Albay Jacobo Arbenz Guzmán (14 Eylül 1913 – 27 Ocak 1971) 1951 yılından 1954 yılına kadar Guatemala'nın başkanlığını yapmıştır. 1954 yılında CIA tarafından düzenlenen (Operasyon PBSUCCESS) darbe ile başkanlıktan indirilmiş ve ülkeyi uzun yıllar süren politik karışıklığa ve kaosa iten bu darbe sonucunda başkanlığını Albay Carlos Castillo Armas'ın yaptığı askerî cunta başa getirilmiştir.
Jacobo Árbenz Guzmán | |
---|---|
Doğum | 14 Eylül 1913 Quetzaltenango, Guatemala |
Ölüm | 27 Ocak 1971 (57 yaşında) Meksiko, Meksika |
Eğitim | Gueatemala başkanı |
Evlilik | Maria Cristina Villanova |
Çocuk(lar) | 3 |
İmza | |
Başkanlıktan önceki yaşamı
Quetzaltenango'da doğan Arbenz Guatemala'ya göçeden İsviçreli bir eczacının oğludur. Yaşamının ilk yılları babasının intiharı nedeniyle zor geçmiştir. Orduya katılan Arbenz Guatemala Askerî Akademisi'ni bitirerek 1935 yılında asteğmen olmuştur. 1937'de Guatemala Askerî Akademisi'ne dönerek bilim ve tarih dersleri vermiştir. 1939 yılında ileride evleneceği Maria Cristina Vilanova tanışmıştır. Eşi sayesinde sosyalist felsefeyle tanışmıştır. El Salvadorlu zengin bir arazi sahibinin kızı olan Maria, Arbenz'in hayatını çok etkilemiş ve Guatemala hükûmetini devirmesi için eşini ikna etmiştir. Arbenz bir grup solcu subaya katılarak 1944 yılında diktatör Jorge Ubico'nun (1878-1946) devrilmesine yardım etmiştir. Ubico'nun devrilmesinden sonra kurulan hükûmetinde Arbenz Guatemala Savunma Bakanlığı görevini üstlenmiştir.
Başkanlık dönemi ve darbe
Mart 1951'de Guatematala tarihinde ilk defa yapılan genel seçim sonrası başkanlık görevini üstlendi. Bu Guatemala tarihinde ilk defa barışçıl yollardan iktidara geçiştir. Seçim kampanyasında reform vaatleriyle yaptı ve Guatemala'yı sömürge döneminden kalma ABD bağımlılığından kurtararak ekonomik özgürlüğünü kazanmış bir kapitalist devlet haline getireceğini söyleyerek oyların %60'ını topladı. Selefi tüm yurttaşların politik sürece katılımını sağlayabilmek için bir dizi reforma başlamıştı. Arévalo'nun seçme özgürlüğünü ve emekçilerin hakkını genişletmesi seçkin tabakanın geleneksel gücünü tehdit ettiğinden yapılan yirmiden fazla darbe girişimi başarısızlıkla sonuçlandı.
Arévalo'nun reformlarına kaldığı yerden devam eden Arbenz hükûmeti Haziran 1952'de ABD'nin 1862 tarihli "Homestead Act" (İskân Yasası) temel alınarak hazırlanan bir tarım reformunu yasalaştırdı. Yeni yasa hükûmete büyük çiftliklerin ekim yapılmayan bölümlerini kamulaştırma yetkisi vermekteydi. Büyüklüğü 670 dönüme kadar olan araziler üçte ikisinin ekili olması şartıyla bu yasa kapsamı dışında tutulmuştur (Aynı zamanda 30 dereceden fazla eğimli araziler de). Öyle ki dağlık Guatemala için önemli ölçüde arazi bu yasa kapsamı dışındaydı. Kamulaştırılan bu toprak daha sonra 1800'lerde ABD'nin amaçladığına benzer şekilde birbirinden ayrı ailelere dağıtılarak küçük çiftlik sahibi bir ulus yaratılmak istenmiştir. Kamulaştırılan arazi sahiplerine iskân bedeli olarak arazilerin Mayıs 1952 vergi beyannamelerinde gösterilen değer üzerinden tazminat hesaplanmıştır. Arazi bedeli yüzde 3 faiz oranıyla 25 yıllık hazine bonosu olarak verilmiştir. Karısı sayesinde arazi sahibi olan Arbenz, bu toprak reformu sırasında kendi arazisinin 1.700 dönümünü kamulaştırma kapsamında devlete bırakmıştır.
