Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kars – Gümrü – Tiflis demiryolu, Türkiye'nin Kars şehrinden başlayarak önce Ermenistan'ın Gümrü şehrine, oradan da Gürcistan'ın Tiflis şehrine giden demiryolu hattıdır.
| Kars – Gümrü – Tiflis demiryolu | |||
|---|---|---|---|
| Genel bilgiler | |||
| Durum | Türkiye – Ermenistan arası kapalı Ermenistan – Gürcistan arası işletmede | ||
| Sahibi | TCDD Gürcistan Demiryolları | ||
| Yer | Türkiye (4. Bölge) Ermenistan Gürcistan | ||
| İlk - Son durak | |||
| Web sitesi | http://www.tcdd.gov.tr | ||
| Hizmet | |||
| Sistem | TCDD Gürcistan Demiryolları | ||
| Güzergah | 1 Kars – Gümrü – Tiflis | ||
| İşletmeci(ler) | TCDD Taşımacılık Gürcistan Demiryolları | ||
| Bakım tesisi | Kars Gümrü Tiflis | ||
| Tarihçe | |||
| Açılış | 1899 (Transkafkasya Demiryolu tarafından Kars – Gümrü – Tiflis arasında) 1962 (TCDD tarafından Kars – Akyaka Sınır Kapısı arasında) | ||
| Teknik bilgiler | |||
| Hat açıklığı | 1520 mm – Rus hat açıklığı (Ermenistan ve Gürcistan) 1435 mm – Standart hat açıklığı (Türkiye) | ||
| Rota sayısı | 1 Kars – Gümrü – Tiflis | ||
| |||
Aslen 1899 yılında tamamlanmış olan demiryolu hattı, hem Türkiye ile SSCB (Kars – Gümrü) arasındaki tek doğrudan demiryolu bağlantısıdır hem de Ermenistan ile diğer Sovyet Cumhuriyetleri arasındaki iki ana demiryolu bağlantısından (Gümrü – Tiflis) birisidir. Demiryolu hattının Gümrü – Tiflis kesimi Ermenistan'ın dış dünya ile olan yaşam çizgisini oluşturmaya devam ederken, Kars – Gümrü kesimi ise Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sebebiyle Türkiye'nin Azerilere destek olmak için Ermenistan sınırını kapattığı 1993 yılından bu yana aktif değildir.
Türkiye – Ermenistan sınırının 1993 yılından bu yana kapalı olması sebebiyle demiryolu hattının Kars – Gümrü bölümü kullanılamadığı için, Nisan 2005 tarihinde, Türkiye ve Gürcistan arasında doğrudan demiryolu bağlantısı kurmak için Kars'tan Ahılkelek'e yeni bir demiryolu hattı inşa edilmesine ve Ahılkelek – Tiflis – Bakü arasındaki mevcut demiryolu hattının da rehabilite edilerek geliştirilmesine ve böylece Bakü – Tiflis – Kars demiryolu hattının kurulmasına yönelik bir anlaşma imzalandı. Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri, yeni inşa edilecek olan Bakü – Tiflis – Kars demiryolu hattının Ermenistan'ı atlatmak amacıyla yapıldığını düşündükleri için hattın finanse edilmesini veya desteklenmesini reddettiler ve eski demiryolu hattının (Kars – Gümrü – Tiflis) yeniden açılmasını desteklediler ancak yeni hattın yapılmasına da karşı çıkmadılar.
Tarihçe
İnşaat dönemi
Demiryolu hattı, 19. yüzyılın sonlarında, Gürcistan ve Ermenistan'ın ve 1878 yılında Osmanlı'ndan alınan Kars ve çevresinin (Kars Oblastı) Rus İmparatorluğu’nun bir parçası olduğu bir dönemde inşa edildi. 1880'lerin sonunda, Rus Transkafkasyası'nda bulunan ve Transkafkasya Demiryolu şirketi tarafından işletilen demiryolu sistemi, Karadeniz’deki Poti ve Batum’dan Tiflis’e ve Hazar Denizi kıyısındaki Bakü’ye kadar uzanıyordu.
Tiflis'ten Alexandropol (şimdiki Gümrü) ve Kars'a inşa edilecek demiryolu hattının rotasının Rusya İmparatorluk İletişim Bakanlığı ve Transkafkasya Demiryolu Şirketi tarafından yerinde incelenmesi süreci 1894 yılı baharında başlamış ve Mühendis E. Wurzel (Rusça: Е. Вурцель) liderliğindeki inşaat çalışmaları Aralık 1899 tarihinde tamamlanmıştır.
