Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
John Foster Dulles (25 Şubat 1888 - 24 Mayıs 1959), Amerikalı avukat ve siyasetçi. Başkan Dwight D. Eisenhower döneminde ABD dışişleri bakanı (1953-1959). II. Dünya Savaşı'nı izleyen soğuk savaş döneminde ABD'nin dış politikasının belirlenmesinde önemli rol oynamıştır.
| John Foster Dulles | |
|---|---|
 | |
| 52. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı | |
| Görev süresi 26 Ocak 1953 - 22 Nisan 1959 | |
| Başkan | Dwight D. Eisenhower |
| Yerine geldiği | Dean Acheson |
| Yerine gelen | Christian Herter |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 25 Şubat 1888 Washington, D.C. |
| Ölüm | 24 Mayıs 1959 (71 yaşında) Washington, D.C. |
| Partisi | Cumhuriyetçi |
| Bitirdiği okul | Princeton Üniversitesi |
| Dini | Presbiteryen |
| İmzası |  |
İlk yılları
Allen Macy ve Edith (Foster) Dulles'un beş çocuğundan en küçüğüydü. Annesinin babası Başkan Benjamin Harrison'ın, eniştesi Robert Lansing de Başkan Woodrow Wilson'ın dışişleri bakanlığını yapmıştı. Orta öğrenimini bir Presbiteryen papazı olan babasının görev yaptığı Watertown'da (New York) tamamladıktan sonra Princeton, ve Sorbonne üniversitelerinde okudu. 1907'de daha 19 yaşındayken uluslararası 'na Çin temsilcisi olarak katılan büyükbabası John Foster'a eşlik etti. 1911'de New York'ta Sullivan ve Cromwell Hukuk Bürosu'na girdi ve uluslararası hukuk alanında uzmanlaştı. 1927'de büronun başına geçti.
Siyasi kariyeri
I. Dünya Savaşı'ndan sonra toplanan Versailles Barış Konferansı'nda ABD delegasyonuna hukuk danışmanı olarak atanan Dulles, daha sonra savaş tazminatları komisyonu üyesi olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı sırasında Dumbarton Oaks Konferansı'na katılarak Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın anahatlarını oluşturan önerilerinin hazırlanmasına yardımcı oldu. 1945'te Birleşmiş Milletler'in San Francisco Konferansı'nda üst düzey danışmanlardan biri olarak görev yaptı. SSCB'nin de katılacağı görüşmeler sonunda Japonya'yla ABD'nin isteklerine uygun bir barış antlaşmasının imzalanmayacağı ortaya çıkınca, Başkan Harry Truman ve Dışişleri Bakanı Dean Acheson, genel bir barış konferansının toplanması düşüncesinden vazgeçerek, antlaşma koşullarını tartışma ve antlaşmayı imzalama işiyle kişisel olarak Dulles'u görevlendirdiler. Dulles, konuyla ilgili çok sayıda ülkenin başkentini dolaşarak Japonya ve öteki 48 ülkenin 1951'de San Francisco'da imzaladıkları antlaşmanın hazırlanmasında önemli rol oynadı.
Bakanlığı
Ocak 1953'te Başkan Eisenhower tarafından Dışişleri Bakanlığına atandığında, daha önceki başarılarından cesaret alarak, genellikle başkanın yetki alanı içinde görülen dış politikayı biçimlendirme işini doğrudan üstlenme yoluna gitti. Kararlılığı ve çalışkanlığıyla Başkan Eisenhower'ın güvenini kazandığından, dış politikaların planlanmasında geniş bir inisiyatif kullandı.
Komünizmin dünyaya, özellikle de az gelişmiş ülkelere yayılmasına şiddetle karşı koydu.SSCB'yi kuşatacak bir savunma sistemi için Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) yalnızca Batı Avrupa'nın savunulmasına dönük olduğu düşüncesinden hareketle, Orta Doğu, Uzak Doğu ve Pasifik Adalarındaki boşlukları yeni savunma halkalarıyla doldurmaya yönelik bir politika izledi. Bu amaçla 1954'te Manila Konferansı'nın toplanmasını sağladı. Bu konferans, Güneydoğu Asya yer alan ya da bu bölgede çıkarları bulunan sekiz ülkenin oluşturduğu Güneydoğu Asya Antlaşması Teşkilatı (SEATO) kurulmasıyla sonuçlandı. SEATO'yu 1955'te kurulan Bağdat Paktı izledi; sonradan Merkezi Antlaşma Teşkilatı (CENTO) olarak adlandırılan bu paktla Türkiye, Irak, İran ve Pakistan bir ortak savunma örgütünde birleşti. Avrupa'da da etkin bir politika izleyen Dulles, Avusturya'nın 1938'den önceki sınırlarını güvence altına alan ve Almanya ile Avusturya'nın gelecekte birleşmesini engelleyen 'nın (1955) son biçimini almasında ve Trieste'nin İtalya ve Yugoslavya arasında bölünmesini öngören 'nın (1954) imzalanmasında belirleyici bir rol oynadı.
Dulles'ın dış politikasını belirleyen başlıca etkenler komünizme karşı beslediği büyük nefret, kamuoyuna yön verme tutkusu ve antlaşmaların değerine duyduğu güçlü inançtı. görüşmeleri sırasında, SSCB'nin görüşmeleri yarım bırakmasından çekinen Avusturyalıların ricalarına karşın, bazı küçük noktalarda bile uzlaşmayı reddetmişti.
Aynı uzlaşmazlığı zaman zaman, ABD'nin müttefiklerine karşı da göstererek önemli sorunlara yol açtı. 'nun (EDC) kurulması konusundaki ısrarı, Batı dünyasında kutuplaşma tehlikesi yarattı. 1953'te Fransa'nın EDC'yi onaylamaması durumunda bunun ABD ile Fransa arasındaki ilişkilerin acı verse deyeniden değerlendirilmesiyle sonuçlanacağını açıkladı. Paris'te bulunduğu bir sırada SSCB'nin herhangi bir saldırısına ABD'nin topyekûn nükleer misilleme ile yanıt vereceği biçiminde sert bir demeç verdi. Gözdağı vermeye yönelik bu ifadeleri, kendisinden sonra da ABD dış politikasının değişmez öğeleri oldu.
Temmuz 1956'da Mısır cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın Assuan Barajı'nın inşası için yardım isteğini kaba biçimde reddetmesi, Orta Doğu'da ABD etkisini zayıflatan gelişmelerin başlangıcı olarak değerlendirildi.Buna karşı Süveyş krizinde İsrail, Fransa ve Birleşik Krallık'ın Mısır'a saldırısını engellemeye çalıştı. ABD 6. Filosunu Formoza boğazında tutarak, Vietnam'ın paylaşılmasını onaylayarak (Cenevre Konferansı, 1954) ve Lübnan'a müdahale ederek (Temmuz 1958) elde edilmiş durumunu korumakla yetinmek zorunda kaldı.
Dulles görevi başındayken I. Çinhindi Savaşı'nda Viet Minh'e karşı Fransa'nın desteklenmesini savundu. Demokratik yöntemlerle işbaşına gelmiş olan İran'daki Muhammed Musaddık (Ajax Operasyonu, 1953) ve Guatemala'daki Jacobo Arbenz Guzmán Hükûmetlerinin iktidardan uzaklaştırılmalarında büyük rol oynamıştır.
Başkan Eisenhower, ABD'de ve yurt dışında Dulles'a yönelik eleştirilere aldırmayarak onu destekleyen bir tutum takındı. Birçok batılı devlet adamı da sertliğinin Soğuk Savaş açısından yararlı olduğunu savundu. Dulles kanser hastalığının ağırlaşması üzerine 15 Nisan 1959'da görevinden istifa etti, yaklaşık bir ay sonra da yaşamını kaybetti. Ölmeden kısa süre önce Özgürlük Madalyası aldı.
Kaynakça
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Dean Acheson | Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı 1953–1959 | Sonra gelen Christian Herter |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Foster Dulles 25 Subat 1888 24 Mayis 1959 Amerikali avukat ve siyasetci Baskan Dwight D Eisenhower doneminde ABD disisleri bakani 1953 1959 II Dunya Savasi ni izleyen soguk savas doneminde ABD nin dis politikasinin belirlenmesinde onemli rol oynamistir John Foster Dulles52 Amerika Birlesik Devletleri Disisleri BakaniGorev suresi 26 Ocak 1953 22 Nisan 1959Baskan Dwight D EisenhowerYerine geldigi Dean AchesonYerine gelen Christian HerterKisisel bilgilerDogum 25 Subat 1888 1888 02 25 Washington D C Olum 24 Mayis 1959 71 yasinda Washington D C Partisi CumhuriyetciBitirdigi okul Princeton UniversitesiDini PresbiteryenImzasiIlk yillariAllen Macy ve Edith Foster Dulles un bes cocugundan en kucuguydu Annesinin babasi Baskan Benjamin Harrison in enistesi Robert Lansing de Baskan Woodrow Wilson in disisleri bakanligini yapmisti Orta ogrenimini bir Presbiteryen papazi olan babasinin gorev yaptigi Watertown da New York tamamladiktan sonra Princeton ve Sorbonne universitelerinde okudu 1907 de daha 19 yasindayken uluslararasi na Cin temsilcisi olarak katilan buyukbabasi John Foster a eslik etti 1911 de New York ta Sullivan ve Cromwell Hukuk Burosu na girdi ve uluslararasi hukuk alaninda uzmanlasti 1927 de buronun basina gecti Siyasi kariyeriI Dunya Savasi ndan sonra toplanan Versailles Baris Konferansi nda ABD delegasyonuna hukuk danismani olarak atanan Dulles daha sonra savas tazminatlari komisyonu uyesi olarak gorev yapti II Dunya Savasi sirasinda Dumbarton Oaks Konferansi na katilarak Birlesmis Milletler Antlasmasi nin anahatlarini olusturan onerilerinin hazirlanmasina yardimci oldu 1945 te Birlesmis Milletler in San Francisco Konferansi nda ust duzey danismanlardan biri olarak gorev yapti SSCB nin de katilacagi gorusmeler sonunda Japonya yla ABD nin isteklerine uygun bir baris antlasmasinin imzalanmayacagi ortaya cikinca Baskan Harry Truman ve Disisleri Bakani Dean Acheson genel bir baris konferansinin toplanmasi dusuncesinden vazgecerek antlasma kosullarini tartisma ve antlasmayi imzalama isiyle kisisel olarak Dulles u gorevlendirdiler Dulles konuyla ilgili cok sayida ulkenin baskentini dolasarak Japonya ve oteki 48 ulkenin 1951 de San Francisco da imzaladiklari antlasmanin hazirlanmasinda onemli rol oynadi BakanligiOcak 1953 te Baskan Eisenhower tarafindan Disisleri Bakanligina atandiginda daha onceki basarilarindan cesaret alarak genellikle baskanin yetki alani icinde gorulen dis politikayi bicimlendirme isini dogrudan ustlenme yoluna gitti Kararliligi ve caliskanligiyla Baskan Eisenhower in guvenini kazandigindan dis politikalarin planlanmasinda genis bir inisiyatif kullandi Komunizmin dunyaya ozellikle de az gelismis ulkelere yayilmasina siddetle karsi koydu SSCB yi kusatacak bir savunma sistemi icin Kuzey Atlantik Antlasmasi Teskilati nin NATO yalnizca Bati Avrupa nin savunulmasina donuk oldugu dusuncesinden hareketle Orta Dogu Uzak Dogu ve Pasifik Adalarindaki bosluklari yeni savunma halkalariyla doldurmaya yonelik bir politika izledi Bu amacla 1954 te Manila Konferansi nin toplanmasini sagladi Bu konferans Guneydogu Asya yer alan ya da bu bolgede cikarlari bulunan sekiz ulkenin olusturdugu Guneydogu Asya Antlasmasi Teskilati SEATO kurulmasiyla sonuclandi SEATO yu 1955 te kurulan Bagdat Pakti izledi sonradan Merkezi Antlasma Teskilati CENTO olarak adlandirilan bu paktla Turkiye Irak Iran ve Pakistan bir ortak savunma orgutunde birlesti Avrupa da da etkin bir politika izleyen Dulles Avusturya nin 1938 den onceki sinirlarini guvence altina alan ve Almanya ile Avusturya nin gelecekte birlesmesini engelleyen nin 1955 son bicimini almasinda ve Trieste nin Italya ve Yugoslavya arasinda bolunmesini ongoren nin 1954 imzalanmasinda belirleyici bir rol oynadi Dulles in dis politikasini belirleyen baslica etkenler komunizme karsi besledigi buyuk nefret kamuoyuna yon verme tutkusu ve antlasmalarin degerine duydugu guclu inancti gorusmeleri sirasinda SSCB nin gorusmeleri yarim birakmasindan cekinen Avusturyalilarin ricalarina karsin bazi kucuk noktalarda bile uzlasmayi reddetmisti Ayni uzlasmazligi zaman zaman ABD nin muttefiklerine karsi da gostererek onemli sorunlara yol acti nun EDC kurulmasi konusundaki israri Bati dunyasinda kutuplasma tehlikesi yaratti 1953 te Fransa nin EDC yi onaylamamasi durumunda bunun ABD ile Fransa arasindaki iliskilerin aci verse deyeniden degerlendirilmesiyle sonuclanacagini acikladi Paris te bulundugu bir sirada SSCB nin herhangi bir saldirisina ABD nin topyekun nukleer misilleme ile yanit verecegi biciminde sert bir demec verdi Gozdagi vermeye yonelik bu ifadeleri kendisinden sonra da ABD dis politikasinin degismez ogeleri oldu Temmuz 1956 da Misir cumhurbaskani Cemal Abdunnasir in Assuan Baraji nin insasi icin yardim istegini kaba bicimde reddetmesi Orta Dogu da ABD etkisini zayiflatan gelismelerin baslangici olarak degerlendirildi Buna karsi Suveys krizinde Israil Fransa ve Birlesik Krallik in Misir a saldirisini engellemeye calisti ABD 6 Filosunu Formoza bogazinda tutarak Vietnam in paylasilmasini onaylayarak Cenevre Konferansi 1954 ve Lubnan a mudahale ederek Temmuz 1958 elde edilmis durumunu korumakla yetinmek zorunda kaldi Dulles gorevi basindayken I Cinhindi Savasi nda Viet Minh e karsi Fransa nin desteklenmesini savundu Demokratik yontemlerle isbasina gelmis olan Iran daki Muhammed Musaddik Ajax Operasyonu 1953 ve Guatemala daki Jacobo Arbenz Guzman Hukumetlerinin iktidardan uzaklastirilmalarinda buyuk rol oynamistir Baskan Eisenhower ABD de ve yurt disinda Dulles a yonelik elestirilere aldirmayarak onu destekleyen bir tutum takindi Bircok batili devlet adami da sertliginin Soguk Savas acisindan yararli oldugunu savundu Dulles kanser hastaliginin agirlasmasi uzerine 15 Nisan 1959 da gorevinden istifa etti yaklasik bir ay sonra da yasamini kaybetti Olmeden kisa sure once Ozgurluk Madalyasi aldi KaynakcaSiyasi goreviOnce gelen Dean Acheson Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakani 1953 1959 Sonra gelen Christian Herter