mesa, California: Mazda Publishers. ISBN .
- Boyce, Mary (2001). Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices. Psychology Press.
- Chaumont, Marie-Louise (1996). "Une visite du roi d'Arménie Tiridate III à l'empereur Constantin à Rome?" [A Visit from Armenian King Tiridates III to Emperor Constantine in Rome?]. Garsoïan, Nina (Ed.). L'Arménie et Byzance: Histoire et culture [Armenia and Byzantium: History and Culture] (Fransızca). Paris: Éditions de la Sorbonne. ss. 55-66. ISBN .
- Curtis, Vesta Sarkhosh (2016). "Ancient Iranian Motifs and Zoroastrian Iconography". Williams, Markus; Stewart, Sarah; Hintze, Almut (Ed.). The Zoroastrian Flame Exploring Religion, History and Tradition. I.B. Tauris. ss. 179-203. ISBN .
- De Jong, Albert (2015). "Armenian and Georgian Zoroastrianism". Stausberg, Michael; Vevaina, Yuhan Sohrab-Dinshaw; Tessmann, Anna (Ed.). The Wiley Blackwell Companion to Zoroastrianism. John Wiley & Sons, Ltd.
- Domar: The Calendrical and Liturgical Cycle of the Armenian Apostolic Orthodox Church. Armenian Orthodox Theological Research Institute. 2002.
- Edwards, Iorwerth Eiddon Stephen; Gadd, Cyril John; Hammond, Nicholas Geoffrey Lemprière; Boardman, John; Walbank, Frank William; Lewis, David Malcolm; Bowman, Alan; Astin, A. E.; Garnsey, Peter (1970). The Cambridge Ancient History: Volume 12, The Crisis of Empire, AD 193-337. Cambridge University Press. ISBN .
- Grigoryan, V. (1987). "Trdat G Mets" Տրդատ Գ Մեծ [Tiridates III the Great]. Hambardzumyan, Viktor (Ed.). Հայկական սովետական հանրագիտարան [Armenian Soviet Encyclopedia] (Ermenice). 12. Erevan: Hay sovetakan hanragitaran hratarakč῾ut῾yun. s. 94.
- (1997). Sargsyan, Gagik (Ed.). Hayotsʻ Patmutʻyun, E dar Հայոց Պատմություն, Ե Դար [History of Armenia, 5th Century] (Ermenice). Erevan: Hayastan. ISBN .
- Rapp, Stephen H. (2014). The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature. Farnham: Ashgate Publishing. ISBN .
- (1987). Zoroastrianism in Armenia. Harvard University Press. ISBN .
- Schmitt, Rüdiger (2005). "Personal Names, Iranian iv. Parthian Period". Encyclopædia Iranica, online edition. New York: Encyclopædia Iranica Foundation.
Konuyla ilgili yayınlar
- Kettenhofen, Erich (2002). "Die Anfänge des Christentums in Armenien" [The Beginnings of Christianity in Armenia]. (Almanca). Cilt 116. ss. 45-104. OCLC 5377086.
- Kettenhofen, Erich (1995). Tirdād und die Inschrift von Paikuli: Kritik der Quellen zur Geschichte Armeniens im späten 3. und frühen 4. Jh. n. Chr [Tirdād and the Paikuli Inscription: Criticism of the Sources on the History of Armenia in the Late 3rd and Early 4th Centuries AD] (Almanca). Reichert Verlag. ISBN .
- Manaseryan, Ṛuben (1997). Hayastaně Artavazditsʻ minchʻev Trdat Mets Հայաստանը Արտավազդից մինչև Տրդատ Մեծ [Armenia from Artavazd to Trdat the Great] (Ermenice). Erevan: Areg. OCLC 606657781.
- Mardirossian, Aram (2001). "Le synode de Valarsapat (491) et la date de la conversion au christianisme du Royaume de Grande Arménie (311)". . Cilt 28. ss. 249-260. doi:10.2143/REA.28.0.505082. ISSN 0080-2549.
- Thomson, Robert W. (1997). "Constantine and Trdat in Armenian tradition". Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae. 50 (1/3). ss. 277-289. ISSN 0001-6446. JSTOR 23658223.
- Walburg, Karin Mosig (2006). "Der Armenienkrieg des Maximinus Daia" [The Armenian War of Maximinus Daia]. Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte (Almanca). 55 (2). ss. 247-255. doi:10.25162/historia-2006-0016. ISSN 0018-2311. JSTOR 4436812.
- Zuckerman, Constantin (1994). "Les campagnes des tétrarques, 296-298. Notes de chronologie" [The Campaigns of the Tetrarchs, 296-298. Chronology Notes]. Antiquité Tardive (Fransızca). Cilt 2. ss. 65-70. doi:10.1484/J.AT.2.301153. ISSN 1250-7334.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
III Tiridatis y 250ler y 330 Buyuk Tiridates veya IV Tiridatis olarak da bilinen y 298 ila y 330 arasi Ermeni Arsak kraliydi 4 yuzyilin baslarinda geleneksel tarih 301 dir Tiridatis Hiristiyanligi Ermenistan in devlet dini olarak ilan etti ve boylece Ermeni kralligi Hiristiyanligi resmi olarak kabul eden ilk devlet oldu III Buyuk TiridatisTiridatis in 19 yuzyil cizimiErmenistan KraliHukum suresi298 y 330 ADOnce gelenSonra gelenIII HusrevDogum250s ADOlumy 330 ADDefinKemahEs ler iCocuk lar iIII HusrevHanedanArsak HanedaniBabasiDiniZerdustculuk 301 oncesi Ermeni Hristiyanligi 301 sonrasi IsimTiridatis adi Tir tarafindan yaratilan anlamina gelen Partca Trdat adinin Grekce versiyonudur Tir Avesta da yer almasa da Zerdust dininde onde gelen bir dir melek tanrisi Bu ad ayni zamanda Terdates Teridates Teridatios ve Tiridatios gibi diger Yunanca varyantlarda da gorulmektedir Suryanice de Turadatis Latince de ise Latince Tiridates olarak gecmektedir Erken donemIII Tiridatis Ermenistan Krali in ogluydu ikincisi 252 yilinda I Erdesir in emriyle Anak adli bir Part ajani tarafindan olduruldu Tiridatis in en az bir kardesi vardi Khosrovidukht adinda bir kiz kardesi vardi ve baba tarafindan buyukbabasi Ermenistan Krali II Tiridatis in adasiydi Anak yakalanip ailesinin coguyla birlikte idam edilirken oglu Lusavoric Krikor Kapadokya daki Caesaria da barindi Tahtin hayatta kalan tek varisi olan Tiridatis babasinin henuz bebekken oldurulmesinden kisa sure sonra hizla Roma ya goturuldu Roma da egitim gordu ve diller ve askeri taktikler konusunda yetenekliydi ayrica Roma hukukunu kesin olarak anladi ve takdir etti Ermeni tarihci Horenli Musa onu dusmanlarina karsi savasa katilan ve bircok savasta ordusunu bizzat zafere ulastiran guclu ve cesur bir savasci olarak tanimliyor Krallik270 yilinda Roma imparatoru Aurelianus dogu cephesinde Sasanilerle catismaya girdi ve onlari geri puskurtmeyi basardi Artik Pers isgali altindaki Ermeni tahtinin gercek varisi olan Tiridatis Ermenistan a geldi ve hizla bir ordu toplayip 298 de dusmani kovdu Bir sureligine sans Tiridatis in lehine gorundu Sadece dusmanlarini kovmakla kalmadi silahlarini da Asur a tasidi O donemde Pers Imparatorlugu nun dikkati dagilmisti Taht birbiriyle yarisan iki kardes olan Hurmuz ve Narses in hirslari nedeniyle tartisildi Ancak kisa surede ic savas sona erdi ve Narses evrensel olarak Pers Krali olarak kabul edildi Narses daha sonra tum gucunu