1899 yılında ise Alexandropol'den güneydeki Erivan'a kadar bir şube hattında da çalışmalara başlandı ve bu hat da 1902 yılında tamamlandı. Daha sonra demiryolu hattı İran sınırındaki Culfa'ya kadar uzanmıştır.
İşletme dönemi
I. Dünya Savaşı sırasında bu demiryolu hattı, Anadolu'da Osmanlı İmparatorluğu ile savaşan Rus birliklerini desteklemek için kullanıldı. Savaştan sonra Türkiye, Kars'ı ele geçirdi ve burada bulunan Rus hat açıklığında inşa edilmiş olan hattı ilerleyen yıllarda standart hat açıklığı ile yeniden inşa etti.
SSCB döneminde, demiryolu hattının Gümrü – Kars bölümü SSCB ile Türkiye arasındaki tek doğrudan demiryolu bağlantısı haline geldi. Çoğu zaman, Sovyet Ermeni demiryollarının son istasyonu olan 'nda (40°44′8″K 43°47′13″D / 40.73556°K 43.78694°D) çalışanlar, sınırın Türk tarafında yer alan Doğukapı Tren İstasyonu'nda (40°43′46″K 43°44′1″D / 40.72944°K 43.73361°D) çalışan Türk meslektaşları ile oldukça iyi bir iş ilişkisine sahiplerdi. 1980'lerin ortasında, sınır boyunca yıllık navlun hacmi 65.000 ton civarındaydı ve 1989 yılında bu hacim 180.000 tona ulaştı. Yine de söz konusu bu hacim, demiryolu hattının yıllık potansiyel kapasitesi olan 6.000.000 ton'un çok çok altındaydı.
Ahuryan'da vagon bojilerini değiştirmek için bir vinç satın alınıncaya kadarki süreçte –vinç 1993'te sınır kapatılmadan kısa bir süre önce alınabilmiştir– kargo yükleri, Sovyet vagonlarından Türk vagonlarına ya da tam tersine her seferinden yeniden yüklenmek durumundaydı. Öte yandan, Türk tarafındaki Doğukapı'da nakliye konteynerlerini geniş ve standart model vagonlara taşımak için bir vinç kullanılmaktaydı.
1986 yılında (Gümrü – Tiflis bölümünde yer alan Tiflis Kavşağının 23 km. güneyinde bulunan) Marabda'nın batısından Ahılkelek'e kadar uzanan 160 kilometrelik bir şube hattının yapımı tamamlandı. Bu şube daha sonra kullanılamaz hale geldi, ancak günümüzde Bakü – Tiflis – Kars demiryolu hattının bir parçası olarak rehabilite edildi ve kullanılabilir hale getirildi.
Kars – Gümrü bölümünün kapanışı
Son yük treni, 6 Temmuz 1993 tarihinde Türkiye – Ermenistan sınırını geçti. Birkaç gün sonra Türkiye ile Ermenistan arasındaki sınır Türkiye tarafından kapatıldı. İki ülkenin hükûmeti, 11 Temmuz'da boş vagonları ('daki bazı boş Türk vagonları ile Doğukapı'daki boş Ermeni vagonları) değiştirmeyi kabul etti. O zamandan beri hiçbir tren sınırı geçmedi.
Demiryolu hattının Gümrü – Tiflis bölümü, Erivan – Tiflis ana hattının bir parçasıdır ve bu hat, Ermenistan'ın Türkiye ve Azerbaycan ile olan sınırları kapalı olduğundan ve doğrudan Ermenistan – İran demiryolu bağlantısı olmadığından dolayı, Ermenistan'ın dış dünyayla bağlantısını sağlayan tek işleyen demiryolu hattıdır. Sovyet döneminde, bu demiryolu hattı Erivan'dan Moskova'ya ve SSCB'nin başka yerlerine giden trenler tarafından kullanılabiliyordu; fakat şimdi Ermenistan’dan gelen trenler yalnızca Gürcistan’a ulaşabiliyor, çünkü Gürcistan’ın Rusya ile olan demiryolu bağlantısı 2008 Güney Osetya Savaşı nedeniyle kopmuş durumda ve Gürcistan’ın Azerbaycan’la olan demiryolu bağlantısı ise Ermeniler tarafından pek kullanılmıyor.
Kaynakça
- ^ a b "INFRASTRUCTURE (Armenia)". . 26 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019.
- ^ Fears of Turkey's 'invisible' Armenians 25 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC News
- ^ . 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2014.