Arbenz göreve başladıktan sonra etkili bir toprak reformu kurabilmek için gizlice Komünist (PGT-Partido Guatemalteco del Trabajo) üyeleri ile bir araya geldi. Ülkedeki toprak dağılımındaki aşırı eşitsizliğini gidermek için böyle bir program Arbenz tarafından önerilmişti. 1945 yılında ülkenin verimli topraklarının %72'sine ülke nüfusunun yalnızca %2'sinin mülkiyetinde olduğu ve yalnızca %12'sinin kullanıldığı tahmin edilmektedir. Bu oran ABD tarımında rastlanan orandı ancak ekonomik çeşitliliğin olmaması ve ücretlerdeki farklılık nedeniyle 1950'lerin Guatemala'sında tarım alanında çalışan emekçilerin kazancı yılda 100 $'ı geçmiyordu ve ABD ekonomisi yüksek derecede sanayileşmiş ve çeşitli iken Guatemala çok az miktarda sanayileşebilmişti.
Arbenz'in önerdiği gündem Guatemala nüfusunun çoğunluğunu oluşturan yoksullaştırılmış köylüler tarafından kabul gördüyse de büyük toprak sahiplerini, güçlü Amerikan şirketlerini ve Arbenz'i Komünist etki altında kalmakla suçlayan ordu içindeki hizipleri öfkelendirdi. (Komünistlerin Guatemala'da şu anda bile ne kadar etki sahibi olduğu hala tartışma konusudur.) Bu gerilim ülkede önemli ölçüde huzursuzluğa neden oldu. başkaldıran Guatemala Ordusu'ndan bir subay olan Carlos Castillo Armas vurularak yaralandı ve isyan bastırıldı. Bir Guatemala hapishanesinde bir süre kalan Armas kaçtıktan sonra sürgüne gitti.
Bu kararsızlık ortamı ve Arbenz'in PGT ile diğer Komünist ve emekçi etkilerine karşı gösterdiği tolerans CIA'in 1951 yılında adını verdiği bir olasılık planı yapmasına yol açtı. Bu planda Arbenz'in yarıkürede Komünist bir tehdit haline gelmesi durumunda nasıl devrileceğinin yöntemi gösteriliyordu.
ABD kaynaklı bir şirket olan "United Fruit Company"de (UFC) Arbenz'in toprak reformu girişiminden etkileniyordu. Guatemala'nın en büyük toprak sahibi olan bu şirketin arazisinin %85'i ekili olmadığı için Arbenz'in reform planlarından etkileniyorlardı. Vergi yükümlülüklerini hesaplarken bu şirket düzenli olarak malvarlıklarının değerini oldukça düşük gösteriyordu. 1952 yılı vergi beyannamesinde topraklarının değerini dönümü 3$ olarak göstermişti. Bu beyannameye uygun olarak Arbenz hükûmeti tazminat değerini dönümü 3$ olarak belirleyince şirket arazinin gerçek değerinin dönümü 75$ olduğunu iddia etti ama kendi hesapladıkları bu arazi değerindeki olağanüstü artışın nedenini belirtmedi.
UFC'nin ABD hükûmetinde ile güçlü bağlantıları vardı. ABD Dışişleri Bakanı John Foster Dulles ve kardeşi CIA Başkanı Allen Welsh Dulles'ın önceki hukuk şirketleri kanalıyla UFC ile yakın temastaydılar. Eisenhower'in güvenilir yaveri ve Dışişleri Müsteşarı de bu şirket ile yakın ilişki içindeydi ve bir zamanlar yöneticilik görevi için başvurmuştu. Bu kişilerin her üçü de şirketin hissedârları arasındaydı.
1952 yılında yasallaştı ve Komünistler sonradan önemli köylü örgütleri ve işçi sendikalarında azınlık olarak önemli derecede nüfuz kazandılar ama hükûmetteki politik partiyi geçemediler ve 58 sandalyeli parlamentoda yalnızca 4 sandalye kazanabildiler. Operasyon PBFORTUNE'ün taslağını hazırlayan CIA Arbenz'in potansiyel komünist bağları hakkında kaygılanmaya başlamıştı. UFC yaptığı lobi çalışmalarıyla Arévalo'nun zamanından beri CIA'in reformcu hükûmetleri devirmesini istiyordu ama Eisenhower iktidarına kadar Beyaz Saray'a sözünü geçirememişti. Eisonhower yönetimi 1954 yılında bir önceki sene İran'daki Musaddık hükûmetini devirmek için yapılan gizli operasyonların zafer sarhoşluğunu yaşıyordu. İran'daki darbenin mimarı olan CIA Ajanı Bakan Dulles'ı şöyle anlatmıştır: " Endişe verecek derecede coşku doluydu. Gözlerinin içi parıldıyordu ve dev bir kedi gibi hırıldıyordu. Yalnız duyduğundan zevk aldığını değil aynı zamanda kafasında bir şeyler planladığını da açıkça görebiliyordunuz." 1954 Şubat'ında CIA operasyon WASHTUB'a başladı. Bu operasyonla Nikaragua'ya sahte bir Sovyet silah deposu gizleyerek Guatemala'nın Moskova ile olan bağlantısını göstermeyi planlamışlardı.
1954 Mayıs'ında Çek silahları İsveç bandıralı Alfhem gemisiyle Guatemala'ya vardı. ABD bunun Arbenz'in Sovyet bağlantısının son kanıtı olduğunu iddia etti. Arbenz'i destekleyenler ise Guatemala'nın Batı Avrupa'daki değişik ülkelerden silah alma girişiminde bulunduklarını ve hiçbir yerden karşılık alamayınca Çeklerle anlaştıklarını belirtirler. Arbenz hükûmeti ABD destekli bir işgalin kaçınılmaz olduğuna inanmıştı. Bir süre önce ABD'nin hazırladığı Operasyon PBFORTUNE (White Papers, Beyaz Kağıtlar'da denmektedir) detaylı bilgileri açıklamıştı ve aynı yıl içinde Karakas'ta yapılan (Organization of American States') birleşiminde ABD'nin eylemlerinin müdahaleyi yönlendirici şeklinde algıladıklarını bildirmişti. ABD yönetimi, hükûmeti devirmek için CIA'in kodadı verilen bir darbe örgütlemesini emretmiştir. 27 Haziran 1954'te istifa eden Arbenz kaçmak zorunda bırakılmış ve Meksika Büyükelçiliği'ne sığınmıştır.
Darbeden sonraki yaşamı
Önce Meksika'da bir süre kaldıktan sonra ailesiyle birlikte İsviçre'ye gitti. İsviçre hükûmeti Arbenz'in İsviçre'de ikamet edebilmesi için Guatemala vatandaşlığından vazgeçmesini şart koşunca bunu reddeden Arbenz önce Paris'e sonra da Prag'a geçti. Çek resmî görevlileri Arbenz'in ülkelerinde kalmasından pek memnun değillerdi ve 1954'te sattıkları silahların düşük kalitesi nedeniyle geri ödeme isteyip istemeyeceğinden emin değildiler. Yalnızca üç ay sonra Moskova'ya geçti. Birçok kereler Latin Amerika'ya dönmeyi denedikten sonra 1957 yılında Uruguay'a gidebilmek için izin alabildi.
1960 yılında Küba Devrimi'nden sonra Fidel Castro Arbenz'i Küba'ya davet etti. Bu daveti hemen kabul eden Arbenz, kısa sürede Castro'nun Küba için seçtiği yoldan hoşnutsuzluk duymaya başladı. 1965 yılında en sevdiği büyük kızı Arabella'nın Bogotá, Kolombiya'da kendini öldürdüğünü duyunca yıkılan Arbenz, kızının cenaze töreni için verilen izinle Meksika'ya gitti ve sonra da orada kalmasına izin verildi. 27 Ocak 1971'de banyosunda ölü bulundu. Ya boğularak ya da kaynar suyla haşlanarak öldüğü sanılmaktadır ancak ölümünün arkasındaki gerçekler hala bilinememektedir.
Ayrıca bakınız
Konuyla ilgili yayınlar
- Stephen Kinzer, Stephen Schlesinger. Bitter Fruit. 2005 Edition. David Rockefeller Center for Latin American Studies
- Piero Gleijeses. "Shattered Hope."
- Nicholas Cullather. "Secret History."
- CIA file about Operations against Jacob Arbenz
Kaynakça
- ^ Stephen G. Rabe, "Eisenhower and Latin America: The Foreign Policy of Anticommunism." University of North Carolina Press: Chapel Hill.
- ^ Peter H. Smith, Talons of the Eagle: Dynamics of US-Latin American Relations, Oxford University Press, 2000
- ^ Stephen Kinzer, All the Shah's Men: An American Coup and the Roots of Middle East Terror, Wiley, 2003, pg 209
- ^ http://www.coha.org/NEW_PRESS_RELEASES/Matt%20Ward/MW_Appendix_A.htm 11 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Accessed February 2006
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Albay Jacobo Arbenz Guzman 14 Eylul 1913 27 Ocak 1971 1951 yilindan 1954 yilina kadar Guatemala nin baskanligini yapmistir 1954 yilinda CIA tarafindan duzenlenen Operasyon PBSUCCESS darbe ile baskanliktan indirilmis ve ulkeyi uzun yillar suren politik karisikliga ve kaosa iten bu darbe sonucunda baskanligini Albay Carlos Castillo Armas in yaptigi askeri cunta basa getirilmistir Jacobo Arbenz GuzmanDogum14 Eylul 1913 1913 09 14 Quetzaltenango GuatemalaOlum27 Ocak 1971 57 yasinda Meksiko MeksikaEgitimGueatemala baskaniEvlilikMaria Cristina VillanovaCocuk lar 3ImzaBaskanliktan onceki yasamiQuetzaltenango da dogan Arbenz Guatemala ya goceden Isvicreli bir eczacinin ogludur Yasaminin ilk yillari babasinin intihari nedeniyle zor gecmistir Orduya katilan Arbenz Guatemala Askeri Akademisi ni bitirerek 1935 yilinda astegmen olmustur 1937 de Guatemala Askeri Akademisi ne donerek bilim ve tarih dersleri vermistir 1939 yilinda ileride evlenecegi Maria Cristina Vilanova tanismistir Esi sayesinde sosyalist felsefeyle tanismistir El Salvadorlu zengin bir arazi sahibinin kizi olan Maria Arbenz in hayatini cok etkilemis ve Guatemala hukumetini devirmesi icin esini ikna etmistir Arbenz bir grup solcu subaya katilarak 1944 yilinda diktator Jorge Ubico nun 1878 1946 devrilmesine yardim etmistir Ubico nun devrilmesinden sonra kurulan hukumetinde Arbenz Guatemala Savunma Bakanligi gorevini ustlenmistir Baskanlik donemi ve darbeMart 1951 de Guatematala tarihinde ilk defa yapilan genel secim sonrasi baskanlik gorevini ustlendi Bu Guatemala tarihinde ilk defa bariscil yollardan iktidara gecistir Secim kampanyasinda reform vaatleriyle yapti ve Guatemala yi somurge doneminden kalma ABD bagimliligindan kurtararak ekonomik ozgurlugunu kazanmis bir kapitalist devlet haline getirecegini soyleyerek oylarin 60 ini topladi Selefi tum yurttaslarin politik surece katilimini saglayabilmek icin bir dizi reforma baslamisti Arevalo nun secme ozgurlugunu ve emekcilerin hakkini genisletmesi seckin tabakanin geleneksel gucunu tehdit ettiginden yapilan yirmiden fazla darbe girisimi basarisizlikla sonuclandi Arevalo nun reformlarina kaldigi yerden devam eden Arbenz hukumeti Haziran 1952 de ABD nin 1862 tarihli Homestead Act Iskan Yasasi temel alinarak hazirlanan bir tarim reformunu yasalastirdi Yeni yasa hukumete buyuk ciftliklerin ekim yapilmayan bolumlerini kamulastirma yetkisi vermekteydi Buyuklugu 670 donume kadar olan araziler ucte ikisinin ekili olmasi sartiyla bu yasa kapsami disinda tutulmustur Ayni zamanda 30 dereceden fazla egimli araziler de Oyle ki daglik Guatemala icin onemli olcude arazi bu yasa kapsami disindaydi Kamulastirilan bu toprak daha sonra 1800 lerde ABD nin amacladigina benzer sekilde birbirinden ayri ailelere dagitilarak kucuk ciftlik sahibi bir ulus yaratilmak istenmistir Kamulastirilan arazi sahiplerine iskan bedeli olarak arazilerin Mayis 1952 vergi beyannamelerinde gosterilen deger uzerinden tazminat hesaplanmistir Arazi bedeli yuzde 3 faiz oraniyla 25 yillik hazine bonosu olarak verilmistir Karisi sayesinde arazi sahibi olan Arbenz bu toprak reformu sirasinda kendi arazisinin 1 700 donumunu kamulastirma kapsaminda devlete birakmistir Arbenz goreve basladiktan sonra etkili bir toprak reformu kurabilmek icin gizlice Komunist PGT Partido Guatemalteco del Trabajo uyeleri ile bir araya geldi Ulkedeki toprak dagilimindaki asiri esitsizligini gidermek icin boyle bir program Arbenz tarafindan onerilmisti 1945 yilinda ulkenin verimli topraklarinin 72 sine ulke nufusunun yalnizca 2 sinin mulkiyetinde oldugu ve yalnizca 12 sinin kullanildigi tahmin edilmektedir Bu oran ABD tariminda rastlanan orandi ancak ekonomik cesitliligin olmamasi ve ucretlerdeki farklilik nedeniyle 1950 lerin Guatemala sinda tarim alaninda calisan emekcilerin kazanci yilda 100 i gecmiyordu ve ABD ekonomisi yuksek derecede sanayilesmis ve cesitli iken Guatemala cok az miktarda sanayilesebilmisti Arbenz in onerdigi gundem Guatemala nufusunun cogunlugunu olusturan yoksullastirilmis koyluler tarafindan kabul gorduyse de buyuk toprak sahiplerini guclu Amerikan sirketlerini ve Arbenz i Komunist etki altinda kalmakla suclayan ordu icindeki hizipleri ofkelendirdi Komunistlerin Guatemala da su anda bile ne kadar etki sahibi oldugu hala tartisma konusudur Bu gerilim ulkede onemli olcude huzursuzluga neden oldu baskaldiran Guatemala Ordusu ndan bir subay olan Carlos Castillo Armas vurularak yaralandi ve isyan bastirildi Bir Guatemala hapishanesinde bir sure kalan Armas kactiktan sonra surgune gitti Bu kararsizlik ortami ve Arbenz in PGT ile diger Komunist ve emekci etkilerine karsi gosterdigi tolerans CIA in 1951 yilinda adini verdigi bir olasilik plani yapmasina yol acti Bu planda Arbenz in yarikurede Komunist bir tehdit haline gelmesi durumunda nasil devrileceginin yontemi gosteriliyordu ABD kaynakli bir sirket olan United Fruit Company de UFC Arbenz in toprak reformu girisiminden etkileniyordu Guatemala nin en buyuk toprak sahibi olan bu sirketin arazisinin 85 i ekili olmadigi icin Arbenz in reform planlarindan etkileniyorlardi Vergi yukumluluklerini hesaplarken bu sirket duzenli olarak malvarliklarinin degerini oldukca dusuk gosteriyordu 1952 yili vergi beyannamesinde topraklarinin degerini donumu 3 olarak gostermisti Bu beyannameye uygun olarak Arbenz hukumeti tazminat degerini donumu 3 olarak belirleyince sirket arazinin gercek degerinin donumu 75 oldugunu iddia etti ama kendi hesapladiklari bu arazi degerindeki olaganustu artisin nedenini belirtmedi UFC nin ABD hukumetinde ile guclu baglantilari vardi ABD Disisleri Bakani John Foster Dulles ve kardesi CIA Baskani Allen Welsh Dulles in onceki hukuk sirketleri kanaliyla UFC ile yakin temastaydilar Eisenhower in guvenilir yaveri ve Disisleri Mustesari de bu sirket ile yakin iliski icindeydi ve bir zamanlar yoneticilik gorevi icin basvurmustu Bu kisilerin her ucu de sirketin hissedarlari arasindaydi 1952 yilinda yasallasti ve Komunistler sonradan onemli koylu orgutleri ve isci sendikalarinda azinlik olarak onemli derecede nufuz kazandilar ama hukumetteki politik partiyi gecemediler ve 58 sandalyeli parlamentoda yalnizca 4 sandalye kazanabildiler Operasyon PBFORTUNE un taslagini hazirlayan CIA Arbenz in potansiyel komunist baglari hakkinda kaygilanmaya baslamisti UFC yaptigi lobi calismalariyla Arevalo nun zamanindan beri CIA in reformcu hukumetleri devirmesini istiyordu ama Eisenhower iktidarina kadar Beyaz Saray a sozunu gecirememisti Eisonhower yonetimi 1954 yilinda bir onceki sene Iran daki Musaddik hukumetini devirmek icin yapilan gizli operasyonlarin zafer sarhoslugunu yasiyordu Iran daki darbenin mimari olan CIA Ajani Bakan Dulles i soyle anlatmistir Endise verecek derecede cosku doluydu Gozlerinin ici parildiyordu ve dev bir kedi gibi hirildiyordu Yalniz duydugundan zevk aldigini degil ayni zamanda kafasinda bir seyler planladigini da acikca gorebiliyordunuz 1954 Subat inda CIA operasyon WASHTUB a basladi Bu operasyonla Nikaragua ya sahte bir Sovyet silah deposu gizleyerek Guatemala nin Moskova ile olan baglantisini gostermeyi planlamislardi 1954 Mayis inda Cek silahlari Isvec bandirali Alfhem gemisiyle Guatemala ya vardi ABD bunun Arbenz in Sovyet baglantisinin son kaniti oldugunu iddia etti Arbenz i destekleyenler ise Guatemala nin Bati Avrupa daki degisik ulkelerden silah alma girisiminde bulunduklarini ve hicbir yerden karsilik alamayinca Ceklerle anlastiklarini belirtirler Arbenz hukumeti ABD destekli bir isgalin kacinilmaz olduguna inanmisti Bir sure once ABD nin hazirladigi Operasyon PBFORTUNE White Papers Beyaz Kagitlar da denmektedir detayli bilgileri aciklamisti ve ayni yil icinde Karakas ta yapilan Organization of American States birlesiminde ABD nin eylemlerinin mudahaleyi yonlendirici seklinde algiladiklarini bildirmisti ABD yonetimi hukumeti devirmek icin CIA in kodadi verilen bir darbe orgutlemesini emretmistir 27 Haziran 1954 te istifa eden Arbenz kacmak zorunda birakilmis ve Meksika Buyukelciligi ne siginmistir Darbeden sonraki yasamiOnce Meksika da bir sure kaldiktan sonra ailesiyle birlikte Isvicre ye gitti Isvicre hukumeti Arbenz in Isvicre de ikamet edebilmesi icin Guatemala vatandasligindan vazgecmesini sart kosunca bunu reddeden Arbenz once Paris e sonra da Prag a gecti Cek resmi gorevlileri Arbenz in ulkelerinde kalmasindan pek memnun degillerdi ve 1954 te sattiklari silahlarin dusuk kalitesi nedeniyle geri odeme isteyip istemeyeceginden emin degildiler Yalnizca uc ay sonra Moskova ya gecti Bircok kereler Latin Amerika ya donmeyi denedikten sonra 1957 yilinda Uruguay a gidebilmek icin izin alabildi 1960 yilinda Kuba Devrimi nden sonra Fidel Castro Arbenz i Kuba ya davet etti Bu daveti hemen kabul eden Arbenz kisa surede Castro nun Kuba icin sectigi yoldan hosnutsuzluk duymaya basladi 1965 yilinda en sevdigi buyuk kizi Arabella nin Bogota Kolombiya da kendini oldurdugunu duyunca yikilan Arbenz kizinin cenaze toreni icin verilen izinle Meksika ya gitti ve sonra da orada kalmasina izin verildi 27 Ocak 1971 de banyosunda olu bulundu Ya bogularak ya da kaynar suyla haslanarak oldugu sanilmaktadir ancak olumunun arkasindaki gercekler hala bilinememektedir Ayrica bakinizGuatemala Carlos Castillo ArmasKonuyla ilgili yayinlarStephen Kinzer Stephen Schlesinger Bitter Fruit 2005 Edition David Rockefeller Center for Latin American Studies Piero Gleijeses Shattered Hope Nicholas Cullather Secret History CIA file about Operations against Jacob ArbenzKaynakca Stephen G Rabe Eisenhower and Latin America The Foreign Policy of Anticommunism University of North Carolina Press Chapel Hill Peter H Smith Talons of the Eagle Dynamics of US Latin American Relations Oxford University Press 2000 Stephen Kinzer All the Shah s Men An American Coup and the Roots of Middle East Terror Wiley 2003 pg 209 http www coha org NEW PRESS RELEASES Matt 20Ward MW Appendix A htm 11 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed February 2006