John Bordley Rawls (21 Şubat 1921 - 24 Kasım 2002), Amerikalı filozof. Temel eseri A Theory of Justice (Bir Adalet Kuramı) dır. Bu kitap 20.yüzyılın siyaset felsefesi alanında hazırlanmış en önemli kitap olarak görülmektedir. 1971'de yazdığı bu kitaptan sonra 1993'te Siyasal Liberalizmi yazmıştır. Bu kitap da bir anlamda onun adalet kuramı çalışmasının bir devamı niteliğindedir.
John Bordley Rawls | |
---|---|
1971'de Rawls | |
Doğumu | John Bordley Rawls 21 Şubat 1921 Baltimore, Maryland, ABD |
Ölümü | 24 Kasım 2002 (81 yaşında) Lexington, Massachusetts, ABD |
Çağı | 20. yüzyıl felsefesi |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Analitik |
İlgi alanları | Siyaset felsefesi, liberalizm, adalet, siyaset, toplum sözleşmesi |
Önemli fikirleri | , , , , , liberal tarafsızlık, |
İmzası |
1950'lerde ceza üzerine yazdığı ilk yazılarından, doğruluğun (ve dolayısıyla Etik'in) temellerine yönelik yazılarına kadar onun bütün yazılarında toplumsal adalet ya da adaletin eşit dağılımı sorunlarıyla uğraşmış olduğu görülür. Söz konusu Bir Adalet Kuramı kitabın da Rawls, " hakkaniyet olarak adalet" fikrini şekillendirmeye çalışır. O faydacı ahlak felsefesi karşısında toplumsal bir adalet düşüncesi oluşturma arayışındadır. Bu bağlamda şekillenen liberal adalet anlayışını sözleşmecilik ilkesiyle birlikte temellendirir. Bu bir anlamda "toplumsal sözleşme" geleneğinin devam ettirilmesi olarak görülmektedir. Rawls'ın adalet kuramı şu iki ilkeyle belirtilebilir. Bir; özgürlükler konusunda eşitlik. İki; toplumsal eşitsizliklerin toplumda dezavantajlı durumdakilerin yararı gözetilerek çözümlenmesi. Kuramı ve formülasyonları cok yoğun tartışmalara yol açmıştır. Özellikle kuramın içerdiği rasyonel çekirdek, yani neden ve nasıl diğerlerine nazaran Rawls'ın belirttiği adalet anlayışını tercih edecegimiz konusundaki rasyonellik, kuramın tartışmaya açık yanını oluşturmaktadır. Rawls, çoğulcu ve eşitlikçi bir siyasal liberalizm anlayışı içinde hakkaniyet olarak adalet fikrine imkân olacağını düşünmektedir.
Biyografi
İlk yılları
John Rawls, "Baltimore'un en seçkin avukatlarından biri" olan William Lee Rawls ve Anna Abell Stump Rawls'un oğlu olarak Baltimore, Maryland'de doğdu. Beş erkek çocuktan ikincisi olan Rawls'u trajedi erken yaşında yakaladı. "İki erkek kardeşi Rawls'dan ölümcül hastalık bulaşması sebebiyle çocukluklarında vefat ettiler. . . . 1928' te, 7 yaşındaki Rawls difteriye yakalandı. Kendisinden 20 ay küçük olan erkek kardeşi Bobby, O'nu odasında ziyaret etti ve enfeksiyon kaptı. Ertesi kış, Rawls zatüreye yakalandı. Diğer erkek kardeşi Tommy'e hastalık bulaştı ve öldü." Rawls biyografisi yazarı Thomas Pogge, kardeşlerinin ölümünün "John'un çocukluğunun en önemli olayları” olduğunu söylemektedir.
Rawls Connecticut'taki 'a (Episcopalian hazırlık okulu) nakil olmadan önce kısa bir süre Baltimore'da okula gitti. 1939' daki mezuniyetinin ardından Rawls, Princeton Üniversitesi'ne başladı ve yüksek şeref derecesi summa cum laude ile mezun oldu. ve the 'e kabul edildi. Princeton'daki son iki senesinde "teoloji ve doktrinleriyle yoğun bir şekilde ilgilendi". Piskopos rahipliği (Episcopal priesthood) eğitimi almak için papaz okuluna gitmeyi düşündü.
1943'te Bachelor of Arts olarak mezun oldu ve hemen sonra Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'na kaydoldu. Rawls, II. Dünya Savaşı sırasında Pasifik'te piyade olarak hizmet etti. Pasifik'te Yeni Gine'yi, Filipinler'i dolaştı ve Japonya'da bulundu; burada, Hiroşima bombalamasının sonrasına tanıklık etti. Bu tecrübe sonrasında, Rawls subay olma teklifini geri çevirdi ve 1946'da ordudan er olarak ayrıldı. Kısa bir süre sonra Princeton'a etik felsefesi üzerine doktora yapmak için geri döndü.
Rawls Brown Üniversitesi mezunu olan Margaret Fox ile 1949'da evlendi.
Kariyeri
1950'de Princeton'da Doktora'sını tamamladıktan sonra 1952'ye kadar burada ders verdi. Bu tarihte, Oxford University () için kazandı. Burada, liberal siyaset kuramcısı ve tarihçi Isaiah Berlin ve hukuk kuramcısı H. L. A. Hart'ın görüşlerinden etkilendi. Birleşik Devletlere döndükten sonra Cornell University'nde yardımcı doçent () ve doçent () olarak görev yaptı. 1962'de, Cornell'da profesör oldu. Kısa süre sonra da MIT'de konumuna geçti. Aynı yıl, kırk yıl boyunca hocalık yapacağı ve etik ve siyaset felsefesi alanında Martha Nussbaum, Thomas Nagel, , , Christine Korsgaard, , , Thomas Pogge, , , , ve 'nın dahil olduğu dönemin önde gelen isimlerine ders vereceği Harvard Üniversitesi'ne geçiş yaptı.
İleri dönemleri
Rawls kekeme oluşu ve "spotlar karşısında yarasa gibi dehşet" duyması nedeniyle nadiren röportaj verdi; ve ününe rağmen göz önünde bulunan bir entelektüel olmadı. Bunun yerine kendini akademi ve aile yaşamına adadı.
1995'te çalışmasının önüne ciddi bir şekilde engel oluşturacak olan ve birçok defa yaşayacağı felçten ilkini yaşar. Buna rağmen, uluslararası adalet hakkındaki görüşlerini en bütüncül haliyle açıkladığı adlı kitabını tamamlayabildi ve ölümünden kısa süre önce Kasım 2002'de "Bir adalet Teorisi" adlı kitabına yönelik eleştirilere cevap niteliğinde Justice As Fairness: A Restatement'ı yayınladı.
Siyaset ve etik felsefesine Katkıları
Rawls siyaset felsefesine katkılarıyla tanınmıştır. Rawls'un çalışmaları arasında büyük ilgi toplanlayan görüşleri şunlardır:
Akademik çevrede A Theory of Justice'nin 1971'de yayınlanmasıyla siyaset felsefesi üzerine akademik çalışmalarda yeniden canlanmaya yol açması bakımından önemine dair genel bir mutabakat vardır. Çalışmaları iktisatçı, hukukçu, siyaset bilimci, sosyolog, sağlıkta kaynak dağıtımıyla ilgilenler ve teologlardan ciddi bir ilgi görmüş ve disiplinel sınırları aşmıştır. Rawls, Birleşik Devletler ve Kanada mahkemelerinde sıklıkla alıntı yapılması ve Birleşik Devletler ile Birleşik Krallık politikacılarının atıfta bulunmasıyla siyaset felsefesi alanındaki çağdaşlarından ayırt edilmişir.
Kaynakça
- ^ a b c (28.07.2008) Going Off the Rawls 24 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .,
- ^ a b c d Freeman, 2010:xix
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2012.
- ^ Joshua Cohen and Thomas Nagel, "John Rawls: On My Religion" 16 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Times Literary Supplement, 18 March 2009
- ^ a b Rogers, 27.09.02
- ^ . The Canadian Political Science Review. Haziran 2009. 28 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ "They Work For You search: "John Rawls"". Theyworkforyou.com. 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2010.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Bordley Rawls 21 Subat 1921 24 Kasim 2002 Amerikali filozof Temel eseri A Theory of Justice Bir Adalet Kurami dir Bu kitap 20 yuzyilin siyaset felsefesi alaninda hazirlanmis en onemli kitap olarak gorulmektedir 1971 de yazdigi bu kitaptan sonra 1993 te Siyasal Liberalizmi yazmistir Bu kitap da bir anlamda onun adalet kurami calismasinin bir devami niteligindedir John Bordley Rawls1971 de RawlsDogumuJohn Bordley Rawls 21 Subat 1921 1921 02 21 Baltimore Maryland ABDOlumu24 Kasim 2002 81 yasinda Lexington Massachusetts ABDCagi20 yuzyil felsefesiBolgesiBati felsefesiOkuluAnalitikIlgi alanlariSiyaset felsefesi liberalizm adalet siyaset toplum sozlesmesiOnemli fikirleri liberal tarafsizlik Etkilendikleri Locke Rousseau Kant Mill Hart BerlinEtkiledikleri Nagel Pogge Sen Korsgaard MacIntyre Nussbaum Kymlicka Dworkin Harsanyi Imzasi 1950 lerde ceza uzerine yazdigi ilk yazilarindan dogrulugun ve dolayisiyla Etik in temellerine yonelik yazilarina kadar onun butun yazilarinda toplumsal adalet ya da adaletin esit dagilimi sorunlariyla ugrasmis oldugu gorulur Soz konusu Bir Adalet Kurami kitabin da Rawls hakkaniyet olarak adalet fikrini sekillendirmeye calisir O faydaci ahlak felsefesi karsisinda toplumsal bir adalet dusuncesi olusturma arayisindadir Bu baglamda sekillenen liberal adalet anlayisini sozlesmecilik ilkesiyle birlikte temellendirir Bu bir anlamda toplumsal sozlesme geleneginin devam ettirilmesi olarak gorulmektedir Rawls in adalet kurami su iki ilkeyle belirtilebilir Bir ozgurlukler konusunda esitlik Iki toplumsal esitsizliklerin toplumda dezavantajli durumdakilerin yarari gozetilerek cozumlenmesi Kurami ve formulasyonlari cok yogun tartismalara yol acmistir Ozellikle kuramin icerdigi rasyonel cekirdek yani neden ve nasil digerlerine nazaran Rawls in belirttigi adalet anlayisini tercih edecegimiz konusundaki rasyonellik kuramin tartismaya acik yanini olusturmaktadir Rawls cogulcu ve esitlikci bir siyasal liberalizm anlayisi icinde hakkaniyet olarak adalet fikrine imkan olacagini dusunmektedir BiyografiIlk yillari John Rawls Baltimore un en seckin avukatlarindan biri olan William Lee Rawls ve Anna Abell Stump Rawls un oglu olarak Baltimore Maryland de dogdu Bes erkek cocuktan ikincisi olan Rawls u trajedi erken yasinda yakaladi Iki erkek kardesi Rawls dan olumcul hastalik bulasmasi sebebiyle cocukluklarinda vefat ettiler 1928 te 7 yasindaki Rawls difteriye yakalandi Kendisinden 20 ay kucuk olan erkek kardesi Bobby O nu odasinda ziyaret etti ve enfeksiyon kapti Ertesi kis Rawls zatureye yakalandi Diger erkek kardesi Tommy e hastalik bulasti ve oldu Rawls biyografisi yazari Thomas Pogge kardeslerinin olumunun John un cocuklugunun en onemli olaylari oldugunu soylemektedir Rawls Connecticut taki a Episcopalian hazirlik okulu nakil olmadan once kisa bir sure Baltimore da okula gitti 1939 daki mezuniyetinin ardindan Rawls Princeton Universitesi ne basladi ve yuksek seref derecesi summa cum laude ile mezun oldu ve the e kabul edildi Princeton daki son iki senesinde teoloji ve doktrinleriyle yogun bir sekilde ilgilendi Piskopos rahipligi Episcopal priesthood egitimi almak icin papaz okuluna gitmeyi dusundu 1943 te Bachelor of Arts olarak mezun oldu ve hemen sonra Amerika Birlesik Devletleri Ordusu na kaydoldu Rawls II Dunya Savasi sirasinda Pasifik te piyade olarak hizmet etti Pasifik te Yeni Gine yi Filipinler i dolasti ve Japonya da bulundu burada Hirosima bombalamasinin sonrasina taniklik etti Bu tecrube sonrasinda Rawls subay olma teklifini geri cevirdi ve 1946 da ordudan er olarak ayrildi Kisa bir sure sonra Princeton a etik felsefesi uzerine doktora yapmak icin geri dondu Rawls Brown Universitesi mezunu olan Margaret Fox ile 1949 da evlendi Kariyeri 1950 de Princeton da Doktora sini tamamladiktan sonra 1952 ye kadar burada ders verdi Bu tarihte Oxford University icin kazandi Burada liberal siyaset kuramcisi ve tarihci Isaiah Berlin ve hukuk kuramcisi H L A Hart in goruslerinden etkilendi Birlesik Devletlere dondukten sonra Cornell University nde yardimci docent ve docent olarak gorev yapti 1962 de Cornell da profesor oldu Kisa sure sonra da MIT de konumuna gecti Ayni yil kirk yil boyunca hocalik yapacagi ve etik ve siyaset felsefesi alaninda Martha Nussbaum Thomas Nagel Christine Korsgaard Thomas Pogge ve nin dahil oldugu donemin onde gelen isimlerine ders verecegi Harvard Universitesi ne gecis yapti Ileri donemleri Rawls kekeme olusu ve spotlar karsisinda yarasa gibi dehset duymasi nedeniyle nadiren roportaj verdi ve unune ragmen goz onunde bulunan bir entelektuel olmadi Bunun yerine kendini akademi ve aile yasamina adadi 1995 te calismasinin onune ciddi bir sekilde engel olusturacak olan ve bircok defa yasayacagi felcten ilkini yasar Buna ragmen uluslararasi adalet hakkindaki goruslerini en butuncul haliyle acikladigi adli kitabini tamamlayabildi ve olumunden kisa sure once Kasim 2002 de Bir adalet Teorisi adli kitabina yonelik elestirilere cevap niteliginde Justice As Fairness A Restatement i yayinladi Siyaset ve etik felsefesine KatkilariRawls siyaset felsefesine katkilariyla taninmistir Rawls un calismalari arasinda buyuk ilgi toplanlayan gorusleri sunlardir The Reflective equilibrium Veil of ignorance Akademik cevrede A Theory of Justice nin 1971 de yayinlanmasiyla siyaset felsefesi uzerine akademik calismalarda yeniden canlanmaya yol acmasi bakimindan onemine dair genel bir mutabakat vardir Calismalari iktisatci hukukcu siyaset bilimci sosyolog saglikta kaynak dagitimiyla ilgilenler ve teologlardan ciddi bir ilgi gormus ve disiplinel sinirlari asmistir Rawls Birlesik Devletler ve Kanada mahkemelerinde siklikla alinti yapilmasi ve Birlesik Devletler ile Birlesik Krallik politikacilarinin atifta bulunmasiyla siyaset felsefesi alanindaki cagdaslarindan ayirt edilmisir Kaynakca a b c 28 07 2008 Going Off the Rawls 24 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d Freeman 2010 xix Arsivlenmis kopya 21 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2012 Joshua Cohen and Thomas Nagel John Rawls On My Religion 16 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Times Literary Supplement 18 March 2009 a b Rogers 27 09 02 The Canadian Political Science Review Haziran 2009 28 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2012 They Work For You search John Rawls Theyworkforyou com 4 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2010 Dis baglantilar