yabanci dusmana yoneltti Yarisma daha sonra cok esitsiz hale geldi Tiridatis bir kez daha Romalilara sigindi Roma Ermeni ittifaki ozellikle Diocletianus un imparatorlugu yonettigi donemde guclendi Bu Tiridatis in yetistirilme tarzina surekli Pers saldirilarina ve babasinin Anak tarafindan oldurulmesine baglanabilir Tiridatis Diocletianus un yardimiyla Persleri Ermenistan in disina itti 299 yilinda Diocletianus muhtemelen bir Pers saldirisi durumunda tampon olarak kullanmak uzere Ermeni devletini yari bagimsiz ve koruyucu bir statude birakti 297 yilinda Tiridatis Ashkhen adinda bir Alan prensesiyle evlendi ve ondan uc cocugu oldu III Husrev adinda bir oglu Salome adinda bir kizi ve Ermeni Apostolik Kilisesi nin eski Katolikoi lerinden biri olan Aziz I Husik ile evlenen baska bir kizi Din degistirmesiIII Buyuk Tiridatis Ermenice Սբ Տրդատ Մեծ թագավորIII Buyuk Tiridatis Ermenilerin Buyuk KraliErmenistan KraliMezariKemah ErzincanKutsayanlarOryantal Ortodoksluk Katolik KilisesiYortuHamsin Yortusu dan sonraki besinci Pazar dan onceki cumartesi Ermeni Apostolik Kilisesi SimgeTac Kilic Hac Kure hacKoruyucu azizErmenistan Kralin ve ulusun din degistirmesine iliskin geleneksel hikaye oncelikle Agathangelos a atfedilen besinci yuzyil Ermeni tarihine dayanmaktadir Hiristiyan olarak yetistirilen ve kendi babasinin gunahindan dolayi sucluluk duyan Anak in oglu Lusavoric Krikor un Ermeni ordusuna katilarak kralin sekreteri olarak calistigini anlatir Ermenistan da Hiristiyanlik 3 yuzyilin sonlarinda guclu bir temele sahipti ancak ulus genel olarak hala Zerdustlugu takip ediyordu Tiridatis de bir istisna degildi cunku kendisi de cesitli antik tanrilara tapiyordu Zerdust dini toreni sirasinda Tiridati Krikor a Eriza daki tanrica Anahit heykelinin ayagina bir cicek celengi koymasini emretti Krikor Hiristiyan inancini ilan ederek bunu reddetti Bu hareket krali cileden cikardi Birkac kisi Krikor un aslinda Tiridatis in babasini olduren hain Anak in oglu oldugunu acikladiginda ofkesi daha da artti Krikor iskence gordu ve sonunda derin bir yer alti zindani olan Hor Virap e atildi Krikor un hapsedildigi yillarda Gayane liderligindeki bir grup bakire rahibe Hiristiyan inanclarina yonelik Roma zulmunden kacarken Ermenistan a geldi Tiridatis gruptan ve uyelerinden biri olan Hripsime nin efsanevi guzelliginden haberdar oldu Onlari saraya getirmis ve guzel bakireden evlenme talebinde bulunmus reddetti Kral tum gruba iskence yaptirdi ve oldurdu Bu olaydan sonra hastalandi ve efsaneye gore ormanda amacsizca dolasan bir yaban domuzu davranisi benimsedi Khosrovidukht Krikor un hala zindanda hayatta oldugunu ve krali iyilestirebilecek tek kisinin o oldugunu gosteren bir ruya gordu Bu noktada hapsedilmesinin uzerinden 13 yil gecmisti ve hayatta kalma ihtimali zayifti Onu geri aldilar ve inanilmaz derecede yetersiz beslenmesine ragmen hala hayattaydi Onun icin her gun Khor Virap e bir somun ekmek atan iyi kalpli bir kadin onu hayatta tuttu Tiridatis Krikor un yanina getirildi ve hastaligi mucizevi bir sekilde iyilesti Tedavinin gucune ikna olan kral hemen Hiristiyanligi resmi devlet dini ilan etti Boylece Ermenistan sozde Hiristiyan bir krallik ve