- ^ a b c А.Э. Котов (A.E. Kotov), ("From the History of the South Caucasus Railway"), 17.07 2009. Detaylı harita içermektedir. (Rusça)
- ^ a b c d Рубен ГРДЗЕЛЯН (Ruben Grdzelyan), Тишина на границе 30 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ("Quiet on the border") (Rusça)
- ^ Noyan Soyak : « Nous voulons que les USA octroient un statut spécial à la zone frontalière»[](Fransızca)
- ^ History of the Georgian Railways 15 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), or History of the Georgian Railways 15 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Kars-Gümrü-Tiflis demiryolu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- TCDD resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- TCDD Taşımacılık resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kars Gumru Tiflis demiryolu Turkiye nin Kars sehrinden baslayarak once Ermenistan in Gumru sehrine oradan da Gurcistan in Tiflis sehrine giden demiryolu hattidir Kars Gumru Tiflis demiryoluGenel bilgilerDurumTurkiye Ermenistan arasi kapali Ermenistan Gurcistan arasi isletmedeSahibiTCDD Gurcistan DemiryollariYerTurkiye 4 Bolge Ermenistan GurcistanIlk Son durakKars GariTiflis GariWeb sitesihttp www tcdd gov trHizmetSistemTCDD Gurcistan DemiryollariGuzergah1 Kars Gumru TiflisIsletmeci ler TCDD Tasimacilik Gurcistan DemiryollariBakim tesisiKars Gumru TiflisTarihceAcilis1899 Transkafkasya Demiryolu tarafindan Kars Gumru Tiflis arasinda 1962 TCDD tarafindan Kars Akyaka Sinir Kapisi arasinda Teknik bilgilerHat acikligi1520 mm Rus hat acikligi Ermenistan ve Gurcistan 1435 mm Standart hat acikligi Turkiye Rota sayisi1 Kars Gumru TiflisGuzergah haritasiKars Gumru Tiflis demiryolu hatti siyah Baku Tiflis Kars demiryolu kirmizi Aslen 1899 yilinda tamamlanmis olan demiryolu hatti hem Turkiye ile SSCB Kars Gumru arasindaki tek dogrudan demiryolu baglantisidir hem de Ermenistan ile diger Sovyet Cumhuriyetleri arasindaki iki ana demiryolu baglantisindan Gumru Tiflis birisidir Demiryolu hattinin Gumru Tiflis kesimi Ermenistan in dis dunya ile olan yasam cizgisini olusturmaya devam ederken Kars Gumru kesimi ise Ermenistan ve Azerbaycan arasindaki Birinci Daglik Karabag Savasi sebebiyle Turkiye nin Azerilere destek olmak icin Ermenistan sinirini kapattigi 1993 yilindan bu yana aktif degildir Turkiye Ermenistan sinirinin 1993 yilindan bu yana kapali olmasi sebebiyle demiryolu hattinin Kars Gumru bolumu kullanilamadigi icin Nisan 2005 tarihinde Turkiye ve Gurcistan arasinda dogrudan demiryolu baglantisi kurmak icin Kars tan Ahilkelek e yeni bir demiryolu hatti insa edilmesine ve Ahilkelek Tiflis Baku arasindaki mevcut demiryolu hattinin da rehabilite edilerek gelistirilmesine ve boylece Baku Tiflis Kars demiryolu hattinin kurulmasina yonelik bir anlasma imzalandi Avrupa Birligi ve Amerika Birlesik Devletleri yeni insa edilecek olan Baku Tiflis Kars demiryolu hattinin Ermenistan i atlatmak amaciyla yapildigini dusundukleri icin hattin finanse edilmesini veya desteklenmesini reddettiler ve eski demiryolu hattinin Kars Gumru Tiflis yeniden acilmasini desteklediler ancak yeni hattin yapilmasina da karsi cikmadilar TarihceInsaat donemi Demiryolu hatti 19 yuzyilin sonlarinda Gurcistan ve Ermenistan in ve 1878 yilinda Osmanli ndan alinan Kars ve cevresinin Kars Oblasti Rus Imparatorlugu nun bir parcasi oldugu bir donemde insa edildi 1880 lerin sonunda Rus Transkafkasyasi nda bulunan ve Transkafkasya Demiryolu sirketi tarafindan isletilen demiryolu sistemi Karadeniz deki Poti ve Batum dan Tiflis e ve Hazar Denizi kiyisindaki Baku ye kadar uzaniyordu Tiflis ten Alexandropol simdiki Gumru ve Kars a insa edilecek demiryolu hattinin rotasinin Rusya Imparatorluk Iletisim Bakanligi ve Transkafkasya Demiryolu Sirketi tarafindan yerinde incelenmesi sureci 1894 yili baharinda baslamis ve Muhendis E Wurzel Rusca E Vurcel liderligindeki insaat calismalari Aralik 1899 tarihinde tamamlanmistir 1899 yilinda ise Alexandropol den guneydeki Erivan a kadar bir sube hattinda da calismalara baslandi ve bu hat da 1902 yilinda tamamlandi Daha sonra demiryolu hatti Iran sinirindaki Culfa ya kadar uzanmistir Isletme donemi I Dunya Savasi sirasinda bu demiryolu hatti Anadolu da Osmanli Imparatorlugu ile savasan Rus birliklerini desteklemek icin kullanildi Savastan sonra Turkiye Kars i ele gecirdi ve burada bulunan Rus hat acikliginda insa edilmis olan hatti ilerleyen yillarda standart hat acikligi ile yeniden insa etti SSCB doneminde demiryolu hattinin Gumru Kars bolumu SSCB ile Turkiye arasindaki tek dogrudan demiryolu baglantisi haline geldi Cogu zaman Sovyet Ermeni demiryollarinin son istasyonu olan nda 40 44 8 K 43 47 13 D 40 73556 K 43 78694 D 40 73556 43 78694 calisanlar sinirin Turk tarafinda yer alan Dogukapi Tren Istasyonu nda 40 43 46 K 43 44 1 D 40 72944 K 43 73361 D 40 72944 43 73361 calisan Turk meslektaslari ile oldukca iyi bir is iliskisine sahiplerdi 1980 lerin ortasinda sinir boyunca yillik navlun hacmi 65 000 ton civarindaydi ve 1989 yilinda bu hacim 180 000 tona ulasti Yine de soz konusu bu hacim demiryolu hattinin yillik potansiyel kapasitesi olan 6 000 000 ton un cok cok altindaydi Ahuryan da vagon bojilerini degistirmek icin bir vinc satin alinincaya kadarki surecte vinc 1993 te sinir kapatilmadan kisa bir sure once alinabilmistir kargo yukleri Sovyet vagonlarindan Turk vagonlarina ya da tam tersine her seferinden yeniden yuklenmek durumundaydi Ote yandan Turk tarafindaki Dogukapi da nakliye konteynerlerini genis ve standart model vagonlara tasimak icin bir vinc kullanilmaktaydi 1986 yilinda Gumru Tiflis bolumunde yer alan Tiflis Kavsaginin 23 km guneyinde bulunan Marabda nin batisindan Ahilkelek e kadar uzanan 160 kilometrelik bir sube hattinin yapimi tamamlandi Bu sube daha sonra kullanilamaz hale geldi ancak gunumuzde Baku Tiflis Kars demiryolu hattinin bir parcasi olarak rehabilite edildi ve kullanilabilir hale getirildi Kars Gumru bolumunun kapanisi Son yuk treni 6 Temmuz 1993 tarihinde Turkiye Ermenistan sinirini gecti Birkac gun sonra Turkiye ile Ermenistan arasindaki sinir Turkiye tarafindan kapatildi Iki ulkenin hukumeti 11 Temmuz da bos vagonlari daki bazi bos Turk vagonlari ile Dogukapi daki bos Ermeni vagonlari degistirmeyi kabul etti O zamandan beri hicbir tren siniri gecmedi Demiryolu hattinin Gumru Tiflis bolumu Erivan Tiflis ana hattinin bir parcasidir ve bu hat Ermenistan in Turkiye ve Azerbaycan ile olan sinirlari kapali oldugundan ve dogrudan Ermenistan Iran demiryolu baglantisi olmadigindan dolayi Ermenistan in dis dunyayla baglantisini saglayan tek isleyen demiryolu hattidir Sovyet doneminde bu demiryolu hatti Erivan dan Moskova ya ve SSCB nin baska yerlerine giden trenler tarafindan kullanilabiliyordu fakat simdi Ermenistan dan gelen trenler yalnizca Gurcistan a ulasabiliyor cunku Gurcistan in Rusya ile olan demiryolu baglantisi 2008 Guney Osetya Savasi nedeniyle kopmus durumda ve Gurcistan in Azerbaycan la olan demiryolu baglantisi ise Ermeniler tarafindan pek kullanilmiyor Kaynakca a b INFRASTRUCTURE Armenia 26 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Agustos 2019 Fears of Turkey s invisible Armenians 25 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC News 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2019 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2014 a b c A E Kotov A E Kotov From the History of the South Caucasus Railway 17 07 2009 Detayli harita icermektedir Rusca a b c d Ruben GRDZELYaN Ruben Grdzelyan Tishina na granice 30 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Quiet on the border Rusca Noyan Soyak Nous voulons que les USA octroient un statut special a la zone frontaliere olu kirik baglanti Fransizca History of the Georgian Railways 15 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce or History of the Georgian Railways 15 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kars Gumru Tiflis demiryolu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir TCDD resmi sitesi 8 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde TCDD Tasimacilik resmi sitesi 8 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde