Karl Mannheim (doğum Károly Manheim, 27 Mart 1893 - 9 Ocak 1947), 20. yüzyılın ilk yarısında çalışmalarını yürütmüş Macar-Alman sosyolog ve düşünür. Bilgi sosyolojisinin kurucularından biri olduğu kadar klasik sosyolojide de kilit bir figürdür. Mannheim en çok, kısmî ve toplam ideolojileri birbirinden ayırdığı, belirli sosyal gruplara özgü kapsamlı dünya görüşlerini ve ayrıca mevcut sosyal düzenlemeler için modası geçmiş destek sağlayan ideolojileri temsil ettiği Ideology and Utopia (1929-1936) adlı kitabıyla tanınır.
Karl Mannheim | |
---|---|
Doğum | Károly Manheim 27 Mart 1893 Budapeşte, Avusturya-Macaristan (günümüzde Macaristan) |
Ölüm | 9 Ocak 1947 (53 yaşında) Londra, B.K. |
Milliyet | Macar |
Kariyeri | |
Dalı | Bilgi Sosyolojisi ve Sosyoloji |
Yaşamı
Mannheim, 1893'te Budapeşte'de, tekstil tüccarı Yahudi bir baba ve Alman bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Erken eğitimini Budapeşte'de aldı ve Budapeşte Üniversitesi'nde felsefe ve edebiyat okudu. Ancak eğitimini ilerletmek için Berlin'e gitti ve orada Georg Simmel ile çalıştı. Daha sonraki yıllarında Paris'e gitti ve orada da Henri Bergson ile çalıştı. I. Dünya Savaşı'nın başlangıcında Macaristan'a döndü.
Budapeşte'de öğrencisi kabul edileceği Georg Lukács'ın ve Béla Balâsz'in da katıldığı "Pazar Buluşmaları" adı verilen sohbet- tartışma dizilerine katıldı. Düşünce dünyasına "A Steilem" dergisine yaptığı Hegel çevirileriyle girdi. Bir süre sonra ise Tinsel Bilimler Özel Okulu'nda (Freie Schule för Geisteswissenschaften) ders vermeye başladı; açılış konuşması "Ruh ve Kültür" (Seele und Kultur) başlığını taşımaktaydı. 1918 yılında "Epistemolojinin Yapısalcı Analizi" (Strukturanalyse der Erkenntnistheorie) adlı doktora tezini tamamladı ve bir yıl sonra Budapeşte Üniversitesi'nde felsefe profesörü olarak ders vermeye başladı. Aynı yıl Macaristan'daki Beyaz Terör nedeniyle Viyana-Avusturya ve Freiburg-Almanya üzerinden Berlin'e kaçmak zorunda kaldı. Heidelberg'de Max Weber'in etrafında toplanan kişilerin toplantılarına (Weberkreis) katıldı.
1921'de Julia Lang ile evlendi. 1925 yılında Heidelberg Üniversitesi Felsefe Fakültesi'ne "Geleneksel Muhafazakârlık: Bilginin Sosyolojisi Problemine Bir Katkı" (Altkonservativismus. Ein Beitrag tur Soziologie des Wissens) adlı Doçentlik Tezi'ni sundu ve 1926 yılında Doçent olarak atandı. 1929'da "Kuşaklar Problemi" (Das Problem der Generationen); Zürih'te VI. Alman Sosyologlar Günü'nde: "Tinsel Alanda Rekabetin Önemi" (Die Bedeutung der Konkurrent im Gebiet des Geistigen) adlı sunumunu yaptı.
1929'da Weimar Cumhuriyeti'nin sonunu getiren siyasal ve toplumsal altüst oluşların ortasında; artık adıyla anılacak olan ve düşünce hayatına büyük ve ciddi katkısı, "İdeoloji ve Ütopya" (Ideologie und Utopie) adlı eseri yayımlandı. Kitap, 1936'da "Bilgi Sosyolojisi'ne Giriş" adıyla İngiltere ve Amerika'da da yayımlandı. 1930 yılında sosyoloji profesörü olarak atandığı Frankfurt'ta: Theodor W. Adorno ile sohbetlere katıldı. 1933 yılında, "Ekonomik Başarı Hırsının Özü ve Önemi Üzerine" (Über das Wesen und die Bedeutung des wirtschaftlichen Erfolgsstrebens) adlı çalışması yayımlandı. Kısa bir süre sonra Faşistler tarafından mesleğinden çıkartıldı ve Amsterdam üzerinden Londra'ya kaçtı. 'ta iş buldu ve 1933-45 döneminde burada dersler verdi. 1935 yılında mali nedenlerden dolayı tamamlanamayan "Kitle Demokrasileri ve Diktatörlük" adlı bir araştırma projesine katıldı. 1938 yılında "Yeniden Yapılanma Çağında İnsan ve Toplum" (Mencsh und Gesellschaft im Zeitalter des Umbaus) adlı çalışması yayımlandı. 1945-47'de aynı üniversitenin Eğitim Enstitüsü'nde felsefe ve eğitim sosyolojisi profesörü oldu. 1947 yılı Ocak ayında Londra'da vefat etti.
Düşünceleri
Mannheim İdeoloji ve Ütopya isimli bilgi sosyolojisi çalışmasında ideolojiyi, mevcut siyasal ve toplumsal düzeni korumak amacı taşıyan egemen sınıfların dünyayı algılayışı olarak ütopyayı ise mevcut düzeni değiştirmek isteyenlerin toplumsal dünyayı kavrama biçimi olarak tanımlar. Mannheim'e göre ideoloji kavramını kısmî ve bütüncül şeklinde kategorize edilir.
Terry Eagleton meşhur ideoloji kitabında; Mannheim'daki ideolojinin bugün ile yarışamayan geçmişe ait inançlar kümesi olduğunu belirtmektedir. Ütopya ise mevcut zamanın ötesine, "yarın"a ait fikirlerdir.
Eserleri
- Mannheim, K. ([1922-24] 1980) Structures of Thinking. London: Routledge & Kegan Paul.
- Mannheim, K. ([1925] 1986) Conservatism. A Contribution to the Sociology of Knowledge. London: Routledge & Kegan Paul.
- Mannheim, K. (1929), Ideologie und Utopie
- Mannheim, K. (1935 (English 1940)) Man and Society in an Age of Reconstruction. London: Routledge.
- Mannheim, K. (1936) Ideology and Utopia. London: Routledge.
- Mannheim, K. (1950) "Freedom, Power, and Democratic Planning." Oxford University Press
- Mannheim, K. ([1930] 2001) Sociology as Political Education. New Brunswick, NJ. Transaction.
- Mannheim, K. (1971. 1993) From Karl Mannheim. New Brunswick, NJ. Transaction.
- Türkçede yayımlanmış
- Mannheim, Karl (1995); İdeoloji ve Ütopya, Epos Yay. Ank.
- Kültür Sosyolojisi, Çevirmen: Mustafa Yalçınkaya, Pinhan Yayıncılık
Kaynakça
- ^ David Kettler, Volker Meja, and Nico Stehr (1984), Karl Mannheim, London: Tavistock
- ^ David Kettler and Volker Meja, "Karl Mannheim's Jewish Question" in Religions 2012, 3, p. 231
- ^ a b Mannheim, Karl (2001); İdeoloji ve Ütopya, Epos Yay. Ank.
- ^ Eagleton, Terry. (2000). İdeoloji. Ayrıntı yay. İstanbul
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karl Mannheim dogum Karoly Manheim 27 Mart 1893 9 Ocak 1947 20 yuzyilin ilk yarisinda calismalarini yurutmus Macar Alman sosyolog ve dusunur Bilgi sosyolojisinin kurucularindan biri oldugu kadar klasik sosyolojide de kilit bir figurdur Mannheim en cok kismi ve toplam ideolojileri birbirinden ayirdigi belirli sosyal gruplara ozgu kapsamli dunya goruslerini ve ayrica mevcut sosyal duzenlemeler icin modasi gecmis destek saglayan ideolojileri temsil ettigi Ideology and Utopia 1929 1936 adli kitabiyla taninir Karl MannheimDogumKaroly Manheim 27 Mart 1893 Budapeste Avusturya Macaristan gunumuzde Macaristan Olum9 Ocak 1947 53 yasinda Londra B K MilliyetMacarKariyeriDaliBilgi Sosyolojisi ve SosyolojiYasamiMannheim 1893 te Budapeste de tekstil tuccari Yahudi bir baba ve Alman bir annenin cocugu olarak dunyaya geldi Erken egitimini Budapeste de aldi ve Budapeste Universitesi nde felsefe ve edebiyat okudu Ancak egitimini ilerletmek icin Berlin e gitti ve orada Georg Simmel ile calisti Daha sonraki yillarinda Paris e gitti ve orada da Henri Bergson ile calisti I Dunya Savasi nin baslangicinda Macaristan a dondu Budapeste de ogrencisi kabul edilecegi Georg Lukacs in ve Bela Balasz in da katildigi Pazar Bulusmalari adi verilen sohbet tartisma dizilerine katildi Dusunce dunyasina A Steilem dergisine yaptigi Hegel cevirileriyle girdi Bir sure sonra ise Tinsel Bilimler Ozel Okulu nda Freie Schule for Geisteswissenschaften ders vermeye basladi acilis konusmasi Ruh ve Kultur Seele und Kultur basligini tasimaktaydi 1918 yilinda Epistemolojinin Yapisalci Analizi Strukturanalyse der Erkenntnistheorie adli doktora tezini tamamladi ve bir yil sonra Budapeste Universitesi nde felsefe profesoru olarak ders vermeye basladi Ayni yil Macaristan daki Beyaz Teror nedeniyle Viyana Avusturya ve Freiburg Almanya uzerinden Berlin e kacmak zorunda kaldi Heidelberg de Max Weber in etrafinda toplanan kisilerin toplantilarina Weberkreis katildi 1921 de Julia Lang ile evlendi 1925 yilinda Heidelberg Universitesi Felsefe Fakultesi ne Geleneksel Muhafazakarlik Bilginin Sosyolojisi Problemine Bir Katki Altkonservativismus Ein Beitrag tur Soziologie des Wissens adli Docentlik Tezi ni sundu ve 1926 yilinda Docent olarak atandi 1929 da Kusaklar Problemi Das Problem der Generationen Zurih te VI Alman Sosyologlar Gunu nde Tinsel Alanda Rekabetin Onemi Die Bedeutung der Konkurrent im Gebiet des Geistigen adli sunumunu yapti 1929 da Weimar Cumhuriyeti nin sonunu getiren siyasal ve toplumsal altust oluslarin ortasinda artik adiyla anilacak olan ve dusunce hayatina buyuk ve ciddi katkisi Ideoloji ve Utopya Ideologie und Utopie adli eseri yayimlandi Kitap 1936 da Bilgi Sosyolojisi ne Giris adiyla Ingiltere ve Amerika da da yayimlandi 1930 yilinda sosyoloji profesoru olarak atandigi Frankfurt ta Theodor W Adorno ile sohbetlere katildi 1933 yilinda Ekonomik Basari Hirsinin Ozu ve Onemi Uzerine Uber das Wesen und die Bedeutung des wirtschaftlichen Erfolgsstrebens adli calismasi yayimlandi Kisa bir sure sonra Fasistler tarafindan mesleginden cikartildi ve Amsterdam uzerinden Londra ya kacti ta is buldu ve 1933 45 doneminde burada dersler verdi 1935 yilinda mali nedenlerden dolayi tamamlanamayan Kitle Demokrasileri ve Diktatorluk adli bir arastirma projesine katildi 1938 yilinda Yeniden Yapilanma Caginda Insan ve Toplum Mencsh und Gesellschaft im Zeitalter des Umbaus adli calismasi yayimlandi 1945 47 de ayni universitenin Egitim Enstitusu nde felsefe ve egitim sosyolojisi profesoru oldu 1947 yili Ocak ayinda Londra da vefat etti DusunceleriMannheim Ideoloji ve Utopya isimli bilgi sosyolojisi calismasinda ideolojiyi mevcut siyasal ve toplumsal duzeni korumak amaci tasiyan egemen siniflarin dunyayi algilayisi olarak utopyayi ise mevcut duzeni degistirmek isteyenlerin toplumsal dunyayi kavrama bicimi olarak tanimlar Mannheim e gore ideoloji kavramini kismi ve butuncul seklinde kategorize edilir Terry Eagleton meshur ideoloji kitabinda Mannheim daki ideolojinin bugun ile yarisamayan gecmise ait inanclar kumesi oldugunu belirtmektedir Utopya ise mevcut zamanin otesine yarin a ait fikirlerdir EserleriMannheim K 1922 24 1980 Structures of Thinking London Routledge amp Kegan Paul Mannheim K 1925 1986 Conservatism A Contribution to the Sociology of Knowledge London Routledge amp Kegan Paul Mannheim K 1929 Ideologie und Utopie Mannheim K 1935 English 1940 Man and Society in an Age of Reconstruction London Routledge Mannheim K 1936 Ideology and Utopia London Routledge Mannheim K 1950 Freedom Power and Democratic Planning Oxford University Press Mannheim K 1930 2001 Sociology as Political Education New Brunswick NJ Transaction Mannheim K 1971 1993 From Karl Mannheim New Brunswick NJ Transaction Turkcede yayimlanmisMannheim Karl 1995 Ideoloji ve Utopya Epos Yay Ank Kultur Sosyolojisi Cevirmen Mustafa Yalcinkaya Pinhan YayincilikKaynakca David Kettler Volker Meja and Nico Stehr 1984 Karl Mannheim London Tavistock David Kettler and Volker Meja Karl Mannheim s Jewish Question in Religions 2012 3 p 231 a b Mannheim Karl 2001 Ideoloji ve Utopya Epos Yay Ank Eagleton Terry 2000 Ideoloji Ayrinti yay Istanbul