Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Irak'taki uçuşa yasak bölgeler, Körfez Savaşı'nın ardından, Irak'ın güney kesiminde yaşayan Şii Müslümanlar ile kuzey kesiminde yaşayan Kürt azınlığı Irak hükûmetinden koruma gerekçesiyle ABD, Britanya ve Fransa tarafından ilan edilen iki ayrı uçuşa yasak bölge. Irak'a ait hava taşıtlarının uçuşlarının yasaklandığı bu bölgeler, bu kararı ilan eden ABD, Britanya ve Fransa'nın (1996'da çekildi.) hava güçleri tarafından yapılan devriye uçuşlarıyla denetlendi. Bu askeri uygulama Birleşmiş Milletler tarafından onaylanmamıştı.
ABD, Britanya ve Fransa hükûmetleri, Irak'taki insani yardımları koruma amaçlı olarak uygulamaya giren Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 688 sayılı kararını, kararda uçuşa yasak bölgelere dair hiçbir ibare yer almamasına karşın yasaklara dayanak göstermişlerdi. Dönemin Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri olan Butros Butros-Gali ileri bir zamanda Avustralyalı gazeteci John Pilger'a verdiği röportajda Irak'taki uçuşa yasak bölgeleri "yasa dışı" olarak tanımladı.
Irak hükûmetine göre uçuş yasağı uygulandığı dönemde koalisyon güçlerinin bombalamalarında 1.400 sivil yaşamını kaybetti. Kürtlerin egemen olduğu kuzey bölgesi etkili bir özerklik kazandı.
Tarihçe
Körfez Savaşı olarak bilinen Çöl Fırtınası Harekâtı'ndan hemen sonra Irak'ta Saddam Hüseyin yönetimini hedef alan ayaklanmalar başlamıştı. Irak hükûmetinin ayaklanmaları bastırması yeni bir insani sorunu ortaya çıkardı. Ülkenin kuzeyindeki Kürtleri Irak hükûmetinin saldırılarından koruma amacıyla ABD öncülüğünde Huzuru Temin Harekatı (Huzur Harekâtı) başlatıldı.
Huzur Harekâtı'nın parçası olarak uygulamaya konan kuzeydeki bölge 36. kuzey enleminden kuzeye doğru uzanıyordu. 1996'da sona eren bu operasyon, 1997'den itibaren yerini Kuzeyden Keşif Harekâtı'na bıraktı. Ağustos 1992'de oluşturulan güneydeki yasak bölge 32. kuzey enleminin güneyini kapsıyordu (1996'da 33. enleme kadar genişletildi.). Bu bölgenin denetimi ise adıyla yapıldı. Irak'taki uçuşa yasak bölgelerin varlığı, 2003 yılında ülkenin ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerince işgal edilmesine değin devam etti.
26 Haziran 1993'te, eski ABD Başkanı George H. W. Bush'un aynı yılın nisan ayında Körfez Savaşı'nda koalisyon güçlerinin Irak'a karşı kazandığı zaferi anmak için Kuveyt'e yaptığı ziyaret sırasında uğradığı suikast girişimine misilleme olarak Irak İstihbarat Servisi'nin Bağdat'taki ana komuta ve kontrol merkezine ABD tarafından füze saldırısı düzenlendi.
Eylül 1996'da, Irak Kürdistanı İç Savaşı sırasında Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) güçlerini Erbil'den çıkarmak için Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) lideri Mesut Barzani'nin talebiyle Irak güçleri Erbil'e saldırdı. Saldırıya misilleme olarak ABD tarafından Irak'ın güney kesimindeki hava savunma hedeflerine saldırlar düzenlendi.
Irak yönetiminin (UNSCOM) çalışmalarını engelleyerek Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına uymaması gerekçesiyle 16-18 Aralık 1998 tarihleri arasında ABD ve Britanya tarafından Irak hedeflerine karşı Çöl Tilkisi Harekâtını gerçekleştirildi.
Uçuşa yasak bölgeler, Mart 2003'te Irak'ın işgali sırasında Irak hava sahasının tümüyle koalisyon güçlerinin kontrolüne girmesine değin varlığını sürdü.
Ayrıca
Kaynakça
- ^ a b "No-fly zones: The legal position". 19 Şubat 2001. 29 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ekim 2019.
- ^ A People Betrayed 14 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ZNet, 23 February 2003
- ^ "ITV - John Pilger - Labour claims its actions are lawful while it bombs Iraq, starves its people and sells arms to corrupt states". 15 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Aralık 2021.
- ^ Sponeck, Graf Hans-Christof; Sponeck, H. C. von; Amorim, Celso N. (October 2006). A Different Kind of War: The UN Sanctions Regime in Iraq. Berghahn Books. ISBN . 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2021.
- ^ 2nd Cruise Missile Strikes in Iraq 9 Şubat 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ John Pike. . Globalsecurity.org. 20 Şubat 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2009.
- ^ "Operation Desert Strike at globalsecurity.org". 25 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Irak taki ucusa yasak bolgeler Korfez Savasi nin ardindan Irak in guney kesiminde yasayan Sii Muslumanlar ile kuzey kesiminde yasayan Kurt azinligi Irak hukumetinden koruma gerekcesiyle ABD Britanya ve Fransa tarafindan ilan edilen iki ayri ucusa yasak bolge Irak a ait hava tasitlarinin ucuslarinin yasaklandigi bu bolgeler bu karari ilan eden ABD Britanya ve Fransa nin 1996 da cekildi hava gucleri tarafindan yapilan devriye ucuslariyla denetlendi Bu askeri uygulama Birlesmis Milletler tarafindan onaylanmamisti ABD Britanya ve Fransa hukumetleri Irak taki insani yardimlari koruma amacli olarak uygulamaya giren Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyinin 688 sayili kararini kararda ucusa yasak bolgelere dair hicbir ibare yer almamasina karsin yasaklara dayanak gostermislerdi Donemin Birlesmis Milletler Genel Sekreteri olan Butros Butros Gali ileri bir zamanda Avustralyali gazeteci John Pilger a verdigi roportajda Irak taki ucusa yasak bolgeleri yasa disi olarak tanimladi Irak hukumetine gore ucus yasagi uygulandigi donemde koalisyon guclerinin bombalamalarinda 1 400 sivil yasamini kaybetti Kurtlerin egemen oldugu kuzey bolgesi etkili bir ozerklik kazandi TarihceKorfez Savasi olarak bilinen Col Firtinasi Harekati ndan hemen sonra Irak ta Saddam Huseyin yonetimini hedef alan ayaklanmalar baslamisti Irak hukumetinin ayaklanmalari bastirmasi yeni bir insani sorunu ortaya cikardi Ulkenin kuzeyindeki Kurtleri Irak hukumetinin saldirilarindan koruma amaciyla ABD onculugunde Huzuru Temin Harekati Huzur Harekati baslatildi Huzur Harekati nin parcasi olarak uygulamaya konan kuzeydeki bolge 36 kuzey enleminden kuzeye dogru uzaniyordu 1996 da sona eren bu operasyon 1997 den itibaren yerini Kuzeyden Kesif Harekati na birakti Agustos 1992 de olusturulan guneydeki yasak bolge 32 kuzey enleminin guneyini kapsiyordu 1996 da 33 enleme kadar genisletildi Bu bolgenin denetimi ise adiyla yapildi Irak taki ucusa yasak bolgelerin varligi 2003 yilinda ulkenin ABD onculugundeki koalisyon guclerince isgal edilmesine degin devam etti 26 Haziran 1993 te eski ABD Baskani George H W Bush un ayni yilin nisan ayinda Korfez Savasi nda koalisyon guclerinin Irak a karsi kazandigi zaferi anmak icin Kuveyt e yaptigi ziyaret sirasinda ugradigi suikast girisimine misilleme olarak Irak Istihbarat Servisi nin Bagdat taki ana komuta ve kontrol merkezine ABD tarafindan fuze saldirisi duzenlendi Eylul 1996 da Irak Kurdistani Ic Savasi sirasinda Kurdistan Yurtseverler Birligi KYB guclerini Erbil den cikarmak icin Kurdistan Demokratik Partisi KDP lideri Mesut Barzani nin talebiyle Irak gucleri Erbil e saldirdi Saldiriya misilleme olarak ABD tarafindan Irak in guney kesimindeki hava savunma hedeflerine saldirlar duzenlendi Irak yonetiminin UNSCOM calismalarini engelleyerek Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi kararlarina uymamasi gerekcesiyle 16 18 Aralik 1998 tarihleri arasinda ABD ve Britanya tarafindan Irak hedeflerine karsi Col Tilkisi Harekatini gerceklestirildi Ucusa yasak bolgeler Mart 2003 te Irak in isgali sirasinda Irak hava sahasinin tumuyle koalisyon guclerinin kontrolune girmesine degin varligini surdu AyricaKorfez Savasi Cekic GucKaynakca a b No fly zones The legal position 19 Subat 2001 29 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ekim 2019 A People Betrayed 14 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ZNet 23 February 2003 ITV John Pilger Labour claims its actions are lawful while it bombs Iraq starves its people and sells arms to corrupt states 15 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Aralik 2021 Sponeck Graf Hans Christof Sponeck H C von Amorim Celso N October 2006 A Different Kind of War The UN Sanctions Regime in Iraq Berghahn Books ISBN 9781845452223 9 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2021 2nd Cruise Missile Strikes in Iraq 9 Subat 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde John Pike Globalsecurity org 20 Subat 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2009 Operation Desert Strike at globalsecurity org 25 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2021