Hiristiyanligi resmen kabul eden ilk devlet oldu Tiridatis Krikor u Ermeni Apostolik Kilisesi Katolikosu olarak atadi Hiristiyanliga gecisin Ermeni tarihinde cok onemli bir olay oldugu ortaya cikti Zerdustluk bilgini Mary Boyce a gore Ermenistan in Arsaklilar tarafindan Hiristiyanlastirilmasinin kismen Sasaniler e meydan okudugu goruluyor Hukumdarliginin geri kalaniGeleneksel Zerdustlukten Hiristiyanliga gecis kolay olmadi Tiridatis bu yeni inanci halka empoze etmek icin sik sik guc kullandi ve Zerdustlugun Ermeni halkina derin kok salmasi nedeniyle bircok silahli catisma ortaya cikti Kralin gucleri ile Zerdust kampi arasinda cok tanrili askeri gucun zayiflamasiyla sonuclanan gercek bir savas gerceklesti Boylece Tiridatis hayatinin geri kalanini tum eski inanclari ortadan kaldirmaya calisarak gecirdi ve bunu yaparken sayisiz heykeli tapinagi ve yazili belgeyi yok etti Sonuc olarak yerel kaynaklardan eski Ermeni tarihi ve kulturu hakkinda cok az sey biliniyor Kral inanci yaymak icin hararetli bir sekilde calisti ve 330 yilinda oldu Horenli Musa nakharar ailelerinden birkac kisinin Tiridatis e karsi komplo kurdugunu ve sonunda onu zehirledigini belirtiyor III Tiridatis Ashkhen ve Khosrovidukht Ermeni Apostolik Kilisesi nin ve buna bagli olarak tum Dogu Ortodoks Kiliselerinin azizleridir ve onlarin bayram gunu Hamsin Yortusu dan sonraki besinci Pazar gununden sonraki Cumartesi gunudur Bu bayram gununde Krallara ilahisi soylenir Bayram gunleri genellikle 30 Haziran civarindadir GaleriAziz Krikor III Tiridatis i vaftiz ediyor III Tiridatis esi Ashkhen ve kiz kardesi Khosrovidukht Naghash Hovnatan III Tiridatis ve Lusavoric Krikor Ecmiyazin Aziz Krikor III Tiridatis i vaftiz ediyorKaynakcaOzel Curtis 2016 s 185 De Jong 2015 ss 119 120 123 125 Russell 1987 ss 170 171 Edwards et al 1970 Binns 2002 s 30 Schmitt 2005 Russell 1987 s 386 Rapp 2014 s 263 Russell 1987 s 382 Russell 1987 s 386 a b Grigoryan 1987 Movses Khorenatsʻi 1997 2 79 Barnes 1981 s 18 Domar 2002 s 443 Bournoutian 2006 s 47 Agathangelos 1976 Boyce 2001 p 84 ve Part doneminin sonlarina dogru Ermenistan in agirlikli olarak Zerdustluk e bagli bir toprak oldugu konusunda suphe yoktur Daha sonra Hristiyanligi benimsedi kismen Sasanilere meydan okuyarak Movses Khorenatsʻi 1997 2 92 Biographies of Armenian Saints 2012 GenelAgathangelos 1976 History of the Armenians First Translation and commentary by Albany State University of New York Press ISBN 0 87395 323 1 Barnes Timothy David 1981 Constantine and Eusebius Harvard University Press Binns John 2002 An Introduction to the Christian Orthodox Churches Cambridge University Press ISBN 0 521 66738 0 St Nersess Armenian Seminary 14 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi 2006 A Concise History of the Armenian People Fifth Costa Mesa California Mazda Publishers ISBN 1 56859 141 1 Boyce Mary 2001 Zoroastrians Their Religious Beliefs and Practices Psychology Press Chaumont Marie Louise 1996 Une visite du roi d Armenie Tiridate III a l empereur Constantin a Rome A Visit from Armenian King Tiridates III to Emperor Constantine in Rome Garsoian Nina Ed L Armenie et Byzance Histoire et culture Armenia and Byzantium History and Culture Fransizca Paris Editions de la Sorbonne ss 55 66 ISBN 9782859448240 Curtis Vesta Sarkhosh 2016 Ancient Iranian Motifs and Zoroastrian Iconography Williams Markus Stewart Sarah Hintze Almut Ed The Zoroastrian Flame Exploring Religion History and Tradition I B Tauris ss 179 203 ISBN 9780857728159 De Jong Albert 2015 Armenian and Georgian Zoroastrianism Stausberg Michael Vevaina Yuhan Sohrab Dinshaw Tessmann Anna Ed The Wiley Blackwell Companion to Zoroastrianism John Wiley amp Sons Ltd Domar The Calendrical and Liturgical Cycle of the Armenian Apostolic Orthodox Church Armenian Orthodox Theological Research Institute 2002 Edwards Iorwerth Eiddon Stephen Gadd Cyril John Hammond Nicholas Geoffrey Lempriere Boardman John Walbank Frank William Lewis David Malcolm Bowman Alan Astin A E Garnsey Peter 1970 The Cambridge Ancient History Volume 12 The Crisis of Empire AD 193 337 Cambridge University Press ISBN 978 0 521 30199 2 Grigoryan V 1987 Trdat G Mets Տրդատ Գ Մեծ Tiridates III the Great Hambardzumyan Viktor Ed Հայկական սովետական հանրագիտարան Armenian Soviet Encyclopedia Ermenice 12 Erevan Hay sovetakan hanragitaran hratarakc ut yun s 94 1997 Sargsyan Gagik Ed Hayotsʻ Patmutʻyun E dar Հայոց Պատմություն Ե Դար History of Armenia 5th Century Ermenice Erevan Hayastan ISBN 5 540 01192 9 Rapp Stephen H 2014 The Sasanian World through Georgian Eyes Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature Farnham Ashgate Publishing ISBN 978 1 4724 2552 2 1987 Zoroastrianism in Armenia Harvard University Press ISBN 978 0674968509 Schmitt Rudiger 2005 Personal Names Iranian iv Parthian Period Encyclopaedia Iranica online edition New York Encyclopaedia Iranica Foundation Konuyla ilgili yayinlarKettenhofen Erich 2002 Die Anfange des Christentums in Armenien The Beginnings of Christianity in Armenia Almanca Cilt 116 ss 45 104 OCLC 5377086 Kettenhofen Erich 1995 Tirdad und die Inschrift von Paikuli Kritik der Quellen zur Geschichte Armeniens im spaten 3 und fruhen 4 Jh n Chr Tirdad and the Paikuli Inscription Criticism of the Sources on the History of Armenia in the Late 3rd and Early 4th Centuries AD Almanca Reichert Verlag ISBN 9783882268256 Manaseryan Ṛuben 1997 Hayastane Artavazditsʻ minchʻev Trdat Mets Հայաստանը Արտավազդից մինչև Տրդատ Մեծ Armenia from Artavazd to Trdat the Great Ermenice Erevan Areg OCLC 606657781 Mardirossian Aram 2001 Le synode de Valarsapat 491 et la date de la conversion au christianisme du Royaume de Grande Armenie 311 Cilt 28 ss 249 260 doi 10 2143 REA 28 0 505082 ISSN 0080 2549 Thomson Robert W 1997 Constantine and Trdat in Armenian tradition Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae 50 1 3 ss 277 289 ISSN 0001 6446 JSTOR 23658223 Walburg Karin Mosig 2006 Der Armenienkrieg des Maximinus Daia The Armenian War of Maximinus Daia Historia Zeitschrift fur Alte Geschichte Almanca 55 2 ss 247 255 doi 10 25162 historia 2006 0016 ISSN 0018 2311 JSTOR 4436812 Zuckerman Constantin 1994 Les campagnes des tetrarques 296 298 Notes de chronologie The Campaigns of the Tetrarchs 296 298 Chronology Notes Antiquite Tardive Fransizca Cilt 2 ss 65 70 doi 10 1484 J AT 2 301153 ISSN 1250 7334