Karakalpakya veya Karakalpakistan, resmî adıyla Karakalpakistan Cumhuriyeti (Özbekçe: Qoraqalpogʻiston Respublikasi; Karakalpakça: Qaraqalpaqstan Respublikası), Özbekistan’a bağlı özerk bir cumhuriyettir. Özbekistan’ın batı kesiminde yer alır. Başkenti Nukus'tur. Karakalpakya, tarihsel Harezm topraklarını kapsar. Yüzölçümü 165.000 km²dir. Karakalpakistan'ın nüfusu yaklaşık 1.800.000'dir. Bu nüfusun 500.000'i Karakalpak, 400.000'i Özbek, 300.000'i Kazak 100.000'i de değişik unsurlardır.
Karakalpakistan Qoraqalpogʻiston Respublikasi Karakalpakistan Cumhuriyeti | |||
---|---|---|---|
Bayrak Arma | |||
Slogan Jayxun jaǵasında ósken bayterek | |||
Başkent | Nukus | ||
Resmî dil(ler) | Karakalpakça, Özbekçe | ||
Etnik gruplar | Karakalpaklar, Özbekler, Kazaklar | ||
Demonim | Karakalpak | ||
Hükûmet | Özerk | ||
| |||
Yüzölçümü | |||
• Toplam | 166600 km2 | ||
Nüfus | |||
• 2017 tahminî | 1.817.500 | ||
• Yoğunluk | 11.26/km2 | ||
Para birimi | Som (UZS) | ||
Zaman dilimi | UTC+5 |
Tarih
Karakalpaklar Kazak Türkleri'nin bir boyu olarak da kabul edilebilir.
Karakalpakistan, 1925 Nisan ayında Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin özerk bir bölgesiydi ancak bu özerk bölge 20 Temmuz 1930'da SSCB'ye devredildi. İki yıl sonra (20 Mart 1932) Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statüsünü kazandı. Aralık 1936'da Özbekistan SSC'ne bağlandı. Karakalpakistan Cumhuriyeti'nin kendi egemenlik ve kendi anayasası vardır. Karakalpakistan Cumhuriyeti Özbekistan Cumhuriyeti Anayasası Özbekistan'dan ayrılma hakkına sahiptir.
Dil
Karakalpakça, Türk dillerinin Kıpçak grubuna girmektedir. Kazakça ve Nogaycaya da yakındır. Bunlar da yazı dilinde önce Arap alfabesini, 1928-1940 arası Latin alfabesini ve daha sonra Kiril alfabesini kullanmışlardır.
İdari yapı
Karakalpakistan Cumhuriyeti idari bakımından 14 ilçeye bölünür.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karakalpakya veya Karakalpakistan resmi adiyla Karakalpakistan Cumhuriyeti Ozbekce Qoraqalpogʻiston Respublikasi Karakalpakca Qaraqalpaqstan Respublikasi Ozbekistan a bagli ozerk bir cumhuriyettir Ozbekistan in bati kesiminde yer alir Baskenti Nukus tur Karakalpakya tarihsel Harezm topraklarini kapsar Yuzolcumu 165 000 km dir Karakalpakistan in nufusu yaklasik 1 800 000 dir Bu nufusun 500 000 i Karakalpak 400 000 i Ozbek 300 000 i Kazak 100 000 i de degisik unsurlardir KarakalpakistanQoraqalpogʻiston Respublikasi Karakalpakistan CumhuriyetiBayrak ArmaSlogan Jayxun jaǵasinda osken bayterekMilli mars source source BaskentNukusResmi dil ler Karakalpakca OzbekceEtnik gruplarKarakalpaklar Ozbekler KazaklarDemonimKarakalpakHukumetOzerk Devlet BaskaniSariev Kahraman RamatullaevicYuzolcumu Toplam166600 km2Nufus 2017 tahmini1 817 500 Yogunluk11 26 km2Para birimiSom UZS Zaman dilimiUTC 5TarihKarakalpaklar Kazak Turkleri nin bir boyu olarak da kabul edilebilir Karakalpakistan 1925 Nisan ayinda Kazak Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin ozerk bir bolgesiydi ancak bu ozerk bolge 20 Temmuz 1930 da SSCB ye devredildi Iki yil sonra 20 Mart 1932 Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statusunu kazandi Aralik 1936 da Ozbekistan SSC ne baglandi Karakalpakistan Cumhuriyeti nin kendi egemenlik ve kendi anayasasi vardir Karakalpakistan Cumhuriyeti Ozbekistan Cumhuriyeti Anayasasi Ozbekistan dan ayrilma hakkina sahiptir DilKarakalpakca Turk dillerinin Kipcak grubuna girmektedir Kazakca ve Nogaycaya da yakindir Bunlar da yazi dilinde once Arap alfabesini 1928 1940 arasi Latin alfabesini ve daha sonra Kiril alfabesini kullanmislardir Idari yapiKarakalpakistan Cumhuriyeti idari bakimindan 14 ilceye bolunur Ilce MerkeziAmuderya Ilcesi MangitBeruni Ilcesi BeruniSimbay Ilcesi SimbayEllikala Ilcesi BostanKegeyli Ilcesi KegeyliMoynak Ilcesi MoynakNokis Ilcesi AkmangitKanligol Ilcesi KanligolKonurat Ilcesi KonuratKaraozek Ilcesi KaraozekSomanay Ilcesi SomanayTahtakopir Ilcesi TahtakopirDortgol Ilcesi DortgolHoceyli Ilcesi HoceyliKaynakca Arsivlenmis kopya 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2021