Israel Moyseyovich Gelfand (Yidiş: ישראל געלפֿאַנד, Rusça: Изра́иль Моисе́евич Гельфа́нд; 2 Eylül [E.U. 20 Ağustos] 1913 - 5 Ekim 2009), Yahudi asıllı ünlü bir Sovyet matematikçisiydi. Grup teorisi, temsil teorisi ve fonksiyonel analiz dahil olmak üzere matematiğin birçok dalına önemli katkılarda bulundu. Lenin Nişanı ve ilk Kurt Ödülü de dahil olmak üzere birçok ödülün sahibi, Kraliyet Cemiyeti'nin Yabancı Üyesi ve Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesördü ve 76. doğum gününden kısa bir süre önce Rutgers Üniversitesi'nde Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve yaşamının sonuna dek orada kaldı.
Israel Moyseyovich Gelfand | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 2 Eylül 1913 , , Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 05 Ekim 2009 (96 yaşında) New Brunswick, New Jersey, Birleşik Devletler |
Eğitim | Moskova Devlet Üniversitesi |
Ödüller | (three times) ForMemRS (1977) (1978) (1980) in Mathematical sciences (1989) AMS (2005) |
Kariyeri | |
Dalı | Matematik |
Doktora danışmanı | Andrey Kolmogorov |
Doktora öğrencileri | |
İlk yıllar
Gelfand, 1913'te günümüzde Ukrayna'nın güneybatısındaki küçük bir kasaba olan Okny'de, Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Gelfand'ın söylemine göre babası, bir değirmen sahibi olduğu için onun liseden atılmasına sebep oldu. Hem liseyi hem de üniversiteyi atlayarak, 19 yaşında, dönemin önde gelen matematikçilerinden biri olan Andrey Kolmogorov'un profesör olduğu Moskova Devlet Üniversitesi'ne girdi ve lisansüstü eğitimine başladı.
Çalışmaları
Gelfand, aşağıdakiler dahil diğer birçok çalışmask ile tanınır:
- Sergei Fomin ile birlikte yazdığı Değişkenler Hesabı (1963) kitabı
- Banach cebir teorisinde Gelfand gösterimi;
- Banach cebir teorisinde Gelfand-Mazur teoremi;
- Gelfand-Naimark teoremi;
- Gelfand-Naimark-Segal yapımı;
- Gelfand - Shilov uzayları;
- Gelfand-Pettis integrali;
- Karmaşık klasik Lie gruplarının temsil teorisi;
- Yarıbasit Lie cebirlerinin temsil teorisinde Verma modülleri teorisine katkılar (IN Bernstein ve SI Gelfand ile);
- Dağılım teorisine katkılar ve sonsuz boyutlu uzaylarda ölçümler;
- Otomorfik formların temsillerle bağlantısının ilk gözlemi (Sergei Fomin ile);
- Atiyah-Singer indeksi teoremi ile ilgili varsayımlar;
- Sıradan diferansiyel denklemler (Gelfand- Levitan teorisi);
- Varyasyonlar hesabı ve soliton teorisi (Gelfand-Dikii denklemleri);
- Sivri uç biçimleri felsefesine katkılar;
- Gelfand-Fuks yapraklanma kohomolojisi;
- Gelfand - Kirillov boyutu;
- İntegral geometri;
- Pontryagin sınıfının kombinatoryal tanımı;
- Genel hipergeometrik fonksiyonlar;
- Gelfand - Tsetlin örüntüleri;
- Gelfand - Lokutsievski yöntemi
Aile
Gelfand, lösemiden öldü. Yaşları oldukça ileri olan bu iki oğlu, günümüzde Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşamaktadır. İlk karısından boşanmanın ardından Gelfand, ikinci karısı Tatiana ile evlendi; Tatiana isminde bir kızları oldu. Ayrıca ailede dört torun, üç büyüktorun vardır. Günümüzde Gelfand ile ilgili anılar, ailesi tarafından yönetilen özel bir web sitesinde toplanmaktadır.
ile evlendi; Sergei, Aleksandr ve Vladimir isimlerinde iki oğlu oldu. Aleksandr erken yaşlardaYayınlar
- Lectures on linear algebra, Courier Dover Publications, 1998, ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Silverman, (Ed.) (1963), Calculus of variations, Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall Inc., ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Commutative normed rings, Translated from the Russian, with a supplementary chapter, New York: Chelsea Publishing Co., 1964 [1960], ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Generalized functions. Vol. I: Properties and operations, Translated by Eugene Saletan, Boston, MA: Academic Press, 1964 [1958], ISBN
- Generalized functions. Vol. 2. Spaces of fundamental and generalized functions, Translated from the Russian by Morris D. Friedman, Amiel Feinstein and Christian P. Peltzer, Boston, MA: Academic Press, 1968 [1958], ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Generalized functions. Vol. 3: Theory of differential equations, Translated from the Russian by Meinhard E. Mayer, Boston, MA: Academic Press, 1967 [1958]
- Generalized functions. Vol. 4: Applications of harmonic analysis, Translated by Amiel Feinstein, Boston, MA: Academic Press, 1964 [1961], ISBN
- Generalized functions. Vol. 5: Integral geometry and representation theory, Translated from the Russian by Eugene Saletan, Boston, MA: Academic Press, 1966 [1962], ISBN
- Representation theory and automorphic functions, Translated from the Russian by K. A. Hirsch, Philadelphia, Pa.: W. B. Saunders Co., 1969, ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Gindikin, Simon; Guillemin, V. W.; Kirillov, A. A.; Kostant, Bertram; Sternberg, Shlomo, (Ed.) (1987), Collected papers. Vol. I, Berlin, New York: Springer-Verlag, ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Gindikin, Simon; Guillemin, V. W.; Kirillov, A. A.; Kostant, Bertram; Sternberg, Shlomo, (Ed.) (1988), Collected papers. Vol. II, Berlin, New York: Springer-Verlag, ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Gindikin, Simon; Guillemin, V. W.; Kirillov, A. A.; Kostant, Bertram; Sternberg, Shlomo, (Ed.) (1989), Collected papers. Vol. III, Berlin, New York: Springer-Verlag, ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Discriminants, resultants, and multidimensional determinants, Boston: Birkhäuser, 1994, ISBN
- Selected topics in integral geometry, Translations of Mathematical Monographs, 220, Providence, R.I.: American Mathematical Society, 2003, ISBN
- Coxeter matroids, Progress in Mathematics, 216, Boston, MA: Birkhäuser Boston, 2003, ISBN , 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 12 Aralık 2020
- Generalized Functions Volumes, 1-6 24 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., American Math Society, (2015)
Kaynakça
- ^ "Science Obituaries: Israel Gelfand". The Telegraph. Londra. 26 Ekim 2009. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Aralık 2020.
- ^ Generalized Functions, Academic Press, 1964, s. 375, ISBN
- ^ "Chang, Kenneth. "Israel Gelfand, Math Giant, Dies at 96", The New York Times (7 Ekim 2009)". 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ Stewart (8 Kasım 2009). "Israel Gelfand obituary". The Guardian. Londra. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ http://israelmgelfand.com/ 23 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . site dedicated to Israel M. Gelfand
- ^ Guillemin, Victor (1980). "Review: Generalized functions, by I. M. Gel'fand and G. E. Shilov". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 3 (1, Part 1): 758-762. doi:10.1090/s0273-0979-1980-14813-2. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ Catanese, Fabrizio (2000). "Review: Discriminants, resultants, and multidimensional determinants, by I. M. Gelfand, M. M. Kapranov, and A. V. Zelevinsky". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 37 (2): 183-198. doi:10.1090/s0273-0979-99-00858-7. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2020.
- ^ . Mathematical Association of America. 2009. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
Dış bağlantılar
- Israel Moiseevich Gelfand 10 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., dedicated site, maintained by Tatiana V. Gelfand and Tatiana I. Gelfand
- Israel Gelfand 28 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Daily Telegraph obituary
- Israel Gelfand 2 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Guardian obituary
- Israel Gelfand at the Mathematics Genealogy Project
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Israel Gelfand", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
- .
- Steele Prize citation30 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Interview: "A talk with professor I. M. Gelfand.", recorded by V. Retakh and A. Sosinsky, Kvant (1989), no. 1, 3–12 (in Russian). English translation in: Quantum (1991), no. 1, 20–26. (Link 19 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Israel Moyseyovich Gelfand Yidis ישראל געלפ א נד Rusca Izra il Moise evich Gelfa nd 2 Eylul E U 20 Agustos 1913 5 Ekim 2009 Yahudi asilli unlu bir Sovyet matematikcisiydi Grup teorisi temsil teorisi ve fonksiyonel analiz dahil olmak uzere matematigin bircok dalina onemli katkilarda bulundu Lenin Nisani ve ilk Kurt Odulu de dahil olmak uzere bircok odulun sahibi Kraliyet Cemiyeti nin Yabanci Uyesi ve Moskova Devlet Universitesi nde profesordu ve 76 dogum gununden kisa bir sure once Rutgers Universitesi nde Amerika Birlesik Devletleri ne goc etti ve yasaminin sonuna dek orada kaldi Israel Moyseyovich GelfandDogum2 Eylul 1913 1913 09 02 Rus ImparatorluguOlum05 Ekim 2009 96 yasinda New Brunswick New Jersey Birlesik DevletlerEgitimMoskova Devlet UniversitesiOduller three times ForMemRS 1977 1978 1980 in Mathematical sciences 1989 AMS 2005 KariyeriDaliMatematikDoktora danismaniAndrey KolmogorovDoktora ogrencileriIlk yillarGelfand 1913 te gunumuzde Ukrayna nin guneybatisindaki kucuk bir kasaba olan Okny de Yahudi bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Gelfand in soylemine gore babasi bir degirmen sahibi oldugu icin onun liseden atilmasina sebep oldu Hem liseyi hem de universiteyi atlayarak 19 yasinda donemin onde gelen matematikcilerinden biri olan Andrey Kolmogorov un profesor oldugu Moskova Devlet Universitesi ne girdi ve lisansustu egitimine basladi CalismalariGelfand asagidakiler dahil diger bircok calismask ile taninir Sergei Fomin ile birlikte yazdigi Degiskenler Hesabi 1963 kitabi Banach cebir teorisinde Gelfand gosterimi Banach cebir teorisinde Gelfand Mazur teoremi Gelfand Naimark teoremi Gelfand Naimark Segal yapimi Gelfand Shilov uzaylari Gelfand Pettis integrali Karmasik klasik Lie gruplarinin temsil teorisi Yaribasit Lie cebirlerinin temsil teorisinde Verma modulleri teorisine katkilar IN Bernstein ve SI Gelfand ile Dagilim teorisine katkilar ve sonsuz boyutlu uzaylarda olcumler Otomorfik formlarin temsillerle baglantisinin ilk gozlemi Sergei Fomin ile Atiyah Singer indeksi teoremi ile ilgili varsayimlar Siradan diferansiyel denklemler Gelfand Levitan teorisi Varyasyonlar hesabi ve soliton teorisi Gelfand Dikii denklemleri Sivri uc bicimleri felsefesine katkilar Gelfand Fuks yapraklanma kohomolojisi Gelfand Kirillov boyutu Integral geometri Pontryagin sinifinin kombinatoryal tanimi Genel hipergeometrik fonksiyonlar Gelfand Tsetlin oruntuleri Gelfand Lokutsievski yontemiAileGelfand ru ile evlendi Sergei Aleksandr ve Vladimir isimlerinde iki oglu oldu Aleksandr erken yaslarda losemiden oldu Yaslari oldukca ileri olan bu iki oglu gunumuzde Amerika Birlesik Devletleri nde yasamaktadir Ilk karisindan bosanmanin ardindan Gelfand ikinci karisi Tatiana ile evlendi Tatiana isminde bir kizlari oldu Ayrica ailede dort torun uc buyuktorun vardir Gunumuzde Gelfand ile ilgili anilar ailesi tarafindan yonetilen ozel bir web sitesinde toplanmaktadir YayinlarLectures on linear algebra Courier Dover Publications 1998 ISBN 978 0 486 66082 0 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Silverman Ed 1963 Calculus of variations Englewood Cliffs N J Prentice Hall Inc ISBN 978 0 486 41448 5 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 KB1 bakim Editorler parametresini kullanan link Commutative normed rings Translated from the Russian with a supplementary chapter New York Chelsea Publishing Co 1964 1960 ISBN 978 0 8218 2022 3 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Generalized functions Vol I Properties and operations Translated by Eugene Saletan Boston MA Academic Press 1964 1958 ISBN 978 0 12 279501 5 Generalized functions Vol 2 Spaces of fundamental and generalized functions Translated from the Russian by Morris D Friedman Amiel Feinstein and Christian P Peltzer Boston MA Academic Press 1968 1958 ISBN 978 0 12 279502 2 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Generalized functions Vol 3 Theory of differential equations Translated from the Russian by Meinhard E Mayer Boston MA Academic Press 1967 1958 Generalized functions Vol 4 Applications of harmonic analysis Translated by Amiel Feinstein Boston MA Academic Press 1964 1961 ISBN 978 0 12 279504 6 Generalized functions Vol 5 Integral geometry and representation theory Translated from the Russian by Eugene Saletan Boston MA Academic Press 1966 1962 ISBN 978 0 12 279505 3 Representation theory and automorphic functions Translated from the Russian by K A Hirsch Philadelphia Pa W B Saunders Co 1969 ISBN 978 0 12 279506 0 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Gindikin Simon Guillemin V W Kirillov A A Kostant Bertram Sternberg Shlomo Ed 1987 Collected papers Vol I Berlin New York Springer Verlag ISBN 978 3 540 13619 4 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Gindikin Simon Guillemin V W Kirillov A A Kostant Bertram Sternberg Shlomo Ed 1988 Collected papers Vol II Berlin New York Springer Verlag ISBN 978 3 540 19035 6 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Gindikin Simon Guillemin V W Kirillov A A Kostant Bertram Sternberg Shlomo Ed 1989 Collected papers Vol III Berlin New York Springer Verlag ISBN 978 3 540 19399 9 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Discriminants resultants and multidimensional determinants Boston Birkhauser 1994 ISBN 978 0 8176 3660 9 Selected topics in integral geometry Translations of Mathematical Monographs 220 Providence R I American Mathematical Society 2003 ISBN 978 0 8218 2932 5 Coxeter matroids Progress in Mathematics 216 Boston MA Birkhauser Boston 2003 ISBN 978 0 8176 3764 4 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 12 Aralik 2020 Generalized Functions Volumes 1 6 24 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Math Society 2015 Kaynakca Science Obituaries Israel Gelfand The Telegraph Londra 26 Ekim 2009 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2020 Generalized Functions Academic Press 1964 s 375 ISBN 0 12 279504 0 Chang Kenneth Israel Gelfand Math Giant Dies at 96 The New York Times 7 Ekim 2009 22 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Stewart 8 Kasim 2009 Israel Gelfand obituary The Guardian Londra 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 http israelmgelfand com 23 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde site dedicated to Israel M Gelfand Guillemin Victor 1980 Review Generalized functions by I M Gel fand and G E Shilov Bull Amer Math Soc N S 3 1 Part 1 758 762 doi 10 1090 s0273 0979 1980 14813 2 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Catanese Fabrizio 2000 Review Discriminants resultants and multidimensional determinants by I M Gelfand M M Kapranov and A V Zelevinsky Bull Amer Math Soc N S 37 2 183 198 doi 10 1090 s0273 0979 99 00858 7 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2020 Mathematical Association of America 2009 8 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Dis baglantilarIsrael Moiseevich Gelfand 10 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde dedicated site maintained by Tatiana V Gelfand and Tatiana I Gelfand Israel Gelfand 28 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Daily Telegraph obituary Israel Gelfand 2 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Guardian obituary Israel Gelfand at the Mathematics Genealogy Project O Connor John J Robertson Edmund F Israel Gelfand MacTutor History of Mathematics archive University of St Andrews Steele Prize citation30 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Interview A talk with professor I M Gelfand recorded by V Retakh and A Sosinsky Kvant 1989 no 1 3 12 in Russian English translation in Quantum 1991 no 1 20 26 Link 19 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde