Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kadın cinayeti (İngilizce: Femicide), tanımı kültürel bağlamına bağlı olarak değişen, genelde "kadınların (veya kızların), kadın veya kız oldukları için kasıtlı olarak öldürülmeleri" olarak tanımlanan, cinsiyete dayalı bir nefret suçu terimidir.
Pek çok toplumda görülen infantisidlerin (yeni doğanın öldürülmesi), geçmişte görülen cadı yakmaların, namus adına işlenen cinayetlerinin göze görünür kılınması için böyle ayrı bir isimlendirmeye ihtiyaç olduğuna ilk defa işaret eden kişi, 1970'li yıllarda kadınlara yönelik cinsel şiddet suçları üzerine çalışan feminist yazar Diana E.H. Russell'dır. Russell, İngilizcede kadınların öldürülmesini ifade eden "femisid" (yazılışı:femicide) kelimesini modern anlamda tanımlayıp yaygınlaştırmıştır.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre kadın cinayeti genellikle erkekler tarafından işlenir, ancak bazen kadın aile üyeleri olaya karışmaktadır. Çoğu kadın cinayeti vakası, eşler veya eski eşler tarafından işlenir; evde sürekli tehdit, korkutma, cinsel şiddet ya da kadınların erkeklerden daha az güce ve kaynağa sahip olduğu durumları içerir.
Kadın cinayetleri hakkında veri toplamak, sayısını belirlemek çok zordur çünkü çoğu ülkede cinayet vakalarında katil ile mağdur arasındaki ilişki, cinayet nedeni gibi veriler kaydedilmez. Ancak kadın cinayetlerinin tüm dünyada yaygınlaştığına dair bulgular sunan çalışmalar vardır.
Geçmişi
Terimin ortaya çıkışı
Türkçeye kadın cinayeti olarak çevrilmiş olan İngilizce "femisid" (İngilizce yazılışı: femicide) teriminin ilk kez 1801'de bir İngilizce yayında "bir kadının öldürülmesi anlamında kullanıldığı bilinir. Ancak modern anlamda bu terimi tanımlayan ve yaygınlaştıran kişi, 1970'li yıllarda kadınlara yönelik cinsel şiddet suçları üzerine çalışan feminist yazar Diana E.H. Russell idi.
Russell, 1976 yılında bir mahkemede bu kelimeyi "kadınların erkekler tarafından, kadın olduklarından dolayı öldürülmesi" olarak tanımlamış ve birçok toplumda görülen infantisidlerin (yeni doğanın öldürülmesi), geçmişte görülen cadı yakmaların, günümüzde de işlenen namus adına cinayetlerinin böyle ayrı bir isimlendirme ile gözle görülür hale geleceğini ifade etmişti. Böylece İngilizce 'deki "femisid" (femicide) ifadesi; toplumların kadınlara yüklediği roller, kadınlığa atfettiği anlamlar nedeniyle kadınların öldürülüşünü adlandırmak için kullanılmaya başladı. Kadınların toplumsal cinsiyete dayalı nedenlerle öldürülmeleri dünya çapında çok yaygın bir durum olduğu için, kısa süre içinde İngilizce dışındaki dillerde de bu kelimenin karşılığı bulunmuş ve Türkçede "kadın cinayeti" terimi ile karşılanmıştır.
Farklı tanımlar
Kimi araştırmacılar failin güdüsü veya statüsü ne olursa olsun kurbanı kadın olan tüm cinayetler için bu terimi kullanmıştır; kimileri "bir kadının erkek tarafından kasten öldürülmesi" şeklinde tanımlamış; kimileri de "erkekler tarafından kadın düşmanlığı ile işlenen cinayetleri" kadın cinayeti olarak adlandırmıştı.
Kadın cinayeti (femisid) için günümüzde önerilen bir tanım şu şekildedir: "embriyodan cenine, bebekten çocuğa, erişkinden yaşlıya kadar tüm kadın cinsiyetteki bireylerin sadece cinsiyetlerinden dolayı ya da toplumsal cinsiyet kimliği algısına aykırı eylemleri bahane edilerek, bir erkek tarafından ya da erkeğin motivasyonu ile bir kadın veya çocuk tarafından öldürülmesi ya da intihara zorlanmasıdır."
Kadın yönelik cinsiyetçi duygularla cinayet işleyenler, yalnızca erkekler değildir. Kadınların bu tür cinayetler işlemesinin en tipik örneklerinden biri olarak da, özellikle Hindistan'ın güney bölgelerinde hala uygulanmakta olan, yeni gelinlerin, damat evine getirmeleri gereken çeyizin az bulunması sonucu yakılarak öldürülmeleri gösterilir. Russell, bu tür cinayetleri kadın cinayeti olarak değil, kadının kadını öldürmesi olarak adlandırmanın daha uygun olacağını ifade etmiştir.
Kadın cinayeti türleri
Yakın ilişki cinayetleri
Dünya Sağlık Örgütü'nün 2013 yılına ait verileri kadın cinayetlerinin %38’inin failinin, öldürülen kadınların yakın ilişki partnerleri (eşleri veya birlikte yaşadığı erkekler) olduğu belirtilmektedir. Kimi araştırmalar, partnerleri tarafından öldürülme riskinin, hamile kadınlar için daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur.
Namus cinayetleri
Namus cinayeti, bir kadının veya kız çocuğunun zina, evlilik dışı hamilelik gibi cinsel normlardan sapan bir davranışı gerçekleştirmesi veya öyle farz edilmesi ya da tecavüze uğramış olduğu için aile fertleri tarafından öldürülmesidir. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'nin 2000 yılı rakamları dünyada yılda beş bin kadın, namus bahanesiyle öldürüldüğünü ortaya koymuştur. Raporda Bangladeş, Brezilya, Ekvator, Mısır, Hindistan, İsrail, İtalya, Ürdün, Fas, Pakistan, İsveç, Türkiye, Uganda ve Britanya namus cinayetinin işlendiği ülkeler olarak belirtilmiştir. Namus cinayetlerinin bir şiddet olayı olarak değil, bir kültürel gelenek olarak değerlendirilmesi, kadınları namus cinayetlerine karşı korunamaması sonucunu doğurmaktadır.
Çeyiz cinayetleri
Çeyiz cinayetleri, bir toplumdaki geleneklerle bağlantılı kadın cinayeti türlerinden birisidir. Yeni evli kadınların, gelin gittikleri ailenin fertleri tarafından çeyizinin yetersiz bulunması gibi çeyiz ile ilgili tartışmalar nedeniyle öldürülmesini ifade eder. Özellikle Hindistan'da görülen bu kadın cinayeti türünün sıklığı konusunda farklı tahminler vardır. Hindistan'da resmî kayıtlara göre 2006'da 7600 çeyiz cinayeti vakası bildirilirken, kimi kaynaklar sayının 25bine kadar çıktığını ifade eder.
Kadının tanımadığı biri tarafından işlenen kadın cinayetleri
Kadınların, tanımadığı biri tarafından öldürüldüğü kadın cinayeti vakaları, rastgele gerçekleşen vakalar olabilir ancak Latin Amerika'da görüldüğü gibi sistematik olarak gerçekleştirildiği örnekler de bulunur.Meksika'nın ABD sınırındaki Ciudad Juárez şehrinde 1993 yılından itibaren yüzlerce kadının tecavüz edilerek ve boğularak öldürülmesi,Guatemala'da 2000-2006 arasında ikibinin üzerinde kadının tanımadığı biri tarafından öldürülmesi, ABD'de 2006 yılında saldırganın sadece kız öğrencileri ve kadın öğretmenleri hedef aldığı okul katliamları bu tür kadın cinayetlerinin örneklerindendir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 9 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e . WHO, 2012. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
- ^ a b c Gazioğlu, Elif. . Sosyal Politika Çalışmaları Yıl: 13 Cilt: 7 Sayı: 30 Ocak-Haziran 2013. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
- ^ a b Özer, Erdal; Aydoğdu H.İ; Kırcı G.S; Önal G. (PDF). Adli Tıp Bülteni, Ağustos 2016. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ (PDF). WHO, 2011. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
- ^ Bayrak, Emek. "Ataerki-hukuk ilişkisi çerçevesinde Türkiye'de namus cinayetleri". Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi, 2011. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
- ^ Mendoza, Elva Orozco; Çeviren:Seda Saluk. . Feministyaklasimlar.org, Şubat 2016. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
- ^ . Hürriyet gazetesi, 31 Ağustos 2003. 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
- ^ . Csmonitor.com, 4 Ekim 2006. 6 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kadin cinayeti Ingilizce Femicide tanimi kulturel baglamina bagli olarak degisen genelde kadinlarin veya kizlarin kadin veya kiz olduklari icin kasitli olarak oldurulmeleri olarak tanimlanan cinsiyete dayali bir nefret sucu terimidir Pek cok toplumda gorulen infantisidlerin yeni doganin oldurulmesi gecmiste gorulen cadi yakmalarin namus adina islenen cinayetlerinin goze gorunur kilinmasi icin boyle ayri bir isimlendirmeye ihtiyac olduguna ilk defa isaret eden kisi 1970 li yillarda kadinlara yonelik cinsel siddet suclari uzerine calisan feminist yazar Diana E H Russell dir Russell Ingilizcede kadinlarin oldurulmesini ifade eden femisid yazilisi femicide kelimesini modern anlamda tanimlayip yayginlastirmistir Dunya Saglik Orgutu ne gore kadin cinayeti genellikle erkekler tarafindan islenir ancak bazen kadin aile uyeleri olaya karismaktadir Cogu kadin cinayeti vakasi esler veya eski esler tarafindan islenir evde surekli tehdit korkutma cinsel siddet ya da kadinlarin erkeklerden daha az guce ve kaynaga sahip oldugu durumlari icerir Kadin cinayetleri hakkinda veri toplamak sayisini belirlemek cok zordur cunku cogu ulkede cinayet vakalarinda katil ile magdur arasindaki iliski cinayet nedeni gibi veriler kaydedilmez Ancak kadin cinayetlerinin tum dunyada yayginlastigina dair bulgular sunan calismalar vardir GecmisiTerimin ortaya cikisi Turkceye kadin cinayeti olarak cevrilmis olan Ingilizce femisid Ingilizce yazilisi femicide teriminin ilk kez 1801 de bir Ingilizce yayinda bir kadinin oldurulmesi anlaminda kullanildigi bilinir Ancak modern anlamda bu terimi tanimlayan ve yayginlastiran kisi 1970 li yillarda kadinlara yonelik cinsel siddet suclari uzerine calisan feminist yazar Diana E H Russell idi Russell 1976 yilinda bir mahkemede bu kelimeyi kadinlarin erkekler tarafindan kadin olduklarindan dolayi oldurulmesi olarak tanimlamis ve bircok toplumda gorulen infantisidlerin yeni doganin oldurulmesi gecmiste gorulen cadi yakmalarin gunumuzde de islenen namus adina cinayetlerinin boyle ayri bir isimlendirme ile gozle gorulur hale gelecegini ifade etmisti Boylece Ingilizce deki femisid femicide ifadesi toplumlarin kadinlara yukledigi roller kadinliga atfettigi anlamlar nedeniyle kadinlarin oldurulusunu adlandirmak icin kullanilmaya basladi Kadinlarin toplumsal cinsiyete dayali nedenlerle oldurulmeleri dunya capinda cok yaygin bir durum oldugu icin kisa sure icinde Ingilizce disindaki dillerde de bu kelimenin karsiligi bulunmus ve Turkcede kadin cinayeti terimi ile karsilanmistir Farkli tanimlar Evde Cinayet Jakub Schikaneder 1890 Prag in Yahudi mahallesinde gerceklesmis bir kadin cinayetini gosteren tablo Kimi arastirmacilar failin gudusu veya statusu ne olursa olsun kurbani kadin olan tum cinayetler icin bu terimi kullanmistir kimileri bir kadinin erkek tarafindan kasten oldurulmesi seklinde tanimlamis kimileri de erkekler tarafindan kadin dusmanligi ile islenen cinayetleri kadin cinayeti olarak adlandirmisti Kadin cinayeti femisid icin gunumuzde onerilen bir tanim su sekildedir embriyodan cenine bebekten cocuga eriskinden yasliya kadar tum kadin cinsiyetteki bireylerin sadece cinsiyetlerinden dolayi ya da toplumsal cinsiyet kimligi algisina aykiri eylemleri bahane edilerek bir erkek tarafindan ya da erkegin motivasyonu ile bir kadin veya cocuk tarafindan oldurulmesi ya da intihara zorlanmasidir Kadin yonelik cinsiyetci duygularla cinayet isleyenler yalnizca erkekler degildir Kadinlarin bu tur cinayetler islemesinin en tipik orneklerinden biri olarak da ozellikle Hindistan in guney bolgelerinde hala uygulanmakta olan yeni gelinlerin damat evine getirmeleri gereken ceyizin az bulunmasi sonucu yakilarak oldurulmeleri gosterilir Russell bu tur cinayetleri kadin cinayeti olarak degil kadinin kadini oldurmesi olarak adlandirmanin daha uygun olacagini ifade etmistir Kadin cinayeti turleriYakin iliski cinayetleri Dunya Saglik Orgutu nun 2013 yilina ait verileri kadin cinayetlerinin 38 inin failinin oldurulen kadinlarin yakin iliski partnerleri esleri veya birlikte yasadigi erkekler oldugu belirtilmektedir Kimi arastirmalar partnerleri tarafindan oldurulme riskinin hamile kadinlar icin daha yuksek oldugunu ortaya koymustur Namus cinayetleri Namus cinayeti bir kadinin veya kiz cocugunun zina evlilik disi hamilelik gibi cinsel normlardan sapan bir davranisi gerceklestirmesi veya oyle farz edilmesi ya da tecavuze ugramis oldugu icin aile fertleri tarafindan oldurulmesidir BM Insan Haklari Yuksek Komiserligi nin 2000 yili rakamlari dunyada yilda bes bin kadin namus bahanesiyle olduruldugunu ortaya koymustur Raporda Banglades Brezilya Ekvator Misir Hindistan Israil Italya Urdun Fas Pakistan Isvec Turkiye Uganda ve Britanya namus cinayetinin islendigi ulkeler olarak belirtilmistir Namus cinayetlerinin bir siddet olayi olarak degil bir kulturel gelenek olarak degerlendirilmesi kadinlari namus cinayetlerine karsi korunamamasi sonucunu dogurmaktadir Ceyiz cinayetleri Ceyiz cinayetleri bir toplumdaki geleneklerle baglantili kadin cinayeti turlerinden birisidir Yeni evli kadinlarin gelin gittikleri ailenin fertleri tarafindan ceyizinin yetersiz bulunmasi gibi ceyiz ile ilgili tartismalar nedeniyle oldurulmesini ifade eder Ozellikle Hindistan da gorulen bu kadin cinayeti turunun sikligi konusunda farkli tahminler vardir Hindistan da resmi kayitlara gore 2006 da 7600 ceyiz cinayeti vakasi bildirilirken kimi kaynaklar sayinin 25bine kadar ciktigini ifade eder Kadinin tanimadigi biri tarafindan islenen kadin cinayetleri Ciudad Juarez Meksika da 1996 da sekiz kadin cinayet kurbani kadin cesedinin bulundugu yerde haclar Kadinlarin tanimadigi biri tarafindan olduruldugu kadin cinayeti vakalari rastgele gerceklesen vakalar olabilir ancak Latin Amerika da goruldugu gibi sistematik olarak gerceklestirildigi ornekler de bulunur Meksika nin ABD sinirindaki Ciudad Juarez sehrinde 1993 yilindan itibaren yuzlerce kadinin tecavuz edilerek ve bogularak oldurulmesi Guatemala da 2000 2006 arasinda ikibinin uzerinde kadinin tanimadigi biri tarafindan oldurulmesi ABD de 2006 yilinda saldirganin sadece kiz ogrencileri ve kadin ogretmenleri hedef aldigi okul katliamlari bu tur kadin cinayetlerinin orneklerindendir Ayrica bakinizTurkiye de kadin cinayetleri Kelly Anne Bates CinayetiKaynakca 9 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e WHO 2012 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2021 a b c Gazioglu Elif Sosyal Politika Calismalari Yil 13 Cilt 7 Sayi 30 Ocak Haziran 2013 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2021 a b Ozer Erdal Aydogdu H I Kirci G S Onal G PDF Adli Tip Bulteni Agustos 2016 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi PDF WHO 2011 14 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2021 Bayrak Emek Ataerki hukuk iliskisi cercevesinde Turkiye de namus cinayetleri Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu doktora tezi 2011 Erisim tarihi 9 Nisan 2021 Mendoza Elva Orozco Ceviren Seda Saluk Feministyaklasimlar org Subat 2016 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2021 Hurriyet gazetesi 31 Agustos 2003 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2021 Csmonitor com 4 Ekim 2006 6 Kasim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2021